Σιδηροδρομική Γραμμή Λαυρίου - Αγίων Αναργύρων: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Μικροδιορθώσεις, προσθήκη περιεχομένου από αγγλικό λήμμα
Γραμμή 1:
{{ΣιδηροδρομικήΓραμμήΛαυρίου-ΑγίωνΑναργύρων}}
 
Η '''σιδηροδρομική γραμμή Λαυρίου - Αγίων Αναργύρων''' ήταν [[Σιδηρόδρομος|σιδηροδρομική]] γραμμή μετρικού εύρους που λειτούργησε το [[1885]], αρχικά ως διακλάδωση της [[Σιδηροδρομική Γραμμή Πλατείας Λαυρίου - Στροφυλίου|γραμμής Αθηνών - Κηφισιάς]] των [[Σιδηρόδρομοι Αττικής|Σιδηροδρόμων Αττικής]] (Σ.Α.) από το [[Σιδηροδρομικός Σταθμός Ηρακλείου (παλαιός)|Ηράκλειο]]. Οι Σ.Α. δημιουργήθηκαν ως αντισταθμιστικό όφελος προς το Δημόσιο από την μητρική τους εταιρεία, την [[Ελληνική Εταιρεία Μεταλλείων Λαυρίου]] (ΕΕΜΛΕ.Ε.Μ.Λ.), έναντι της εκμετάλλευσης κοιτασμάτων της [[Λαυρεωτική|Λαυρεωτικής]] (η σύμβαση υπογράφηκε το [[1882]]), και μάλιστα το τμήμα Λαυρίου - Δασκαλιού προηγήθηκε χρονικά και λειτούργησε ως αμιγώς βιομηχανική γραμμή προ της ολοκληρώσεως του δικτύου και της ενάρξεως της εμπορικής κυκλοφορίας.
 
Με την αναδιάρθρωση των συγκοινωνιών στην [[Αθήνα]] στα μέσα της [[Δεκαετία 1920|δεκαετίας του 1920]], η μεν αστικού χαρακτήρα γραμμή Κηφισιάς περιήλθε στην Ηλεκτρική Εταιρεία Μεταφορών του Ομίλου Πάουερ & Τράξιον για να ενταχθεί στο κανονικού εύρους σύστημα [[Μετρό Αθήνας|μετρό της Αθήνας]] (σημερινή γραμμή 1), η δε διακλάδωση Λαυρίου, ως προαστιακού χαρακτηρα, στους [[Σιδηρόδρομοι Πειραιώς - Αθηνών - Πελοποννήσου|Σιδηροδρόμους Πειραιώς - Αθηνών - Πελοποννήσου]] (Σ.Π.Α.Π.), λόγω συμβατότητας του εύρους, οι οποίοι την επέκτειναν το [[1929]] από το Ηράκλειο έως τους [[Σιδηροδρομικός Σταθμός Αγίων Αναργύρων|Αγίους Αναργύρους]], προκειμένου να εξασφαλισθεί η προσπέλαση στους Κεντρικούς Σταθμούς [[Σιδηροδρομικός Σταθμός Αθήνας|Αθήνας]] και [[Σιδηροδρομικός Σταθμός Πειραιά|Πειραιά]].<ref>[http://www.trinity.gr/cached.php?docId=1539952&u=1tee-lavriou.att.sch.gr/LexikoA.htm&q=%CE%9E%20%20%CE%9E%20%20%CE%9E%20%20%CE%9E%20%CE%92%C2%B1%CE%9E%20%20%CE%9E%20%20%CE%9E%20%20%CE%9E%20%CE%92%C2%B1%CE%9E%20%20%CE%9E%20%20%CE%9E%20%20%CE%9E%20%CE%92%C2%BD%CE%9E%20%20%CE%9E Το λεξικό του Λαυρίου], [http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:184CfxUOeVIJ:www.trinity.gr/cached.php%3FdocId%3D1539952%26u%3D1tee-lavriou.att.sch.gr/LexikoA.htm%26q%3D%CE%9E%2520%2520%CE%9E%2520%2520%CE%9E%2520%2520%CE%9E%2520%CE%92%C2%B1%CE%9E%2520%2520%CE%9E%2520%2520%CE%9E%2520%2520%CE%9E%2520%CE%92%C2%B1%CE%9E%2520%2520%CE%9E%2520%2520%CE%9E%2520%2520%CE%9E%2520%CE%92%C2%BD%CE%9E%2520%2520%CE%9E+%CE%95%CF%84%CE%B1%CE%B9%CF%81%CE%B5%CE%AF%CE%B1+%CE%9C%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B5%CF%85%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%89%CE%BD+%CE%9B%CE%B1%CF%85%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85&hl=el&ct=clnk&cd=9&gl=gr&client=firefox-a]
</ref>.
 
Η επιβατική λειτουργία της γραμμής ανεστάλη το [[1957]] και η οριστική κατάργησή της επήλθε το [[1962]] με την αποκοπή της από τη [[Εθνική Οδός 1|Νέα Εθνική Οδό Αθηνών - Θεσσαλονίκης]] στο ύψος της [[Νέα Φιλαδέλφεια|Νέας Φιλαδελφείας]]. Η γραμμή ανήκει σήμερα στην [[Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου]] (ΚΕΔΚ.Ε.Δ.).
 
Από το [[1995]], μέλη του Συλλόγου Φίλων Σιδηροδρόμου εργάζονται εθελοντικά και πρωτοβουλιακά σε διάφορα σημεία του τμήματος Μαρκόπουλου - Δασκαλιού με σκοπό τη δημιουργία ενός μουσειακού - τουριστικού σιδηροδρόμου και το [[2002]] ίδρυσαν προς τούτο τη μη κερδοσκοπική [[Εταιρεία Μουσειακών Σιδηροδρόμων Αττικής]], στην οποία η ΚΕΔΚ.Ε.Δ. εκχώρησε τη χρήση του ανωτέρω τμήματος.
 
Κατά καιρούς συζητούνται σχέδια για επέκταση του [[Προαστιακός Αθήνας|Προαστιακού σιδηροδρόμου]] προς το [[Λαύριο]].
 
Σήμερα, διατηρούνται αρκετά απομεινάρια της γραμμής:
* Στους [[Άγιοι Ανάργυροι Αττικής|Αγίους Αναργύρους]] (περιοχή Ανάκασα) η παλιά χάραξη της γραμμής είναι η οδός Γεωργίου Παπανδρέου.
* Σταυρώνοντας τον [[Κηφισός|Κηφισό]], στην [[Νέα Φιλαδέλφεια]] υπάρχουν ακόμα κάποιες σιδηροτροχιές. Η οδός Λαυρίου παίρνει το όνομά της επειδή κάποτε ήταν η σιδηροδρομική γραμμή που εξυπηρετούσε το Λαύριο.
* Στο [[Ηράκλειο Αττικής|Νέο Ηράκλειο]], η χάραξη της γραμμής είναι οι σημερινές οδοί Ιφιγενείας και Μαρίνου Αντύπα.
* Στην οδό Λαυρίου (σύνορα Αγίας Φιλοθέης - [[Αλσούπολη|Αλσούπολης]]) υπάρχουν ακόμα σιδηροτροχιές και ένα μικρό σιδηροδρομικό γεφυράκι ανέπαφο στην νησίδα.
* Στην οδό Καποδιστρίου ([[Φιλοθέη Αττικής|Φιλοθέη]]) και Παλαιολόγου / Παπανικολή ([[Χαλάνδρι]]) υπάρχουν ακόμα οι ράγες, θαμμένες στο χώμα αλλά σε κάποια σημεία που αυτό έχει διαβρωθεί, είναι ορατές.
* Το κτίριο του σταθμού Χαλανδρίου σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση δίπλα σε έναν χώρο αθλοπαιδιών κοντά στην εκκλησία της Αγίας Άννας.
* Στον [[Γέρακας Αττικής|Γέρακα]], η χάραξη της γραμμής είναι η σημερινή οδός Θεσσαλονίκης. Το κτίριο του σταθμού είναι τα δημοτικά αποδυτήρια στον χώρο άθλησης στην κεντρική πλατεία. Ράγες είναι ορατές απέναντι από το αστυνομικό τμήμα.
* Στην [[Παιανία]], οι ράγες σώζονται στην περιοχή της Αγίας Μαρίνας. Στον χώρο του παλιού σταθμού, το κτίριο λειτουργεί ως παιδικός σταθμός. Οι ράγες μέσα στον σταθμό ήταν ορατές μέχρι τις αρχές της [[Δεκαετία 1990|δεκαετίας του 1990]], οπότε καλύφθηκαν για να κατασκευαστεί παιδική χαρά. Είναι όμως ορατές στην νησίδα της οδού Αττικής.
* Το κτίριο του σταθμού [[Κορωπί|Κορωπίου]] σώζεται, αλλά σε πολύ κακή κατάσταση.
* Στο [[Μαρκόπουλο Μεσογαίας|Μαρκόπουλο]], το κτίριο του σταθμού έχει περιστασιακά λειτουργήσει ως καφετέρια - εστιατόριο. Μπροστά του, στον χώρο του σταθμού υπάρχουν ράγες και ένα [[τρένο]], με επικεφαλής ατμομηχανή Breda, σε κακή όμως κατάσταση.
* Στην [[Κερατέα]], σώζεται το κτίριο του σταθμού και μπροστά του υπάρχουν ακόμα 2 εμπορικά βαγόνια που έχουν ξεμείνει εκεί. Η χάραξη νότια της Παιανίας είναι ουσιαστικά ανέπαφη, αν και σε πολλά σημεία οι ράγες έχουν κλαπεί από αθίγγανους. Σώζονται αρκετές γέφυρες, αναχώματα κ.τ.λ., κάποια σε πολύ καλή (ίσως και λειτουργική) κατάσταση, άλλα σε χειρότερη.
* Στο [[Δασκαλειό Αττικής|Δασκαλειό]], το μικρο κτίριο του σταθμού υπάρχει και έχει αναπαλαιωθεί.
* Στο [[Θορικός|Θορικό]] υπάρχουν ράγες και μια σιδηροδρομική γέφυρα στην είσοδο του αλιευτικού καταφυγίου. Το κτίριο του σταθμού είναι σε επικίνδυνα κακή κατάσταση.
* Μέσα στο [[Λαύριο]], η χάραξη είναι ανέπαφη. Ράγες υπάρχουν μέχρι περίπου το ύψος του εθνικού σταδίου. Όλα τα κτίρια του σταθμού σώζονται σε καλή κατάσταση. Το κεντρικό κτίριο στεγάζει τον πολιτιστικό σύλλογο Κρητών, το εστιατόριο σήμερα είναι fast food. Η κατοικία του σταθμάρχη παραμένει κλειδωμένη, αλλά διατηρείται σε καλή κατάσταση. Στον χώρο που κάποτε ήταν οι ράγες, υπάρχει μια παροπλισμένη αυτοκινητάμαξα, μια από αυτές που λειτουργούσαν την γραμμή τα τελευταία της χρόνια, για να θυμίζει το παρελθόν της γραμμής.
 
== Τροχιαίο Υλικό ==
Η επιβατική λειτουργία της γραμμής εξυπηρετούνταν από δύο τρένα ανά κατεύθυνση καθημερινά. Οι συρμοί οδηγούνταν από [[Ατμομηχανή|ατμομηχανές]] τύπου ''Tubize 0-6-2T'', οι οποίες παραδόδηθκαν στην εταιρεία μεταξύ [[1885]] και [[1889]]. Αργότερα ([[1900]]-[[1925]]) δέκα ατμομηχανές τύπου ''2-6-0T'' αποκτήθηκαν σε τέσσερις παρτίδες, μια από την [[εταιρεία κατασκευής μηχανών Βασιλειάδης]] στον [[Πειραιάς|Πειραιά]], και οι υπόλοιπες εννέα από την εταιρεία Krauss στην [[Γερμανία]]. Δύο επιπλέον παλαιές ατμομηχανές τύπου ''Tubize 0-6-2T'' εξαγοράστηκαν από τους [[Σιδηρόδρομοι Θεσσαλίας|Σιδηροδρόμους Θεσσαλίας]] το [[1919]] και μετατράπηκαν σε τύπου ''2-6-2T''.
 
 
== Στοιχεία γραμμής ==
* [[Εύρος σιδηροδρομικής γραμμής|Εύρος]]: 1.000 mmχιλιοστά
* Μήκος: 62,548 χιλιόμετρα
* Μεγίστη ανωφέρεια: 2,5%
* Ελάχιστη ακτίνα καμπυλότητας: 180 mμέτρα
* Σιδηρόστρωση: 20 kgκιλά/mμέτρο
* Διασυνδέσεις:
** Στο Λαύριο και το Δασκαλιό με τα μετρικά βιομηχανικά δίκτυα των ΕΕΜΛΕ.Ε.Μ.Λ. & CFML
** Στο Ηράκλειο με τη γραμμή Κηφισιάς
** Στους Αγίους Αναργύρους με τη γραμμή Πειραιά - Πάτρας
** Ιδιωτικές βιομηχανικές «μόρτες» στά [[Λιγνιτωρυχείο|λιγνιτωρυχεια]] Καλογρέζας και στην ποτοποιία Καμπά στο Λεοντάριο
 
Μηχανοστάσιο & περιστροφική πλάκα: Λαύριο