Ιώσηπος Μοισιόδακας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ →Βιος |
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 16:
Εκτός από καθήκοντα σχολάρχη, διδάσκει νεότερα μαθηματικά και φυσική. Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 1765 προετοιμάζοντας τις παραδόσεις του, μεταφράζει το έργο ''Στοιχεία Γεωμετρίας'' του Andre Tacquet.<ref>Πασχάλης Κιτρομηλίδης, ''Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα'', Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα 1985, σελ. 78</ref> Φιλοσοφία διδάσκει βασιζόμενος στο έργο του Μουαρτόρι.<ref>Πασχάλης Κιτρομηλίδης, ''Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα'', Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα 1985, σελ. 88</ref>
Κατά την περίοδο της σχολαρχίας του ενεπλάκη σε ιδεολογική έριδα με κάποιον ιερωμένο λόγιο για την αξία της νεότερης φιλοσοφίας, καθώς ο δεύτερος υποστήριζε αριστοτελικές απόψεις για θέματα φυσικής και κατηγορούσε τον Μοισιόδακα για ''λατινοφροσύνη''<ref>Πασχάλης Κιτρομηλίδης, ''Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα'', Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα 1985, σελ. 89-90</ref> λόγω της προτίμησης που έδειχνε στην ευρωπαϊκή παιδεία.<ref>Πασχάλης Κιτρομηλίδης, ''Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα'', Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα 1985, σελ. 102</ref>
Η σκληρή εργασία του κλόνισε την υγεία του και την επόμενη άνοιξη αρρώστησε από φυματίωση και έτσι παραιτήθηκε από τη σχολαρχία.<ref>Πασχάλης Κιτρομηλίδης, ''Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα'', Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα 1985, σελ. 88</ref> Στις παραμονές της έκρηξης του [[Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1768-1774)|Ρωσοτουρκικού πολέμου (1768-1774)]] βρίσκεται στο [[Βουκουρέστι]], πιο νότια και πιο θερμά από το ανθυγιεινό κλίμα του Ιασίου.<ref>Πασχάλης Κιτρομηλίδης, ''Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα'', Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα 1985, σελ. 93</ref> Συντάσσει μια γεωγραφική πραγματεία και ζητά την οικονομική αρωγή του [[Εφραίμ Β΄ Ιεροσολύμων]] αλλά είτε λόγω του περιεχομένου του έργου, είτε λόγω της εσπευσμένης αναχώρησής του λόγω των πολεμικών συνθηκών δεν τον βοηθάει.<ref>Πασχάλης Κιτρομηλίδης, ''Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα'', Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα 1985, σελ. 94-95</ref>[[File: Патриарх Иерусалимский Ефрем II.jpg|thumb|right|160px|Ο [[Εφραίμ Β΄ Ιεροσολύμων]]. Ο Μοισιόδακας του ζήτησε οικονομική αρωγή για την έκδοση της γεωγραφικής του πραγματείας.]]
Βιοπορίζεται από την παράδοση ιδιωτικών μαθημάτων σε οίκους αρχόντων και ευγενών της φαναριώτικής κοινωνίας, ενώ επιδίδεται στη μελέτη των μαθηματικών και φυσικών επιστημών και τη συγγραφή.<ref>Πασχάλης Κιτρομηλίδης, ''Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα'', Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα 1985, σελ. 95-96</ref>
Το 1776 επιστρέφει στο Ιάσιο αναζητώντας υποστήριξη από τον Γρηγόριο Αλέξανδρο Γκίκα, αλλά και γιατί προσκλήθηκε να αναλάβει τη θέση του σχολάρχη στην Αυθεντική Ακαδημία μετά την αποχώρηση του από αυτήν [[Νικηφόρος Θεοτόκης|Νικηφόρου Θεοτόκη]].<ref>Πασχάλης Κιτρομηλίδης, ''Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα'', Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα 1985, σελ. 97</ref>
Γραμμή 33:
Το 1784 βρίσκεται στο Βουκουρέστι όπου εκδίδει το ''Σημειώσεις Φυσιολογικαί''. Τα ίχνη του έκτοτε χάνονται. Όμως υπάρχει η μαρτυρία του Villoison ο οποίος κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο [[Άγιον Όρος]] και στη [[Μονή Βατοπεδίου]] συναντά κάποιον μοναχό ονόματι Ιώσηπο τον οποίο ο [[Κωνσταντίνος Δημαράς]] ταυτίζει με τον Μοισιόδακα. Όμως ο [[Πασχάλης Κιτρομηλίδης]] θεωρεί πως κάτι τέτοιο δεν ισχύει.<ref>Πασχάλης Κιτρομηλίδης, ''Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα'', Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα 1985, σελ. 157-163</ref>
Στα 1797 μεταξύ Μαρτίου και Δεκεμβρίου επιστρέφει στην Ακαδημία του Βουκουρεστίου με μισθό 50 τάλιρα. Η επιστροφή στα διδακτικά καθήκοντά του ήταν αποτέλεσμα της εύνοιας του [[Αλέξανδρος Υψηλάντης (ηγεμόνας)|Αλέξανδρου Υψηλάντη]]<ref>Πασχάλης Κιτρομηλίδης, ''Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα'', Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα 1985, σελ. 163</ref>
[[File:Alexandru Ipsilanti.jpg|thumb|right|220px|Αλέξανδρος Υψηλάντης (1726-1805), ηγεμόνας της Βλαχίας (1774-1782, 1796-1797) και της Μολδαβίας (1786-1788), προστάτης του Μοισιόδακα στην τελευταία περίοδο της ζωής του. Χαλκογραφία του τέλους του 18ου αιώνα.]]
==Ο θάνατος του Μοισιόδακα==
Γραμμή 62:
Όταν μεταβαίνει στο Βουκουρέστι, περί το 1767, συνθέτει μια πρώτη μορφή γεωγραφικής πρααγματείας με τίτλο ''Θεωρία Γεωγραφίας συγγραφείσα παρ' Ιωσήπου του μοισιόδακος. Εν έτει 1767 Σεπτεμβρίου 15. Εν τω Βουκουρεστίω της Ουγγροβλαχίας''. Το κείμενό της θα διδάξει όταν θα επανέλθει στην Ακαδημία του Ιασίου.<ref>Πασχάλης Κιτρομηλίδης, ''Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα'', Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα 1985, σελ. 93-94</ref>
Μετά την επιστροφή του στο Ιάσιο επιδίδεται στην μετάφραση της ''Μαθηματικής Οδού'' του Jean Andre Nicolas Louis de la Caile, κρίνοντάς το καταλληλότερο από εκείνο του Taquet.<ref>Πασχάλης Κιτρομηλίδης, ''Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα'', Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα 1985, σελ. 98</ref>
[[Αρχείο:Thomas von Trattner.jpg|thumb|right|Johann Thomas von Trattner (1717-1793), ο εκδότης του Μοισιόδακα στη Βιέννη<ref>Πασχάλης Κιτρομηλίδης, ''Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα'', Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα 1985, σελ. 129</ref>. Χαρακτικό του J. E. Mansfeld (1781) από πίνακα του Josef Hickel (1770). Συλλογή προσωπογραφιών - Φωτογραφικό Αρχείο, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας, Βιέννη]]
Το 1779 τυπώνει στο ελληνικό τυπογραφείο του Δημητρίου Θεοδοσίου της Βενετίας το σύντομο φυλλάδιο πολιτικής θεωρίας με τίτλο ''Παραλλαγή του προς Νικοκλέα λόγου περί Βασιλείας του Ισοκράτους ή Κεφάλαια πολιτικά''. Πρόκειται για τον προς Νικοκλέα λόγο του Ισοκράτη σε νεοελληνική παράφραση με γαλλική μετάφραση συνοδευόμενη με σύντομο πρόλογο και επίλογο και με αυτό το έργο ήθελε να δείξει στους συγχρόνους του την επιβεβλημένη αποστολή του ηγεμόνα.<ref>Πασχάλης Κιτρομηλίδης, ''Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα'', Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα 1985, σελ. 125</ref>
Την ίδια χρονιά τυπώνει στο ελληνικό τυπογραφείο του [[Νικόλαος Γλυκύς|Νικολάου Γλυκύ]] την ''Πραγματεία περί παίδων αγωγής ή Παιδαγωγία''. Αποτελούσε έκθεση των αρχών και των μεθόδων της ορθής παιδαγωγικής, αυτής που ο Μοισιόδακας πίστευε πως έπρεπε να εισαχθεί στα ελληνικά σχολεία.<ref>Πασχάλης Κιτρομηλίδης, ''Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα'', Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα 1985, σελ. 126-127</ref>
| |||