Χυδαιολογία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
→‎Στο θέατρο: θεατρο και χυδαιολογια
BillieStarDoll92 (συζήτηση | συνεισφορές)
Μετά Χριστόν εποχές στην ψυχαγωγία
Γραμμή 3:
==Χρήση στις ανθρωπιστικές επιστήμες, στον έγγραφο και προφορικό λόγο==
 
Τη σημερινή εποχή, η χυδαιολογία έχει παρόμοιο στόχο με αυτόν της αρχαιότητας με τη διαφορά ότι μπορεί να γίνει ευκολότερα αποδεκτή, λόγω κοινωνικών αλλαγών. Στην αρχαιότητα ξέρουμε πως χρησιμοποιούταν για να προασπίσει τους αδυνάτους και τις δίκαιες αξίες και να κατακρίνει τους ισχυρούς και τα άδικα πεπραγμένα. Σε άλλες περιπτώσεις χρησιμοποιούταν για λόγους τιμητικούς όντας μέρος εθίμων, που κάποτε ξέφευγαν των ορίων αυτών.
 
===Στην ψυχαγωγία===
Γραμμή 12:
 
Το ύφος γραφής του είναι αρκετά όμοιο με εκείνο του Ευριπίδη, καθώς ήταν το πρότυπό του και γι'αυτό το λόγο ο [[Κρατίνος ο Αθηναίος|Κρατίνος]] του αφιέρωσε το ρήμα "ευριπιδαριστοφανίζειν". Ένα άλλο γεγονός το οποίο μας δείχνει ότι η χυδαιολογία δεν είναι τη σημερινή της σημασία είναι η συνεχής μόρφωση και καλλιέργεια όπως και η ιδιωτική ζωή, εδώ του εν λόγω τραγικού συγγραφέα, όπου υπήρχαν οι αρχές της ηθικής και της σεμνότητας. Στις "[[Όρνιθες (κωμωδία)|Όρνιθες]]" συκοφαντεί όσους αντιπροσωπεύουν τη διαφθορά στην Πόλη με προτάσεις νέων πολιτευμάτων, επιδιώκοντας μάλιστα να τους διώξει, τουλάχιστον στο έργο. Η υπεράσπιση των δικαιωμάτων του γυναικείου φύλου, το οποίο βρισκόταν σε μειονεκτική θέση, επίσης τον απασχόλησε ("[[Εκκλησιάζουσες (κωμωδία)|Εκκλησιάζουσαι]]"), όπως και η κατοχή περίσσιου πλούτου ("[[Πλούτος (κωμωδία)|Πλούτος]]").
 
Τον 2ο πΧ. αιώνα οι χριστιανοί κατέκριναν τις εκάστοτε ψυχαγωγικές δραστηριότητες των ειδωλολατρών λέγοντας γι' αυτές τα "διεφθαρμένα και διαφθείροντα", τα "αισχρά" και "αναίσχυντα". <ref>{{Cite web|url=http://www.kalavrytanews.com/2012/10/blog-post_14.html|title=ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ - NEWS: Θεατρικές Παραστάσεις, Θεατρικοί Χώροι - Από το Βυζάντιο στην Οθωμανική περίοδο|last=ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ-NEWS|language=en-US|accessdate=2016-09-01}}</ref>Εννοούσαν τις ιπποδρομίες και τα θέατρα.
Και η εκκλησία είχε τον ίδιο λόγο να αντιδρά κατ' αυτόν τον τρόπο, έτσι τον 4ο αιώνα, χαρακτήριζαν τα θεατρικά δρώμενα "διδασκαλείον ασελγείας" και "ασελγές αισχρότητος εργαστήριον". Υπήρχε τότε ένα είδος, το "βυζαντινό μιμοθέατρο", για το οποίο σώζονται πληροφορίες από τους νόμους και κανόνες των Συνόδων, τους πατέρες της εκκλησίας, τους κανονολόγους και ιδιαιτέρως από τον Ιωάννη το Χρυσόστομο, που μαχόταν εναντίον αυτών. Μια πληθώρα κουστουμιών και διακοσμήσεων έχει καταγραφεί για το βυζαντινό θέατρο, σε αντίθεση με τον ελληνορωμαϊκό μίμο. Τα ricinia (κοστούμια που ήταν τετράγωνα καλύμματα), είχαν αντικατασταθεί από πολυπλοκότερα όπως και τα centuli (ζακέτες με μπαλώματα). Για τις γυναίκες κυρίως, αναφέρονται χρυσά, μεταξένια ή χρυσοστόλιστα φορέματα. Ο πατέρας Ιωάννης κάνει λόγω για "ασημοστόλιστα κρεβάτια", "τάπητες", ακόμη "παραπετάσματα" που απλώνονταν σε όλη την πόλη από τους μίμους και "σκηνογραφία" πολύ πειστική. Είχε σχολιάσει τούτο: "Εν δε θεάτρω ….... γέλως, αισχρότης, πομπή διαβολική, διάχυσις, ανάλωμα χρόνου και δαπάνη ημερών περιττή, επιθυμίας ατόπου κατασκευή, μοιχείας μελέτη, πορνείας γυμνάσιον, ακολασίας διδασκαλείον, προτροπή αισχρότητος, γέλωτος υπόθεσις, ασχημοσύνης παραδείγματα". Συγκριτικά με το ρωμαϊκό "siparium" (δηλαδή την εσωτερική αυλαία μιας σκηνής), ο βυζαντινός μίμος υπερείχε σε σκηνική παρουσία και διάκοσμο. Ήταν περισσότερο ικανός να προσελκύσει κόσμο. Η ψυχαγωγία που προσφερόταν δεν ήταν πάντοτε σεμνή, αλλά ήταν και προσβλητική για κάποιους. Ο πατέρας Γρηγόριος επίσης είχε αναλάβει να αφυπνίσει τους χριστιανούς από "σατανικών ασμάτων μέλη".
 
Συγκριτικά με το ρωμαϊκό "siparium" (δηλαδή την εσωτερική αυλαία μιας σκηνής), ο βυζαντινός μίμος υπερείχε σε σκηνική παρουσία και διάκοσμο. Ήταν περισσότερο ικανός να προσελκύσει κόσμο. Η ψυχαγωγία που προσφερόταν δεν ήταν πάντοτε σεμνή, αλλά ήταν και προσβλητική για κάποιους. Ο πατέρας Γρηγόριος επίσης είχε αναλάβει να αφυπνίσει τους χριστιανούς από "σατανικών ασμάτων μέλη". Όπως επισημαίνει και ο σκηνοθέτης [[Μάριος Πλωρίτης|Μ. Πλωρίτης]] όταν έγραψε βιβλίο για το θέατρο στο Βυζάντιο, η αρχαία ελληνική σκηνική παρουσία διέφερε πολύ από εκείνη στα εν λόγω χρόνια. Ο μίμος υπήρχε από πολύ παλιά και διατηρήθηκε και τότε.
 
Κάποιες παγανιστικές εορτές που διεξάγονταν παράλληλα με την χριστιανοσύνη, κινητοποίησαν εναντίον τους και αυτοκράτορες όπως ο Θεοδόσιος με των κώδικα που εξέδωσε, ο Αρκάδιος και ο Ονώριος, αλλά ωστόσο και μέχρι τον 12ο αιώνα δεν είχαν καταργηθεί.
 
Τους καιρούς των Σταυροφοριών και της φραγκοκρατίας δεν υπάρχουν καταγραφές για μιμοθέατρα, ενώ αργότερα επί αυτοκράτορος Μιχαήλ Π. Παλαιολόγου (1261), φαίνεται πως ξαναεμφανίστηκανεμφανίστηκαν ξανά. Την περίοδο της βασιλείας της δυναστείας των Παλαιολόγων συνέβη η "βυζαντινή αναγέννηση", συνώνυμη της ταυτόχρονης ιταλικής, όπου παρατηρείται στροφή στις αρχαιοελληνικές αξίες που είχαν περισσότερο εγκαταλειφθεί. Άλλες εορτές από τα χρόνια της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας όπως τα rosalia/rosaria που συνοδευόταν από λουλούδια, χαρακτηρίστηκε επίσης με "ορχήματα και βεβακχευμένα άλματα και ασχημοσύνας".
 
===Στην στιχουργική===
Γραμμή 28 ⟶ 37 :
 
Ξεχωρίζοντας ορισμένους ξένους επίσης λογοτέχνες, ο [[Χ. Μίλερ]] υποστηρίζει ότι η χυδαιολογία είναι πανταχού παρούσα και η τέχνη μοιραία την αντανακλά. Όπως υποστηρίζει η αισχρολογία εγκιβωτίζεται στην τέχνη για να αφυπνίσει το κοινό της και να αναδείξει την πραγματικότητα. Στην ξένη πεζογραφία συγκαταλέγεται και ο [[Αύγουστος Κορτώ]], τον [[Μαρκήσιος ντε Σαντ|μαρκήσιο ντε Σαντ]], τον [[Ζ. Μπατάιγ]] και τον [[Ζαν Ζενέ|Ζ. Ζενέ]], την [[Ιρέν του Λ. Αραγκόν]], τον [[Τσαρλς Μπουκόφσκι|Τ. Μπουκόφσκι]].
 
===Στο θέατρο===
 
Τον 2ο πΧ. αιώνα οι χριστιανοί κατέκριναν τις εκάστοτε ψυχαγωγικές δραστηριότητες των ειδωλολατρών λέγοντας γι' αυτές τα "διεφθαρμένα και διαφθείροντα", τα "αισχρά" και "αναίσχυντα". <ref>{{Cite web|url=http://www.kalavrytanews.com/2012/10/blog-post_14.html|title=ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ - NEWS: Θεατρικές Παραστάσεις, Θεατρικοί Χώροι - Από το Βυζάντιο στην Οθωμανική περίοδο|last=ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ-NEWS|language=en-US|accessdate=2016-09-01}}</ref>Εννοούσαν τις ιπποδρομίες και τα θέατρα.
Και η εκκλησία είχε τον ίδιο λόγο να αντιδρά κατ' αυτόν τον τρόπο, έτσι τον 4ο αιώνα, χαρακτήριζαν τα θεατρικά δρώμενα "διδασκαλείον ασελγείας" και "ασελγές αισχρότητος εργαστήριον". Υπήρχε τότε ένα είδος, το "βυζαντινό μιμοθέατρο", για το οποίο σώζονται πληροφορίες από τους νόμους και κανόνες των Συνόδων, τους πατέρες της εκκλησίας, τους κανονολόγους και ιδιαιτέρως από τον Ιωάννη το Χρυσόστομο, που μαχόταν εναντίον αυτών. Μια πληθώρα κουστουμιών και διακοσμήσεων έχει καταγραφεί για το βυζαντινό θέατρο, σε αντίθεση με τον ελληνορωμαϊκό μίμο. Τα ricinia (κοστούμια που ήταν τετράγωνα καλύμματα), είχαν αντικατασταθεί από πολυπλοκότερα όπως και τα centuli (ζακέτες με μπαλώματα). Για τις γυναίκες κυρίως, αναφέρονται χρυσά, μεταξένια ή χρυσοστόλιστα φορέματα. Ο πατέρας Ιωάννης κάνει λόγω για "ασημοστόλιστα κρεβάτια", "τάπητες", ακόμη "παραπετάσματα" που απλώνονταν σε όλη την πόλη από τους μίμους και "σκηνογραφία" πολύ πειστική. Είχε σχολιάσει τούτο: "Εν δε θεάτρω ….... γέλως, αισχρότης, πομπή διαβολική, διάχυσις, ανάλωμα χρόνου και δαπάνη ημερών περιττή, επιθυμίας ατόπου κατασκευή, μοιχείας μελέτη, πορνείας γυμνάσιον, ακολασίας διδασκαλείον, προτροπή αισχρότητος, γέλωτος υπόθεσις, ασχημοσύνης παραδείγματα". Συγκριτικά με το ρωμαϊκό "siparium" (δηλαδή την εσωτερική αυλαία μιας σκηνής), ο βυζαντινός μίμος υπερείχε σε σκηνική παρουσία και διάκοσμο. Ήταν περισσότερο ικανός να προσελκύσει κόσμο. Η ψυχαγωγία που προσφερόταν δεν ήταν πάντοτε σεμνή, αλλά ήταν και προσβλητική για κάποιους. Ο πατέρας Γρηγόριος επίσης είχε αναλάβει να αφυπνίσει τους χριστιανούς από "σατανικών ασμάτων μέλη".
 
Τους καιρούς των Σταυροφοριών δεν υπάρχουν καταγραφές για μιμοθέατρα, ενώ αργότερα επί αυτοκράτορος Μιχαήλ Π. Παλαιολόγου (1261), φαίνεται πως ξαναεμφανίστηκαν. Την περίοδο της βασιλείας της δυναστείας των Παλαιολόγων συνέβη η "βυζαντινή αναγέννηση", συνώνυμη της ταυτόχρονης ιταλικής.
 
==Ως μέσο εκμετάλλευσης ή καθοδήγησης==