Βικιπαίδεια

Μάρκος Αυρήλιος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
μ Removing Link GA template (handled by wikidata)
CHE (συζήτηση | συνεισφορές)
62.032 επεξεργασίες
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 15:
|είδος_βασιλείας =
|σύζυγος = Φαυστίνα η νεότερη
|επίγονοι = Άννια Αυρήλια Γαλερία Φαυστίνα<br />Γέμμελος Λούκιλος<br />Άννια Αυρήλια Γαλερία Λουκιλία<br />Τίτος Αέλιος Αντώνιος<br />Τίτος Αέλιος Αυρήλιος<br />Αδριανός<br />Δομιτία Φαυστίνα<br />Φαδίλλα<br />Άννια Κορνιφίκια Φαυστίνα η μικρότερη<br />Τίτος Αυρήλιος Φούλβος Αντώνινος<br />[[Κόμμοδος]]<br />Μάρκος Άννιος ΒέροςΒήρος Καίσαρας<br />Βίβια Αυρήλια Σαβίνα
|βασιλικός_οίκος = [[Δυναστεία των Αντωνίνων]]
|προσωνύμια =
|πατέρας = Μάρκος Άννιος ΒέροςΒήρος
|μητέρα = Δομιτία Λουσίλα
|ημ_γέννησης = [[26 Απριλίου]] [[121]]
Γραμμή 26:
|τόπος_ταφής = Μαυσωλείο Αδριανού, [[Ρώμη]]
}}
Ο '''Μάρκος Αυρήλιος Αντωνίνος Αύγουστος''' (''Imperator Caesar Marcus Aurelius Antoninus Augustus''<ref>Στην κλασική λατινική, το όνομα του Αυρήλιου θα γραφόταν ως MARCVS AVRELIVS ANTONINVS AVGVSTVS</ref><ref>Το αρχικό του όνομα ήταν Μάρκος Άννιος Κατίλιος Σεβήρος (ή ίσως Μάρκος Κατίλιος Σεβήρος). Όταν παντρεύτηκε πήρε το όνομα Μάρκος Άννιος Βήρος, και όταν έγινε αυτοκράτορας πήρε το όνομα Μάρκος Αυρήλιος Αντωνίνος.</ref>, [[26 Απριλίου]] [[121]] - [[17 Μαρτίου]] [[180]]) ήταν [[Κατάλογος Ρωμαίων Αυτοκρατόρων|Ρωμαίος αυτοκράτορας]] από το [[161]] έως το [[180]]. Κυβέρνησε ως συναυτοκράτορας με τον [[Λούκιος Βήρος|Λούκιο Βήρο]] από το [[161]] έως το θάνατο του Βήρου το [[169]]. Ήταν ο τελευταίος από τους "Πέντε Καλούς Αυτοκράτορες" και θεωρείται επίσης ως ένας από τους πιο σημαντικούς [[Στωικισμός|στωικούς]] φιλοσόφους.

Η βασιλεία του χαρακτηρίζεται από πολέμους στην [[Ασία]] απέναντι στην επανακάμπτουσα [[Παρθική Αυτοκρατορία]] και με τις γερμανικές φυλές στη [[Γαλατία]] και τον [[Δούναβης|Δούναβη]], ενώ σημειώθηκε και μία στάση εναντίον του, στην Ανατολή, από τον Αβίδιο Κάσσιο, η οποία απέτυχε.
 
Ο Μάρκος Αυρήλιος έγραψε το περίφημο έργο "Έις εαυτόν", στα ελληνικά, κατά τη διάρκεια των εκστρατειών του. Ακόμη και σήμερα θεωρείται ως έργο μνημείο για μια διακυβέρνηση με γνώμονα το καθήκον και την εξυπηρέτηση του συνόλου.
Γραμμή 33 ⟶ 35 :
 
=== Η οικογένεια ===
Το αρχικό του όνομα ήταν '''Μάρκος Άννιος Κατίλιος Σεβέρος'''. Όταν παντρεύτηκε πήρε το όνομα Μάρκος Άννιος Βέρος, και όταν έγινε αυτοκράτορας, το όνομα '''Μάρκος Αυρήλιος Αντωνίνος'''. Ο Μάρκος Αυρήλιος ήταν ο μοναδικός γιος του Μάρκου Άννιου ΒέρουΒήρου και της Δομιτίας Λουσίλας. Ο πατέρας του ήταν ρωμαιο-ισπανικής καταγωγής, υπηρετούσε ως Πραίτωρ και πέθανε όταν ο γιος του ήταν τριών ετών. Η μητέρα του ήταν ιταλικής καταγωγής και καταγόταν από πλούσια οικογένεια. Είχε και μία αδελφή, την Άννα Κορνιφίκια Φαυστίνα, η οποία ήταν δύο χρόνια νεότερή του. Η θεία του πατέρα του, (από την πλευρά της μητέρας του), ήταν η Βίβια Σαβίνα, σύζυγος του αυτοκράτορα [[Αδριανός|Αδριανού]]. Η Ρουπίλια Φαυστίνα (η γιαγιά του από την πλευρά του πατέρα του) και η Βίβια Σαβίνα ήταν κόρες της Σαλονίνας Ματίδιας (ανηψιάς του αυτοκράτορα [[Τραϊανός|Τραϊανού]]. Η αδερφή του πατέρα του, η Φαυστίνα η Πρεσβύτερη, ήταν αυτοκράτειρα, καθώς ήταν παντρεμένη με τον αυτοκράτορα [[Αντωνίνος Πίος|Αντωνίνο Πίο]].▼
 
Μετά τον θάνατο του πατέρα του, ο Μάρκος Αυρήλιος υιοθετήθηκε από τη μητέρα του και τον παππού του, Μάρκο Άννιο ΒέροΒήρο, με τους οποίους και μεγάλωσε. Ο παππούς του, (από την πλευρά του πατέρα του) πέθανε το 138, σε ηλικία σχεδόν 90 ετών.▼
▲Το αρχικό του όνομα ήταν '''Μάρκος Άννιος Κατίλιος Σεβέρος'''. Όταν παντρεύτηκε πήρε το όνομα Μάρκος Άννιος Βέρος, και όταν έγινε αυτοκράτορας, το όνομα '''Μάρκος Αυρήλιος Αντωνίνος'''. Ο Μάρκος Αυρήλιος ήταν ο μοναδικός γιος του Μάρκου Άννιου Βέρου και της Δομιτίας Λουσίλας. Ο πατέρας του ήταν ρωμαιο-ισπανικής καταγωγής, υπηρετούσε ως Πραίτωρ και πέθανε όταν ο γιος του ήταν τριών ετών. Η μητέρα του ήταν ιταλικής καταγωγής και καταγόταν από πλούσια οικογένεια. Είχε και μία αδελφή, την Άννα Κορνιφίκια Φαυστίνα, η οποία ήταν δύο χρόνια νεότερή του. Η θεία του πατέρα του, (από την πλευρά της μητέρας του), ήταν η Βίβια Σαβίνα, σύζυγος του αυτοκράτορα [[Αδριανός|Αδριανού]]. Η Ρουπίλια Φαυστίνα (η γιαγιά του από την πλευρά του πατέρα του) και η Βίβια Σαβίνα ήταν κόρες της Σαλονίνας Ματίδιας (ανηψιάς του αυτοκράτορα [[Τραϊανός|Τραϊανού]]. Η αδερφή του πατέρα του, η Φαυστίνα η Πρεσβύτερη, ήταν αυτοκράτειρα, καθώς ήταν παντρεμένη με τον αυτοκράτορα [[Αντωνίνος Πίος|Αντωνίνο Πίο]].
 
▲Μετά τον θάνατο του πατέρα του, ο Μάρκος Αυρήλιος υιοθετήθηκε από τη μητέρα του και τον παππού του, Μάρκο Άννιο Βέρο, με τους οποίους και μεγάλωσε. Ο παππούς του, (από την πλευρά του πατέρα του) πέθανε το 138, σε ηλικία σχεδόν 90 ετών.
 
=== Διάδοχος στην αυτοκρατορία ===
[[Αρχείο:Young Marcus Aurelius Musei Capitolini MC279.jpg|left|thumb|267x267px|Προτομή του νεαρού Μάρκου Αυρήλιου. Καπιτολινό Μουσείο της Ρώμης]]
Το [[137]], ο Αδριανός ανακοίνωσε ότι ο διάδοχός του θα είναι ο Λούκιος Κειώνιος Κόμμοδος, που μετονομάστηκε σε Λούκιος Αέλιος Καίσαρ. Ο Μάρκος είχε ήδη τραβήξει την προσοχή του Αδριανού, ο οποίος τον καλούσε με το παρατσούκλι, ο "Πιο Αληθινός", και τον έκανε ιππέα στην ηλικία των έξι ετών. Μετά αυτός αρραβωνιάστηκε την Κειώνια Φάβια, κόρη τού Αέλιου. Ο αρραβώνας ακυρώθηκε μετά τον θάνατο του Αέλιου όταν ο Μάρκος Αυρήλιος έκανε δεσμό με την κόρη του Αντωνίνου. Έτσι μετά τον θάνατο του Αέλιου, ο Αδριανός έκανε καινούριο διάδοχό του, τον Αντωνίνο, και του επέβαλε να υιοθετήσει τον Μάρκο Αυρήλιο και τον Λούκιο Κειώνιο Κόμμοδο (τον γιό του θανόντος Αέλιου, που ήταν δέκα χρόνια μικρότερος από τον Μάρκο Αυρήλιο) και να τους βάλει επόμενους στη διαδοχή μετά από αυτόν. Ο Αντωνίνος τους έκανε διαδόχους στις [[17 Φεβρουαρίου]] του [[138]], όταν ο Μάρκος Αυρήλιος ήταν μόνο 17 ετών. Θα γινόταν αυτοκράτορας στην ηλικία των 40 ετών, το [[161]]. Λέγεται ότι ο Αντώνινος και ο Κόμμοδος προορίζονταν μόνο να προετοιμάσουν το δρόμο για τη διαδοχή από τους Μάρκο Αυρήλιο και [[Λούκιος ΒέροςΒήρος|Λούκιο ΒέροΒήρο]].
 
Ο Μάρκος Αυρήλιος διδάχθηκε από μερικούς από τους καλύτερους διανοούμενους της εποχής του. Ο Ευφωρίων τον δίδαξε λογοτεχνία, ο Γέμινος, το δράμα, ο Άνδρων, τη [[Γεωμετρία]], ο Κάνινος Κέλερ καί ο [[Ηρώδης ο Αττικός]] την ελληνική ρητορική. Ο [[Αλέξανδρος ο Κοτιαίος]] τον δίδαξε την [[Ελληνική Γλώσσα|Ελληνική γλώσσα]] καί ο Μάρκος Κορνήλος Φρόντο τη [[Λατινικά|Λατινική γλώσσα]]. Λόγω τις σχέσης του Μάρκου Αυρήλιου με τον Φρόντο, σήμερα έχουμε πολλές πληροφορίες για την εποχή και τη βασιλεία του Αντωνίνου. Μέσα από αυτά τα γράμματα φάνηκε ότι ο Μάρκος Αυρήλιος ήταν έξυπνος, σοβαρός και εργατικός νέος. Επίσης δείχνουν και το ολοένα και μεγαλύτερο ενδιαφέρον του μελλοντικού αυτοκράτορα για τη φιλοσοφία. Δείχνοντας ανυπομονησία για τα ατέλειωτα μαθήματα των Ελληνικών και των Λατινικών, έγινε υποστηρικτής των "Διατριβών" του [[Επίκτητος|Επίκτητου του Ιεραπολίτη]], ενός σημαντικού ηθικού φιλοσόφου της Στωικής Φιλοσοφικής Σχολής. Ο Μάρκος Αυρήλιος επίσης άρχισε να αυξάνει τον δημόσιο ρόλο του δίπλα στον Αντωνίνο, καθώς έγινε ύπατος το [[140]], το 145 και το [[161]], παίζοντας ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο στις αποφάσεις του κράτους. Το 145 παντρεύτηκε την Άννα Γαλερία Φαυστίνα που έμεινε στην ιστορία ως η [[Φαυστίνα η Νεώτερη]], και ήταν κόρη του Αντωνίνου και δική του εξαδέλφη από την πλευρά του πατέρα του.
Γραμμή 47 ⟶ 48 :
 
=== Συναυτοκράτορας ===
Όταν πέθανε ο Αντώνινος Πίος στις 7 Μαρτίου του 161, ο Μάρκος Αυρήλιος αποδέχτηκε τον θρόνο με τον όρο ότι θα ήταν συναυτοκράτορας με τον Λούκιο ΒέροΒήρο και ότι και οι δύο θα ήταν Αύγουστοι. Παρόλο ότι ήταν θεωρητικά και οι δύο ήταν ίσοι στο διαμοίρασμα της εξουσίας, ο ΒέροςΒήρος ήταν νεότερος και πιθανόν λιγότερο δημοφιλής. Η θέληση του Μάρκου Αυρηλίου για την εκλογή του ΒέρουΒήρου, ήταν περισσότερο λόγω του σεβασμού προς τον θετό πατέρα του και της υπόσχεσης που του είχε δώσει. Πιθανόν το διαμοίρασμα της εξουσίας να ήταν κυρίως επειδή τον περισσότερο χρόνο της βασιλείας του, ο Μάρκος Αυρήλιος ήταν στο μέτωπο πολεμώντας τις διάφορες φυλές στα σύνορα της αυτοκρατορίας. Γιά την διοίκηση του στρατού χρειαζόταν ένα πολύ πειθαρχημένο και ηγετικό πρόσωπο. Αλλά κανένας δεν θα μπορούσε να βρίσκεται ταυτόχρονα στον βορρά απέναντι στις Γερμανικές φυλές και στην [[Μέση Ανατολή]] απέναντι στους Πάρθους. Ούτε μπορούσε να βάλει ένα αρχιστράτηγο για τις λεγεώνες του. Ακόμη και οι παλαιότεροι και δημοφιλείς Ρωμαίοι στρατιωτικοί όπως ο [[Ιούλιος Καίσαρας]] και ο [[Βεσπασιανός]] χρησιμοποίησαν τον στρατό για να ρίξουν την κυβέρνηση και να γίνουν απόλυτοι ηγέτες.
 
Ο Μάρκος Αυρήλιος έλυσε το πρόβλημα στέλνοντας τον Λούκιο ΒέροΒήρο στην ανατολή ως αρχιστράτηγο του ρωμαϊκού στρατού στην περιοχή. Ο ΒέροςΒήρος ήταν ήδη πολύ ισχυρός για να κρατάει την εξουσία στις ανατολικές στρατιές, και ως αποτέλεσμα δεν είχε και μεγάλη θέληση να ρίξει τον Μάρκο Αυρήλιο. Ο Λούκιος ΒέροςΒήρος έμεινε πιστός στον Μάρκο Αυρήλιο έως τον θάνατό του, το [[169]]. Αυτή η συναυτοκρατορία θύμιζε πολύ το παλαιό σύστημα της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας, που δεν επέτρεπε σε ένα άτομο να κρατήσει την εξουσία μόνο για τον εαυτό του. Η συναυτοκρατορία θα ξαναδημιουργηθεί αργότερα στα τέλη τού 3ου αιώνα από τον [[Διοκλητιανός|Διοκλητιανό]], ο οποίος θα ιδρύσει την [[Τετραρχία]]. Μόλις ανέλαβε τον θρόνο, ο Μάρκος Αυρήλιος έκανε ό,τι και οι προκάτοχοί του, δηλαδή μεταρρυθμίσεις στους νόμους της αυτοκρατορίας. Ευνόησε με τους νόμους του κυρίως τις ασθενείς ομάδες της αυτοκρατορίας, όπως τους δούλους, τις χήρες και τους ανήλικους. Αναγνώρισε την εξ αίματος σχέση ως κύριο χαρακτηριστικό της κληρονομιάς. Τους νόμους για τα εγκλήματα τους χώρισε σε δύο κατηγορίες, τους πιο "αυστηρούς" και τους "λιγότερο αυστηρούς". Υπό τη βασιλεία του Μάρκου Αυρήλιου, η κατάσταση των χριστιανών παρέμεινε η ίδια από την εποχή του Τραϊανού, δηλαδή κανονικά τιμωρούνταν από τον νόμο αλλά στην πραγματικότητα σπάνια τους τιμωρούσε. Το [[177]], στη [[Λυών]], μία ομάδα χριστιανών εκτελέστηκε, αν και αυτό θεωρείται περισσότερο ευθύνη του τοπικού διοικητή.
 
== Προκλήσεις ==
 
=== Παρθικοί Πόλεμοι ===
Στην Ασία, η ενδυναμωμένη Παρθική Αυτοκρατορία αντεπιτέθηκε το 161, νικώντας δύο ρωμαϊκές στρατιές και εισβάλλοντας στη Συρία και στην Αρμενία. Ο Μάρκος Αυρήλιος έστειλε τον συναυτοκρατορά του, Λούκιο ΒέροΒήρο να ανακάμψει αυτό τον κίνδυνο που προερχόταν από τη Μέση Ανατολή. Ο πόλεμος τελείωσε επιτυχημένα για την Ρώμη το 166, παρόλο που η επιτυχία πρέπει να αποδοθεί περισσότερο σε κατώτερους αξιωματικούς όπως ο Γάιος Αβίδιος Κάσσιος. Στην επιστροφή του στην Ρώμη, ο ΒέροςΒήρος ανταμείφθηκε με μία παρέλαση θριάμβου, η παρέλαση ήταν περίεργη επειδή συμπεριελάμβανε δύο αυτοκράτορες, τους γιούς τους και τις ανύπαντρες κόρες τους, και έμοιαζε σαν μία μεγάλη οικογενειακή γιορτή. Οι δύο γιοι του Μάρκου Αυρήλιου, ο Άννιος ΒέροςΒήρος και ο [[Κόμμοδος]], τριών και πέντε ετών αντίστοιχα, έγιναν [[Καίσαρας|Καίσαρες]] για την περίσταση.
 
Η επιστροφή του Ρωμαϊκού στρατού από το μέτωπο, έφερε μία επιδημία, μετέπειτα γνωστή ως την επιδημία του Αντωνίνου, ή την επιδημία του [[Γαλλιηνός|Γαλιηνού]] που επεκτάθηκε στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία μεταξύ των ετών 165 και 180 μ.Χ. Η επιδημία έγινε πανδημία, και στο τέλος αφαίρεσε τις ζωές δύο αυτοκρατόρων, του Λούκιου ΒέρουΒήρου, που πέθανε το 169, και του Μάρκου Αυρήλιου που πέθανε το 180. Το όνομα της οικογένειας του Μάρκου Αυρήλιου, Αντωνίνοι, δόθηκε στην επιδημία. Η επιδημία επανεμφανίστηκε εννέα χρόνια αργότερα, και ο Ρωμαίος ιστορικός Κάσσιος Δίος, έγραψε ότι σκότωνε μέχρι και 2.000 άτομα στην Ρώμη, μέσα σε μία μέρα. Οι συνολικοί θάνατοι υπολογίζονται σε πέντε εκατομμύρια.
 
=== Γερμανία και Δούναβης ===
Αρχίζοντας από το 160, γερμανικές φυλές άρχισαν να κάνουν επιθέσεις στα βόρεια σύνορα της αυτοκρατορίας, κυρίως στην [[Γαλατία]] και στον ποταμό [[Δούναβης|Δούναβη]]. Πιθανόν οι επιθέσεις να προκλήθηκαν από τις επιθέσεις φυλών από τα ανατολικά. Η πρώτη εισβολή στο Σατί, στην Άνω Γερμανία αποκρούστηκε το 162. Πολύ πιο επικίνδυνη αποδείχθηκε η εισβολή των Μαρκομάννων από τη Βοημία, που ήταν υποτελείς στην αυτοκρατορία από το 19 μ.Χ., που διέσχισαν τον Δούναβη το 166, μαζί με τους Λογγοβάρδους και άλλες γερμανικές φυλές. Την ίδια εποχή, οι Σαρμάτες επιτέθηκαν μεταξύ των ποταμών Δούναβη και Τίσα.
 
Λόγω της κατάστασης στην Ανατολή της αυτοκρατορίας μόνο μία αποφασιστική εκστρατεία θα μπορούσε να σταματήσει τον κίνδυνο. Ο Μάρκος Αυρήλιος και ο Λούκιος ΒέροςΒήρος ανέλαβαν από κοινού την εκστρατεία. Μετά τον θάνατο του ΒέρουΒήρου, το 169, ο Μάρκος Αυρήλιος οδήγησε μόνος του, τις λεγεώνες εναντίον των βαρβαρικών φυλών για το υπόλοιπο της ζωής του. Οι Ρωμαίοι ηττήθηκαν από τους [[Κουάδοι|Κουάδους]] και τους [[Μαρκομάννοι|Μαρκομάννους]], οι οποίοι πέρασαν τις [[Άλπεις]] και πολιόρκησαν την κύρια ρωμαϊκή πόλη στη βορειοανατολική Ιταλία, την [[Ακουϊλία]]. Τον ίδιο καιρό, οι Κοστοβότοι (Δακική φυλή), περνώντας από την περιοχή των Καρπαθίων, εισέβαλαν στη [[Μοισία]], στη [[Μακεδονία]] και στην [[Ελλάδα]]. Μέτα από μεγάλους αγώνες οι λεγεώνες του Μάρκου Αυρήλιου, κατάφεραν να διώξουν τους εισβολείς. Πολλές γερμανικές φυλές εγκαταστάθηκαν στην [[Δακία]], στην [[Παννονία]], στην [[Γερμανία]] και στην [[Ιταλία]]. Αυτό δεν ήταν κάτι το καινούριο, καθώς ο μεγάλος αριθμός των φυλών που εγκαταστάθηκαν, δημιουργούσε την ανάγκη για την δημιουργία νέων συνοριακών επαρχιών στην αριστερή πλευρά του Δούναβη, στη [[Σαρματία]] και στη Μαρκομαννία, συμπεριλαμβανομένων των σημερινών περιοχών της [[Βοημία]]ς και [[Ουγγαρία]]ς.
 
Τα σχέδια του αυτοκράτορα, ανατράπηκαν από μία επανάσταση στην Ανατολή, με επικεφαλής τον Αβίδιο Κάσσιο, ο οποίος διέδωσε ότι ο αυτοκράτορας πέθανε μετά από ασθένεια. Από τις ανατολικές επαρχίες, μόνο η [[Βιθυνία]] και η [[Καππαδοκία]] δεν συμμάχησαν με τους επαναστάτες. Όταν έγινε γνωστό ότι ο Μάρκος Αυρήλιος ήταν ζωντανός, η μοίρα του Κάσσιου άλλαξε, και δολοφονήθηκε από τα στρατεύματά του μετά από μόνο εκατό μέρες στην εξουσία.
Γραμμή 84 ⟶ 85 :
Γέμμελος Λούκιλος (πέθανε γύρω στο 150), δίδυμος αδελφός της Λουκιλίας
Άννια Αυρήλια Γαλερία Λουκιλία (148/50-182), δίδυμη αδελφή του Γέμμελου, παντρεύτηκε τον συναυτοκράτορα του πατέρα της, Λούκιο ΒέροΒήρο
Τίτος Αέλιος Αντώνιος (γεννήθηκε μετά το 150, πέθανε πριν τις 7 Μαρτίου, 161)
Γραμμή 102 ⟶ 103 :
Λούκιος Αυρήλιος Κόμμοδος Αντώνινος (Κόμμοδος) (161-192), δίδυμος αδελφός του Τίτου Αυρήλιου Φούλβου Αντώνινου, μετέπειτα αυτοκράτορας
Μάρκος Άννιος ΒέροςΒήρος Καίσαρας (162-169)
Βίβια Αυρήλια Σαβίνα (170-πέθανε πριν το 217)
Γραμμή 117 ⟶ 118 :
* Μάρκος Αυρήλιος, Επιλογή από τα ''Εις εαυτόν'',μτφρ. Ν.Μ.Σκουτερόπουλος, εκδ. Στιγμή, Αθήνα, 2007
* Μάρκος Αυρήλιος, Άπαντα, τομ. 1,2, μτφρ.Φιλολογική ομάδα Κάκτου, Κάκτος, Αθήνα, 1998
 
== Παραπομπές==
{{reflist}}
 
== Βιβλιογραφία ==
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Μάρκος_Αυρήλιος"