Η προφανέστερη σχέση μέταξυ σύγρονωνσύγχρονων και αρχαίων Ελλήνων είναι η γλώσσα τους, που έχει μια τεκμηριωμένη παράδοση από τουλάχιστον το 14ο αιώνα π.Χ. μέχρι σήμερα, αν και με ένα διάλειμμα κατά τη [[Γεωμετρική εποχή]] (που διήρκεσε από τον 11ο ως τον 8ο αιώνα π.Χ.). Μελετητές συγκρίνουν τη συνέχεια της παράδοσής της μόνο με την [[Κινεζική γλώσσα|Κινεζική]]. Από την αρχή του ο Ελληνισμός ήταν κυρίως ζήτημα κοινού πολιτισμού και η εθνική συνέχεια του Ελληνικού κόσμου ήταν πολύ πιο από τη δημογραφική του. Ωστόσο, ο Ελληνισμός ενσωμάτωσε επίσης μια προγονική διάσταση μέσα από τις πτυχές της αθηναϊκής λογοτεχνίας ανέπτυξε και επηρέασε τις ιδέες της καταγφωγής με βάση το αυτόχθον. Τα ύστερα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας περιοχές όπως η [[Ιωνία]] και η [[Κωνσταντινούπολη]] γνώρισαν μια Ελληνική αναβίωση στη γλώσσα, τη φιλοσοφία και τη λογοτεχνία και σε κλασικά πρότυπα σκέψης και λογιοσύνης. Αυτή η αναβίωση ΄ρδωσε μια ισχυρή ώθηση στην έννοια της πολιτιστικής συγγένειας με την αρχαία Ελλάδα και την κλασική της κληρονομιά. Οι πολιτισμικές αλλαγές που υπέστησαν οι Έλληνες είναι αναμφισβήτητες, παρά την κοινή αίσθηση της εθνότητας. Την ίδια στιγμή οι Ελληνες έχουν διατηρήσει τη γλώσσα τους και το [[Ελληνικό αλφάβητο|αλφάβητό]] τους, ορισμένες αξίες και πολιτιστικές παραδόσεις, έθιμα, μια αίσθηση θρησκευτικής και πολιτιστικής διαφοράς και αποκλεισμού (η λέξη ''[[βάρβαροι]]'' χρησιμοποιήθηκε ακόμη και από την ιστορικό του 12ου αιώνα [[Άννα Κομνηνή]] για να περιγράψει τους μη Ελληνόφωνους), μια αίσθηση κοινής ταυτότητας και κοινό αίσθημα εθνότητας, παρά τις παγκόσμιες πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές των δύο τελευταίων χιλιετηρίδων.
