Κομοτηνή: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 42:
[[Εικόνα:20120718 Byzantine fortress frourio Komotini Thrace Greece.jpg|thumb|right|300px|Το [[Φρούριο Κομοτηνής|Φρούριο]] χρονολογείται από τον 4 αι. μ.Χ.]]
Θρυλείται ότι το πόλισμα ''Κομοτηνή'' ανάγεται στον 5ο αιώνα π.Χ. και συνδέεται με την ομώνυμη κόρη του ζωγράφου [[Παρράσιος ο Εφέσιος|Παρρασίου]] <ref>Άτλας της Ελλάδας, ''"Η πόλη ενός ζωγράφου"'', Χαρτεκδοτική Ελλάδας, Αθήνα 1992, τόμος 3, σελ. 89</ref><ref name="xanthi_ilsp_komotini"/> Η ύπαρξη της πόλης ως οικισμός βεβαιώνεται ήδη από το 2ο αιώνα μ.Χ. σύμφωνα με αρχαιολογικά ευρήματα της περιόδου, τα οποία εκτείνονται μέχρι και τον 4ο αιώνα.<ref name="tol.gr">{{cite web | url=http://web.archive.org/web/20060717123023/http://www.tol.gr/istkom.htm | title=ιστότοπος Θράκη Οn Line, Ιστορία της Κομοτηνής | accessdate=2012-10-24}}</ref>.
Τα σημερινά σωζόμενα τείχη είναι ερείπια βυζαντινού οχυρού το οποίο ανεγέρθηκε τον 4ο αιώνα μ.Χ. από τον αυτοκράτορα [[Θεοδόσιος Α'|Θεοδόσιο Α΄]], κατά τον λαογράφο [[Στίλπων Κυριακίδης|Στίλπωνα Κυριακίδη]].<ref name="ilsp_komotini">{{cite web | url=http://www.xanthi.ilsp.gr/cultureportalweb/print.php?article_id=516&lang=gr&print_mode=article | title=Κομοτηνή | accessdate=2012-04-18 | author=Μελκίδη Χρύσα | publisher=Οδηγός Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης}}</ref><ref name="Kyriakidis">{{cite web | url=http://web.archive.org/web/20071225083606/http://alex.eled.duth.gr/Eldoseis/IMXA/stilpon1/Texts/chapter3.htm | title=Ομιλία "Η Ιστορία της Κομοτηνής'' | accessdate=2012-10-24 | author=Κυριακίδης Στίλπων | date=1954 | Απόσπασμα=}}O μελετητής σημειώνει για τη χρονολόγηση του οχυρού:''Το τείχος έφερεν εις τον παρακείμενον προς την πύλην, δεξιά τω εισερχομένω, τετράγωνον πύργον επιγραφήν δι’ εντετειχισμένων κεράμων, την οποίαν οι μεν παλαιότεροι επιτόπιοι λόγιοι ανεγίνωσκον «Θεοδοσίου του Α'», εγώ δε μετά του αειμνήστου Σοφοκλέους Κομνηνού, φοιτητής ων ακόμη, ανέγνωσα «Θεοδοσίου κτίσμα» ή «Θεοδοσίου το κτίσμα». Σήμερον μετά του πύργου εξέλιπε και η επιγραφή, ώστε δεν είναι δυνατόν η παλαιά ανάγνωσις να εξελέγχθη. Πάντως η ανάγνωσις «Θεοδοσίου» πρέπει να θεωρήται απολύτως ασφαλής Τις ούτος, ο Θεοδόσιος, του οποίου το όνομα συνεδέθη προς την οικοδομήν του τείχους, δεν είναι γνωστόν. Εάν όμως ληφθή υπ’ όψιν ο τρόπος της οικοδομής, με τας εκ κεράμων κατά κανονικά διαστήματα ζώνας, είναι αναμφισβήτητον ότι το κτίσμα ανήκει εις τους περί τον Θεοδόσιον τον Α' χρόνους, δηλαδή εις τα τέλη του Δ' μ.Χ. αιώνος.''</ref><ref name="aegean atlas">{{cite web | url=http://media.yen.gr/atlas/thesi.asp?idthesis=71 | title=Θέση 71: Κομοτηνή | accessdate=2012-11-22 | work=Αρχαιολογικός Άτλας του Αιγαίου | publisher=Υπουργείο Πολιτισμού, Πανεπιστήμιο Αθηνών}}</ref> Στη Ρωμαϊκή εποχή ήταν ένα από τα πολλά διάσπαρτα φρούρια κατά μήκος της [[Αρχαία Εγνατία Οδός|Εγνατίας οδού]], που υπήρχαν στην περιοχή της Θράκης. Πιθανή θεωρείται η ταύτισή της με το ρωμαϊκό σταθμό Breierophara (πρόκειται για σύνθετο θρακοελληνικόθρακικό τοπωνύμιο : βρε [=κάστρο] + iero [=ιερό] + phara [=para =πόρος, πέρασμα] )<ref> Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της Δυτικής Θράκης κατά τη ρωμαϊκή αρχαιότητα, Θεσσαλονίκη 2005, σ. 102 </ref>. Σημαντικότερη πόλη εκείνη την περίοδο ήταν η γειτονική [[Μαξιμιανούπολις Μοσυνόπολις|Μαξιμιανούπολη]], η παλαιότερη Θρακική Πορσούλις ή Παισούλαι, η οποία μετονομάστηκε σε Μοσυνούπολη τον 8-9ο αιώνα.<ref name="sigouros_book_nomos_rodopis">{{cite book | title=Νομός Ροδόπης: Ιστορία - Αρχαιολογία - Γεωγραφία - Ανθρωπογεωγραφία - Πολιτισμός | author=Ιωάννης Λ. Σιγούρος | year=1997 | publisher=Εταιρία Παιδαγωγικών Επιστημών Κομοτηνής | location=Κομοτηνή | pages=74-77 | isbn=960-85512-6-9}}</ref> Η Κομοτηνή αποτελούσε κόμβο της Εγνατίας οδού προς τη βόρεια κατεύθυνση που, μέσα από το πέρασμα της [[Νυμφαία Ροδόπης|Νυμφαίας]], οδηγεί στην κοιλάδα του [[Άρδας|Άρδα]], τη [[Φιλιππούπολη]] και τη βυζαντινή Βερόη (σημερινή [[Στάρα Ζαγόρα]]).<ref>[http://alex.eled.duth.gr/Eldoseis/IMXA/stilpon1/Texts/chapter3.htm Στίλπων Κυριακίδης, ΙΜΧΑ, Ιστορία της Κομοτηνής, 1959]</ref> <ref name="komotini_kiel_417"> {{cite journal | title=Observations on the History of Northern Greece during the Turkish Rule: Historical and Architectural Description of the Turkish Monuments of Komotini and Serres, their Place in the Development of Ottoman Turkish Architecture, and their Present Condition | author=Machiel Kiel | journal=Balkan Studies Thessaloniki | year=1971 | volume=12 | pages=417}} </ref>
 
Κατά την περίοδο της [[Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] ανήκε στο [[Θέμα Μακεδονίας]], ενώ από τον 9ο αιώνα έγινε η υπαγωγή της στο νεότευκτο [[Θέμα (Βυζάντιο)|Θέμα]] Βολερού. Έως τότε αποτελούσε φρούριο ήσσονος σημασίας όμως το [[1207]], ύστερα από την επιδρομή του τσάρου της Βουλγαρίας [[Καλογιάν της Βουλγαρίας|Ιβάν Α΄]], αποτέλεσε καταφύγιο προσφύγων από τα γύρω φρούρια που καταστράφηκαν. Πολλοί κάτοικοι της [[Μαξιμιανούπολις Μοσυνόπολις|Μοσυνόπολης (πρώην Μαξιμιανούπολη)]] κατέφυγαν τότε στην Κομοτηνή<ref name="www-new.phyed.duth.gr">[http://www-new.phyed.duth.gr/department/info/area/ Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, ΤΕΦΑΑ, Κομοτηνή]</ref><ref>[http://www.xanthi.ilsp.gr/thraki/history/his.asp?perioxhid=B0246 Θρακικός Ηλεκτρονικός Θησαυρός, Μαξιμιανούπολη]</ref> και ο πληθυσμός της συνέχισε να αυξάνει μέχρι του σημείου να εξελιχθεί σε σημαντικό αστικό κέντρο της περιοχής. Το [[1331]] ο Ιωάννης ΣΤ΄ Καντακουζηνός την αναφέρει ως ''Κουμουτζηνά'' ενώ ένα χρόνο αργότερα ο [[Ανδρόνικος Γ' Παλαιολόγος]] στρατοπέδευσε σε αυτή προκειμένου να αντιμετωπίσει τον ηγεμόνα της [[Σμύρνη]]ς Ομούρ στο χωριό Παναγία, κοντά στη Μονή Παναγίας Βαθυρρύακος (σημερινά ''Φατήριακα''), ο οποίος εντέλει αποχώρησε χωρίς να δοθεί μάχη. Το [[1341]] ο ιστορικός [[Νικηφόρος Γρηγοράς]] την αναφέρει με το σημερινό της όνομα, ως ''Κομοτηνά'' ή ''Κομοτηναί''. Το [[1343]], κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου μεταξύ [[Ιωάννης ΣΤ'|Ιωάννη ΣΤ' Καντακουζηνού]] και [[Ιωάννης Ε' Παλαιολόγος|Ιωάννη Ε' Παλαιολόγου]], προσχώρησε στην παράταξη του Καντακουζηνού μαζί με τα γειτονικά φρούρια [[Ασώματος Ροδόπης|Ασωμάτου]], [[Παραδημή Ροδόπης|Παραδημής]], [[Κρανοβούνι Ροδόπης|Κρανοβουνίου]] και [[Στυλάριο Ροδόπης|Στυλαρίου]], . Ο τελευταίος κατέφυγε σε αυτήν το [[1344]] για να σωθεί μετά από μάχη με τα στρατεύματα του Ομούρ και του Βούλγαρου συμμάχου του, Μομιτζίλου που έλαβε χώρα κοντά στην ήδη κατεστραμμένη [[Μαξιμιανούπολις Μοσυνόπολις|Μοσυνόπολη]].<ref>[http://www.xanthi.ilsp.gr/thraki/history/afm.asp?afm=BK5879 Θρακικός Ηλεκτρονικός Θησαυρός, Κομοτηνή]</ref>