Άβδηρα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Προστασία (κλείδωμα) του Άβδηρα ([Επεξεργασία=Φραγή μη συνδεμένων χρηστών] (λήγει 13:57, 30 Μαρτίου 2014) [Μετακίνηση=Φραγή μη συνδεμένων χρηστών] ( |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
{{coord|40.933665|24.972993|type:landmark|format=dms|display=title}}
{{Κωμόπολη χωριό
| όνομα = Άβδηρα
| χάρτης = 2011 Dimos Avdiron.svg
| εικόνα = Abdera.JPG
| λεζάντα εικόνας = Απομεινάρια της αρχαίας πόλης των Αβδήρων
| μέγεθος εικόνας = 300
| γεωγραφικό διαμέρισμα= [[Ανατολική Μακεδονία και Θράκη]]
| περιφέρεια =
| περιφερειακή ενότητα =
| νομός = [[Ξάνθη]]
| δήμος =
| δημοτική ενότητα =
| δημοτική κοινότητα =
| τοπική κοινότητα =
| πληθυσμός = 19005
| έκταση = 314.8
| πυκν_πληθ = 3341
| έτος απογραφής = 2011
| υψόμετρο =
| ταχυδρομικός κωδικός =
| τηλεφωνικός κωδικός =
| ιστοσελίδα =
| πρώην όνομα =
| ονομασία κατοίκων =
}}
Τα '''Άβδηρα''' είναι κωμόπολη του Νομού [[Ξάνθη]]ς της [[Θράκη]]ς στον [[Νέστος|Νέστο]] ποταμό. Υπήρξε πατρίδα του [[φιλοσοφία|φιλόσοφου]] [[Δημόκριτος|Δημόκριτου]] και του σοφιστή [[Πρωταγόρας|Πρωταγόρα]], πηγές αναφέρουν ότι τα Άβδηρα ήταν πατρίδα του [[Λεύκιππος|Λεύκιππου]] και του [[Εκαταίος ο Αβδηρίτης|Εκαταίου]]. Ο [[Στέφανος Βυζάντιος]] αναφέρει τα Άβδηρα ως '''Άβδηρον''' ενώ στη [[Βιβλιοθήκη Απολλόδωρου|Βιβλιοθήκη του Απολλόδωρου]] απαντάται και ως (θηλ.) '''η Άβδηρα'''. Με το ίδιο όνομα απαντάται σήμερα o [[δήμος Αβδήρων]] κοντά στον αρχαιολογικό τόπο και αρχαία πόλη της [[Ισπανία]]ς, μεταξύ [[Μάλαγα]]ς και [[Καρθαγένη]]ς, χτισμένη από τους [[Φοίνικες]].
==Σημερινά Άβδηρα==
[[Εικόνα:20110914 Antilogia Building in the village of Abdera Xanthi Thrace Greece.jpg|thumb|left|150px|Το πολιτιστικό κέντρο ''Αντιλόγιας Δόμος'' στο σύγχρονο χωριό των Αβδήρων.]]
Σήμερα τα Άβδηρα αποτελούνται από το χωριό των Αβδήρων και την Σκάλα Αβδήρων. Στη θέση του αρχαίου λιμανιού υπάρχει σήμερα ένα καινούργιο οργανωμένο με λιμεναρχείο. Το τελευταίο 10ήμερο Ιουλίου διοργανώνονται τα Δημοκρίτεια προς τιμή του [[Δημόκριτος|Δημόκριτου]] με διάσημους καλλιτέχνες να παίρνουν μέρος σε εκδηλώσεις. Υπάρχουν οι οργανωμένες παραλίες: ''Σκάλα Αβδήρων'', ''Αϊ-Γιάννη'', ''Μάνδρας'' και οι παραλίες οι οποίες έχουν βραβευτεί με το Ευρωπαϊκό Βραβείο «[[Γαλάζια Σημαία|Γαλάζιας Σημαίας]]» ''Πόρτο Μόλο'' και ''Μυρωδάτου'' .
== Μυθολογία και ιστορία ==
[[File:Abdera location.jpg|thumb|200px|left|Η τοποθεσία των Αβδήρων και οι δύο διαδοχικές μητροπόλεις του [[Κλαζομενές]] και [[Τέω]].]]
Σύμφωνα με τη μυθολογία, η πόλη ιδρύθηκε από τον [[Ηρακλής (μυθολογία)|Ηρακλή]], για να τιμηθεί η μνήμη του συντρόφου του Άβδηρου, ο οποίος κατασπαράχθηκε από τα [[άλογα του Διομήδη]].<ref>Pseudo-Apollodorus Myth., Bibliotheca (sub nomine Apollodori) (0548: 001) “Apollodori bibliotheca. Pediasimi libellus de duodecim Herculis laboribus”, Ed. Wagner, R. Leipzig: Teubner, 1894; Mythographi Graeci 1. Chapter 2, section 97, line τῶν δὲ Βιστόνων σὺν ὅπλοις ἐπιβοηθούντων τὰς μὲν ἵππους παρέδωκεν Ἀβδήρῳ φυλάσσειν· οὗτος δὲ ἦν Ἑρμοῦ παῖς, Λοκρὸς ἐξ Ὀποῦντος, Ἡρακλέους ἐρώμενος, ὃν αἱ ἵπποι διέ-
φθειραν ἐπισπασάμεναι· πρὸς δὲ τοὺς Βίστονας διαγωνισάμενος καὶ Διομήδην ἀποκτείνας τοὺς λοιποὺς ἠνάγκασε φεύγειν, καὶ κτίσας πόλιν Ἄβδηρα παρὰ τὸν τάφον τοῦ διαφθαρέντος Ἀβδήρου, τὰς ἵππους κομίσας
Εὐρυσθεῖ ἔδωκε.</ref> Σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, όμως, πρώτος οικιστής υπήρξε ο Κλαζομένιος Τιμήσιος κατά το [[654 π.Χ.]].<ref>Herodotus Hist., Historiae (0016: 001) “Hérodote. Histoires, 9 vols.”, Ed. Legrand, Ph.–E. Paris: Les Belles Lettres, 1:1932; 2;1930; 3:1939; 4 (3rd edn.): 1960; 5:1946; 6:1948; 7:1951; 8:1953; 9:1954, Repr. 1:1970; 2:1963; 3:1967; 5:1968; 6:1963; 7:1963; 8:1964; 9:1968. Book 1, section 168, line 4 Ἐπείτε γάρ σφεων εἷλε χώματι τὸ τεῖχος Ἅρπαγος, ἐσβάντες πάντες ἐς τὰ πλοῖα οἴχοντο πλέοντες ἐπὶ τῆς Θρηίκης καὶ ἐνθαῦτα ἔκτισαν πόλιν Ἄβδηρα, τὴν πρότερος τούτων Κλαζομένιος Τιμήσιος κτίσας οὐκ ἀπώνητο, ἀλλ' ὑπὸ Θρηίκων ἐξελασθεὶς τιμὰς νῦν ὑπὸ Τηίων τῶν ἐν Ἀβδήροισι ὡς ἥρως ἔχει.</ref> Η πρώτη αυτή αποικία δεν ευδοκίμησε. Τα Άβδηρα το [[545 π.Χ.]]. ιδρύθηκαν ξανά από τους κατοίκους της [[Ιωνία|ιωνικής]] [[Τέω]], που έφυγαν από την πατρίδα τους για να αποφύγουν την Περσική υποδούλωση. Οι Τήιοι στην νέα τους πατρίδα έκοψαν [[Νόμισμα (Κέρμα)|νομίσματα]], όμοια με εκείνα της Τέω, που έφεραν ως εμπροσθότυπο κεφαλή του [[Απόλλων]]α και στον οπισθότυπο [[Γρύπας|γρύπα]].
[[Αρχείο:ABDERA, Tetradrachm 473–448 BC.jpg|thumb|200px|right|Αβδηριτικό νόμισμα με γρύπα και επιγραφή.]]
Καθοριστική για την πορεία της πόλης υπήρξε η παρουσία των Περσών, που άρχισε να γίνεται αισθητή στη Θράκη από το 512 π.Χ. Όταν το 491 π.Χ. ο [[Μαρδόνιος]] κυρίευσε τις ελληνικές πόλεις της περιοχής και υπέταξε μερικά από τα θρακικά φύλα, το λιμάνι των Αβδήρων χρησίμευσε ως ορμητήριο των [[Πέρσες|Περσών]]. Το 480 π.Χ. η πόλη φιλοξένησε τον [[Ξέρξης Α' της Περσίας|Ξέρξη]] και το στρατό του, ενώ το 479 π.Χ. ο βασιλιάς των Περσών φιλοξενήθηκε για μια ακόμη φορά, όταν ηττημένος αποχωρούσε από την νότια Ελλάδα<ref>Herodotus Hist., Historiae Book 8, section 120, line 3 Μέγα δὲ καὶ τόδε μαρτύριον· φαίνεται γὰρ Ξέρξης ἐν τῇ ὀπίσω κομιδῇ ἀπικόμενος ἐς Ἄβδηρα καὶ ξεινίην τέ σφι συνθέμενος καὶ δωρησάμενος αὐτοὺς ἀκινάκῃ τε χρυσέῳ καὶ τιήρῃ χρυσοπάστῳ· καί, ὡς αὐτοὶ λέγουσι Ἀβδηρῖται, λέγοντες ἔμοιγε οὐδαμῶς πιστά, πρῶτον ἐλύσατο τὴν ζώνην φεύγων ἐξ Ἀθηνέων ὀπίσω, ὡς ἐν ἀδείῃ ἐών. </ref>. Ένα χρυσό ξίφος και μια χρυσοποίκιλτη τιάρα ήταν τα δώρα που χάρισε τότε ο Ξέρξης στα Άβδηρα.
Μετά τους Περσικούς πολέμους, τα Άβδηρα γνώρισαν μια μακρά ειρηνική περίοδο μεγάλης οικονομικής και πολιτιστικής ακμής. Έγιναν μέλος της [[Δηλιακή Συμμαχία|Α΄ Αθηναϊκής Συμμαχίας]] πληρώνοντας πολύ υψηλό φόρο, ενώ στενές ήταν και οι σχέσεις τους με το ανεξάρτητο θρακικό βασίλειο των [[Οδρύσαι|Οδρυσών]]. Ο [[Πελοποννησιακός Πόλεμος|Πελοποννησιακός πόλεμος]] όμως αποδυνάμωσε την πόλη, καθώς επέφερε στάσεις, συγκρούσεις και ανακατατάξεις των συμμαχιών.
Ιδιαίτερα σημαντικό ήταν το πλήγμα που δέχθηκαν τα Άβδηρα το 376 π.Χ. από την εισβολή 30.000 [[Τριβαλλοί|Τριβαλλών]], ενός [[Θράκες|θρακικού]] φύλου, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα τον αποδεκατισμό των κατοίκων τους. Η πόλη σώθηκε με την επέμβαση του Αθηναίου στρατηγού [[Χαβρίας|Χαβρία]]. Τον επόμενο χρόνο, με τη δύναμή της σημαντικά μειωμένη, αναγκάστηκε να γίνει μέλος της [[Δεύτερη Αθηναϊκή Συμμαχία|Β΄ Αθηναϊκής Συμμαχίας]]<ref>Diodorus Siculus Hist., Bibliotheca historica (lib. 1–20) (0060: 001)“Diodori bibliotheca historica, 5 vols., 3rd edn.”, Ed. Vogel, F., Fischer, K.T. (post I. Bekker & L. Dindorf)
Leipzig: Teubner, 1:1888; 2:1890; 3:1893; 4–5:1906, Repr. 1964.Book 13, chapter 72, section 2, line 2 πλοῦν εἰς Σάμον ἐποιήσατο. τούτων δὲ πραττο- μένων Θρασύβουλος ὁ τῶν Ἀθηναίων στρατηγὸς μετὰ νεῶν πεντεκαίδεκα πλεύσας ἐπὶ Θάσον ἐνίκησε μάχῃ τοὺς ἐκ τῆς πόλεως καὶ περὶ διακοσίους αὐτῶν ἀνεῖλεν· ἐγκλείσας δ' αὐτοὺς εἰς πολιορκίαν ἠνάγκασε τοὺς φυγάδας τοὺς τὰ τῶν Ἀθηναίων φρονοῦντας καταδέχεσθαι, καὶ φρουρὰν λαβόντας συμμάχους Ἀθηναίων εἶναι.μετὰ δὲ ταῦτα πλεύσας εἰς Ἄβδηρα προσηγάγετο πόλιν ἐν ταῖς δυνατω- τάταις οὖσαν τότε τῶν ἐπὶ Θρᾴκης.</ref> και παρέμεινε στη σφαίρα επιρροής των Αθηνών μέχρι το 356 π.Χ. Τη χρονιά εκείνη ο [[Φίλιππος Β' της Μακεδονίας|Φίλιππος Β΄]] κυρίευσε τα Άβδηρα μαζί με άλλες πόλεις των θρακικών παραλίων.
Μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου και την κατάτμηση του βασιλείου του, τα Άβδηρα γνώρισαν διαδοχικά την κυριαρχία των [[Μακεδόνες|Μακεδόνων]], των [[Αυτοκρατορία των Σελευκιδών|Σελευκιδών]] και των [[Δυναστεία των Πτολεμαίων|Πτολεμαίων]]. Το 170 π.Χ.<ref>T.Liv. XXXVIII, 41</ref> ο Ρωμαίος στρατηγός Ορτένσιος<ref>Liv. XLIIIM, 41</ref>, με τη βοήθεια των στρατευμάτων του βασιλιά της Περγάμου [[Ευμένης Β' της Περγάμου|Ευμένη Β΄]], καταλαμβάνει την πόλη, σκοτώνει και εξανδραποδίζει τους κατοίκους της. Η κατάληψη έγινε μετά την προδοσία του Αβδηρίτη Πύθωνος, που υπεράσπιζε το πιο σημαντικό τμήμα των τειχών. Αργότερα οι Αβδηρίτες δικαιώθηκαν από τη ρωμαϊκή Σύγκλητο.
Γραμμή 76 ⟶ 48 :
Στα τέλη του 3ου και στις αρχές του 2ου αιώνα π.Χ. οι συγκρούσεις μεταξύ των Μακεδόνων και των Ρωμαίων οδήγησαν στην επικράτηση των Ρωμαίων, οι οποίοι το 167 π.Χ. επέβαλαν την κυριαρχία τους στη Μακεδονία και τη Θράκη. Τα Άβδηρα διατήρησαν τότε το καθεστώς της "ελεύθερης πόλης", η εποχή της ακμής τους όμως είχε πλέον περάσει. Η κατασκευή της νέας βασικής οδικής αρτηρίας, της [[Αρχαία Εγνατία Οδός|"Εγνατίας οδού"]], επιτάχυνε το μαρασμό. Οι πλημμύρες του Νέστου και τα έλη που δημιουργήθηκαν και δεν αποξηράνθηκαν προξένησαν στην πόλη ανυπέρβλητα προβλήματα. Έτσι μετατράπηκαν σταδιακά σε μια μικρή και ασήμαντη πολίχνη των Ρωμαϊκών Χρόνων.
Στο τέλος των αρχαίων χρόνων η πόλη περιορίστηκε στο λόφο της αρχαίας ακρόπολης. Τον 6ο αι. μ.Χ. μετονομάστηκε σε [[Πολύστυλο]] εξαιτίας των πολλών στύλων (αρχαίων κιόνων) που διακρίνονταν ανάμεσα στα ερείπια της αρχαίας πόλης. Κατά τη [[Βυζαντινή αυτοκρατορία|βυζαντινή]] περίοδο υπήρξε έδρα Επισκοπής. Την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, λίγο πριν τις αρχές του 18ου αι., μεταφέρθηκε βορειότερα, στη θέση Παλιόχωρα. Με τη μεταφορά στη νέα θέση υπερίσχυσε το τοπωνύμιο [[Μπουλούστρα]], παραφθορά της ονομασίας "Πολύστυλον".
== Ο αρχαιολογικός χώρος ==
{{πηγές|12|12|2014}}
Η αρχαία πόλη διέθετε τείχη, λιμάνι, νεώσοικος και ιερά που έχουν αποκαλυφθεί από τις αρχαιολογικές ανασκαφές. Στα μέσα του [[4ος αιώνας π.Χ.|4ου π.Χ. αιώνα]] οικοδομήθηκε με το [[ιπποδάμειο σύστημα]] ένα νεότερο συγκρότημα με τείχη, ακρόπολη, δύο λιμάνια.
Γραμμή 99 ⟶ 69 :
Έχουν επίσης εντοπιστεί διάφορα λιμενικά έργα: τρία από τα λιμάνια βρίσκονται σήμερα σε χερσαία περιοχή και δύο στην σημερινή παραλία.
[[File:20110914 Archeological Site of Abdera Xanthi Thrace Greece Panorama 01.jpg|600px|thumb|center| Άποψη του αρχαιολογικού χώρου των Αβδήρων]]
== Δείτε επίσης ==
* [[Αρχαιολογικό Μουσείο Αβδήρων]]
== Παραπομπές ==
{{παραπομπές|2}}
==Βιβλιογραφία==
*Εγκυκλοπαίδεια Μαλλιάρης Παιδεία 2005
*Thesaurus Linguae Graecae http://www.tlg.uci.edu/
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
{{Πύλη|Αρχαιολογία}}
{{commonscat|Abdera}}
* [http://web.archive.org/19980125025002/www.culture.gr/2/21/211/21119a/g211sa05.html Άβδηρα στον Οδυσσέα]
* [http://web.archive.org/20001021111346/www.culture.gr/2/21/214/21408e/g21408e4.html Αρχαίες λιμενικές εγκαταστάσεις στον Οδυσσέα]
* [http://www.avdera.gr/ '''avdera.gr''', με πλούσια εικονογραφία και ιστορικό]
* [http://nature.ert.gr/index.php/eidiseis/topikes-eidiseis/komotini/9319--2011.html Nature.ert.gr]
* [http://www.avdera.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=70&Itemid=10 Avdera.gr]
;Αρχείο Δημόσιας Τηλεόρασης
* {{Αρχείο ΕΡΤ|τίτλος= Τα αρχαία Άβδηρα|αριθμός= 0000007906}}
{{DEFAULTSORT:Αβδηρα}}
| |||