Κίνημα της 28ης Ιουλίου 1938: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Minakar (συζήτηση | συνεισφορές)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Minakar (συζήτηση | συνεισφορές)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 2:
Το '''Κίνημα του 1938''' ή '''Κίνημα των Χανίων''' ήταν ένα πολύ μικρής διάρκειας κίνημα που εκδηλώθηκε στην [[Ελλάδα]] και ειδικά στα [[Χανιά]] της [[Κρήτη]]ς την περίοδο της [[Δικτατορία της 4ης Αυγούστου|Δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά]], το [[1938]].
 
Χρονικό
Συγκεκριμένα στο κίνημα αυτό συμμετείχαν πολλοί κυρίως Κρητικοί πολιτευτές του κόμματος του Βενιζέλου που είχαν ως στόχο την ανατροπή του καθεστώτος του Ι. Μεταξά, μετά την αποτυχία του προηγουμένου κινήματος του 1935.<br> Το κίνημα αυτό, το μοναδικό της περιόδου της Δικτατορίας του Μεταξά, εκδηλώθηκε στις [[28 Ιουλίου]] του [[1938]] στα [[Χανιά]], εξ ου και η ονομασία του. Την 29η του Ιουλίου του 1938, ο Σταθμς; Ασυρμάτου Χανίων εξέπεμπψε το παρακάτω διάγγελμα: «Προς την Α. Μ. τον Βασιλέα, Προς τας ενόπλους δυνάμεις,Προς τον ελληνικό λαό, Στρατός και λαός αδελφωμένοι κατέλυσαν αρχάς λαομισήτου τυραννίας εκπροσωπούμενης υπό του στρατηγού Μεταξά. Ανακτήσας ελευθερίας αυτού απευθύνεται προς την Α. Μ. τον Βασιλέα και ζητεί την άμεσον απομάκρυνσιν της τυραννικής Κυβερνήσεως Μεταξά, την αποκατάστασιν του κράτους του νόμου και των λαϊκών ελευθεριών και τον σχηματισμόν Κυβερνήσεως Εθνικής Σωτηρίας εκ των αρίστων Ελλήνων, αδιακρίτως πολιτικών παρατάξεων, προς αντιμετώπισιν των αμεσοτάτων εσωτερικών και εξωτερικών κινδύνων, τους οποίους διατρέχει η χώρα μας και διά την δημιουργίαν μιας νέας Ελλάδος, πράγματι ηνωμένης ψυχικώς και ικανής να αντιμετωπίση με σθένος και φρόνησιν τας δυσκόλους στιγμάς, που διέρχεται η ανθρωπότης. Με αδελφικόν χαιρετισμόν προς τας ενόπλους δυνάμεις και ολόκληρον τον λαόν. Ζήτω Ο Βασιλεύς, ζήτω η Ελλάς.Η Επαναστατική Επιτροπή: Μητσοτάκης, Βολουδάκης, Μουντάκης, Παΐζης, Μάντακας στρατιωτικός διοικητής»<ref>{{Cite web|url = http://www.rizospastis.gr/story.do?id=4144432|title = Το Κίνημα των Χανίων κατά της Μεταξικής Δικτατορίας}}</ref>. Πρωτεργάτης του κινήματο φερόταν ο Αριστομένης Μητσοτάκης. Ο στρατηγός Εμμ. Μάντακας <ref>http://www.mavrogenisb.blogspot.com </ref> μετά την αποτυχία του κινήματος συνελήφθη αλλά ελευθερώθηκε από ομάδα ενόπλων συγχωριανών του, καταδικάστηκε δε ερήμην σε ισόβια.<br>Λόγω όμως του περιορισμένου χώρου και του αριθμού των μυημένων σ΄ αυτό, αλλά και του πολύ πρόχειρου σχεδιασμού του ήταν καταδικασμένο ν΄ αποτύχει, όπως και κατέρρευσε τελικά μέσα σε 12 ώρες. Ένα περίπου μήνα μετά στις 22 Αυγούστου (του 1938) όπου και κηρύχθηκε στρατιωτικός νόμος στο νομό λειτούργησε Έκτακτο Στρατοδικείο στη πόλη των Χανίων με πρόεδρο τον μετέπειτα αρχηγό Χωροφυλακής υποστράτηγο [[Κωνσταντίνος Μιχαλόπουλος|Κωνσταντίνο Μιχαλόπουλο]] και βασιλικό επίτροπο τον αντισυνταγματάρχη τότε [[Σόλων Γκίκας|Σόλωνα Γκίκα]], μετέπειτα αρχηγό ΓΕΣ και υπουργό. Φέρεται όμως ότι υπό την «ανοχή»* του Ι. Μεταξά οι μεν πρωτεργάτες Α. Μητσοτάκης κ.ά. Βενιζελικοί διέφυγαν στο εξωτερικό, οι δε λοιποί πολιτικοί όπως ο [[Κωνσταντίνος Ρέντης]] και στρατιωτικοί που συμμετείχαν σ΄ αυτό συνελήφθηκαν καταδικάστηκαν και εκτοπίστηκαν. Τον επόμενο όμως χρόνο τους δόθηκε αμνηστία.
 
Συγκεκριμένα στο κίνημα αυτό συμμετείχαν πολλοί κυρίως Κρητικοί πολιτευτές του κόμματος του Βενιζέλου που είχαν ως στόχο την ανατροπή του καθεστώτος του Ι. Μεταξά, μετά την αποτυχία του προηγουμένου κινήματος του [[1935]].<br> ΤοΗ κίνημαεξέγερση αυτότου 1938, τοήταν μοναδικόή τηςμόνη περιόδουένοπλη εξέγερση κατά της Δικτατορίας του Μεταξά, και εκδηλώθηκε στις [[28 Ιουλίου]] του [[1938]] στα [[Χανιά]], εξ ου και η ονομασία του. Την 29η του Ιουλίου του 1938, ο Σταθμς;Σταθμςός Ασυρμάτου Χανίων εξέπεμπψε το παρακάτω διάγγελμα: «Προς την Α. Μ. τον Βασιλέα, Προς τας ενόπλους δυνάμεις,Προς τον ελληνικό λαό, Στρατός και λαός αδελφωμένοι κατέλυσαν αρχάς λαομισήτου τυραννίας εκπροσωπούμενης υπό του στρατηγού Μεταξά. Ανακτήσας ελευθερίας αυτού απευθύνεται προς την Α. Μ. τον Βασιλέα και ζητεί την άμεσον απομάκρυνσιν της τυραννικής Κυβερνήσεως Μεταξά, την αποκατάστασιν του κράτους του νόμου και των λαϊκών ελευθεριών και τον σχηματισμόν Κυβερνήσεως Εθνικής Σωτηρίας εκ των αρίστων Ελλήνων, αδιακρίτως πολιτικών παρατάξεων, προς αντιμετώπισιν των αμεσοτάτων εσωτερικών και εξωτερικών κινδύνων, τους οποίους διατρέχει η χώρα μας και διά την δημιουργίαν μιας νέας Ελλάδος, πράγματι ηνωμένης ψυχικώς και ικανής να αντιμετωπίση με σθένος και φρόνησιν τας δυσκόλους στιγμάς, που διέρχεται η ανθρωπότης. Με αδελφικόν χαιρετισμόν προς τας ενόπλους δυνάμεις και ολόκληρον τον λαόν. Ζήτω Ο Βασιλεύς, ζήτω η Ελλάς.Η Επαναστατική Επιτροπή: Μητσοτάκης, Βολουδάκης, Μουντάκης, Παΐζης, Μάντακας στρατιωτικός διοικητής»<ref>{{Cite web|url = http://www.rizospastis.gr/story.do?id=4144432|title = Το Κίνημα των Χανίων κατά της Μεταξικής Δικτατορίας}}</ref>. Πρωτεργάτης του κινήματο φερόταν ο Αριστομένης Μητσοτάκης. ΟΤο στρατηγόςκίνημα Εμμ.θα Μάντακαςήταν <ref>http://www.mavrogenisb.blogspot.comτο </ref>έναυσμα μετάμιας τηνευρύτερης αποτυχίαεξέγερσης τουκαι κινήματοςεπανάστασης συνελήφθηπου αλλάείχε ελευθερώθηκεοργανωθεί απόστην ομάδα ενόπλων συγχωριανών του, καταδικάστηκε δε ερήμην σε ισόβιαΑθήνα.<br>Λόγω όμωςΟργανωτές του περιορισμένου χώρου καιαυτού του αριθμούσχεδίου τωνήταν μυημένωνο σ΄τότε αυτό,διοικητής αλλάτης καιΤράπεζας τουτης πολύ πρόχειρου σχεδιασμού του ήταν καταδικασμένο ν΄ αποτύχειΕλλάδος, όπως και κατέρρευσε τελικά μέσα σε 12 ώρες. Ένα περίπου μήνα μετά στις 22 Αυγούστου (του 1938) όπου και κηρύχθηκε στρατιωτικός νόμος στο νομό λειτούργησε Έκτακτο Στρατοδικείο στη πόλη των Χανίων με πρόεδρο τον μετέπειτα αρχηγό Χωροφυλακής υποστράτηγο [[Κωνσταντίνος Μιχαλόπουλος|ΚωνσταντίνοΕμμανουήλ ΜιχαλόπουλοΤσουδερός]]. και βασιλικό επίτροπο τον αντισυνταγματάρχη τότε [[Σόλων Γκίκας|Σόλωνα Γκίκα]]<ref>Δετοράκης, μετέπειτα αρχηγό ΓΕΣ και υπουργόΘ. (1990), Φέρεται''Ιστορία όμωςτης ότιΚρήτης'', υπό την «ανοχή»* του Ι. Μεταξά οι μεν πρωτεργάτες Α. Μητσοτάκης κ.ά. Βενιζελικοί διέφυγαν στο εξωτερικόΗράκλειο, οι δε λοιποί πολιτικοί όπως ο [[Κωνσταντίνος Ρέντης]] και στρατιωτικοί που συμμετείχαν σ΄ αυτό συνελήφθηκαν καταδικάστηκαν και εκτοπίστηκαν. Τον επόμενο όμως χρόνο τους δόθηκε αμνηστίασ.467</ref>
 
<nowiki> </nowiki>Λόγω όμως του περιορισμένου χώρου και του αριθμού των μυημένων σ΄ αυτό, αλλά και του πολύ πρόχειρου σχεδιασμού του ήταν καταδικασμένο ν΄ αποτύχει, όπως και κατέρρευσε τελικά μέσα σε 12 ώρες. Ένα περίπου μήνα μετά στις 22 Αυγούστου (του 1938) όπου και κηρύχθηκε στρατιωτικός νόμος στο νομό λειτούργησε Έκτακτο Στρατοδικείο στη πόλη των Χανίων με πρόεδρο τον μετέπειτα αρχηγό Χωροφυλακής υποστράτηγο [[Κωνσταντίνος Μιχαλόπουλος|Κωνσταντίνο Μιχαλόπουλο]] και βασιλικό επίτροπο τον αντισυνταγματάρχη τότε [[Σόλων Γκίκας|Σόλωνα Γκίκα]], μετέπειτα αρχηγό ΓΕΣ και υπουργό. Φέρεται όμως ότι υπό την «ανοχή»* του Ι. Μεταξά οι μεν πρωτεργάτες Α. Μητσοτάκης κ.ά. Βενιζελικοί διέφυγαν στο εξωτερικό, οι δε λοιποί πολιτικοί όπως ο [[Κωνσταντίνος Ρέντης]] και στρατιωτικοί που συμμετείχαν σ΄ αυτό συνελήφθηκαν καταδικάστηκαν και εκτοπίστηκαν. Τον επόμενο όμως χρόνο τους δόθηκε αμνηστία. Ο στρατηγός Εμμ. Μάντακας <ref>http://www.mavrogenisb.blogspot.com </ref> μετά την αποτυχία του κινήματος συνελήφθη αλλά ελευθερώθηκε από ομάδα ενόπλων συγχωριανών του, καταδικάστηκε δε ερήμην σε ισόβια.<br>
==Σημειώσεις==
* Ο όρος υπό την «ανοχή» είναι αμφίβολος, αν ήταν ανοχή τότε οι πρωτεργάτες εγκατέλειψαν, την Ελλάδα ή έφυγαν, αντί διέφυγαν. Εκφράσθηκε και η άποψη ότι ο Ι Μεταξάς τους άφησε να διαφύγουν στο εξωτερικό για να μη μείνουν εντός της χώρας.