Δίστιχο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
{{πρόχειρο χρήστη}}
<!-- ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΕΙΤΕ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΑΥΤΗ ΤΗ ΓΡΑΜΜΗ -->
'''Δίστιχο''' λέγεται<ref>
'''Δίστιχο''' λέγεται το ποίημα σταθερής μορφής που ολοκληρώνεται μόνο μέσα σε δύο στίχους, Επίσης, ονομάζεται το στιχουργικό φαινόμενο κατά το οποίο δύο στίχοι ισοσύλλαβοι, ομοιοκατάληκτοι και του ίδιου ρυθμούς επαναλαμβάνονται λιγότερες ή περισσότερες φορές για τη δημιουργία ολόκληρων ποιημάτων.▼
{{cite book
|author = Νεοελληνική Μετρική
|title = ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
|chapter = ΜΕΡΟΣ Β΄ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ - 2. Ποιήματα με σταθερή μορφή
|publisher = Ιδιωτική
|url =
|year = 1978
|place = Αθήνα
|pages = 80
|isbn =
▲
==Ιστορία==
Το δίστιχο προέρχεται
{{cite book
|author = ΣΤ. ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ
|title = Η Γένεσις του Διστίχου και η Αρχή της Ισομετρίας
|chapter = ΜΕΡΟΣ Β΄ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ - 2. Ποιήματα με σταθερή μορφή
|publisher =
|url =
|year = 1947
|place = Θεσσαλονίκη
|pages =
|isbn =
}}</ref> από την αρχαία ελληνική [[ποίηση]] και συναντάται στα [[Επίγραμμα| επιγράμματα]].
Χρησιμοποιήθηκε εντόνως κατά την [[Αναγέννηση]], στην Κρητική Λογοτεχνία, με κυριότερο εκπρόσωπο της το [[Βιτσέντζος Κορνάρος| Βιτσέντζο Κορνάρο]], όπου με δίστιχα συνέθεσε τον ''Ερωτόκριτο''.
==Μορφή==
Το δίστιχο συναντάται με τις εξής σύνηθες μορφές
{{cite book
|author = ΣΟΦΟΚΛΗ Γ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
|title = ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
|chapter = ΜΕΡΟΣ Β΄ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ - 2. Ποιήματα με σταθερή μορφή
|publisher = Ιδιωτική
|url =
|year = 1978
|place = Αθήνα
|pages = 80
|isbn =
}}</ref>:
*Δύο δεκαπεντασύλλαβοι ιαμβικοί στίχοι, οι οποίοι ομοιοκαταληκτούν.
*Δύο δεκαπεντασύλλαβοι τροχαϊκοί στίχοι, οι οποίοι ομοιοκαταληκτούν.
*Δύο στίχοι με λιγότερες συλλαβές<ref group="Σημ">Από δεκαπέντε.</ref> ιαμβικού ή τροχαϊκού μέτρου, οι οποίοι ομοιοκαταληκτούν.
Ο πρώτος στίχος του δίστιχου ονομάζεται ''πρόοδος'' και ο δεύτερος ''επωδός''<ref group="Σημ">Ονομαζόντουσαν έτσι παλαιότερα κυρίως.</ref>, ενώ το περιεχόμενο
{{cite book
|author = Γεράσιμος Αν. Μαρκαντωνάτος
|title = ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΙ ΟΡΟΙ
|chapter = Δίστιχο
|publisher = Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη Α.Ε.
|url =
|year = 2013
|place = Αθήνα
|pages = 119-121
|isbn = 978-960-503-298-2
}}</ref> του μπορεί να είναι ερωτικό, σατιρικό, επαινετικό, περιστασιακό, ξενιτιάς, γνωμικού χαρακτήρα κτλ.
==Νεοελληνική Λογοτεχνία==
Το δίστιχο το συναντάμε στην
{{cite book
|author = ΣΟΦΟΚΛΗ Γ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
|title = ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
|chapter = ΜΕΡΟΣ Β΄ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ - 2. Ποιήματα με σταθερή μορφή
|publisher = Ιδιωτική
|url =
|year = 1978
|place = Αθήνα
|pages = 80
|isbn =
}}</ref>.
Έχουν συνθέσει με δίστιχο ποιήματα τους πολλοί νεοέλληνες ποιητές, όπως ο [[Γεράσιμος Μαρκοράς]] τον ''Όρκο'' και ο [[Αριστοτέλης Βαλαωρίτης]] το ''Φωτεινό''.
Ακολουθεί αντιπροσωπευτικό δημοτικό δίστιχο με δεκαπεντασύλλαβο ιαμβικό στίχο.
<blockquote style="font-size:95%; font-style:italic; margin-left:5%;">
Της θάλασσας της έταξα ένα καντήλι λάδι,<br />
για να φωτάει του γεμιτζή να δένει παλαμάρι.<br />
</blockquote>
Ακολουθεί αντιπροσωπευτικό δημοτικό δίστιχο με τροχαϊκό οκτασύλλαβο στίχο.
<blockquote style="font-size:95%; font-style:italic; margin-left:5%;">
Δυο ψαράκια μελανούρια,<br />
γεια σ' αγάπη μου καινούργια.<br />
</blockquote>
Ακολουθεί αντιπροσωπευτικό λόγιο δίστιχο του [[Γεώργιος Δροσίνης| Γεώργιου Δροσίνη]].
<blockquote style="font-size:95%; font-style:italic; margin-left:5%;">
Αφίλητοι αγαπήθηκαν, ξαναϊδωθήκαν γέροι,<br />
και τότε πρώτη του φορά της φίλησε το χέρι.<br />
</blockquote>
==Σημειώσεις==
| |||