Πολιορκία των Μαλλών: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 66:
==Στρατηγικοί ελιγμοί και προετοιμασίες για τη μάχη ==
Μόλις έμαθε την είδηση της συμμαχίας το Νοέμβριο, ο Αλέξανδρος επιτάχυνε τις ενέργειές του για να αποφευχθεί η συνένωση των στρατευμάτων των δύο φυλών. Έφτασε στην περιοχή μέσα σε πέντε ημέρες κατερχόμενος τον [[Υδάσπη|Υδάσπη]] με το στόλο που είχε κατασκευαστεί πρόσφατα.<ref name=p592>Dodge 1890, Σελ. 592.</ref> Τα σκάφη είχαν κατασκευαστεί με τέτοιον τρόπο ώστε να αποσυναρμολογούνται και να επανασυναρμολογούνται εκ νέου μαζί, έτσι ώστε να μπορούν να μεταφέρονται σε όλη την [[Πενταποταμία]].<ref>Arrian 6.1 [[Αρριανός]], «[http://el.wikisource.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CF%82 Αλεξάνδρου Ανάβασις]». Βιβλίο 6, παράγραφοι 6.1: «[6.1] Ἀλέξανδρος δέ, ἐπειδὴ παρεσκευάσθησαν αὐτῷ ἐπὶ τοῦ Ὑδάσπου ταῖς ὄχθαις πολλαὶ μὲν τριακόντοροι καὶ ἡμιόλιαι, πολλὰ δὲ καὶ ἱππαγωγὰ πλοῖα καὶ ἄλλα ὅσα ἐς παρακομιδὴν στρατιᾶς ποταμῷ εὔπορα, ἔγνω καταπλεῖν κατὰ τὸν Ὑδάσπην ὡς ἐπὶ τὴν μεγάλην θάλασσαν. πρότερον μέν γε ἐν τῷ Ἰνδῷ ποταμῷ κροκοδείλους ἰδών, μόνῳ τῶν ἄλλων ποταμῶν πλὴν Νείλου, πρὸς δὲ ταῖς ὄχθαις τοῦ Ἀκεσίνου κυάμους πεφυκότας ὁποίους ἡ γῆ ἐκφέρει ἡ Αἰγυπτία, καὶ {ὁ} ἀκούσας ὅτι ὁ Ἀκεσίνης ἐμβάλλει ἐς τὸν Ἰνδόν, ἔδοξεν ἐξευρηκέναι τοῦ Νείλου τὰς ἀρχάς, ὡς τὸν Νεῖλον ἐνθένδε ποθὲν ἐξ Ἰνδῶν ἀνίσχοντα καὶ δι´ ἐρήμου πολλῆς γῆς ῥέοντα καὶ ταύτῃ ἀπολλύοντα τὸν Ἰνδὸν τὸ ὄνομα, ἔπειτα, ὁπόθεν ἄρχεται διὰ τῆς οἰκουμένης χώρας ῥεῖν, Νεῖλον ἤδη πρὸς Αἰθιόπων τε τῶν ταύτῃ καὶ Αἰγυπτίων καλούμενον ἢ, ὡς Ὅμηρος ἐποίησεν, ἐπώνυμον τῆς Αἰγύπτου Αἴγυπτον, οὕτω δὴ ἐσδιδόναι ἐς τὴν ἐντὸς θάλασσαν. καὶ δὴ καὶ πρὸς Ὀλυμπιάδα γράφοντα ὑπὲρ τῶν Ἰνδῶν τῆς γῆς ἄλλα τε γράψαι καὶ ὅτι δοκοίη αὑτῷ ἐξευρηκέναι τοῦ Νείλου τὰς πηγάς, μικροῖς δή τισι καὶ φαύλοις ὑπὲρ τῶν τηλικούτων τεκμαιρόμενον. ἐπεὶ μέντοι ἀτρεκέστερον ἐξήλεγξε τὰ ἀμφὶ τῷ ποταμῷ τῷ Ἰνδῷ, οὕτω δὴ μαθεῖν παρὰ τῶν ἐπιχωρίων τὸν μὲν Ὑδάσπην τῷ Ἀκεσίνῃ, τὸν Ἀκεσίνην δὲ τῷ Ἰνδῷ τό τε ὕδωρ ξυμβάλλοντας καὶ τῷ ὀνόματι ξυγχωροῦντας, τὸν Ἰνδὸν δὲ ἐκδιδόντα ἤδη ἐς τὴν μεγάλην θάλασσαν, δίστομον τὸν Ἰνδὸν ὄντα, οὐδέν τι αὐτῷ προσῆκον τῆς γῆς τῆς Αἰγυπτίας• τηνικαῦτα δὲ τῆς ἐπιστολῆς τῆς πρὸς τὴν μητέρα τοῦτο τὸ ἀμφὶ τῷ Νείλῳ γραφὲν ἀφελεῖν. καὶ τὸν κατάπλουν τὸν κατὰ τοὺς ποταμοὺς ἔστε ἐπὶ τὴν μεγάλην θάλασσαν ἐπινοοῦντα παρασκευασθῆναί οἱ ἐπὶ τῷδε κελεῦσαι τὰς ναῦς. αἱ δὲ ὑπηρεσίαι αὐτῷ ἐς τὰς ναῦς ξυνεπληρώθησαν ἐκ τῶν ξυνεπομένων τῇ στρατιᾷ Φοινίκων καὶ Κυπρίων καὶ Καρῶν καὶ Αἰγυπτίων». [https://el.wikisource.org/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%AC%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%85_%CE%91%CE%BD%CE%AC%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%B9%CF%82/%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%BF_%CE%A3%CE%A4].</ref> Υπήρχαν, όπως και σήμερα, πέντε μεγάλοι ποταμοί στην Πενταποταμία (η Πουντζάμπ, αναφέρεται ως σήμερα ως «Η Κοιλάδα των Πέντε Ποταμών»). Γι 'αυτό ήταν αναγκαίο να μπορούν τα σκάφη να μεταφέρονται εύκολα, από τη μία στην άλλη κοίτη των ποταμών. <ref>Arrian 6.2 [[Αρριανός]], «[http://el.wikisource.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CF%82 Αλεξάνδρου Ανάβασις]». Βιβλίο 6, παράγραφοι 6.2: «[6.2] Ἐν δὲ τούτῳ Κοῖνος μὲν ἐν τοῖς πιστοτάτοις Ἀλεξάνδρῳ ὢν τῶν ἑταίρων νόσῳ τελευτᾷ• καὶ τοῦτον θάπτει ἐκ τῶν παρόντων μεγαλοπρεπῶς. αὐτὸς δὲ ξυναγαγὼν τούς τε ἑταίρους καὶ ὅσοι Ἰνδῶν πρέσβεις παρ´ αὐτὸν ἀφιγμένοι ἦσαν βασιλέα μὲν τῆς ἑαλωκυίας ἤδη Ἰνδῶν γῆς ἀπέδειξε Πῶρον, ἑπτὰ μὲν ἐθνῶν τῶν ξυμπάντων, πόλεων δὲ ἐν τοῖς ἔθνεσιν ὑπὲρ τὰς δισχιλίας. τὴν στρατιὰν δὲ διένειμεν ὧδε• αὐτὸς μὲν τοὺς ὑπασπιστάς τε ἅμα οἷ ξύμπαντας ἐπὶ τὰς ναῦς ἀνεβίβασε καὶ τοὺς τοξότας καὶ τοὺς Ἀγριᾶνας καὶ τὸ ἄγημα τῶν ἱππέων. Κρατερὸς δὲ αὐτῷ μοῖράν τε τῶν πεζῶν καὶ τῶν ἱππέων παρὰ τὴν ὄχθην τοῦ Ὑδάσπου τὴν ἐν δεξιᾷ ἦγεν• κατὰ δὲ τὴν ἑτέραν ὄχθην τὸ πλεῖστόν τε καὶ κράτιστον τῆς στρατιᾶς καὶ τοὺς ἐλέφαντας Ἡφαιστίων προὐχώρει ἄγων, ἤδη ὄντας ἐς διακοσίους• τούτοις δὲ ἦν παρηγγελμένον ὡς τάχιστα ἄγειν ἵναπερ τὰ Σωπείθου βασίλεια. Φιλίππῳ δὲ τῷ σατράπῃ τῆς ἐπέκεινα τοῦ Ἰνδοῦ ὡς ἐπὶ Βακτρίους γῆς διαλιπόντι τρεῖς ἡμέρας παρήγγελτο ἕπεσθαι ξὺν τοῖς ἀμφ´ αὐτόν. τοὺς ἱππέας δὲ τοὺς Νυσαίους ὀπίσω ἀποπέμπει ἐς τὴν Νῦσαν. τοῦ μὲν δὴ ναυτικοῦ παντὸς Νέαρχος αὐτῷ ἐξηγεῖτο, τῆς δὲ αὐτοῦ νεὼς κυβερνήτης ἦν Ὀνησίκριτος, ὃς ἐν τῇ ξυγγραφῇ, ἥντινα ὑπὲρ Ἀλεξάνδρου ξυνέγραψε, καὶ τοῦτο ἐψεύσατο, ναύαρχον ἑαυτὸν εἶναι γράψας, κυβερνήτην ὄντα. ἦν δὲ τὸ ξύμπαν πλῆθος τῶν νεῶν, ὡς λέγει Πτολεμαῖος ὁ Λάγου, ᾧ μάλιστα ἐγὼ ἕπομαι, τριακόντοροι μὲν ἐς ὀγδοήκοντα, τὰ δὲ πάντα πλοῖα σὺν τοῖς ἱππαγωγοῖς τε καὶ κερκούροις καὶ ὅσα ἄλλα ποτάμια ἢ τῶν πάλαι πλεόντων κατὰ τοὺς ποταμοὺς ἢ ἐν τῷ τότε ποιηθέντων οὐ πολὺ ἀποδέοντα τῶν δισχιλίων». [https://el.wikisource.org/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%AC%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%85_%CE%91%CE%BD%CE%AC%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%B9%CF%82/%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%BF_%CE%A3%CE%A4].</ref> Ο [[Υδάσπης]] και ο [[Ακεσίνης]] ήταν επικίνδυνοι στην πλεύση τους σε αυτήν τη περιοχή<ref>Arrian 6.4 [[Αρριανός]], «[http://el.wikisource.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CF%82 Αλεξάνδρου Ανάβασις]». Βιβλίο 6, παράγραφοι 6.4: «[6.4] Οὕτω δὴ πλέων τρίτῃ ἡμέρᾳ κατέσχειν, ἵναπερ Ἡφαιστίωνί τε καὶ Κρατερῷ κατὰ τὸ αὐτὸ στρατοπεδεύειν ἐπὶ ταῖς ἀντιπέρας ὄχθαις παρήγγελτο. μείνας δὲ ἐνταῦθα ἡμέρας δύο, ὡς καὶ Φίλιππος αὐτῷ ξὺν τῇ λοιπῇ στρατιᾷ ἀφίκετο, τοῦτον μὲν ἐπὶ τὸν Ἀκεσίνην ποταμὸν ἐκπέμπει ξὺν οἷς ἔχων ἧκε, τάξας παρὰ τοῦ Ἀκεσίνου ποταμοῦ τὴν ὄχθην πορεύεσθαι• τοὺς δὲ ἀμφὶ Κρατερόν τε καὶ Ἡφαιστίωνα αὖθις ἐκπέμπει, παραγγείλας ὅπως χρὴ τὴν πορείαν ποιεῖσθαι. αὐτὸς δὲ ἔπλει κατὰ τὸν Ὑδάσπην ποταμὸν οὐδαμοῦ μείονα ἐν τῷ κατάπλῳ εἴκοσι σταδίων τὸ εὖρος. προσορμιζόμενος δὲ ὅπῃ τύχοι ταῖς ὄχθαις τοὺς προσοικοῦντας τῷ Ὑδάσπῃ Ἰνδοὺς τοὺς μὲν ἐνδιδόντας σφᾶς ὁμολογίαις παρελάμβανεν, ἤδη δέ τινας καὶ ἐς ἀλκὴν χωρήσαντας βίᾳ κατεστρέψατο. αὐτὸς δὲ ὡς ἐπὶ τὴν Μαλλῶν τε καὶ Ὀξυδρακῶν γῆν σπουδῇ ἔπλει, πλείστους τε καὶ μαχιμωτάτους τῶν ταύτῃ Ἰνδῶν πυνθανόμενος καὶ ὅτι ἐξηγγέλλοντο αὐτῷ παῖδας μὲν καὶ γυναῖκας ἀποτεθεῖσθαι εἰς τὰς ὀχυρωτάτας τῶν πόλεων, αὐτοὶ δὲ ἐγνωκέναι διὰ μάχης ἰέναι πρὸς αὐτόν. ἐφ´ ὅτῳ δὴ καὶ σπουδῇ πλείονι ἐποιεῖτο τὸν πλοῦν, ὅπως μὴ καθεστηκόσιν αὐτοῖς, ἀλλὰ ἐν τῷ ἐνδεεῖ τε ἔτι τῆς παρασκευῆς καὶ τεταραγμένῳ προσφέρηται. ἔνθεν δὲ ὡρμήθη τὸ δεύτερον, {καὶ} πέμπτῃ ἡμέρᾳ ἀφίκετο ἐπὶ τὴν ξυμβολὴν τοῦ τε Ὑδάσπου καὶ τοῦ Ἀκεσίνου. ἵνα δὲ ξυμβάλλουσιν οἱ ποταμοὶ οὗτοι, στενότατος εἷς ποταμὸς ἐκ τοῖν δυοῖν γίγνεται καὶ τὸ ῥεῦμα αὐτῷ ὀξὺ ἐπὶ τῇ στενότητι καὶ δῖναι ἄτοποι ὑποστρέφοντος τοῦ ῥοῦ, καὶ τὸ ὕδωρ κυμαίνεταί τε καὶ καχλάζει ἐπὶ μέγα, ὡς καὶ πόρρω ἔτι ὄντων ἐξακούεσθαι τὸν κτύπον τοῦ κύματος. καὶ ἦν μὲν προεξηγγελμένα ταῦτα Ἀλεξάνδρῳ ἐκ τῶν ἐγχωρίων καὶ ἐξ Ἀλεξάνδρου τῇ στρατιᾷ• ὅμως δὲ ἐπειδὴ ἐπέλαζεν αὐτῷ ταῖς ξυμβολαῖς ὁ στρατός, ἐς τοσόνδε ὁ ἀπὸ τοῦ ῥοῦ κτύπος κατεῖχεν, ὥστε ἐπέστησαν τὰς εἰρεσίας οἱ ναῦται, οὐκ ἐκ παραγγέλματος, ἀλλὰ τῶν τε κελευστῶν ὑπὸ θαύματος ἐκσιωπησάντων καὶ αὐτοὶ μετέωροι πρὸς τὸν κτύπον γενόμενοι». [https://el.wikisource.org/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%AC%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%85_%CE%91%CE%BD%CE%AC%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%B9%CF%82/%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%BF_%CE%A3%CE%A4].</ref> και οι Μακεδόνες υπέστησαν μερικές ζημιές σε πλοία και κάποιες απώλειες σε προσωπικό.<ref name=p592>Dodge 1890, Σελ. 592.</ref> Χρησιμοποιήθηκαν δύο είδη πλοίων, τα πολεμικά πλοία και τα πλοία μεταφοράς, γνωστά ως «στρόγγυλα σκάφη» (αγγλικά: round vessels).<ref name=p593>Dodge 1890, Σελ. 593.</ref> Τα πλοία μεταφοράς δεν υπέστησαν ζημιές,<ref name=p593>Dodge 1890, Σελ. 593.</ref> αφού τα στρογγυλά ύφαλά τους βοήθησαν να περιηγηθούν στα δύσκολα κανάλια. Αντίθετα, τα πολεμικά πλοία είχαν σημαντικές δυσκολίες, και πολλά καταστράφηκαν, <ref name=p593>Dodge 1890, Σελ. 593.</ref> καθώς οι διπλές σειρές των κουπιών τους σήμαινε αυτομάτως ότι η κάτω σειρά των κουπιών κτυπούσε στην όχθη του ποταμού και καταστρεφόταν.<ref name=p593>Dodge 1890, Σελ. 593.</ref> Σε κάποιο μάλιστα δύσκολο σημείο του ποταμού ο Αλέξανδρος πήρε μαζί του την πανοπλία του και ετοιμάσθηκε να πηδήξει στο νερό, καθώς το πλοίο του κινδύνευε να βυθιστεί.<ref name=p593>Dodge 1890, Σελ. 593.</ref>
Πήραν μέρος στις γενικότερες επιχειρήσεις κατά των Μαλλών οι [[Πείθων του Αγήνορα|Πείθων ο Αγήνορα]] ή Πίθων<ref>Ο [[Πείθων του Αγήνορα|Πείθων ο Αγήνορα]] (ή Πίθων) το 325 π.Χ. πήρε μέρος στις επιχειρήσεις κατά των Μαλλών ως ταξιάρχης και στη συνέχεια από κοινού με τον [[Οξυάρτης|Οξυάρτη]] ορίσθηκε [[Σατράπης|σατράπης]] της περιοχής από τη συμβολή του Ακεσίνη στον Ινδό ως τα παράλια της Ινδίας. Του ανατέθηκε να συντρίψει την εξέγερση των [[Μουσικάνοι|Μουσικανών]] και κάθε άλλη αντίσταση καθώς και να αστικοποιήσει την περιοχή ως τα [[Πάταλα]]. Μετά το θάνατο του Αλεξάνδρου (323 π.Χ.) έγινε σατράπης της [[Μηδία|Μηδίας]].</ref> (δεν πρέπει να συγχέεται με τον βασιλικό σωματοφύλακα [[Πείθων (σατράπης)|Πείθων του Κρατεύα]]),<ref> Ο [[Πείθων (σατράπης)|Πείθων του Κρατεύα]], που καταγόταν από τις [[Αλκομενές]] της [[Εορδαία|Εορδαίας]], ήταν τριήραρχος στην κάθοδο του Υδάσπη (326 π.Χ.) και ένας από τους βασιλικους σωματοφύλακες (325). Την παραμονή του θανάτου του Αλεξάνδρου (323 π.χ.) συμμετέσχε στην αντιπροσωπεία, που ζήτησε χρησμό από το ναό του [[Σέραπις|Σαράπιδος]] στη [[Βαβυλώνα]].</ref> ο [[Δημήτριος ο Αλθαιμένη]] <ref>Ο [[Δημήτριος ο Αλθαιμένη]] στη μάχη του Γρανικού (334 π.Χ.) ήταν ίλαρχος μίας από τις βασιλικές ίλες. Το 327 π.Χ. ήταν ιππάρχης στις επιχειρήσεις της πρόσω Ινδίας. Το 326 π.Χ. πολέμησε με την ιππαρχία του στη μάχη του Υδάσπη και υπό τις διαταγές του [[Ηφαιστίων|Ηφαιστίωνα]] εισέβαλε στη χώρα του αποστάτη Πώρου. Επίσης πήρε μέρος στις εκκαθαρίσεις στη χώρα των Μαλλών (325π.Χ.).</ref> και από τον ποτάμιο στόλο ο επικεφαλής του [[Νέαρχος|Νέαρχος του Ανδροτίμου]].<ref>Ο [[Νέαρχος|Νέαρχος του Ανδροτίμου]] καταγόταν από την [[Αρχαία Κρήτη|Κρήτη]], αλλά κατοικούσε στην [[Αμφίπολη]] και ήταν [[Μακεδόνας]] πολίτης. Ήταν παιδικός φίλος του Αλεξάνδρου, ανάμεσα σ’ εκείνους που εξορίστηκαν από τον Φίλιππο μετά την παρεξήγηση στο γαμήλιο δείπνο (337 π.Χ.). Στη διάρκεια της εκστρατείας ο Αλέξανδρος τίμησε όλους όσους εξορίστηκαν τότε για χάρη του και ο Νέαρχος έγινε [[Σατράπης|σατράπης]] της [[Λυκία|Λυκίας]] (333 π.Χ.). Το 329 π.Χ. παρουσιάσθηκε στα [[Βάκτρα]] επικεφαλής σώματος Ελλήνων μισθοφόρων. Στις επιχειρήσεις της Ινδίας (327 π.Χ. – 326 π.Χ.) ήταν χιλίαρχος των υπασπιστών. Στην κάθοδο των πλωτών ποταμών της Ινδίας ως το δέλτα του Ινδού ορίστηκε ναύαρχος του ποτάμιου στόλου και το φθινόπωρο του 325 π.Χ. άρχισε κατά διαταγή του Αλεξάνδρου τον παράπλου της Μεγάλης Θάλασσας. Την άνοιξη του 324 π.Χ. συναντήθηκε με τη στρατιά στα Σούσα, όπου έγιναν λαμπρές τελετές. Εκεί στεφανώθηκε (=παρασημοφορήθηκε) από τον Αλέξανδρο με χρυσό στεφάνι και στον ομαδικό γάμο παντρεύτηκε την κόρη του Μέντορα και της Βαρσίνης. Ορίστηκε ναύαρχος του στόλου στην εκστρατεία κατά των Αράβων, που ετοίμαζε ο Αλέξανδρος και δεν πραγματοποιήθηκε λόγω του θανάτου του (323π.Χ.). Ήταν επίσης ένας από τους σημαντικότερους ιστορικούς του Αλεξάνδρου.</ref> Ο [[Πτολεμαίος ο Λάγου]], σύμφωνα με τον ίδιο, δεν έλαβε μέρος στην πολιορκία της πόλης των Μαλλών, καθώς «διοικούσε άλλο στρατιωτικό τμήμα και πολεμούσε αλλού, εναντίον άλλων βαρβάρων».<ref> Ο [[Πτολεμαίος ο Λάγου]] ήταν εταίρος από την Πέλλα και παιδικός φίλος του Αλεξάνδρου. Το 328 ο Πτολεμαίος διοικούσε ένα από τα πέντε τμήματα της στρατιάς, που σάρωσαν τη [[Σογδιανή]]. Πήρε μέρος στην πολιορκία της Πέτρας του Χοριήνη, στην υποταγή της πρόσω Ινδίας, στην [[Πολιορκία της Αόρνου Πέτρας]] (327 π.Χ.), στη [[Μάχη του Υδάσπη]] (326π.Χ.) και στην [[Πολιορκία των Σαγγάλων]]. Κατά την κάθοδο από τον Υδάσπη στη Μεγάλη Θάλασσα ήταν τριήραρχος και διοικούσε ένα τμήμα της στρατιάς. Σύμφωνα με τη δική του εξιστόρηση δεν πήρε μέρος στην πολιορκία της πόλης των Μαλλών, όπου τραυματίσθηκε σχεδόν θανάσιμα ο Αλέξανδρος (325π.Χ.), διότι «διοικούσε άλλο στρατιωτικό τμήμα και πολεμούσε αλλού, εναντίον άλλων βαρβάρων».</ref>
 
== Η μάχη ==