Ζαγόρι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 56:
Οι κατοικίες μέχρι το 18ο αιώνα ήταν μικρά ορθογωνικά κτίρια, συνήθως με ένα μόνο ισόγειο πάτωμα και με βοηθητικούς χώρους στο υπόγειο, που χρησιμοποιούνταν ως στάβλοι. Πράγματι, αυτή φαίνεται να είναι η τεχνοτροπία της κατασκευής των κατοικιών στη θέση ανασκαφής των [[Μολοσσοί|Μολοσσών]] κοντά στη [[Βίτσα Ιωαννίνων|Βίτσα]]. Τα σπίτια είναι χτισμένα από τοπική πέτρα και έχουν στέγη από σχιστόπλακες. Οι σχιστόπλακες συγκρατούνται μεταξύ τους χωρίς τσιμέντο, μόνο από το βάρος των υπερκειμένων πλακών. Συνεπώς η στέγη από πλάκες απαιτεί συνεχή συντήρηση, καθώς είναι εκτεθειμένη σε έντονες χιονοπτώσεις τους χειμερινούς μήνες.
 
Ο παλαιότερος τύπος (κατοικίας) εξελίχθηκε το 18ο και 19ο αιώνα σε σε πιο πολύπλοκες μορφές που κατέληξαν στα πολυώροφα αρχοντικά των πλουσιότερων οικογενειών στο τέλος του 18ου αιώνα. Πολλά σπίτια βρίσκονται πίσω από μια περιτοιχισμένη αυλή ή κήπο. Η πόρτα της αυλής είναι ένα οικοδόμημα από μόνη της, καλυμμένη με σχιστόπλακες και συνδέοντας την κατοικία με το υπόλοιπο χωριό. Εκτός από το σπίτι υπάρχουν βοηθητικά κτίσματα, όπως ένα ''"μαγειριό"'' (κουζίνα), μια εξωτερική τουαλέτα στο πιο μακρινό σημείο από την κουζίνα και στάβλοι. Το κυρίως σπίτι είναι χτισμένο με τοίχους πάχους μέχρι ένα μέτρο, που πολλές φορές έχουν ένα εσωτερικό χώρο με άμμο για μονωτικό για το κρύο. Η είσοδος του σπιτιού βγάζει στο χωλ, το λεγόμενο ''χαγιάτι'', που οδηγεί στα γειτονικά δωμάτια, που ονομάζονται ''"οντάς"'' ή ''"μαντζάτο"''. Το ''χαγιάτι'' ήταν αρχικά, και μερικές φορές είναι ακόμα, ένας εν μέρει ανοικτός χώρος μπροστά από το σπίτι. Το όνομα αυτό προέρχεται πιθανόν από την [[Περσική γλώσσα|Περσική]] λέξη "χαγιάτ", ένα είδος Περσικού κήπου με κιόσκια ή άλλα κτίσματα. Το ''μαντζάτο'' είναι το βασικό δωμάτιο για τους χειμερινούς μήνες με τζάκι, ''"τάβλα"'' (τραπέζι) και καθιστικούς χώρους, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως κρεβάτια, που ονομάζονται ''"μπασιά"''. Απέναντι από το τζάκι είναι ένα εντοιχισμένο ντουλάπι, η ''"μεσάντρα"''. Για να εξυπηρετεί τη λειτουργία του, το ''μαντζάτο'' έχει συνήθως νότιο προσανατολισμό.
 
Μία συνήθως ξύλινη σκάλα οδηγεί από το ''χαγιάτι'' στην είσοδο του επάνω ορόφου που λέγεται ''"κρεβάτα"'', ανάμεσα στις κρεβατοκάμαρες. Σε σπάνιες περιπτώσεις η ''κρεβάτα'' βγάζει σε ένα μικρό μπαλκόνι με ξύλινη οροφή. Η ''"γκλαβανή"'' είναι μια μικρή είσοδος στη σοφίτα. Το υπόγειο του σπιτιού περιλαμβάνει κελάρια και άλλους χώρους αποθήκευσης, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πρόσθετα καταλύματα για ζώα.
 
Λίγα από τα παλιά αρχοντικά διατηρούνται, ενώ τα περισσότερα έχουν ερειπωθεί. Σε εκείνα που διατηρούνταο το δωμάτιο του ''οντά'' είναι το πιο ευρύχωρο, έχει μεγάλο τζάκι και πολλές φορές [[Νωπογραφία|τοιχογραφίες]] με λουλούδια. Xρησίμευε για την υποδοχή επισκεπτών.
 
== Tο Φαράγγι του Βίκου ==
[[File:Vikos Gorge from Beloe.jpg|thumb|Tο Φαράγγι του Βίκου από τη Μπελόη.]]
[[File:2011 Dimos Zagoriou.png|thumb|Δήμος Ζαγορίου.]]
[[File:Zagori - Kipi bridge.JPG|thumb|Γεφύρι Καλογερικό, Εθνικός Δρυμός Βίκου-Αώου.]]
[[File:Bridge, Konitsa, Greece.jpg|thumb|Γεφύρι Κόνιτσας, Εθνικός Δρυμός Βίκου-Αώου.]]
Καρδιά του Εθνικού Δρυμού Βίκου-Αώου, το [[Φαράγγι του Βίκου]] είναι το μεγαλύτερο και πιο γραφικό από τα φαράγγια του Ζαγορίου. Tο Φαράγγι του Βίκου συλλέγει τα νερά πολλών μικρών ποταμών που καταλήγουν στον ποταμό Βοϊδομάτη, που ρέει μέσα στο φαράγγι. Tο Φαράγγι του Βίκου με 990 μέτρα βάθος είναι ένα από τα βαθύτερα στον κόσμο, στην πραγματικότητα το βαθύτερο σε αναλογία με το πλάτος του. Tο Φαράγγι του Βίκου είναι επίσης χώρος μεγάλου επιστημονικού ενδιαφέροντος, γιατί βρίσκεται σε σχεδόν παρθένα κατάσταση και είναι παράδεισος για απειλούμενα είδη και περιέχει πολλά και ποικίλα οικοσυστήματα,
 
==Επιφανείς Ζαγορίτες==
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Ζαγόρι"