Βικιπαίδεια

Σαπώρης Α΄ της Περσίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Yobot (συζήτηση | συνεισφορές)
Ρομπότ
16.024 επεξεργασίες
μ Διόρθωση συντακτικών λαθών με τη χρήση AWB (10766)
Επιμέλεια κειμένου
Γραμμή 1:
{{Κουτί πληροφοριών μονάρχη
|όνομα = Σαπώρης Α'Α΄
|χρώμα = background:#DC143C; color:white;
|εικόνα = Cameo Shapur Valerianus Bab360 CdM Paris 2.jpg
Γραμμή 18:
|ημ_γέννησης = [[215]]
|τόπος_γέννησης = πιθανόν στο Φιρουτζαμπάντ (στο σημερινό [[Ιράν]])
|ημ_θανάτου = [[272]] (57 ετών)
|τόπος_θανάτου = Μπισαπούρ
|τόπος_ταφής = Άγνωστος
Γραμμή 24:
|υπογραφή =
}}
[[Αρχείο:Shapur I Sassanid silver coin.JPG|thumb|300px|Ο Σαπώρης Α’Α΄ της Περσίας σε ασημένιο νόμισμα]]
Ο '''Σαπώρης Α’Α΄ της Περσίας''' ([[215]] - [[272]]), γνωστός και ως '''Σαπώρης ο μέγαςΜέγας''', ήταν ο δεύτερος [[σάχης]] (βασιλεύς των βασιλέων) της [[Αυτοκρατορία των Σασσανιδών|αυτοκρατορίας των Σασσανιδών]]. Ήταν γιος και διάδοχος του ιδρυτή της δυναστείας [[Αρδασίρ Α΄ της Περσίας|Αρδασίρ Α’Α΄]]. Ο πατέρας του πέθανε το 242 αλλά ο ίδιος έγινε βασιλιάς από το 241 και βασίλευσε ως τον θάνατο του το 272. Η μητέρα του ήταν πριγκίπισσα από τον βασιλικό [[Δυναστεία των Αρσακιδών|Οίκοοίκο των Αρσακιδών]]. Συνόδευε τον πατέρα του σε όλες τις εκστρατείες εναντίον των ΠάρθωνΈμεινε στην πρώτη γραμμή. Ο πατέρας του τον αναγνώρισειστορία ως τονμεγάλος πιοθριαμβευτής ανδρείο και ικανό μεταξύκατά των γιων του και τον όρισε διάδοχο του Περσικού θρόνουΡωμαίων. Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας [[Γορδιανός Γ΄]] σε εκστρατεία εναντίον του ανάγκασε τον Σαπώρη αρχικά το 242 να υποχωρήσει στην [[Αντιόχεια]]. Σε νέα εκστρατεία στη [[Μεσοποταμία]] το 244 οι [[Ρωμαίοι]] γνώρισαν συντριπτική ήττα από τους Πέρσες του Σαπώρη το 244. Ο Γορδιανός Γ΄ έπεσε στη μάχη και τον διαδέχθηκε ο [[Φίλιππος ο Άραψ]]. Ο νέος Ρωμαίος αυτοκράτορας δεν ήθελε να επαναλάβει τα σφάλματα του προκατόχου του που είχαν ως αποτέλεσμα να χάσει ακόμα και την ζωή του σε ηλικία 18 ετών, γι´αυτό έκλεισε ειρήνη με τον Σαπώρη πληρώνοντας στους Πέρσες αποζημίωση 500.000 χρυσά δηνάρια. H συνθήκη ειρήνης που έκλεισε ο Φίλιππος με τους Σασσανίδες έφερε μεγάλες αντιδράσεις στη [[Ρώμη]] με τελικό αποτέλεσμα τη δολοφονία του το [[249]] από τον διάδοχο του αυτοκράτορα [[Δέκιος|Δέκιο]]
 
==Η άνοδος στο θρόνο και οι θρίαμβοι==
==Μεγάλος θριαμβευτής κατά των Ρωμαίων==
Ο Σαπώρης συνόδευε τον πατέρα του, τον Αρδασίρ, σε όλες τις εκστρατείες εναντίον των Πάρθων στην πρώτη γραμμή. Αυτός τον αναγνώρισε ως τον πιο ανδρείο και ικανό μεταξύ των γιων του και τον όρισε διάδοχο του Περσικού θρόνου. Ο Αρδασίρ πέθανε το 242, αλλά ο Σαπώρης είχε γίνει σάχης από το 241.
 
Το 242, ο νεαρός Ρωμαίος αυτοκράτορας [[Γορδιανός Γ΄]] εξεστράτευσε κατά των Περσών και ανάγκασε τον Σαπώρη να υποχωρήσει στην [[Αντιόχεια]]. Όμως, σε μια νέα εκστρατεία στη [[Μεσοποταμία]] το 244 οι [[Ρωμαίοι]] γνώρισαν συντριπτική ήττα, στην οποία μάλιστα έπεσε ο ίδιος ο Γορδιανός. Ο νέος Ρωμαίος αυτοκράτορας, [[Φίλιππος ο Άραβας]], δεν ήθελε να επαναλάβει τα σφάλματα του προκατόχου του, γι' αυτό έκανε συνθήκη ειρήνης με τον Σαπώρη, πληρώνοντας στους Πέρσες αποζημίωση 500.000 χρυσών δηναρίων. H συνθήκη αυτή προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις στη [[Ρώμη]] με τελικό αποτέλεσμα τη δολοφονία του Φιλίππου το [[249]] από τον διάδοχο του, τον αυτοκράτορα [[Δέκιος|Δέκιο]].
Ο Σαπώρης ξεκίνησε το 250 μετά τη δολοφονία του Φίλιππου του Άραβος εκ νέου τις επιθέσεις στις Ρωμαϊκές επαρχίες της [[Μεσοποταμία]]ς. Ο αυτοκράτορας [[Βαλεριανός]] ο οποίος ανέβηκε στον Ρωμαϊκό θρόνο το 253 αναγκάστηκε να πραγματοποιήσει ασταμάτητες εκστρατείες από το 253 ως το 256 για να τον αντιμετωπίσει. Στη μάχη της Μπαρμπαλισσού το 253, ο Σαπώρης συνέτριψε Ρωμαϊκή δύναμη 600.000 στρατιωτών κυριεύοντας τη [[Συρία]]. Στη συνέχεια κατέλαβε την [[Αρμενία]] τοποθετώντας υποτελή βασιλιά τον γιο του Οριμάσδη και τη [[Γεωργία]] εξασφαλίζοντας τα βόρεια σύνορα του. Ο Βαλεριανός επέστρεψε το [[257]] με 70.000 άνδρες ανακατέλαβε την [[Αντιόχεια]] με ολόκληρη την [[Συρία]] αλλά λόγω αδιαφορίας του στην συνέχεια και της εξασθένισης του στρατεύματος του από επιδημία δεν μπόρεσε να την κρατήσει πολύ. Ο Σαπώρης επέστρεψε το 259, ανακατέλαβε την [[Αντιόχεια]], ο Βαλεριανός υποχώρησε στην [[Έδεσσα]] όπου ο Σαπώρης τον πολιόρκησε. Την ώρα που ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις για ειρήνη με πρωτοβουλία του Βαλεριανού, ο Σαπώρης τον συνέλαβε με δόλο το 260, λόγω συνωμοσίας του Ρωμαίου Μαρκιανού που ήθελε να σφετεριστεί τον θρόνο του. Ο Σαπώρης ταπείνωσε τον Βαλεριανό χρησιμοποιώντας τον σαν υποπόδιο για να ανέβει στο άλογο, και τον έγδαρε ζωντανό την ίδια χρονιά. Κατέλαβε τελικά και την [[Καισάρεια]] εξορίζοντας 400.000 από τους κατοίκους της στις νότιες επαρχίες της Περσίας, και καθιερώθηκε ως ο μέγιστος βασιλιάς της αυτοκρατορίας των Σασσανιδών ο οποίος δεν ηττήθηκε ποτέ. Πλήθος επιγραφές και ανάγλυφα σε ολόκληρη την [[Περσία]] υμνούν την δόξα του Σαπώρη με αναπαράσταση της ταπείνωσης του αυτοκράτορα Βαλεριανού. Τον διαδέχθηκε ο γιος του [[Ορμίσδας Α’ της Περσίας|Ορμίσδας Α’]]. Άλλοι δυο γιοι του ήταν ο [[Βαράμης Α’ της Περσίας|Βαράμης Α']] και ο [[Ναρσής]].▼
 
▲Ο Σαπώρης ξεκίνησε το 250 μετά τη δολοφονία του Φίλιππου του Άραβος εκ νέου τις επιθέσεις στις Ρωμαϊκές επαρχίες της [[Μεσοποταμία]]ς. Ο αυτοκράτορας [[Βαλεριανός]] ο οποίος ανέβηκε στον Ρωμαϊκό θρόνο το 253 αναγκάστηκε να πραγματοποιήσει ασταμάτητες εκστρατείες από το 253 ως το 256 για να τον αντιμετωπίσει. Στη μάχη της Μπαρμπαλισσού το 253, ο Σαπώρης συνέτριψε Ρωμαϊκή δύναμη 600.000 στρατιωτών κυριεύοντας τη [[Συρία]]. Στη συνέχεια κατέλαβε την [[Αρμενία]], τοποθετώντας υποτελή βασιλιάηγεμόνα τον γιο του ΟριμάσδηΟρμίσδα, και τη [[Γεωργία]] εξασφαλίζοντας τα βόρεια σύνορα του. Ο Βαλεριανός επέστρεψε το [[257]] με 70.000 άνδρες ανακατέλαβε την [[Αντιόχεια]] μεκαι ολόκληρη την [[Συρία]], αλλά λόγω αδιαφορίαςτης τουεπακόλουθης στηναδιαφορίας συνέχειατου και της εξασθένισης του στρατεύματος του από επιδημία δεν μπόρεσε να την κρατήσει πολύ. Ο Σαπώρης επέστρεψε το 259, και ανακατέλαβε την [[Αντιόχεια]], ενώ ο Βαλεριανός υποχώρησε στην [[Έδεσσα]], όπου ο Σαπώρης τον πολιόρκησε. ΤηνΤο 260, την ώρα που ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις για ειρήνη με πρωτοβουλία του Βαλεριανού, ο Σαπώρης τον συνέλαβε με δόλο το 260, λόγω συνωμοσίας του Ρωμαίου [[Μαρκιανός|Μαρκιανού]], που ήθελε να σφετεριστεί τον θρόνο του. Ο Σαπώρης ταπείνωσε τον Βαλεριανό χρησιμοποιώντας τον σαν υποπόδιο για να ανέβει στο άλογο, του και τελικά τον έγδαρε ζωντανό την ίδια χρονιά. Κατέλαβε τελικά και την [[Καισάρεια]] εξορίζοντας 400.000 από τους κατοίκους της στις νότιες επαρχίες της Περσίας, και καθιερώθηκε ως ο μέγιστος βασιλιάς της αυτοκρατορίας των Σασσανιδών ο οποίος δεν ηττήθηκε ποτέ. Πλήθος επιγραφές και ανάγλυφα σε ολόκληρη την [[Περσία]] υμνούν την δόξα του Σαπώρη με αναπαράσταση της ταπείνωσης του αυτοκράτορα Βαλεριανού. Τον διαδέχθηκε ο γιος του [[Ορμίσδας Α’ της Περσίας|Ορμίσδας Α’]]. Άλλοι δυο γιοι του ήταν ο [[Βαράμης Α’ της Περσίας|Βαράμης Α']] και ο [[Ναρσής]].
==Πηγές==▼
 
Μέχρι τον θάνατο του το 272, ο Σαπώρης καθιερώθηκε ως ο μέγιστος ηγεμόνας της αυτοκρατορίας των Σασσανιδών, ο οποίος δεν ηττήθηκε ποτέ. Πλήθος επιγραφές και ανάγλυφα σε ολόκληρη την [[Περσία]] υμνούν την δόξα του Σαπώρη με αναπαράσταση της ταπείνωσης του αυτοκράτορα Βαλεριανού. Τον διαδέχθηκε ο γιος του [[Ορμίσδας Α΄ της Περσίας|Ορμίσδας Α΄]]. Άλλοι δυο γιοι του ήταν ο [[Βαράμης Α΄ της Περσίας|Βαράμης Α΄]] και ο [[Ναρσής]].
 
▲==Πηγές==
*''MacKenzie, David Niel (1998). "Ērān, Ērānšahr". Encyclopedia Iranica 8. Costa Mesa: Mazda''
*''For the date of Ardashir's death (242) see J. Wiesehöfer, Ardasir, in: Encyclopedia Iranica.''
Γραμμή 40 ⟶ 44 :
*''J. Wiesehöfer, Ardasir, in: Encyclopedia Iranica.''
 
{{Διαδοχή|[[Πέρσες|Μέγας βασιλιάς της Περσίας]]<br />[[242]]–[[272]]|[[Αρδασίρ Α΄ της Περσίας|Αρδασίρ Α’Α΄]]|[[Ορμίσδας Α’Α΄ της Περσίας|Ορμίσδας Α’Α΄]]}}
 
{{Ενσωμάτωση κειμένου|en|Shapur I}}
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Σαπώρης_Α΄_της_Περσίας"