Ταλιμπάν: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Με τον όρο '''Ταλιμπάν''', ([[Παστού γλώσσα|παστού]] '''طالبان''' ''μεταγλωττ. ṭālibān''), δηλαδή ''σπουδαστές του κινήματος της ισλαμικής γνώσης'' εννοείται το [[πολιτική|πολιτικό]]-[[θρησκεία|θρησκευτικό]] κίνημα που κυβέρνησε το Αφγανιστάν από το [[1996]] έως το [[2001]]. Οι Ταλιμπάν ανήλθαν στη εξουσία μετά από έναν μακρύ εμφύλιο πόλεμο και κατείχαν το 90% του συνόλου των εδαφών. To [[θεοκρατία|θεοκρατικό]] καθεστώς τους κατηγορείται από την οπτική γωνία της δυτικής σκέψης ως βάναυσο σε ό,τι αφορά στα δικαιώματα των [[γυναίκα|γυναικών]]. Εκδιώχθηκαν βίαια από την εξουσία μετά την πολεμική σύρραξη Αφγανιστάν-[[Η.Π.Α.]], τον Δεκέμβριο του 2001.<ref>[http://www.infoplease.com/spot/taliban.html «Who Are the Taliban? Their history and their resurgence»]</ref>. Στις [[11 Ιανουαρίου]] του [[2015]], οι '''Ταλιμπάν''' ορκίστηκαν πίστη στο [[Ισλαμικό Κράτος]]. Μάλιστα για να αποδείξουν την αφοσίωσή τους στο Ισλαμικό Κράτος, αποκεφάλισαν έναν στρατιώτη του Πακιστάν που κρατούσαν αιχμάλωτο.<ref>{{cite news|title=Οπλαρχηγοί των Ταλιμπάν ορκίστηκαν πίστη στο Ισλαμικό Κράτος|url=http://www.tribune.gr/world/news/article/107000|accessdate=13/1/2015|newspaper=tribune.gr|date=13/1/2015}}</ref>.

Το [[Έθνος (κοινωνιολογία)|εθνοτικό]] υπόβαθρο της διαμόρφωσης των ομάδων των Ταλιμπάν είναι σε γενικές γραμμές η εθνότητα των [[Παστούν]], ενώ το γνωστικό τους υπόβαθρο αντλείται από τα ιεροδιδασκαλεία ή ''μεντρεσέ'', όπως αποκαλούνται, του [[Πακιστάν]] με θρησκευτικό ηγέτη τον [[μουλάς|μουλά]] [[Μοχάμεντ Ομάρ]].<ref>[http://www.in.gr/news/septem/read2.htm «Ταλιμπάν: Οι μαθητές με τα καλάσνικοφ»].</ref>. Σε ό,τι αφορά στην [[κοινωνία|κοινωνική]] τους θεμελίωση χρειάζεται να αναφερθεί ότι τόσο οι αρχικές ομάδες, όσον και οι μεταγενέστερες στρατολογήσεις έγιναν πιθανότατα στους προσφυγικούς καταυλισμούς που δημιούργησε τόσο η εμφύλια σύρραξη, όσο και η αμερικανική κατοχή.<ref>Βλ. [http://www.unwire.org/unwire/20011026/20359_story.asp «Taliban May Recruit In Refugee Camp, UNHCR Warns»].</ref>.

Οι Ταλιμπάν εφαρμόζουν με τον πιο αυστηρό τρόπο τη [[σαρία]], προσπαθώντας να δημιουργήσουν το γνήσιο ισλαμικό κράτος, επιβάλλοντας σε άνδρες και πολύ αυστηρότερα σε γυναίκες περιορισμούς στην καθημερινότητα και την ατομική εξέλιξη. Απαγορεύτηκε στις γυναίκες να σπουδάζουν και να εργάζονται σε οποιονδήποτε παραγωγικό τομέα, εκτός των υπηρεσιών υγείας, μόνο και μόνο για να εξετάζουν γυναίκες ασθενείς. Οι άνδρες υποχρεώθηκαν να συμμορφωθούν ενδυματολογικά σύμφωνα με τις ισλαμικές παραδόσεις. Σε [[πολιτισμός|πολιτισμικό]] επίπεδο απαγορεύτηκε η μουσική, η [[τηλεόραση]] και το [[βίντεο]], όπως και ό,τι μη εγκεκριμένο από τους θρησκευτικούς ηγέτες. Ταυτόχρονα απαξιώθηκε δραστικά η μη ισλαμική κληρονομιά του Αφγανιστάν. Οι Ταλιμπάν προκάλεσαν σοκ στην παγκόσμια κοινή γνώμη τον Μάρτιο του 2001 με την απόφασή τους να καταστρέψουν μνημεία της [[Παγκόσμια Πολιτιστική Κληρονομιά|παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς]] με την αιτιολογία ότι είναι είδωλα και συνεπώς αντίθετα προς τον νόμο του Ισλάμ.<ref>"«Καθήκον μου είναι να εφαρμόσω τις προσταγές του ισλάμ που απαγορεύουν τα είδωλα. Η διαφύλαξη των αγαλμάτων (του Βούδα) θα ήταν αντίθετη από το ισλάμ, ενώ η καταστροφή τους είναι προσταγή του"» Μουλά Ομάρ Βλ. [http://www.in.gr/news/2001/art01.htm «Οι Ταλιμπάν καταστρέφουν αγάλματα του Βούδα»]</ref>

Η απαγόρευση της εκπαίδευσης των γυναικών με την απειλή της ποινής του ραβδισμού και του λιθοβολισμού οδήγησε στην οργάνωση σχολείων για γυναίκες που λειτουργούσαν κρυφά σε σπίτια<ref>[http://books.google.gr/books?id=4Uyypm6T7ZsC&pg=PA193&dq=secret+schools+soviet+union&hl=en&sa=X&ei=ftq0T8qEKKmU0QW6itnuDw&redir_esc=y#v=onepage&q=secret%20schools%20soviet%20union&f=false Suad Joseph, Afsaneh Najmabadi, Encyclopedia of Women & Islamic Cultures: Family, law, and politics. pσελ. 193]</ref> από οργανώσεις όπως η μυστική οργάνωση "«Revolutionary Association of the Women of Afganistan"», η οποία είχε ιδρυθεί το 1977 στο πλαίσιο της αντίστασης κατά του σοβιετικού καθεστώτος .<ref>[http://books.google.gr/books?id=5HxMQ4Km2VEC&pg=PA5&dq=secret+schools+soviet+union&hl=en&sa=X&ei=jNW0T9mfNoqb1AW7_azdDw&redir_esc=y#v=onepage&q=secret%20schools&f=false Burns Vincent & Peterson Kate Dempsey, Terrorism: A Documentary And Reference Guide, Greenwood Press, USA, 2005, pσελ. 5]</ref> Την κρυφή εκπαίδευση στο Αφγανιστάν παρακολουθούν και αγόρια. Βάσει στοιχείων της κυβέρνησης, τα παιδιά που παρακολουθούσαν κρυφά μαθήματα το 2001 ήταν περίπου 1 εκατομμύριο (εκ των οποίων οι 100.000 κορίτσια), ενώ το 2010 ήταν 7 εκατομμύρια. Η UNICEF εκτιμά ότι στο Νότιο Αφγανιστάν, όπου κυριαρχούν οι Ταλιμπάν, τουλάχιστον τα μισά σχολεία υποχρεώθηκαν να κλείσουν μεταξύ 2008 και 2010.<ref>[http://archiviostorico.corriere.it/2010/giugno/27/scuole_segrete_per_ragazze_che_co_9_100627009.shtml Le scuole segrete per ragazze che sfidano i talebani. Εφημερίδα Corriere della Sera, 27 Ιουνίου 2010.]</ref><br />(Βλέπε και άρθρο [[Κρυφά σχολεία στο Αφγανιστάν]]).

Το στρατιωτικό σώμα των Ταλιμπάν σχηματίστηκε το 1994 στις νότιες περιοχές της χώρας με αιτιολογικό την ένωση του Αφγανιστάν. Οι αντίπαλες ομάδες [[Μουτζαχεντίν]] μάχονταν ήδη από το 1989, οπότε απέσυραν οι [[ΕΣΣΔ|Σοβιετικοί]] τις δυνάμεις κατοχής τους. Λίγο μετά τις αρχικές αψιμαχίες, οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την πόλη [[Χεράτ]] το [[1995]] και έφθασαν ως την [[Καμπούλ]] τον Αύγουστο του [[1996]]. Στα τέλη της δεκαετίας του [[1990]] οι Ταλιμπάν κατείχαν το μεγαλύτερο τμήμα της χώρας με μοναδικούς αντιπάλους συμμαχίες δυνάμεων, συγκεντρωμένες βορειοανατολικά του Αφγανιστάν. Το καθεστώς απομονώθηκε διεθνώς με την κατηγορία ότι ευνοούσε τη διεθνή [[τρομοκρατία]]. Μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, το στρατιωτικό υπόβαθρο των Ταλιμπάν δοκιμάστηκε από τις εναέριες επιθέσεις των [[ΗΠΑ|Αμερικανών]] στα διοικητικά τους κέντρα στην Καμπούλ και σε άλλες πόλεις. Το καθεστώς κατέρρευσε μέσα σε εβδομάδες, αλλά δεν καταστράφηκε ολοσχερώς. Αν και έχουν εκδιωχθεί από τις πόλεις οι Ταλιμπάν διεξάγουν σήμερα [[ανταρτοπόλεμος|ανταρτοπόλεμο]] στο νότιο Αφγανιστάν.<ref>"Taliban" ''A Dictionary of World History''. Oxford University Press, 2000. Oxford Reference Online. Oxford University Press. Ανακτήθηκε 26 Ιουνίου 2009 <http://www.oxfordreference.com/views/ENTRY.html?subview=Main&entry=t48.e3558>.</ref>.