Κεμπέκ (επαρχία): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Spiros790 (συζήτηση | συνεισφορές)
μ βελτιώσεις
Γραμμή 7:
|σημαία = Flag_of_Quebec.svg
|εθνόσημο = Coat_of_arms_of_Québec.svg
|χάρτης = Québec,Quebec in Canada.svg
|εθνικό_σύνθημα =
|εθνικός_ύμνος = '''Θυμάμαι'''
Γραμμή 18:
|ονόματα_ηγετών = [[Πιερ Ντουσένσε]]<br />[[Φιλίπ Κουιγιάρ]]
|θέση_έκτασης =
|έκταση= 1,.542,.056 km2
|ποσοστό_νερού = 176,.928 km2 (6811,312 sq mi) (11.5%)
|εκτίμηση_πληθυσμού =
|χρονιά_εκτίμησης_πληθυσμού =
|πληθυσμός= 7.903.001[http://www12.statcan.ca/census-recensement/2011/dp-pd/hlt-fst/pd-pl/Table-Tableau.cfm?LANG=Eng&T=101&S=50&O=A Στατιστική Υπηρεσία του Καναδά]</ref>
|πληθυσμός= 7,903,001
|θέση_πληθυσμού=
|χρονιά_απογραφής_πληθυσμού=2011
|πυκνότητα_πληθυσμού = 5.79,12 /
|θέση_πυκνότητας_πληθυσμού =
|χρονιά_ΑΕΠ= - 20112013
|ΑΕΠ= - $345.842362,846 billionδις
|θέση_ΑΕΠ= - 10
|ΑΕΠ_κατακεφαλή= - $43,34944.499
|τύπος_κυριαρχίας= [[Αυτονομία]]
|γεγονός_κυριαρχίας=
Γραμμή 40:
}}
 
Το '''Κεμπέκ''' ([[γαλλική γλώσσα|γαλλ.γαλλικά]]: Québec, [[αγγλική γλώσσα|αγγλ.αγγλικά]]: Quebec), είναι επαρχία του [[Καναδάς|Καναδά]] με πρωτεύουσα την [[Πόλη του Κεμπέκ|ομώνυμη πόλη]].
 
Το Κεμπέκ αποτελεί μία από τις τέσσερις αρχικές επαρχίες που ίδρυσαν την [[Καναδάς|Καναδική Συνομοσπονδία]] το [[1867]].
 
Οι Κεμπεκιώτες είναι στην πλειονότητα [[Γαλλία|γαλλικής]] καταγωγής και γι' αυτό η επαρχία είναι επισήμως [[γαλλική γλώσσα|γαλλόφωνη]]. Ο πληθυσμός του Κεμπέκ ανέρχεται σε 7.598903.100001 κατοίκους (εκτίμησηαπογραφή [[20052011]]), και αντιπροσωπεύει το 24% του πληθυσμού της χώρας. Η έκταση της επαρχίας ανέρχεται σε 1.542.056 km2[[Τετραγωνικό χιλιόμετρο|τ.χλμ.]], που ισοδυναμεί σε 1715,4% περίπου της έκτασης όλου του [[Καναδάς|Καναδά]].
 
== Γεωγραφία ==
[[Αρχείο:Map of Quebec el.jpg|275px|right|thumb|Χάρτης του Κεμπέκ.]]
Το Κεμπέκ βρίσκεται στο ΝΑ μέρος του [[Καναδάς|Καναδά]], αν και γεωγραφικά κατατάσσεται στις λεγόμενες «κεντρικές επαρχίες» της χώρας. Οι νότιες περιοχές γύρω από τον ποταμό [[Άγιος Λαυρέντιος (ποταμός)|ποταμό Άγιο Λαυρέντιο]] — από τις εκβολές του ποταμού και την Χερσόνησο Γκασπέ (Gaspé) ανατολικά μέχρι την πόλη Χαλ (Hull) απέναντι από την [[Οττάβα]] δυτικά — αποτελούν το πιο πυκνοκατοικημένο τμήμα της επαρχίας.
 
Στην ζώνη κατά μήκος του ποταμού του [[Άγιος Λαυρέντιος|Αγίου Λαυρεντίου]] βρίσκονται χτισμένα τα μεγάλα αστικά κέντρα: Ριμουσκί (Rimouski), Σικούτιμι (Chicoutimi), [[Πόλη του Κεμπέκ]], Τρουά Ριβιέρ (Trois Rivières, Τρεις Ποταμοί), [[Μόντρεαλ]] και Γκατινώ (Gatineau). Προς τα βόρεια, η επαρχία είναι πολύ αραιοκατοικημένη και εκτείνεται από το [[Νέα Γη|Λαμπραντόρ]] (ΒΑ) μέχρι τον [[Αρκτικός Κύκλος|Αρκτικό Κύκλο]] και τον [[Κόλπος Χάντσον|Κόλπο Χάντσον]] (ΒΔ).
 
Το 90% της επαρχίας ανήκει στην [[Καναδάς|Καναδική]] Τεκτονική Ασπίδα, ένα παλαιότατο σχηματισμό που αποτελείται κυρίως από πυριγενή και άλλα πετρώματα από την εποχή του Προκάμβριου (ηλικία 540 εκατ. – 4,5 δισεκατ. έτη). Η μορφολογία της επαρχίας χαρακτηρίζεται από εκτεταμένες πεδιάδες, χαμηλούς λόφους (Απαλάχια όρη) και πάμπολλες λίμνες και ποτάμια.
 
[[Αρχείο:Parc Omega.jpg|left|250px|thumb|Ο δρυμός (πάρκο) Ωμέγα κοντά στο Μοντεμπέλο (Δυτικό Κεμπέκ).]]
Μεγάλο μέρος του εδάφους καλύπτεται από πυκνά δάση από σφένδαμους (απ' όπου βγαίνει και το περίφημο σιρόπι), σημύδες, βελανιδιές, πεύκα, έλατα, φτελιές, αγριοκερασιές, αγριοκαστανιές, κ.ά. Στα βόρεια της επαρχίας, το πολικό ψύχος δεν επιτρέπει την ανάπτυξη μεγάλων δέντρων και επικρατεί η χαμηλή βάστησηβλάστηση με βρύα, λειχήνες και θάμνους ([[τούνδρα]]). Η φύση του Κεμπέκ είναι πλούσια και σε πανίδα: [[κάστορας|κάστορες]] [[αρκούδα|αρκούδες]], [[ελάφι|ελάφια]], [[τάρανδος|τάρανδοι]], [[άλκη|άλκες]], [[καμπανόπαπια|καμπανόπαπιες]], [[πολική αρκούδα|πολικές αρκούδες]] στα βόρεια, [[φάλαινα|φάλαινες]] στις εκβολές του [[Άγιος Λαυρέντιος|Αγίου Λαυρεντίου]], [[φώκια|φώκιες]] και θαλασσοπούλια.
 
== Κλίμα ==
Το κλίμα της επαρχίας του Κεμπέκ είναι ηπειρωτικό έως πολικό. Οι χειμώνες είναι ιδιαίτερα βαρείς με χιόνια και θερμοκρασίες κάτω του μηδενός για αρκετούς μήνες, ακόμα και στα νότια της επαρχίας. Τα πολλά νερά έχουν ως αποτέλεσμα τα καλοκαίρια να είναι υγρά και ζεστά, ιδιαιτέρως στις νότιες περιοχές που επηρεάζονται από τους μεγάλους υδάτινους όγκους των [[Μεγάλες Λίμνες|Μεγάλων Λιμνών]] και του [[Άγιος Λαυρέντιος (ποταμός)|Αγίου Λαυρεντίου]].
 
== Ιστορία ==
Στα χρόνια πριν την άφιξη των [[Ευρώπη|Ευρωπαίων]], στο Κεμπέκ κατοικούσαν οι αυτόχθονες φυλές των Αλγκόνκιν, [[Ιροκουά]] (σε μερικά ελληνικά βιβλία αναφέρονται και ως «Ιροκέζοι») και Ίνουιτ[[Ινουίτ]] (γνωστοί και με την παλαιότερη ονομασία «Εσκιμώοι»). Οι Αλγκόνκιν ζούσαν νομαδικά στα Απαλάχια όρη και οι κύριες ασχολίες τους ήταν το κυνήγι και το ψάρεμα. Οι Ιροκουά ήταν κυρίως γεωργοί και ασχολούνταν με την καλλιέργεια καλαμποκιού και κολοκύθας στα εύφορα εδάφη κατά μήκος του [[Άγιος Λαυρέντιος|Αγίου Λαυρεντίου]]. Οι ΊνουιτΙνουίτ ήταν κυνηγοί και ψαράδες που ζούσαν από το κυνήγι και το ψάρεμα στα παγωμένα νερά του Βορείου Κεμπέκ — όπως δηλαδή εξακολουθούν να ζουν και σήμερα.
 
Η σύγχρονη ιστορία του Κεμπέκ ξεκινάει με την άφιξη του [[Γαλλία|γάλλου]] εξερευνητή [[Ζακ Καρτιέ]] το [[1534]] και την δημιουργία των πρώτων [[Γαλλία|γαλλικών]] αποικιών στις αρχές του 17ου αι. Ο [[Σαμουέλ ντε Σαμπλαίν]] ίδρυσε την [[Πόλη του Κεμπέκ]] το [[1608]], στο σημείο όπου στενεύει ο ποταμός του [[Άγιος Λαυρέντιος|Αγίου Λαυρεντίου]] (''Κεμπέκ'' σημαίνει ''στενωπός'' στην γλώσσα των αυτοχθόνων Αλγκόνκιν), και από τότε ξεκίνησε μία συστηματική προσπάθεια για τον [[Γαλλία|γαλλικό]] εποικισμό της [[Βόρεια Αμερική|Βορείου Αμερικής]]. Οι [[Γαλλία|Γάλλοι]] εγκαθίδρυσαν στο Κεμπέκ το φεουδαρχικό σύστημα διοίκησης. Μεγάλες εκτάσεις γης παραχωρήθηκαν σε ευγενείς εποίκους, ενώ άλλοι έποικοι πήγαν στο Κεμπέκ είτε για να εργαστούν στα χωράφια των ευγενών, είτε για να γίνουν «δρομείς των δασών» (coureurs des bois) ασχολούμενοι με το κυνήγι και την υλοτομία. Ταυτοχρόνως, ιεραπόστολοι πήγαν στην αποικία για να προσηλυτίσουν τους αυτόχθονες στον [[Καθολική Εκκλησία|καθολικισμό]].
 
[[Αρχείο:Harfang sur neige.jpg|left|250px|thumb|Κουκουβάγια του χιονιού. Το πουλί-έμβλημα του Κεμπέκ.]]
Στα μέσα του 18ου αι., οι [[Γαλλία|γαλλικές]] αποικίες έπεσαν στα χέρια των [[Ηνωμένο Βασίλειο|Βρετανών]]. Λίγο πριν την επίσημη έναρξη της [[Αμερικανική Επανάσταση|Αμερικανικής Επανάστασης]], οι [[Ηνωμένο Βασίλειο|Βρετανοί]], από φόβο μήπως οι [[Γαλλία|Γάλλοι]] άποικοι συμμαχήσουν με τους ήδη εξεγερμένους [[Αγγλοσάξωνες]] αποίκους, παραχώρησαν μία σχετική αυτονομία στους [[Γαλλία|γάλλους]] αποίκους που είχαν εγκατασταθεί στο Κεμπέκ. Με την ''Πράξη του Κεμπέκ'' ([[1774]]), το Κοινοβούλιο της [[Ηνωμένο Βασίλειο|Βρετανίας]] αναγνώρισε στους ''Καναδούς'' (δηλ., στους Κεμπεκιώτες) το δικαίωμα να χρησιμοποιούν την [[γαλλική γλώσσα]] σε επίσημα έγγραφα, το δικαίωμα να ασκούν την θρησκεία της επιλογής τους (δηλ., τον [[Καθολική Εκκλησία|καθολικισμό]], καθώς και το δικαίωμα να διατηρήσουν τον [[Γαλλία|γαλλικό]] Αστικό Κώδικα.
 
Με το τέλος της [[Αμερικανική Επανάσταση|Αμερικανικής Επανάστασης]] ([[1783]]), πολλοί από τους [[αγγλοσάξωνες]] αποίκους που παρέμειναν πιστοί στο [[Ηνωμένο Βασίλειο|βρετανικό]] στέμμα μετακινήθηκαν από τις [[Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής]] προς τα εδάφη του Κεμπέκ δυτικά από τον ποταμό Οττάβα (τον ποταμό στις όχθες του οποίου είναι χτισμένη η σημερινή πόλη της [[Οττάβα|Οττάβας]]ς). Έτσι, το [[1791]] με συνταγματική πράξη, οι [[Ηνωμένο Βασίλειο|Βρετανοί]] διαίρεσαν το Κεμπέκ σε Ανώτερο Καναδά (το σημερινό [[Οντάριο]]) και Κατώτερο Καναδά (το σημερινό Κεμπέκ), με ξεχωριστά τοπικά κοινοβούλια.
 
Η συνύπαρξη [[Γαλλία|Γάλλων]] και [[Ηνωμένο Βασίλειο|Άγγλων]] δεν ήταν πάντα ειρηνική. Το [[1837]], οι [[γαλλική γλώσσα|γαλλόφωνοι]] Κεμπεκιώτες υπό τον Λουί-Ζοζέφ Παπινώ (Louis-Joseph Papineau), αλλά και [[αγγλική γλώσσα|αγγλόφωνοι]] άποικοι υπό τον Ρόμπερτ Νέλσον (Robert Nelson), ξεσηκώθηκαν εναντίον της [[Ηνωμένο Βασίλειο|βρετανικής]] διοίκησης, αλλά χωρίς επιτυχία. Το αποτέλεσμα ήταν οι [[Ηνωμένο Βασίλειο|Βρετανοί]] να ενώσουν το [[1841]] τις δύο αποικίες σε μία ενιαία διοίκηση με το όνομα «Επαρχία του [[Καναδάς|Καναδά]]». Το [[1867]], με τον [[Ηνωμένο Βασίλειο|βρετανικό]] νόμο που φέρει την ονομασία «Πράξη της Βρετανικής Βορείου Αμερικής» (British North America Act), η Επαρχία του Καναδά διαιρέθηκε ξανά σε δύο επαρχίες, το Κεμπέκ και το [[Οντάριο]], οι οποίες μαζί με τις αποικίες («επαρχίες») της [[Νέα Βρουνσβίκη|Νέας Βρουνσβίκης]] και της [[Νέα Σκωτία|Νέας Σκωτίας]], ενώθηκαν για να δημιουργηθεί η «Κτήση του Καναδά» (Dominion of Canada).
Γραμμή 74:
Στα χρόνια που ακολούθησαν την δημιουργία της [[Καναδάς|Καναδικής Συνομοσπονδίας]], η πολιτική και οικονομική εξουσία στο Κεμπέκ περιήλθε σχεδόν αποκλειστικά στα χέρια των [[αγγλική γλώσσα|Αγγλόφωνων]]. Οι [[γαλλική γλώσσα|Γαλλόφωνοι]], περιχαρακωμένοι σε μία συντηρητική κοινωνία που την όριζε η [[Καθολική Εκκλησία]], βρέθηκαν να αποτελούν την μεγάλη, αλλά φτωχή και ανίσχυρη, εργατική τάξη της επαρχίας. Κατά την διάρκεια του [[Β' Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου]], οι [[γαλλική γλώσσα|Γαλλόφωνοι]] αντιτάχθηκαν στην επιστράτευση και στην συγκέντρωση εξουσιών από την πλευρά της [[Καναδάς|καναδικής]] ομοσπονδιακής κυβέρνησης, προκαλώντας έτσι μία πρώτη σημαντική ρήξη στην ενότητα του [[Καναδάς|Καναδά]].
 
Κατά τις δεκαετίες του [[1960]] και του [[1970]], στο Κεμπέκ συνέβη η λεγόμενη «Ήσυχη Επανάσταση», μία ριζική αλλαγή στην κοινωνία της επαρχίας η οποία χαρακτηρίστηκε από την εγκατάλλειψηεγκατάλειψη της προσκόλησηςπροσκόλλησης στον [[Καθολική Εκκλησία|καθολικισμό]], την ενίσχυση των συνδικάτων, την αναμόρφωση του εκπαιδευτικού συστήματος σε κοσμικά (δηλ. μη θρησκευτικά) πρότυπα, την άνοδο του κεμπεκιώτικου εθνικισμού και την [[εθνικοποίηση]] του ηλεκτρισμού. Από τότε καθιερώθηκε ο όρος «Κεμπεκιώτης, -ισσα» σε αντικατάσταση του όρου «Γαλλοκαναδός, -ή», και τότε δημιουργήθηκε η εθνική εταιρεία ηλεκτρισμού Hydro-Québec, που σήμερα είναι μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενέργειας στην [[Βόρεια Αμερική]].
 
Κατά την περίοδο της Ήσυχης Επανάστασης, η κεντρική [[Καναδάς|καναδική]] κυβέρνηση προσπάθησε να εξομαλύνει τις σχέσεις της με τους [[γαλλική γλώσσα|Γαλλόφωνους]] καθιερώνοντας την [[γαλλική γλώσσα]] ως επίσημη και ισοδύναμη της [[αγγλική γλώσσα|αγγλικής]] σε όλες τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες. Όμως οι συγκρούσεις μεταξύ Κεμπέκ και ομοσπονδιακής κυβέρνησης του [[Καναδάς|Καναδά]] κορυφώθηκαν στην δεκαετία του [[1970]], όπότεοπότε έκαναν και την εμφάνισή τους η τρομοκρατική οργάνωση «Μέτωπο Απελευθέρωσης του Κεμπέκ» (Front de Libération du Québec ή FLQ) και το εθνικιστικό Κεμπεκιώτικο Κόμμα (Παρτί Κεμπεκουά, Parti Québécois).
 
Τον [[Οκτώβριος|Οκτώβριο]] του [[1970]], η ομοσπονδιακή κυβέρνηση υπό τον [[Πιέρ Έλλιοτ Τρυντώ]] επέβαλε στρατιωτικό νόμο στο Κεμπέκ, προκειμένου να εξαρθρώσει την οργάνωση FLQ, που είχε απαγάγει έναν [[Ηνωμένο Βασίλειο|βρετανό]] διπλωμάτη και έναν επαρχιακό υπουργό (ο τελευταίος τελικά δολοφονήθηκε από την FLQ). Λίγα χρόνια αργότερα, το [[1976]], το Παρτί Κεμπεκουά, με ηγέτη τον Ρενέ Λεβέκ, ανέλαβε την εξουσία στο Κεμπέκ θέτοντας ως άμεσο στόχο του την απόσχιση της επαρχίας από την [[Καναδάς|Καναδική Συνομοσπονδία]]. Σε δύο [[δημοψήφισμα|δημοψηφίσματα]] ([[1980]] και [[1995]]), οι κάτοικοι του Κεμπέκ απέρριψαν την απόσχιση, αλλά το εθνικιστικό κίνημα των [[γαλλική γλώσσα|γαλλόφωνων]] παραμένει ισχυρό.
Γραμμή 90:
Το Κεμπέκ, μαζί με το [[Οντάριο]], αποτελεί την καρδιά της [[Καναδάς|καναδικής]] οικονομίας. Για πολλά χρόνια, το [[Μόντρεαλ]] ήταν το κατεξοχήν εμπορικό, βιομηχανικό και οικονομικό κέντρο της χώρας. Ωστόσο, η άνοδος του κεμπεκιώτικου εθνικισμού είχε ως αποτέλεσμα πολλές από τις μεγάλες εταιρείες να μετακομίσουν στο γειτονικό [[Οντάριο]] και ειδικά στην περιοχή του [[Τορόντο]].
 
Σήμερα η οικονομία του Κεμπέκ στηρίζεται στην παραγωγή φθηνού ηλεκτρικού ρεύματος από [[Υδροηλεκτρικό φράγμα|υδροηλεκτρικά φράγματα]], στην βαριά βιομηχανία (μεταλλουργία, χαρτοβιομηχανία, αεροπορική βιομηχανία, κ.λπκλπ.) και στις τηλεπικοινωνίες. Επίσης, ο τομέας των υπηρεσιών, που είναι κυρίως δημόσιος, καταλαμβάνει ένα μεγάλο μέρος της οικονομίας της επαρχίας.
 
Πάντως, η οικονομία του Κεμπέκ υπολείπεται της οικονομίας του [[Καναδάς|Καναδά]]. Η ανεργία στο Κεμπέκ είναι υψηλότερη από το μέσο ποσοστό του [[Καναδάς|Καναδά]], ενώ το κατά κεφαλήν ΑΕΠ του Κεμπέκ είναι χαμηλότερο από το κατά κεφαλήν [[Καναδάς|καναδικό]] ΑΕΠ.
 
== Κοινωνία και πολιτισμός ==
Παρά την συνεχώς αυξανόμενη προσέλευση νέων μεταναστών, το Κεμπέκ εξακολουθεί να παραμένει [[γαλλική γλώσσα|γαλλόφωνο]] και [[Καθολικισμός|καθολικό]] στο θρήσκευμα. Η ιδιαιτερότητά του αυτή το κάνει επιφυλακτικό απέναντι σ'σε οτιδήποτε [[Αγγλία|αγγλικό]], αλλά του δίνει και έναν αέρα [[Ευρώπη|ευρωπαϊκό]] στην [[Βόρεια Αμερική|Βόρειο Αμερική]].
 
Με συνεχή αγώνα, οι Κεμπεκιώτες προσπαθούν να διατηρήσουν την [[Γαλλία|γαλλική]] τους κουλτούρα σε μία «αγγλοσαξωνική θάλασσα». Γι' αυτό και αναγκάζουν τους νέους μετανάστες να στέλνουν τα παιδιά τους σε [[γαλλική γλώσσα|γαλλικά]] σχολεία, ενώ δεν επιτρέπεται η ανάρτηση πινακίδων σε άλλη γλώσσα εκτός από τα [[γαλλική γλώσσα|γαλλικά]]. Η γαλλική γλώσσα του Κεμπέκ έχει ιδιαίτερο χρώμα. Πρόκειται για διάλεκτο που εξελίχθηκε κάπως διαφορετικά από την γαλλική γλώσσα της μητροπολιτικής [[Γαλλία|Γαλλίας]]. Για πολλά χρόνια, η κεμπεκιώτικη διάλεκτος θεωρούνταν παρακατιανή και χωριάτικη. Όμως η ανάπτυξη του κεμπεκιώτικου πολιτισμού μετά την δεκαετία του [[1960]] έδωσε στην κεμπεκιώτικη γαλλική διάλεκτο την θέση που της αξίζει. Ακόμα και η αργκό του Κεμπέκ, που αποκαλείται «[[ζουάλ]]» (γαλλ. ''joual''), βρήκε την θέση της στα θεατρικά έργα του [[Μισέλ Τραμπλαί]].
 
Στο Κεμπέκ, και ειδικά στην περιοχή του [[Μόντρεαλ]], υπάρχει επίσης μεγάλη κοινότητα [[αγγλική γλώσσα|αγγλοφώνωναγγλόφωνων]] και «αλλοφώνων» (άτομα που δεν έχουν για μητρική τους γλώσσα τα γαλλικά ή τα αγγλικά. Σε σύγκριση με τον υπόλοιπο [[Καναδάς|Καναδά]], η κεμπεκιώτικη κοινωνία θεωρείται πιο προοδευτική με μεγαλύτερη ανεκτικότητα προς τις μειονότητες. Στο Κεμπέκ ζουν και περίπου 60.000 άτομα [[Ελλάδα|ελληνικής]] καταγωγής (στοιχεία [[2001]]), κυρίως στην περιοχή του [[Μόντρεαλ]].
 
== Δείτε επίσης ==