Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ ..
μ ενημέρωση πληθυσμού
Γραμμή 10:
|εθνόσημο =Coat_of_arms_of_Mali.svg
|άρθρο εθνόσημου = Εθνόσημο του Μάλι
|χάρτης = Location Mali AU Africa.svg
|εθνικό_σύνθημα = "Ένας λαός, ένας στόχος, μια πίστη"<br /><small>";"</small>
|εθνικός_ύμνος = ''[[Pour l'Afrique et pour toi, Mali|Le Mali]]''<br /><small>"Μάλι"</small><ref>[http://www.koulouba.pr.ml/spip.php?article93&calendrier_mois=9&calendrier_annee=2008 Presidency of Mali: Symboles de la République, L’Hymne National du Mali]</ref><br><center>[[File:National Anthem of Mali.ogg]]</center>
Γραμμή 26:
|ποσοστό_νερού= 1,6
|σύνορα= 7.243
|εκτίμηση_πληθυσμού= 1216.666259.987000<ref name="cia"stats>[http://esa.un.org/unpd/wpp/index.htm Μέση εκτίμηση των Ηνωμένων Εθνών για το 2015]</ref>
|χρονιά_εκτίμησης_πληθυσμού= Ιούλιος 20092015
|πληθυσμός=
|θέση_πληθυσμού= 7166
|χρονιά_απογραφής_πληθυσμού=
|πυκνότητα_πληθυσμού= 1213,31
|θέση_πυκνότητας_πληθυσμού= 210218
| χρονιά_ΑΕΠ = 2009
| ΑΕΠ = 15,947 δισ. $<ref name="imf">{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2009/02/weodata/weorept.aspx?sy=2009&ey=2009&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=%2C&br=1&pr1.x=35&pr1.y=10&c=678&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database |publisher=[[Διεθνές Νομισματικό Ταμείο|ΔΝΤ]] |date=Οκτώβριος 2009 |accessdate=18-10-2009}}</ref>
Γραμμή 44:
| θέση_ΑΕΠ_κατά_κεφαλή_Ον = 155
| HDI_έτος = 2014
| HDI = {{steady}} 0,407
| HDI_κατάταξη = 176
| HDI_κατηγορία = <span style="color:red">χαμηλή</span>
|τύπος_κυριαρχίας= ανεξαρτησία
|γεγονός_κυριαρχίας= από τη [[Γαλλία]]<br /> [[Σύνταγμα]]
|ημερομηνίες_κυριαρχίας= 22 Σεπτεμβρίου 1960<br />12 Ιανουαρίου 1992
|νόμισμα= [[Φράγκο CFA Δυτικής Αφρικής|Φράγκο CFA]]
Γραμμή 60:
}}
Το '''Μάλι''' είναι ένα κράτος της Δυτικής [[Αφρική]]ς. Επί αποικιοκρατίας ονομαζόταν '''[[Γαλλικό Σουδάν]]'''. Η έκταση της χώρας είναι 1.240.000 τετ.[[Τετραγωνικό χιλιόμετρο|τ.χλμ.]], έχει πληθυσμό ([[Κατάλογος χωρών ανά πληθυσμό|κατατάσσεται 71η66η]]) 1216.666259.987000 κατοίκους, σύμφωνα με βάσητη τιςμέση εκτιμήσειςεκτίμηση τουτων 2009Ηνωμένων Εθνών για το 2015.<ref name="cia">[https:stats//www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ml.html CIA World Fact Book]</ref> και πρωτεύουσά του είναι το [[Μπαμακό]]. Συνορεύει ΒΑ με την [[Αλγερία]], Α με τον [[Νίγηρα]], Ν με το [[Μπουρκίνα Φάσο]], [[Ακτή Ελεφαντοστού]] και [[Γουινέα]] και Δ με τη [[Σενεγάλη]] και [[Μαυριτανία]]. Το κλίμα είναι ξηρό και θερμό, το βόρειο 1/3 της χώρας πέφτει στην έρημο της [[Σαχάρα]]ς. Η χώρα είναι κυρίως αγροτική .
 
Η σημαία της Χώρας είναι τρίχρωμη σε ισοπαχείς κάθετες λωρίδες, αρχής γενομένης από την πράσινη (προσίστια), κίτρινη (κεντρική) και κόκκινη και σε αναλογία πλάτους μήκους 2 προς 3.
 
== Ιστορία ==
Το Μάλι ήταν κάποτε τμήμα μιας από τις τρεις δυτικοαφρικανικές αυτοκρατορίες που ήλεγχαν το εμπόριο της [[Σαχάρα]] σε χρυσό, αλάτι και σκλάβους. Η αρχαιότερη από αυτές ήταν η αυτοκρατορία της [[Γκάνα]], η οποία και επεκτάθηκε από τον 8ο αιώνα μέχρι το 1078, οπότε κατακτήθηκε από τος [[Αλμοραβίδες]]. Η δεύτερη αυτοκρατορία του Μάλι σχηματίστηκε στον άνω Νίγηρα και άκμασε μέχρι το 14ο αιώνα. Εκείνη την εποχή άκμασε και το [[Τιμπουκτού]], που ήταν παράλληλα και ισλαμικό κέντρο. Εσωτερικές τριβές οδήγησαν στη διάλυση της αυτοκρατορίας και στην ανάδειξη μιας νέας δύναμης, των Σογκάι, φυλής που ζούσε στα βορειοδυτικά της σημερινής Νιγηρίας. Οι Σονγκάι ανεξαρτητοποιήθηκαν από τους απογόνους της αυτοκρατορίας Μάλι και επεκτάθηκαν σε όλη την ανατολική περιοχή. Το 1591 εισέβαλε στην περιοχή το [[Μαρόκο]] και η διάλυση της αυτοκρατορίας Σονγκάι σήμανε το τέλος της περιοχής ως διαμετακομιστικού κέντρου. Βασικός λόγος ήταν και το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι είχαν εδραιώσει πλέον θαλάσσιες οδούς μεταφοράς εμπορευμάτων οι οποίες καθιστούσαν ασήμαντη την δια ξηράς μεταφορά, μέσω της Σαχάρα. Κατά τον 18ο αιώνα οι κάτοικοι της περιοχής βίωσαν μεγάλη έλλειψη τροφίμων και πολλοί έφτασαν στο σημείο να πουλούν τον εαυτό τους σε σκλαβοπάζαρα ίσα για να έχουν κάτι να φάνε. Ειδικά στο διάστημα 1738-1756 η ξηρασία και οι ακρίδες έγιναν αιτία να πεθάνει από πείνα περίπου ο μισός πληθυσμός του [[Τιμπουκτού]]. Κατά τα τέλη του 19ου αιώνα η περιοχή κατακτήθηκε από γαλλικά στρατεύματα που ονόμασαν και όλη την περιοχή, του Μάλι συμπεριλαμβανομένου, [[Γαλλικό Σουδάν]]. Το 1959 το [[Γαλλικό Σουδάν]] μετονομάστηκε σε Δημοκρατία του Σουδάν και η [[Σενεγάλη]] ενώθηκε με αυτό για να σχηματίσουν μαζί την Ομοσπονδία του Μάλι. Η Ομοσπονδία απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1960. Η Δημοκρατία του Σουδάν έγινε η ανεξάρτητη Δημοκρατία του Μάλι στις 22 Σεπτεμβρίου του 1960 και ως πρώτος πρόεδρος εξελέγη ο [[Μοντίμπο Κεϊτά]]. Αυτός εφάρμοσε μονοκομματική πολιτική με σοσιαλιστικό προσανατολισμό και προχώρησε σε εθνικοποιήσεις.
 
==Νεότερη Ιστορία==
Γραμμή 84:
Ο Τουρέ παραιτήθηκε από Πρόεδρος στις 8 Απριλίου και στις 19 Απριλίου 2012 έφυγε από τη χώρα και αυτοεξορίστηκε στη γειτονική [[Σενεγάλη]].
 
Στις 20 Αυγούστου 2012 σχηματίστηκε κυβέρνηση εθνικής ενότητας, η οποία εγκρίθηκε από τον προσωρινό πρόεδρο [[Ντιονκούντα Τραορέ]].<ref name="Reuters 20">{{cite news | url=http://in.reuters.com/article/2012/08/20/mali-crisis-idINL6E8JKE7Q20120820 | title=Mali forms new caretaker government | agency=Reuters | date=21-8-2012 | accessdate=21-8-2012}}</ref> Πρωθυπουργός παρέμεινε ο [[Σεΐκ Μοντιμπό Ντιαρά]]. Ο τελευταίος απώλεσε γρήγορα την υποστήριξη του Ισλαμικού Συμβουλίου και συνελήφθη από το στρατό στις 10 Δεκεμβρίου. Ο Ντιαρά οδηγήθηκε σε στρατιωτική βάση του Κατί.<ref name="AP 10">{{cite news|title=Mali’s PM arrested by junta|url=http://www.bostonherald.com/news/international/asia_pacific/view/20121210malis_pm_arrested_by_junta/srvc=home&position=recent|accessdate=11 December 2012|agency=Associated Press|date=10-12-2012}}</ref> Λίγο μετά τη σύλληψή του, ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε την παραίτησή του, μιλώντας στην κρατική τηλεόραση.<ref name="AFP 10">{{cite news|title=Mali PM resigns after being arrested by troops|url=http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5hrZo4r-Mz8yfVDSIB1tYxWCFLupw?docId=CNG.924cb15c775e21276db5cd9e029672d3.a1|accessdate=11-12-2012|agency=Agence France-Presse|date=10-12-2012|archiveurl=http://web.archive.org/web/20131119063404/http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5hrZo4r-Mz8yfVDSIB1tYxWCFLupw?docId=CNG.924cb15c775e21276db5cd9e029672d3.a1|archivedate=2013-11-19}}</ref>
 
Το Σεπτέμβριο του 2013, έπειτα από μεταβατική κυβέρνηση με επικεφαλής τον [[Ντιονκουντά Τραορέ]], ορκίστηκε πρόεδρος ο νικητής των προεδρικών εκλογών εκείνης της χρονιάς και πρώην πρωθυπουργός, [[Ιμπραΐμ Μπουμπακάρ Κεϊτά]].
Γραμμή 91:
{{Κύριο|Περιφέρειες του Μαλί|Επαρχίες του Μαλί}}
 
Το Μάλι διαιρείται σε 1ο βαθμό σε οκτώ περιφέρειες (''régions'') και έναν δήμο (district), σε 2ο βαθμό υποδιαιρείται σε 49 cercles (επαρχίες) και τελικά σε 3ο βαθμό σε 288 ''arrondissements'' (διαμερίσματα).
 
Οι περιφέρειες και ο δήμος της χώρας, που λαμβάνουν το όνομα της κύριας πόλης που περιλαμβάνει έκαστη είναι κατά ελληνική αλφαβητική σειρά:
Γραμμή 123:
== Δημογραφία ==
[[Αρχείο:Mali - Bozo girl in Bamako.jpg|150px|μικρογραφία|Ένα κορίτσι της φυλής Μποζό, στο Μπαμακό.]]
Επίσημη γλώσσα είναι η γαλλική, με το 80% να μιλούν τη διάλεκτο Μπαμπαρά. Ποσοστό άνω του 30% του συνολικού πληθυσμού ζει στις πόλεις. Οι κάτοικοι είναι Σουνίτες Μουσουλμάνοι σε ποσοστό 90%. Κύρια εθνοτική ομάδα είναι οι Μαντέ (50%). Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού ήταν σύμφωνα με εκτιμήσεις του 20132014 τα 54,5595 χρόνια (5253,7512 χρόνια οι άνδρες και 56,4183 οι γυναίκες).<ref name="cia">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ml.html CIA World Fact Book]</ref>
 
== Μεταφορές ==
Γραμμή 129:
 
== Παραπομπές ==
{{Παραπομπές|2}}
 
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Μάλι"