Φατμά Αλιγιέ Τοπούζ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

<span>Η </span>'''Φατμά Αλιγιέ Τοπούζ '''(9 Οκτωβρίου 1862 - 13 Ιουλίου 1936), γνωστή συνήθως ως Φατμά Αλιγιέ ή Κυρία Φατμά Αλιγιέ Χανίμ, ήταν [[Τουρκάλα]] [[μυθιστοριογράφος]], αρθρογράφος, δατριβογράφος, [[ακτιβίστρια]] για τα δικαιώματα των γυναικών και ανθρωπίστρια. Εάν και η Τουρκάλα [[συγγραφέας Κυρία]] Ζαφέρ Χανίμ είχε εκδόσει νωρίτερα, το 1877 ένα [[μυθιστόρημα]],<ref>{{Πρότυπο:Cite web|url=http://www.hece.com.tr/hece.131.ozel.7.htm|title=Zafer Hanim’in Ask-i Vatan Romani|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120226070431/http://www.hece.com.tr/hece.131.ozel.7.htm|archivedate=February 26, 2012|accessdate=5 March 2016|deadurl=yes}}</ref> και επειδή αυτό παρέμεινε το μοναδικό που εξέδωσε, η Κυρία Φατμά Αλιγιέ Χανίμ με τα πέντε μυθιστορήματά της, πιστώνεται από τους λογοτεχνικούς κύκλους ως η πρώτη γυναίκα μυθιστοριογράφος στην Τουρκική [[λογοτεχνία]] και στον Ισλαμικό κόσμο.<ref name="hur1">{{Πρότυπο:Cite news|url=http://www.hurriyet.com.tr/gundem/10847367.asp|title=50 lira edebiyat dünyasını ikiye böldü|date=24 January 2009|publisher=Hürriyet|language=Turkish|accessdate=26 April 2009}}</ref><ref name="h7">{{Πρότυπο:Cite news|url=http://www.haber7.com/haber/20090312/Fatma-Aliyenin-golgesinde-kalan-kardesi.php|title=Fatma Aliye'nin gölgesinde kalan kardeşi|date=2009|work=Haber7|language=Turkish|accessdate=23 April 2009}}</ref>

Η Φατμά Αλιγιέ έλαβε ανεπίσημη [[εκπαίδευση]] κατ' οίκον, καθώς, εκείνη την εποχή, δεν ήταν σύνηθες να εγγράφονται τα κορίτσια σε επίσημα σχολεία, εάν και δεν υπήρχε επίσημη απαγορεύσηαπαγόρευση αναφορικά με την εκπαίδευση των γυναικών. Λόγω της διανοητικής περιέργειάς της απέκτησε ένα υψηλό επίπεδο γλωσσικής επάρκειας στα [[Αραβική γλώσσα|Αραβικά]] και στα [[Γαλλική γλώσσα|Γαλλικά]].<ref name="mil1">{{Πρότυπο:Cite news|url=http://www.milliyet.com.tr/default.aspx?aType=HaberDetay&ArticleID=505159|title=Fatma Aliye kime uzak?|date=28 March 2008|publisher=Milliyet|language=Turkish|author=Yunus, Ceyda|accessdate=3 May 2009}}</ref><ref name="tcmb">{{Πρότυπο:Cite web|url=http://www.tcmb.gov.tr/yeni/egm/ing/e9_50tl_b.html|title=E-9 Fifty Turkish Lira|publisher=TC Merkez Bankası|accessdate=3 May 2009}}</ref>

Πέρα από το λογοτεχνικό της έργο, έγραψε για δεκατρία χρόνια μεταξύ 1895 και 1908 στήλες στο [[περιοδικό]] ''Hanımlara Mahsus Gazete'' ("Η Εφημερίδα των Γυναικών") σχετικά με τα δικαώματαδικαιώματα των γυναικών, χωρίς να παραμερίσει τις συντηρητικές της απόψεις. Η αδερφή της Εμινέ Σεμιγιέ Ονάσια (1864-1944), μία από τις πρώτες Τουρκάλες φεμινίστριες,<ref name="h7">{{Πρότυπο:Cite news|url=http://www.haber7.com/haber/20090312/Fatma-Aliyenin-golgesinde-kalan-kardesi.php|title=Fatma Aliye'nin gölgesinde kalan kardeşi|date=2009|work=Haber7|language=Turkish|accessdate=23 April 2009}}</ref> ήταν επίσης ανάμεσα στις γυναίκες της διανόησης η οποία άνηκε και στο εκδοτικό προσωπικό του περιοδικού που εκδιδόταν δύο φορές την εβδομάδα.

Στο βιβλίο Ni''svan-ı İslam'' ("Γυναίκες του Ισλάμ"), που εκδόθηκε το 1896, η Φατμά Αλιγιέ εξήγησε την κατάσταση των μουσουλμάνων γυναικών στον [[Δυτικός Κόσμος|δυτικό κόσμο]]. Όπως αναφέρεται στις στήλες της στο περιοδικό, στο βιβλίο αυτό αμύνθηκε τις συντηρητικές παραδόσεις ενάντια στους σύγχρονους χαρακτήρες που δημιούργησε τα μυθιστορήματά της.

Η Φατμά Αλιγιέ αφιερώθηκε επίσης στη [[φιλανθρωπία]]. Μετά τον [[Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897|Ελληνοτουρκικό Πόλεμο]], ίδρυσε το 1897 έναν φιλανθρωπικό οργανισμό, τον "Nisvan-ı Osmaniye İmdat Cemiyeti" ("Οργανισμό Οθωμανών Γυναικών για Βοήθεια") με στόχο την υποστήριξη σε οικογένειες στρατιωτών. Ήταν ένας από τους πρώτους οργανισμούς γυναικών στη χώρα. Για τις ανθρωπιστικές της προσπάθειες, της απονεμήθηκε το Τάγμα Φιλανθρωπίας (Şefkat Nişanı) από τον Σουλτάνο Αμπντούλ Χαμίντ ΙΙ το 1899. <ref name="news">{{Πρότυπο:Cite web|url=http://www.hurriyetdailynews.com/ottoman-medal-for-compassionate-british-lady-to-go-under-the-hammer.aspx?pageID=238&nID=77387&NewsCatID=385|title=Ottoman medal for 'compassionate' British lady to go under the hammer|date=24 January 2015|publisher=Hurriyet Daily News}}</ref>

Η Φατμά Αλιγιέ έγινε επίσης η πρώτη γυναίκα μέλος του "Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti" (Οθωμανικό Ερυθρό Σταυρό). Επιπλέον, εργάστηκε για τη "Müdafaa-i Milliye Osmanlı Kadınlar Heyeti" (Επιτροπή Οθωμανών Γυναικών για την Εθνική Άμυνα), η οποία ιδρύθηκε μετά τον [[Ιταλοτουρκικός Πόλεμος|Ιταλο-Τουρκικό Πόλεμο]] και τους Βαλκανικούς Πολέμους το 1910.

Η νεότερη κόρη της, Ζουμπεϊντέ Ισμέτ προσηλυτίστηκε στον [[Χριστιανισμός|Χριστιανισμό]] και έφυγε από την Τουρκία για να γίνει  καλόγρια[[μοναχή]] της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας.<ref name="hur2">{{Πρότυπο:Cite news|url=http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=10753149&yazarid=|title=Paralardaki Aliye Hanım...|date=11 January 2009|publisher=Hürriyet|language=Turkish|author=Bayer, Yalçin|accessdate=26 April 2009}}</ref> Η Φατμά Αλιγιέ ταξίδεψε αρκετές φορές κατά τη δεκαετία του 1920 στη Γαλλία για αναζήτηση της κόρης της καθώς και για δικούς της λόγους υγείας.<ref name="mil1">{{Πρότυπο:Cite news|url=http://www.milliyet.com.tr/default.aspx?aType=HaberDetay&ArticleID=505159|title=Fatma Aliye kime uzak?|date=28 March 2008|publisher=Milliyet|language=Turkish|author=Yunus, Ceyda|accessdate=3 May 2009}}</ref> Το 1928 έχασε τον σύζιγό της, Η Φατμά Αλιγιέ υιοθέτησε το οικογενειακό όνομα "Τοπούζ" μετά την εισαγωγή του Νόμου για το Επώνυμο στην Τουρκία, ο οποίος ψηφίστηκε στις 23 Ιουνίου 1934. Έχοντας ζήσει τα τελευταία της χρόνια σε κακή κατάσταση υγείας και σε οικονομική δυσπραγία, απεβίωσε στις 13 Ιουλίου 1936 στην Κωνσταντινούπολη.<ref name="tcmb">{{Πρότυπο:Cite web|url=http://www.tcmb.gov.tr/yeni/egm/ing/e9_50tl_b.html|title=E-9 Fifty Turkish Lira|publisher=TC Merkez Bankası|accessdate=3 May 2009}}</ref> Τάφηκε στο Νεκροταφείο Φεκίρκοϊ.

Αν και η Κυρία Ζαφέρ  Χανίμ έγραψε το μυθιστότημα A''şk-ı Vatan'' ("Αγάπη της Μητέρας Πατρίδας") το 1877, χρόνια πριν την Κυρία Φατμά Αλιγιέ Χανίμ, δεν της αποδίδεται ο τίτλος της πρώτης Τουρκάλας συγγραφέα, λόγω του ότι ήταν το μοναδικό δημοσιευμένο έργο της.<ref name="tcmb">{{Πρότυπο:Cite web|url=http://www.tcmb.gov.tr/yeni/egm/ing/e9_50tl_b.html|title=E-9 Fifty Turkish Lira|publisher=TC Merkez Bankası|accessdate=3 May 2009}}</ref>

Το ποτραίτο της Φατμά Αλιγιέ απεικονίζεται στην οπίσθια όψη του τραπεζογραμματίου των 50 ΤουρκιώνΤουρκικών λιρών που εκδόθηκε το 2009.<ref>{{Πρότυπο:Cite web|url=http://www.turkishdailynews.com.tr/article.php?enewsid=54176|title=TL banknotes to be in circulation in 2009|date=15 September 2006|publisher=Turkish Daily News|archiveurl=http://web.archive.org/web/20070930170901/http://www.turkishdailynews.com.tr/article.php?enewsid=54176|archivedate=30 September 2007|accessdate=28 September 2006}}</ref> Ωστόσο, η απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας να την επιλέξει ως την πρώτη γυναίκα που τιμήθηκε με αυτό τον τρόπο, και ως την πρώτη Τουρκάλα συγγραφέα, δημιούργησε μεγάλη διαμάχη μεταξύ των Τούρκων ανθρώπων των γραμμάτων και των ιστορικών.<ref name="hur1">{{Πρότυπο:Cite news|url=http://www.hurriyet.com.tr/gundem/10847367.asp|title=50 lira edebiyat dünyasını ikiye böldü|date=24 January 2009|publisher=Hürriyet|language=Turkish|accessdate=26 April 2009}}</ref> Οι κριτικοί συμφωνούσαν ότι γυναίκες συγγραφείς όπως η Χαλιντέ Εντίπ Αντιβάρ ή η Αφέτ Ινάν ήταν περισσότερο κατάλληλες να κοσμούν ένα τραπεζογραμμάτιο με το πορτραίτο του [[Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ|Ατατούρκ]] στο εμπρόσθιο μέρος του τραπεζογραμματίου από ότι είναι η Φατμά Αλιγιέ, η οποία ανέπτυξε τις ιδέες της για τα διακιώματα των γυναικών στο πλαίσιο της [[Σαρία|σαρίας]] (Ισλαμικός νόμος) και η οποία αντιτέθηκε στις μεταρρυθμίσεις του Ατατούρκ.<ref name="hur2">{{Πρότυπο:Cite news|url=http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=10753149&yazarid=|title=Paralardaki Aliye Hanım...|date=11 January 2009|publisher=Hürriyet|language=Turkish|author=Bayer, Yalçin|accessdate=26 April 2009}}</ref>

* Frierson, Elizabeth B., Ύστερη Οθωμανική κοινωνία - Η Πνευματική Κληρονομιά - Γυναίκες στην Ύστερη Οθωμανική πλευματική ιστορία  σελ. 135–161 (2005) Routledge, επεξεργασμένο από την Elisabeth Özdalga. 348 σελ. <nowiki>ISBN 0-415-34164-7</nowiki> <nowiki>ISBN 9780415341646</nowiki><br>

* Mende-Altayli, Rana von (2010) ed.: ''Fatima Aliyye / Mahmud Esad: Ta'addüd-i Zevcat Zeyl – Σύνεχιση της Συζήτησης για την Πολυγαμία. Μία Σύγχρονη Τουρκική Έκδοση, Μεταγραφή και Φαξ. Με μια εισαγωγή από την'' Rana v. Mende-Altayli. 177σελ. Βερολίνο: Klaus Schwarz, [[:en:Special:BookSources/9783879973767|ISBN 978-3-87997-376-7]]<br>