Ευκλείδεια γεωμετρία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 117:
=== 19ος αιώνας και μη Ευκλείδεια Γεωμετρία ===
Στις αρχές του 19ου αιώνα,ο [[Lazare Carnot|Carnot]] και ο [[Mobius]] ανέπτυξαν συστηματικά τη χρήση των
Η σημαντικότερη εξέλιξη του αιώνα στη γεωμετρία σημειώθηκε όταν,γύρω στο 1830,ο [[Janos Bolyai]] και ο [[Nikolai Ivanovich Lobachevsky]] δημοσίευσαν χωριστά έργο στην [[Μη
Κατά τον 19ο αιώνα,έγινε επίσης αντιληπτό ότι τα δέκα αξιώματα και κοινές έννοιες του Ευκλείδη δεν επαρκούν για να αποδείξουν όλα τα θεωρήματα που αναφέρονται στα Στοιχεία.Για παράδειγμα,ο Ευκλείδης υπέθεσε σιωπηρά ότι κάθε γραμμή περιέχει τουλάχιστον δύο σημεία , αλλά η υπόθεση αυτή δεν μπορεί να αποδειχθεί από τα άλλα αξιώματα , και ως εκ τούτου θα πρέπει να αποτελεί από μόνης της ένα αξίωμα.Η πρώτη γεωμετρική απόδειξη στα Στοιχεία,όπως φαίνεται στο σχήμα παραπάνω,είναι ότι κάθε τμήμα γραμμής είναι μέρος ενός τριγώνου.Ο Ευκλείδης το κατασκεύασε με τον συνήθη τρόπο, σχεδιάζοντας κύκλους γύρω από τα δύο τελικά σημεία και παίρνοντας την τομή τους ως την τρίτη [[κορυφή]].Τα αξιώματά του,ωστόσο,δεν εγγυώνται ότι οι κύκλοι τέμνονται στην πραγματικότητα,επειδή δεν υποστηρίζουν τη γεωμετρική ιδιότητα της συνέχειας,η οποία από Καρτεσιανή άποψη είναι ισοδύναμη με την ιδιότητα της [[Πραγματικός αριθμός|πληρότητας]] των πραγματικών αριθμών.Ξεκινώντας από αυτό του [[Moritz Pasch]],το 1882,πολλά βελτιωμένα αξιωματικά συστήματα για γεωμετρία έχουν προταθεί,τα ποιο γνωστά από τα οποία είναι εκείνα των [[Αξιώματα Χίλμπερτ|Hilbert]],[[George Birkhoff]] και [[Tarski]].
=== 20ος αιώνας και γενική σχετικότητα ===
Γραμμή 133:
Η έννοια της [[Απειροελάχιστη ποσότητα|απειροελάχιστης ποσότητας]] είχε προηγουμένως συζητηθεί εκτενώς από την [[σχολή Eleatic]],αλλά κανείς δεν ήταν σε θέση να τους βάλει σε μια σταθερή λογική βάση με τα παράδοξα όπως αυτό του [[Ζήνων ο Ελεάτης|Ζήνων]] να εμφανίζονται χωρίς μια παγκόσμια αποδεκτή λύση.Ο Ευκλείδης χρησιμοποίησε τη [[μέθοδο της εξάντλησης]] αντί γι αυτήν της απειροελάχιστης απόστασης.
Αργότερα σχολιαστές όπως ο [[Πρόκλος]](410–485 μ.Χ)
Στις αρχές του 20ου αιώνα οι [[Otto Stolz]], [[Paul du Bois-Reymond]], [[Giuseppe Veronese]] και άλλοι παρήγαγαν
=== Άπειρες διαδικασίες ===
Ένας λόγος που οι αρχαίοι αντιμετώπισαν το
Η σύγχρονη διατύπωση της [[Μαθηματική επαγωγή|απόδειξης με επαγωγή]] δεν αναπτύχθηκε μέχρι τον 17ο αιώνα,αλλά κάποιοι μετέπειτα σχολιαστές θεώρησαν ότι βρίσκει εφαρμογή σε κάποιες αποδείξεις του Ευκλείδη,π.χ. η απόδειξη για την απειρία των πρώτων αριθμών.
Υποτίθεται ότι τα παράδοξα που αφορούν άπειρες σειρές,όπως το [[Παράδοξα του Ζήνωνα|παράδοξο του Ζήνων]],προηγήθηκαν του Ευκλείδη.Ο Ευκλείδης απέφευγε τέτοιες συζητήσεις,όπως για παράδειγμα, την έκφραση για τα τμηματικά αθροίσματα των [[
== Λογική βάση ==
Γραμμή 151:
=== Σύγχρονα πρότυπα της λιτότητας ===
Η τοποθέτηση της Ευκλείδειας γεωμετρίας σε μια σταθερή αξιωματική βάση ήταν μια ενασχόληση των μαθηματικών για αιώνες.Ο ρόλος των θεμελιωδών εννοιών,ή αλλιώς των απροσδιόριστων εννοιών εξελίχθηκε ξεκάθαρα από τον [[Alessandro Padoa]] από την αντιπροσωπεία του Peano στην σύσκεψη του 1900 στο Παρίσι.<blockquote>...όταν ξεκινήσουμε να διατυπώνουμε τη θεωρία,μπορούμε να φανταστούμε ότι τα ακαθόριστα σύμβολα είναι εντελώς άνευ νοήματος και ότι οι προτάσεις χωρίς απόδειξη είναι απλά όροι που επιβάλλονται επί των ακαθόριστων συμβόλων.</blockquote><blockquote>Έπειτα το σύστημα των ιδεών που έχουμε αρχικά επιλέξει είναι απλά μια ερμηνεία των ακαθόριστων συμβόλων,αλλά αυτή η ερμηνεία μπορεί να αγνοηθεί από τον αναγνώστη,ο ποίος είναι ελεύθερος να την αντικαταστήσει στο μυαλό του με μια άλλη ερμηνεία...η οποία πληροί τις προϋποθέσεις...</blockquote><blockquote>Έτσι,τα λογικά ερωτήματα γίνονται εντελώς ανεξάρτητα από τα εμπειρικά ή τα ψυχολογικά ερωτήματα...</blockquote><blockquote>Το σύστημα των ακαθόριστων συμβόλων μπορεί τότε να θεωρηθεί ως η αφαίρεση που λαμβάνεται από τις εξειδικευμένες θεωρίες που προκύπτουν όταν...το σύστημα των απροσδιόριστων συμβόλων αντικαθίσταται διαδοχικά από κάθε μία από τις ερμηνείες...</blockquote><blockquote>— Padoa, ''Essai d'une théorie algébrique des nombre entiers, avec une Introduction logique à une théorie déductive qulelconque''</blockquote>Δηλαδή τα μαθηματικά είναι ανεξάρτητη γνώση μέσα σε ένα ιεραρχικό πλαίσιο.Όπως είπε ο [[Bertrand Russell]].<blockquote>Αν η υπόθεσή μας είναι για το οτιδήποτε, και όχι για ένα ή περισσότερα συγκεκριμένα πράγματα,τότε τα συμπεράσματά μας αποτελούν μαθηματικά.'Ετσι,τα μαθηματικά μπορούν να οριστούν ως το αντικείμενο στο οποίο δε ξέρουμε ποτέ για τι πράγμα μιλάμε,ούτε αν αυτό που λέμε είναι αλήθεια.</blockquote><blockquote>— Bertrand Russell,''Τα Μαθηματικά και οι μεταφυσικοί''</blockquote>Τέτοιες θεμελιώδεις προσεγγίσεις κυμαίνονται μεταξύ του θεμελιωτισμού και του [[Φορμαλισμός|φορμαλισμού]].
=== Αξιωματικές διατυπώσεις ===
<blockquote>Η Γεωμετρία είναι η επιστήμη της ορθής συλλογιστικής σε ανακριβή στοιχεία</blockquote><blockquote>— George Polyá, ''How to Solve It'', p. 208</blockquote>
* Αξίωμα του Ευκλείδη:Στην διατριβή του στο Trinity College,Cambridge, ο Bertrand Russell συνόψισε την αλλαγή του ρόλου της Ευκλείδειας γεωμετρίας στο μυαλό των φιλοσόφων μέχρι εκείνη την στιγμή.Ήταν μια σύγκρουση μεταξύ μιας ορισμένης γνώσης,ανεξάρτητης από πειράματα,και εμπειρισμού που απαιτούσε την είσοδο πειραμάτων.Το θέμα αυτό έγινε σαφές ,αφού ανακαλύφθηκε ότι το [[αξίωμα των παραλλήλων]] δεν ήταν απαραίτητα έγκυρο και η δυνατότητα εφαρμογής του ήταν ένα εμπειρικό θέμα,να αποφασιστεί αν η εφαρμοστέα γεωμετρία ήταν Ευκλείδεια ή [[Μη ευκλείδεια γεωμετρία|μη Ευκλείδεια]].
* [[Αξιώματα Χίλμπερτ|Αξίωμα του Hilbert]]:Τα αξιώματα του Hilbert είχαν ως στόχο τον εντοπισμό ενός απλού και πλήρους συνόλου από ανεξάρτητα αξιώματα,από τα οποία θα μπορούσαν να συνταχθούν τα πιο σημαντικά γεωμετρικά θεωρήματα.Οι εκκρεμείς στόχοι ήταν να κάνουν την Ευκλείδεια γεωμετρία αυστηρή(αποφεύγοντας κρυμμένες υποθέσεις) και να καταστήσουν σαφείς τις επιπτώσεις του αξιώματος των παραλλήλων.
* [[Αξιωματα Birkhoff|Αξιώματα του Birkhoff]]:Ο Birkhoff πρότεινε τέσσερα αξιώματα για Ευκλείδεια γεωμετρία που μπορούν να επιβεβαιωθούν πειραματικά με την κλίμακα και το μοιρογνωμόνιο.Αυτό το σύστημα στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στις ιδιότητες των [[Πραγματικός αριθμός|πραγματικών αριθμών]].Οι έννοιες της γωνίας και της απόστασης γίνονται θεμελιακές.
* [[Αξιώματα του Tarski]]:Ο Alfred Tarski(1902-1983) και οι μαθητές του προσδιόρισαν την στοιχειώδη Ευκλείδεια γεωμετρία ως τη γεωμετρία που μπορεί να εφαρμοστεί σε [[Λογική πρώτου βαθμού|πρώτης-τάξης λογική]] και η λογική της βάση δεν εξαρτάται από [[Θεωρία συνόλων|θεωρία των συνόλων]],σε αντίθεση με τα αξιώματα του Hilbert,που περιλαμβάνουν σύνολα σημείων.Ο Tarski απέδειξε ότι η αξιωματική διατύπωση της στοιχειώδους Ευκλείδειας γεωμετρίας είναι συνεπής και πλήρης κατά μια ορισμένη έννοια:υπάρχει ένας αλγόριθμος ο οποίος,για κάθε πρόταση,μπορεί να αποδειχθεί είτε αληθείς ή ψευδείς.(Αυτό δεν παραβιάζει το [[Θεωρήματα μη πληρότητας του Γκέντελ|Θεώρημα του Gödel]],επειδή η Ευκλείδεια γεωμετρία δεν μπορεί να περιγράψει μια επαρκή ποσότητα αριθμητικής για να εφαρμόσει το θεώρημα.)Αυτό είναι ισοδύναμο με τον όρο decidability των πραγματικών κλειστών πεδίων,των οποίων η στοιχειώδης Ευκλείδεια γεωμετρία αποτελεί μοντέλο.
<blockquote></blockquote><blockquote></blockquote>
== Σημειώσεις - Παραπομπές ==
|