Αστρομετρία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

 

Η Αστρομετρία είναι από τα αρχαιότερα ερευνητικά πεδία της Αστρονομίας. Μπορεί να θεωρηθεί ως το σήμερα ενεργό ερευνητικά πεδίο της «Κλασικής Αστρονομίας», οριζόμενης σε αντίθεση με την [[Αστροφυσική]]. Είναι συγγενής και διάδοχος συγχρόνως κλάδος της [[Σφαιρική Αστρονομία|Σφαιρικής Αστρονομίας]]. Η απαρχή της Αστρομετρίας χρονολογείται από τη σύνταξη του πρώτου [[Κατάλογος αστέρων|καταλόγου αστέρων]] από τον [[Ίππαρχος ο Ρόδιος|Ίππαρχο]]. Η σύγχρονη Αστρομετρία μπορεί να ειπωθεί ότι ιδρύθηκε από τον [[Φρήντριχ Μπέσελ]] με το έργο του ''Fundamenta astronomiae'', στο οποίο έδινε την ακριβή μέση θέση 3.222 αστέρων που είχαν παρατηρηθεί μεταξύ του [[1750]] και του [[1762]] από τον [[Τζέιμς Μπράντλεϋ]].

Μία σημαντική πλευρά της Αστρομετρίας είναι η διόρθωση των σφαλμάτων. Διάφοροι παράγοντες υπεισάγουν σφάλματα στην ακριβή μέτρηση των αστρικών θέσεων, όπως η γήινη ατμόσφαιρα, οι ατέλειες των επιστημονικών οργάνων, κλπ., ακόμα και η πεπερασμένη ταχύτητα του φωτός (βλ.[[αποπλάνηση του φωτός]]). Πολλά από αυτά μπορούν να μειωθούν με τη χρήση διάφορων τεχνικών, τόσο στα όργανα μετρήσεως όσο και μαθηματικών αλγορίθμων. Λαμβάνονται γενικά πολλές μετρήσεις για το ίδιο ζητούμενο και στη συνέχεια τα αποτελέσματα αναλύονται με τη χρήση [[Στατιστική|στατιστικών μεθόδων]] για τον υπολογισμό της πραγματικής τιμής και του αντίστοιχου σφάλματος.

 

 

* Τα [[ηλιακό ρολόι|ηλιακά ρολόγια]] χρησίμευσαν επί αιώνες και στην εύρεση του χρόνου.

* Στα ίχνη του HIPPARCOS, η επίσης ευρωπαϊκή διαστημική '''[[Αποστολή GAIA]]''', προγραμματισμένη για εκτόξευση το [[2011]], έχει στόχο ακρίβεια εκατομμυριοστών του δευτερολέπτου της μοίρας για πάνω από εκατό εκατομμύρια αστέρες!

 

 

Πέρα από τη θεμελιώδη συνεισφορά της παροχής ενός πλαισίου αναφοράς στους αστρονόμους για να αναφέρουν τις παρατηρήσεις τους, η Αστρομετρία έχει επίσης θεμελιώδη σημασία για κλάδους όπως η [[Ουράνια Μηχανική]], η μελέτη των [[διπλός αστέρας|διπλών αστέρων]] και η [[Γαλαξιακή Αστρονομία]]. Στην [[Παρατηρησιακή Αστρονομία]], οι αστρομετρικές τεχνικές βοηθούν στην ταυτοποίηση αστρικών σωμάτων από τον ιδιαίτερο συνδυασμό των κινήσεών τους. Επίσης, παίζουν ρόλο στην τήρηση του παγκόσμιου [[χρόνος|χρόνου]]: Το σύστημα του [[Συντονισμένος Παγκόσμιος Χρόνος|UTC]] είναι βασικά ο [[Διεθνής Ατομικός Χρόνος|ατομικός χρόνος]] (που τηρείται από ατομικά ρολόγια) συγχρονισμένος με την περιστροφή της [[Γη|Γης]] με τη βοήθεια ακριβών αστρομετρικών παρατηρήσεων. Η Αστρομετρία λαβαίνει επίσης μέρος στη δημιουργία της [[κλίμακα κοσμικών αποστάσεων|κλίμακας κοσμικών αποστάσεων]], καθώς χρησιμοποιείται στο πρώτο της σκαλί: την εξαγωγή αποστάσεων των κοντινότερων σε μας αστέρων του [[Γαλαξίας|Γαλαξία]] με τη μέθοδο της ηλιοκεντρικής [[παράλλαξη|παραλλάξεως]].

Οι αστρονόμοι χρησιμοποιούν αστρομετρικές τεχνικές για την παρακολούθηση των ουράνιων σωμάτων που περνούν πολύ κοντά από τη Γη με κίνδυνο μελλοντικής συγκρούσεως. Η Αστρομετρία έχει επίσης ανιχνεύσει λίγους από τους [[εξωηλιακοί πλανήτες|εξωηλιακούς πλανήτες]]. Για το σκοπό αυτό απαιτείται η μέτρηση των ελάχιστων μετατοπίσεων που προκαλούν στη φαινόμενη θέση του αστέρα τους στον ουρανό, καθώς περιφέρονται περί το κοινό τους [[κέντρο μάζας]]. Στο μέλλον αυτό θα καταστεί ευρύτερα δυνατό αν εκτοξευθεί μια διαστημική αποστολή όπως η SIM της [[NASA]], που θα μπορέσει να ανιχνεύσει τυχόν πλανήτες του μεγέθους της Γης γύρω από τους 200 (περίπου) πλησιέστερους αστέρες του τύπου του Ήλιου.

 

 

* Jean Kovalevsky & P. Kenneth Seidelman: '''''Fundamentals of Astrometry''''', Cambridge University Press, 2004, ISBN 0-521-64216-7.

* {{cite web | url = http://www.astro.virginia.edu/~rjp0i/museum/engines.html | title = Hall of Precision Astrometry | publisher = University of Virginia Department of Astronomy | language = English | accessdate = 2006-08-10 }}

 

 

* [[Αστρομετρικώς διπλός αστέρας]]