Γιαν Όορτ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Spiros790 (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μ διόρθωση τόνου
Γραμμή 1:
{{Πληροφορίες επιστήμονα}}
Ο '''Γιαν Χέντρικ `ΟορτΌορτ''' (''Jan Hendrik Oort'', [[28 Απριλίου]] [[1900]] – [[5 Νοεμβρίου]] [[1992]]) ήταν [[Ολλανδία|Ολλανδός]] [[Αστρονομία|αστρονόμος]] με πολλές και σημαντικές συνεισφορές στην επιστήμη του, και ένας από τους πρωτοπόρους της [[ραδιοαστρονομία]]ς<ref>{{cite journal|author=Woltjer, Lodewijk|title=Obituary: Jan H. Oort|journal=Physics Today|date=Νοέμβριος 1993|volume=46|issue=11|pages=104–105|url=http://www.physicstoday.org/resource/1/phtoad/v46/i11/p104_s1?bypassSSO=1|doi=10.1063/1.2809110}}</ref>. Μετά τον θάνατό του ο αστροφυσικός [[Σουμπραμανιάν Τσαντρασεκάρ]] (Βραβείο Νόμπελ 1983) σχολίασε: «Η μεγάλη [[δρυς]] της Αστρονομίας έπεσε και αισθανόμαστε χαμένοι χωρίς τη σκιά της.»<ref>{{Citation
| volume = 35
| issue = 2
Γραμμή 14:
 
==Βίος και έργο==
Ο `ΟορτΌορτ γεννήθηκε στη μικρή πόλη [[Φράνεκερ]] του [[Φρίσλαντ]] και φοίτησε στο [[Χρόνινγκεν (πόλη)|Χρόνινγκεν]] με τον [[Γιακόμπους Καπτέυν]], που πλησίαζε τότε στο τέλος της σταδιοδρομίας του. Ο Καπτέυν έπεισε τον νεαρό φοιτητή να ασχοληθεί με την αστρονομία αντί της φυσικής, μεταδίδοντάς του τον προβληματισμό σχετικά με τη δομή του [[Γαλαξίας|Γαλαξία]]. Ο τίτλος της [[διδακτορική διατριβή|διδακτορικής διατριβής]] του νέου αστρονόμου ήταν ''Οι αστέρες υψηλής ταχύτητος''. Το [[1927]] επιβεβαίωσε τη θεωρία του [[Μπερτίλ Λίντμπλαντ]] ότι ο Γαλαξίας περιστρέφεται, αναλύοντας τις κινήσεις των [[Αστέρας|αστέρων]]<ref name="oort1927">{{Citation | author = J. H. Oort | journal = Bulletin of the Astronomical Institutes of the Netherlands | date = 1927-04-14 | volume = 3 | issue = 120 | title = Observational evidence confirming Lindblad's hypothesis of a rotation of the galactic system | pages = 275–282 | postscript = .|bibcode = 1927BAN.....3..275O }}</ref>. Το [[1935]] διορίσθηκε στο [[Αστεροσκοπείο]] του Λέιντεν, όπου διευθυντής τότε ήταν ο Δανός [[Έιναρ Χέρτζσπρουνγκ]]. Ο `ΟορτΌορτ συναρπάσθηκε από την ανακάλυψη του [[Καρλ Τζάνσκι]] ότι ραδιοκύματα έρχονταν από το Σύμπαν και μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ασχολήθηκε με το νέο πεδίο της ραδιοαστρονομίας, χρησιμοποιώντας αρχικώς μία παλαιά κεραία πολεμικού [[ραντάρ]] που είχαν αφήσει οι Γερμανοί.
 
[[Αρχείο:Galaxy map 1958 MNRAS.jpg|thumb|right|Ραδιοχάρτης του [[Γαλαξίας|Γαλαξία]] μας βασισμένος στη γραμμή εκπομπής του υδρογόνου στα 21cm, όπως σχεδιάσθηκε από τον `ΟορτΌορτ και τους συνεργάτες του το 1958.]]
Κατά τη δεκαετία 1950-1960, κατάφερε να εξασφαλίσει τους πόρους για ένα νέο [[ραδιοτηλεσκόπιο]] στο Dwingeloo της ανατολικής Ολλανδίας, ώστε να ερευνήσει το [[κέντρο του Γαλαξία]]. Ο Ολλανδός αστρονόμος πρότεινε την τεχνική της [[συμβολομετρία]]ς των ραδιοκυμάτων, ώστε να επιτευχθεί υψηλότερη γωνιακή διακριτική ικανότητα, μία τεχνική που δοκιμάσθηκε πειραματικά για πρώτη φορά από τον σερ [[Μάρτιν Ράιλ]] στο Κέμπριτζ και τον Joseph Pawsey στο Σίδνεϋ.
 
Ο Γιαν Χέντρικ `ΟορτΌορτ υπήρξε αλλοδαπό μέλος της βρετανικής [[Βασιλική Εταιρεία|Βασιλικής Εταιρείας]] και της Σοβιετικής/Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών. Απεβίωσε στο [[Λέιντεν]] σε ηλικία 92 ετών. Ο γιος του, Κοέν `ΟορτΌορτ (γενν. 1928), έγινε σημαντικός οικονομολόγος, που το 1990 τέθηκε επικεφαλής της λεγόμενης ''«Επιτροπής `ΟορτΌορτ»'' με αντικείμενο τη ριζική αναδόμηση της ολλανδικής φορολογικής νομοθεσίας.
 
==Μερικές από τις ανακαλύψεις του==
Γραμμή 26:
* Το 1932, μετρώντας τις κινήσεις των αστέρων στον Γαλαξία, είναι ο πρώτος που βρίσκει ενδείξεις για την ύπαρξη [[Σκοτεινή ύλη|σκοτεινής ύλης]], υπολογίζοντας ότι η [[μάζα]] στο γαλαξιακό επίπεδο πρέπει να είναι μεγαλύτερη από αυτή της ορατής ύλης<ref>http://imagine.gsfc.nasa.gov/docs/teachers/galaxies/imagine/hidden_mass.html</ref><ref>http://www.esa.int/esaSC/SEMBPC2PGQD_index_0.html</ref><ref>{{cite book |title=In Search of Dark Matter |author=Ken Freeman, Geoff McNamara| publisher=Springer| year= 2006| isbn=978-0-387-27616-8 }} «Η ιστορία της εμφανίσεως του προβλήματος της σκοτεινής ύλης, από την αρχική της ανακάλυψη υπό του Jan Oort»</ref>. Θεωρητικά η ύπαρξη σκοτεινής ύλης προτάθηκε για πρώτη φορά από τον [[Φριτς Τσβίκυ]] την ίδια περίπου εποχή.
* Αποδεικνύει ότι η μάζα του Γαλαξία μας είναι της τάξεως των 100 δισεκατομμυρίων ηλιακών μαζών.
[[Αρχείο:Oort-birthplace-Franeker.jpg|thumb|right|Αναμνηστική πλάκα στο σπίτι όπου γεννήθηκε ο `ΟορτΌορτ στο [[Φράνεκερ]].]]
* Το 1950 προτείνει ότι οι [[Κομήτης|κομήτες]] μακράς περιόδου προέρχονται από μία σφαιροειδή περιοχή στις εσχατιές του [[Ηλιακό Σύστημα|Ηλιακού Συστήματος]].
* Ανακαλύπτει ότι το φως του [[Νεφέλωμα του Καρκίνου|Νεφελώματος «του Καρκίνου»]] είναι [[Πόλωση|πολωμένο]], παραγόμενο από [[Ακτινοβολία σύγχροτρον|ακτινοβολία συγχρότρου]].
Γραμμή 41:
* Το '''[[Νέφος του Όορτ]]'''.
* Οι '''[[σταθερές του Όορτ]]''', που προσδιορίζουν την περιστροφή του Γαλαξία.
* Ο [[αστεροειδής]] '''[[1691 Όορτ]]''' (Oort), που ανακαλύφθηκε το 1956.
 
==Χαρακτηριστικές εργασίες του==