Πελοποννησιακός Πόλεμος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
|||
Γραμμή 17:
| σημειώσεις=
|300}}
Ο '''Πελοποννησιακός Πόλεμος''' ανάμεσα στη [[Δηλιακή Συμμαχία|Αθηναϊκή]] και την [[Πελοποννησιακή Συμμαχία]], υπό την ηγεμονία της [[Αρχαία Σπάρτη|Σπάρτης]], διήρκεσε, με μερικές ανακωχές, από το [[431 π.Χ.]] έως το [[404 π.Χ.]] και έληξε με την ολοκληρωτική ήττα των Αθηναίων, δίνοντας τέλος στον πολιτισμικό «χρυσό αιώνα». Όταν τελικά η [[Πελοποννησιακή Συμμαχία]]
== Αίτια ==
Γραμμή 34:
Αφορμή του πολέμου στάθηκε ουσιαστικά η απόφαση της Αθήνας να διευρύνει ακόμα περισσότερο το εμπόριο αλλά και τις πολιτικές της σχέσεις με τη [[Μεγάλη Ελλάδα]], δηλαδή τις πόλεις της Κάτω Ιταλίας και της [[Σικελία|Σικελίας]]. Συγκεκριμένα, εκείνη που εξυπηρετούσε αυτό τον εμπορικό και πολιτικό στόχο ήταν η [[Κέρκυρα]], παρότι είχε αριστοκρατικό πολίτευμα, ενώ εκείνη που τον υπέσκαπτε ήταν κυρίως η [[Αρχαία Κόρινθος|Κόρινθος]], επίσης αριστοκρατική, αλλά πολύ πιο απειλητική εμπορικά από την πρώτη. Οι Αθηναίοι ήθελαν με κάθε τρόπο να επεκταθούν δυτικά και η αφορμή για να μετριάσουν την επιρροή της Κορίνθου ήρθε όταν κηρύχτηκε πόλεμος μεταξύ Κορίνθου και Κέρκυρας.
Η Κέρκυρα, παρότι αποικία της Κορίνθου, ήταν πια απολύτως ανεξάρτητη από αυτήν, διέθετε δικό της υπολογίσιμο στόλο και ακμαίο εμπόριο. Οι σχέσεις της με την Κόρινθο δεν ήταν ιδιαίτερα καλές λόγω του εμπορικού ανταγωνισμού τους και όταν το 433 π.Χ. τέθηκε ζήτημα με την [[Επίδαμνος|Επίδαμνο]]
Ταυτόχρονα, (το [[432 π.Χ.]]), οι Κορίνθιοι υποκίνησαν αποστασία της [[Ποτίδαια|Ποτίδαιας]], μιας πόλης της [[Χαλκιδική]]<nowiki/>ς που ήταν μέλος της Αθηναϊκής συμμαχίας, αλλά και αποικία της Κορίνθου. Όταν οι Αθηναίοι έστειλαν εκεί στρατό για να πολιορκήσουν την πόλη, συγκρούστηκαν έξω από τα τείχη μάχη με τους Κορινθίους που είχαν σταλεί εσπευσμένα εκεί για να υπερασπιστούν την αποικία τους. Έτσι οι «Τριακοντούτεις σπονδαί» (δηλαδή οι όροι της 30χρονης ειρήνης του 445 π.Χ.) παραβιάστηκαν πλέον κατάφωρα. Ήταν ως εκ τούτου αδύνατο να μη συγκληθεί το συμβούλιο της Πελοποννησιακής Συμμαχίας.
Γραμμή 49:
== Οι φάσεις του πολέμου ==
Οι ιστορικοί χωρίζουν αυτόν τον μεγάλο πόλεμο σε διάφορες φάσεις -οι περισσότεροι τον χωρίζουν σε δύο ή τρεις. Ο Θουκυδίδης από την πλευρά του αναφέρεται σε έναν διαρκή πόλεμο και απαριθμεί τα γεγονότα κατ' έτος πολέμου και κατά σειρά, αντιμετωπίζοντας την ενδιάμεση '''[[Ειρήνη του Νικία]]''' κατά το δέκατο χρόνο ως απλή ανακωχή άνευ ιδιαίτερης σημασίας και στη συνέχεια αναφέρεται στα γεγονότα του 11ου έτους του πολέμου, του 12ου έτους του πολέμου κ.ο.κ. Όμως δέχεται όπως και οι περισσότεροι ιστορικοί ότι η ειρήνη αυτή χωρίζει τον πόλεμο σε δύο φάσεις: ενώ στη διάρκειά της οι συγκρούσεις δεν έπαυσαν, οι δύο βασικοί αντίπαλοι (Αθήνα και Σπάρτη) δεν
Με τη λογική αυτή, αφού άμεσες εχθροπραξίες στα εδάφη της Αττικής και των Λακεδαιμονίων αντίστοιχα σημειώθηκαν μόνο πριν από την [[Ειρήνη του Νικία]] (στον Αρχιδάμειο πόλεμο) και μετά τη Σικελική εκστρατεία (στον Δεκελεικό πόλεμο), μπορούν να διαχωριστούν δύο φάσεις πολέμου με ένα ενδιάμεσο διάστημα μεσοπολέμου.
Γραμμή 64:
Στο μεσοπόλεμο, οι εχθροπραξίες αλλά και ο ψυχρός πόλεμος συνεχίστηκαν με αποκορύφωμα την εκστρατεία στη Σικελία, που προκάλεσε και την οριακή ρήξη. Βασικά γεγονότα και χαρακτηριστικά του μεσοπολέμου είναι
* η εκστρατεία των Αθηναίων για την ανάκτηση της Αμφίπολης
* Η προσπάθεια Αθηναίων και Σπαρτιατών να
* οι συχνές ληστρικές επιθέσεις των Αθηναίων στη Μεσσηνία με ορμητήριο την Πύλο
* οι σποραδικές ναυμαχίες μεταξύ Κορινθίων και Αθηναίων
Γραμμή 87:
Στην πρώτη φάση του πολέμου δόθηκε από τους ιστορικούς το όνομα του βασιλιά της Σπάρτης [[Αρχίδαμος Β΄|Αρχιδάμου]], ο οποίος ήταν επικεφαλής των πελοποννησιακών δυνάμεων που κατέλαβαν την Αττική -όχι όμως και την Αθήνα- στα πρώτα έτη του πολέμου. Πάντως ως πρώτη επιθετική ενέργεια του πολέμου θεωρείται η αποτυχημένη επιδρομή των Θηβαίων στην πόλη των Πλαταιών τον Μάρτιο του [[431 π.Χ.]] Ο Αρχίδαμος εμφανίστηκε στην Αττική στα τέλη Μαΐου,<ref>Hammond, Martin (μτφρ.). ''[http://books.google.com/books?id=tbBGHzIr43sC&lpg=PA505&dq=Peloponnesian%20War%20may%20431&hl=el&pg=PA505#v=onepage&q&f=false Thucydides - The Peloponnesian War]'', Oxford University Press, 2009, σημείωση στη σ. 505. ISBN 0-192-82191-1.</ref> και άρχισε την ερήμωσή της, ενώ οι Αθηναίοι κλείστηκαν στα [[Μακρά Τείχη]], αποφεύγοντας την αντιπαράθεση με το πεζικό των Πελοποννησίων και περιορίζοντας τις επιθετικές τους κινήσεις στο ναυτικό -το έστελναν και λεηλατούσε για αντιπερισπασμό τα παράλια της Πελοποννήσου και κυρίως την [[Ηλεία]]. Όταν οι Πελοποννήσιοι αποχώρησαν στα τέλη Ιουλίου, οι Αθηναίοι κυρίευσαν την Αίγινα, ερήμωσαν τις περιοχές των Λοκρών (στη σημερινή [[Αταλάντη]], απέναντι από την Εύβοια) και λεηλάτησαν τα Μέγαρα. Στο τέλος του πρώτου έτους, κατά την ταφή των νεκρών Αθηναίων, εκφωνήθηκε και ο [[Επιτάφιος του Περικλή]].
Την άνοιξη του [[430 π.Χ.]]η Αθήνα δέχτηκε ένα απρόσμενο χτύπημα -τον [[Λοιμός των Αθηνών|λοιμό των Αθηνών]]. Επρόκειτο μάλλον για τυφοειδή πυρετό<ref>{{cite news|url=http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_691180_21/01/2006_170865|title=
Η επιδημία, η κατ' έτος καταστροφή της καλλιεργήσιμης γης από τους Πελοποννήσιους, η αντικειμενική αδυναμία της συμμαχίας να αντεπεξέλθει σε χερσαίες επιχειρήσεις και ο εκ των πραγμάτων περιορισμός της σε ναυτικές, σε συνδυασμό με τους ανταγωνισμούς στο δήμο, οδήγησαν την αθηναϊκή κοινωνία σε κρίση. Μετά το θάνατο του Περικλή στο προσκήνιο των δημοκρατικών κυριάρχησε ο [[Κλέων]], φιλοπόλεμος και δημαγωγός, ενώ στων αριστοκρατικών, ο [[Νικίας]], πράος αλλά όχι αποφασιστικός. Στρατιωτικά οι Αθηναίοι κατάφεραν εντούτοις να κυριεύσουν την Ποτίδαια, να επαναφέρουν τη Λέσβο και την Κέρκυρα (είχαν αποστατήσει) και να κυριεύσουν την [[Πύλος|Πύλο]], γεγονός που κλόνισε σημαντικά το ηθικό των Σπαρτιατών. Μάχες δόθηκαν και στη Σικελία όπου αναγκαστικά βρέθηκε απασχολημένο τμήμα του αθηναϊκού στρατού και στόλου με στόχο να ενισχύσει τις πόλεις με δημοκρατικά πολιτεύματα, αλλά και να εμποδίσει την αποστολή σίτου από τις Συρακούσες στη Σπάρτη.
Γραμμή 139:
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
* Νικόλαος Γιοβανούδης, [http://www.army.gr/files/File/epitheorisi/200903_pelopo.pdf "Πελοποννησιακός Πόλεμος - Στρατηγική αντιπάλων, αποτελέσματα, συνέπειες"], ''Στρατιωτική Επιθεώρηση'', (Μάϊος-Ιούνιος 2009), σελ.68-87.
{{Μάχες του Πελοποννησιακού πολέμου}}
| |||