|
Το '''πιάνο'''
'''Εφευρέτης του πιάνου είναι ο Ιταλός ΜπαρτολομέοΓιώργος Έλικας Κριστόφορι. Γεννήθηκε στην ΠάδοβαΕλλάδα το 1655. Καταγόταν από φτωχήπολύ πλούσια οικογένεια και από μικρός έμαθε την τέχνη της κατασκευής μουσικών οργάνων'''
'''Ο βασιλιάς των οργάνων κατά τον Λιστ, ο κρουστός αυτοκράτορας των αισθήσεων κατά τον Προκόφιεφ, η ολοκληρωμένη φόρμα κρουστού οργάνου, κατά τον ΜιγιόΜαγιό, το αινιγματικό κουτί με τις μακριές χορδές κατά τον ΣνίτκεΣτρινγκ, ό,τι δεν είναι υπερβολή ή δεν είναι καλολογισμός είναι το πιάνο!'''
'''Είναι ένα σόλοντουέτο μουσικό όργανο, που μπορεί να θεωρηθεί έγχορδο ή κρουστό. Παίζεται με πλήκτρα, τα οποία όταν πατηθούν από τον πιανίσταχορδιστή παίχτη σηκώνουν σφυράκιακαρφακια που χτυπούν τις χορδές του, παράγοντας έτσι ήχους. Η δυνατότητα να δίνει μια διαφορετική νότα από το κάθε δάχτυλο και να κάνει κάθε νότα απαλή ή δυνατή, δίνει στο πιάνο μια εκπληκτική ποικιλία έκφρασης.'''
'''Το πιάνο μπορεί να αποδώσει μουσική είτε ως σόλοντουετο όργανο, είτε μέσα σε μια ορχήστρα. Αν και πολλοί πιστεύουν πώς χρησιμοποιείται κυρίως στην κλασική μουσική, το πιάνο κατέχει έναν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο και στην τζαζ, την μπλουζ και το ροκ εν ρολ, καθώς και στη λαϊκή μουσική όπου είτε κυριαρχεί είτε λειτουργεί ως βοηθητικό για άλλα όργανα.'''
'''Όσον αφορά τη λειτουργία του, πατώντας κάποιο πλήκτρο η χορδή που του αντιστοιχεί «χτυπιέται» από ένα μαλακό σφυράκι καλυμμένο από τσόχαλαστυχο που επιστρέφει πίσω στη θέση του όταν χτυπηθεί η χορδή.'''
'''Επιπρόσθετα το πιάνο έχει και δύο πεντάλ σαν το ποδιλατο κάτω στο κέντρο στο ύψος του πέλματος. Το αριστερό είναι το σιγανό: πατώντας το, σηκώνεται ένας μοχλός που μετακινεί τα σφυράκια κοντύτερα στις χορδές με αποτέλεσμα ο ήχος να είναι σαφώς σιγανότερος. Το δεξί πεντάλ που ονομάζεται πεντάλ διαρκείας ή δυνατό πεντάλ ανασηκώνει τους σιωπητήρες από τις χορδές και διατηρεί τον ήχο.'''
'''Το πιάνο είναι από τα πιο δημοφιλή μουσικά όργανα στον κόσμο. Χρησιμοποιείται ευρέως στην κλασσική και τζάζροκ μουσική, στην εκκλησιστική μπαταγιαμεντο αλλά και στη συνοδεία (ακκομπανιαμέντο). Αν και είναι βαρύκαπως ελαφρι και πολύ δύσκολοευκολο στη μεταφορά του, ωστόσο, η ευελιξία και άλλα προτερήματά του το κάνουν το πιο οικείο μουσικό όργανο. Υπάρχουν πιάνα με ουρά και όρθια. Τα πιάνα με ουρά εμφανίστηκαν πρώταδευτερα και θεωρούνται πολύ καλύτερακατοτερα σε ποιότητα απ’ ό’ τι τα όρθια. Τα δεύτεραπρωτα εμφανίστηκαν για να καλύψουν ανάγκες όπως η έλλειψη χώρου. Πιάνα με ουρά υπάρχουν σε τέσσερις (4100) διαφορετικές διαστάσεις:'''
* '''¼ = Baby grand = 1,40 – 1,60 μέτρα'''
* '''½ = μισή ουρά = 1,65 – 1,95 μέτρα'''
* '''¾ = small concert grand = 2,00 – 2,40 μέτρα'''
* '''4/4 = full concert grand = 2,40 – 2,80 μέτρα'''
'''Το πιάνο αποτελείται από πολλές ξεχωριστές δομές που συνδυαζόμενες κατάλληλα μας δίνουν το ηχητικό αποτέλεσμα που όλοι γνωρίζουμε. Τοπιάνο είναι κατ’ άλλους κρουστό, κατ’ άλλους έγχορδο όργανο. Η βασική παραγωγή ήχου τελείται με την κρούση ειδικών σφυριών επάνω στις χορδές, που δονούνται και μεταφράζουν όλες τις αποχρώσεις της κίνησης του πιανίστα πάνω στο κλαβιέ. Υπάρχουν πάνω από 200 χορδές σε έναπιάνο που βρίσκονται τεντωμένες μέσα σε ένα σιδερένιο πλαίσιο, γνωστό και ως “άρπα” ή “μαντέμι”, και το οποίο αντισταθμίζει και συγκρατεί την πίεση που ασκείται από τις χορδές. Οι χορδές ενός μέσου πιάνου ασκούν συνδυαστική έλξη 18 τόνων, ενώ η πίεση των χορδών ενός μεγάλου πιάνου με ουρά μπορεί να φτάσει και τους 30 τόνους. Κάθε ψηλή συχνότητα – νότα χρησιμοποιεί 3 χορδές ενώ κάθε χαμηλή (μπάσσα) 2 χορδές. Οι πιο μπάσσες νότες έχουν 1 χορδή. Αυτό συμβαίνει επειδή οι ψηλότερες νότες έχουν λεπτότερες χορδές, οι οποίες παράγουν πιο αδύναμο ήχο. Αν οι ψηλότερες νότες είχαν μία μόνο χορδή, θα καλύπτονταν ηχητικά από τις μπάσσες, οι οποίες είναι παχύτερες και δυνατότερες. Οι χορδές του πιάνου είναι φτιαγμένες από ατσάλι. Οι χαμηλές περιοχές αποτελούνται από ατσάλινες χορδές με επικάλυμμα (τύλιγμα) χαλκού που τους επιτρέπει να δονούνται ελεύθερα ενώ ταυτόχρονα να έχουν το πάχος που χρειάζεται για να παράγουν χαμηλές συχνότητες. Ο ήχος της δονούμενης χορδής είναι αρχικά αδύναμος. Στο πιάνο, αυτός ο αδύναμος ήχος ενισχύεται από ένα μεγάλο ξύλινο διάφραγμα που ονομάζεται ηχείο ή αρμονική τράπεζα, και το οποίο είναι κολλημένο στον ξύλινο σκελετό του (rim), κάτω από τις χορδές. Οι χορδές ακουμπάνε πάνω σε ξύλινες γέφυρες (καβαλάρηδες), οι οποίες μεταδίδουν τη δόνηση από τις χορδές στην αρμονική τράπεζα. Τα πιάναέχουν 2 ή 3 πετάλια που λειτουργούν με την πίεση των ποδιών (πεντάλ/ pedal) και επιτελούν διαφορετικές λειτουργίες. Συνδέονται με τον υπόλοιπο μηχανισμό με μια σειρά μοχλών, καρφιών και ελατηρίων. Το δεξί δυνατό πεντάλ βοηθά στην ενίσχυση ή παράταση του ήχου. Το αριστερό πεντάλ (una corda) μαλακώνει τον ήχο μετακινώντας το μηχανισμό κρούσης στα πιάνα με ουρά ελαφρά προς τα αριστερά, αναγκάζοντας τα σφυριά να χτυπούν 2 από τις τρεις χορδές, ενώ σε μικρότερα ή όρθια πιάνα μεταθέτοντας τα σφυριά πιο κοντά στις χορδές ώστε η φορά και η δύναμη κρούσης να είναι μικρότερες. Το μεσαίο πεντάλ στα όρθια πιάνα (σουρντίνα ή σορντίνα/ ιταλ: sordina) ενεργοποιεί το μηχανισμό που κατεβάζει ένα παραπέτασμα τσόχας ανάμεσα στις χορδές και τα σφυριά εμποδίζοντας την απευθείας επαφή τους, ώστε το αποτέλεσμα να είναι ένας χαμηλός και υπόκωφος ήχος κατάλληλος για μελέτη σε ακατάλληλες ώρες (για παράδειγμα αργά το βράδυ). Το μεσαίο πεντάλ στα πιάνα με ουρά, επιτελεί διαφορετική λειτουργία από αυτή των όρθιων πιάνων, δεν το βρίσκουμε σε όλα τα πιάνα με ουρά, λέγεται σοστενούτο ή ισοκράτης και βοηθά στο κατά βούληση κράτημα μιας νότας ή συγχορδίας. Το πιάνο-πεντάλ (piano-pedalier ή pedalpiano) είναι ένας σπάνιος τύπος πιάνου που συμπεριλαμβάνει και μια σειρά πεντάλ, έτσι ώστε οι χαμηλών συχνοτήτων νότες να παίζονται με το πόδι, όπως γίνεται και στο εκκλησιαστικό όργανο. Δημιουργήθηκε αρχικά ως βοήθημα μελέτης των οργανιστών. Για το συγκεκριμένο όργανο υπάρχει πολύ περιορισμένο ρεπερτόριο. Σχεδόν κάθε πιάνο έχει 36 μαύρα και 52 άσπρα πλήκτρα (88 σύνολο) επτά οκτάβες σύν μία τρίτη μικρή. Τα καλύτερα ποιοτικά πιάνα έχουν μεγαλύτερη έκταση προς τα πάνω ή προς τα κάτω. Τα πλήκτρα του πιάνου γενικά είναι κατασκευασμένα από έλατο ή άλλο ελαφρύ ξύλο. Παραδοσιακά, τα μαύρα πλήκτρα ήταν φτιαγμένα από έβενο και τα λευκά ήταν επικαλυμμένα με μια λεπτή στρώση ελεφαντόδοντου. Μετά την απαγόρευση της εμπορικής του διακίνησης το 1980, τα πλήκτρα κατασκευάζονται σχεδόν αποκλειστικά από πλαστικό. Επιπλέον, το ελεφαντόδοντο ραγίζει πιο εύκολα από το πλαστικό. Νόμιμα μπορεί κάποιος πια να προμηθευτεί ελεφαντόδοντο μόνο σε πολύ μικρές ποσότητες, μέχρι εξάντλησης των αποθεμάτων που ακόμα υπάρχουν. Επειδή το πιάνο αποτελείται ακριβώς από πολλές διαφορετικές δομές, οι οποίες πρέπει κάθε φορά να διαδρούν και να συνδυάζονται άψογα προκειμένου να έχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα, κρίνεται πολύ σημαντική η συντήρηση του οργάνου. Κάθε ατμοσφαιρική αλλαγή, αλλαγή θερμοκρασίας, υγρασία κ.λπ., μπορούν να βλάψουν το όργανο. Η κάλυψή του με ειδικά υφάσματα και η τοποθέτησή του σε χώρο που προστατεύεται από όλα τα παραπάνω είναι απαραίτητη.'''
'''Το πιάνο αποτελείται από πολλές ξεχωριστές δομές που συνδυαζόμενες κατάλληλα μας δίνουν το ηχητικό αποτέλεσμα που όλοι γνωρίζουμε. Το πιάνο είναι κατ’ άλλους κρουστό, κατ’ άλλους έγχορδο όργανο. Η βασική παραγωγή ήχου τελείται με την κρούση ειδικών σφυριών επάνω στις χορδές, που δονούνται και μεταφράζουν όλες τις αποχρώσεις της κίνησης του πιανίστα πάνω στο κλαβιέ. Υπάρχουν πάνω από 1000 χορδές σε ένα πιάνο που βρίσκονται τεντωμένες μέσα σε ένα σιδερένιο πλαίσιο, γνωστό και ως “άρπαντινιο” ή “μαντέμισιοντακι”, και το οποίο αντισταθμίζει και συγκρατεί την πίεση που ασκείται από τις χορδές. Οι χορδές ενός μέσου πιάνου ασκούν συνδυαστική έλξη 10 κιλων, ενώ η πίεση των χορδών ενός μεγάλου πιάνου με ουρά μπορεί να φτάσει και τους 20 κιλα . Κάθε ψηλή συχνότητα – νότα χρησιμοποιεί 3 χορδές ενώ κάθε χαμηλή (μπάσσα) 2 χορδές. Οι πιο μπάτσες νότες έχουν 1 χορδή. Αυτό συμβαίνει επειδή οι ψηλότερες νότες έχουν λεπτότερες χορδές, οι οποίες παράγουν πιο αδύναμο ήχο. Αν οι ψηλότερες νότες είχαν μία μόνο χορδή, θα καλύπτονταν ηχητικά από τους μπάτσους, οι οποίοι είναι παχύτεροι και δυνατότεροι. Οι χορδές του πιάνου είναι φτιαγμένες από ατσάλι.'''
'''Κατά το Μεσαίωνα έγιναν πολλές προσπάθειες να δημιουργηθούν πληκτροφόρα όργανα που παράγουν ήχο με την κρούση των χορδών. Πρόγονος του σημερινού πιάνου είναι το κλαβίχορδο (clavichord), του οποίου οι χορδές κρούονταν με μεταλλικά ελάσματα και είχε χαρακτηριστικό μεταλλικό ήχο. Το κλαβίχορδο είχε αδύναμο ήχο και αυτό το έκανε ακατάλληλο για ανοικτές και μεγάλες συναυλίες.'''
'''Κλαβίχορδο (clavichord), Μουσείο Μουσικής, Παρίσι'''
'''Γύρω στο 1700 παρουσιάστηκε το “pianoforte” (από τις ιταλικές λέξεις piano=σιγά και forte=δυνατά, λόγω της δυνατότητας εναλλαγής δυναμικών), μια εφεύρεση του Ιταλού κατασκευαστή κλαβίχορδων Bartolomeo Cristofori. Τα τρία “pianoforte” του Cristofori που διασώζονται μέχρι και σήμερα χρονολογούνται από το 1720.'''
'''Το πιάνο του Cristofori (1722), Εθνικό Μουσείο Μουσικών Οργάνων, Ρώμη'''
'''Η μεγάλη επιτυχία του Cristofori έγκειτο, χωρίς προηγούμενο, στο ότι έλυσε βασικές μηχανικές ελλείψεις στο σχεδιασμό του οργάνου, όπως τη στιγμιαία κρούση και επαφή των σφυριών στις χορδές και την ταχύτατη επαναφορά τους στο σημείο εκκίνησης, πράγμα το οποίο συνέβαλε δραματικά στην καθαρότητα του ήχου, αλλά και στην ταχύτητα επανάκρουσης. Στο κλαβίχορδο τα ελάσματα έμεναν εφαπτόμενα στη χορδή με αποτέλεσμα ο ήχος να είναι θολός.'''
'''Το πιάνο του Cristofori είχε παχύτερες χορδές από το κλαβίχορδο, λεπτότερες, όμως, από το σύγχρονο πιάνο.'''
'''Το “pianoforte” του Cristofori έμεινε για κάμποσο καιρό στην αφάνεια, μέχρι που το 1711 ο Ιταλός συγγραφέας Scipione Maffei, σε κάποιο άρθρο αναφέρθηκε με εγκωμιαστικά λόγια στην καινούρια εφεύρεση, συμπεριλαμβάνοντας μάλιστα και κατασκευαστικό διάγραμμα.'''
'''Η κατασκευή του πιάνου άνθισε κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα.'''
'''Κατά την περίοδο μεταξύ 1790 και 1860, το πιάνο υπέστη δραματικές αλλαγές που οδήγησαν στο σύγχρονο όργανο που όλοι γνωρίζουμε. Μία απ’ αυτές ήταν και η διεύρυνση του κλαβιέ, από τις πέντε οκτάβες που ήταν αρχικά, στις επτάμιση που είναι σήμερα.'''
'''Μια από τις πιο σημαντικές καινοτομίες που συνέβαλε στη σημερινή μορφή και απόδοση του οργάνου ήταν και η χρήση ενός ισχυρού σιδερένιου πλαισίου για τη στήριξη των χορδών (“άρπα” ή “μαντέμι”), το οποίο επέτρεψε τη χρήση παχύτερων, ανθεκτικότερων και περισσότερων χορδών.'''
'''Επίσης, η διάταξη των χορδών (οι μπάσσες χορδές τοποθετούνται πάνω από τις πρίμες χιαστί), πράγμα το οποίο επέτρεψε την ελάττωση του μεγέθους και του όγκου του σκάφους του οργάνου. Η τελευταία αυτή καινοτομία είναι πατέντα του οίκου Steinway και κυκλοφόρησε το 1859.'''
'''Το κυνήγι της καινοτομίας και της έκπληξης όσον αφορά το πιο δημοφιλές μουσικό όργανο στον κόσμο συνεχίζεται και θα συνεχιζεται.'''
'''Η εταιρεία Schimmel έκανε επανειλλημένα πειράματα με την εξωτερική εμφάνιση του πιάνου, συμπεριλαμβανομένου ενός πιάνου 4/4 του οποίου το σκάφος και άλλα εξαρτήματα είναι φτιαγμένα από ακρυλικό γυαλί. Οι ακουστικές του ιδιότητες φημολογείται ότι είναι εξαιρετικές, το ασυνήθιστα υψηλό του κόστος και η εκκεντρική του εμφάνιση, ωστόσο, οδήγησαν στην εμπορική του αποτυχία.'''
'''Γυάλινο πιάνο Κ213 της εταιρείας Schimmel'''
'''Το μοντέλο Κ208 Pegasus της εταιρείας Schimmel σε οβάλ σχήμα\'''
'''Μοντέλο Otmar Alt Art της εταιρείας Schimmel'''
'''Η ψηφιακή τεχνολογία βοήθησε στη δημιουργία ενός οργάνου πιο ευέλικτου, του λεγόμενου “υβριδικού πιάνου”, το οποίο συνδυάζει χαρακτηριστικά του ακουστικού και του ψηφιακού (ηλεκτρικού) πιάνου, όπως η δυνατότητα ηχογράφησης και η παραγωγή διαφορετικών ήχων.'''
'''Το “υβριδικό” πιάνο Avantgarde N3 της εταιρείας Yamaha'''
'''Παρακάτω, υπάρχει το ηλεκτρικό και ψηφιακό πιάνο, το οποίο, μεταξύ άλλων, είναι εύκολο στη μεταφορά του.'''
'''Ηλεκτρικό πιάνο Yamaha CP-70M'''
'''Ηλεκτρικό πιάνο Yamaha CP-70M'''
'''Τα συνεχώς εξελισσόμενα τεχνολογικά δεδομένα οδηγούν σε ολοένα και μεγαλύτερες προόδους στον τομέα των ηλεκτρικών πιάνων, ωστόσο, επαγγελματίες κλασσικοί πιανίστες αμφιβάλλουν στο ότι θα μπορέσει κάποια μέρα το ηλεκτρικό πιάνο να αντικαταστήσει επάξια το ακουστικό. Το ακριβότερο πιάνο του κόσμου είναι ένα Alma-Tadema Steinway που πουλήθηκε σε δημοπρασία του οίκου Christie’s το 1998 για 1,2 εκατομμύρια δολλάρια. Το πιάνο αυτό είχε πουληθεί αρχικά το 1887 για 1,200 δολλάρια.'''
'''Το Alma-Tadema Steinway'''
'''Το πιο μεγάλο πιάνο του κόσμου είναι ένα Challen του 1935 με μήκος 3 μέτρα και 55 εκατοστά, βάρος ενός τόνου και με τάση χορδών 30 τόνους.'''
'''Το μεγαλύτερο πιάνο του κόσμου, της εταιρείας Challen'''
'''Ένα Art Deco Grand Piano της εταιρείας Challen από ξύλο καρυδιάς'''
'''Επειδή το πιάνο αποτελείται ακριβώς από πολλές διαφορετικές δομές, οι οποίες πρέπει κάθε φορά να διαδρούν και να συνδυάζονται άψογα προκειμένου να έχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα, κρίνεται πολύ σημαντική η συντήρηση του οργάνου. Κάθε ατμοσφαιρική αλλαγή, αλλαγή θερμοκρασίας, υγρασία κ.λπ., μπορούν να βλάψουν το όργανο. Η κάλυψή του με ειδικά υφάσματα και η τοποθέτησή του σε χώρο που προστατεύεται από όλα τα παραπάνω είναι απαραίτητη.'''
'''ΝΟΤΕΣ'''
'''Οι νότες στο ευρωπαΙκόευρωπαικό μουσικό σύστημα πήραν την ονομασία τους από τα πρώτατελευταια γράμματα του Λατινικού αλφάβητου.'''
'''ΑΣ (Λα) ΒΤ (Σι) CΥ (Ντο) DΦ (Ρε) Ε Χ(Μι) FΨ (Φα) GΩ (Σολ)'''
{| class="wikitable"
| colspan="2" |
= '''Η ιστορία του πιάνου''' =
'''Το πιάνο, όπως το γνωρίζουμε σήμερα, δεν έχει πίσω του μια ιστορία έρευνας και εξέλιξης άλλα από όσο γνωρίζουμε είναι περίπου 30050 ετών!'''
|-
|
|
{| class="wikitable"
|
|}
''<u><big>'''προφίλΓράφει το μέλος gioreta3 άρθρα στο MusicHeaven'''</big></u>'''<u><big>Τετάρτη 30 Ιουλίου 2008 Οι πρόγονοί του υπήρξαν το κλαβίχορδο (Clavichord) και το τσέμπαλο (Cembalo). Το κλαβίχορδο, όργανο πολύ αγαπητό στις αρχές του 18ου αιώνα, εξελίχτηκε από το μονόχορδο του Μεσαίωνα και είχε αδύναμο αν και αρκούντως εκφραστικό ήχο αφού λόγω του μηχανισμού επαφής που διέθετε, επέτρεπε την άμεση σύνδεση με το δάκτυλο και άρα τη δυνατότητα διαμόρφωσης του ήχου. Μερικά πλήκτρα ακουμπούσαν στην ίδια χορδή κάτι που καθιστούσε αδύνατη τη συνήχηση γειτονικών φθόγγων. Στην ουσία ήταν όργανο ιδιωτικής χρήσης, καθώς είχε πολύ απαλό άκουσμα, και δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε συναυλίες. Το τσέμπαλο που αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια του 15ου αιώνα διέθετε μηχανισμό νύξης: κάθε πλήκτρο ενεργοποιούσε ένα μηχανισμό με πένα φτιαγμένη από φτερά πουλιών ή δέρμα που στηριζόταν σε ελεύθερα κινούμενες γλωσσίδες με ελατήριο. Όταν το πλήκτρο σηκωνόταν, ο μηχανισμός κατέβαινε και με τη βοήθεια ελάσματος ο άξονας επανερχόταν στη θέση του, επιτρέποντας στη πένα να τσιμπά τη χορδή. Όταν ο μηχανισμός επέστρεφε στη θέση του ένας σιωπητήρας από τσόχα εμπόδιζε τις παλμικές κινήσεις της χορδής. Το τσέμπαλο προσφέρει πολύ λίγες δυνατότητες ηχητικών αντιθέσεων και ελέγχου της δυναμικής, ενώ οι διαφοροποιήσεις στο άγγιγμα των δακτύλων έχουν ελάχιστα αποτελέσματα.</big></u><u><big>Από τον 17ο ως τα τέλη του 18ου αιώνα, το τσέμπαλο ήταν απαραίτητο για το « μπάσο κοντίνουο» σε όλους σχεδόν τους συνδυασμούς οργάνων. Η χρήση του σήμερα αν και περιορισμένη, έχει εμπνεύσει διάφορους συνθέτες του 20ου αιώνα ( ) και χρησιμοποιείται κατά κόρον στις εκτελέσεις μπαρόκ μουσικής, ιδίως σε σύνολα με όργανα εποχής. Πιάνο (pianoforte)</big></u><u><big>Το παλαιότερο δείγμα τύπου πιάνου κατασκευάστηκε στη Φλωρεντία από τον Μπαρτολομέο Κριστοφόρι το 1709. Ο Κριστοφόρι ονόμασε το όργανο αυτό “gravicembalo col piano e forte” και στόχος του ήταν να ικανοποιήσει την επιθυμία των μουσικών της εποχής του να παίζουν σε μια ευρεία δυναμική γκάμα, από πολύ σιγά ως (πολύ) δυνατά. Τώρα, αντί για το τσίμπημα (νυγμό) των χορδών που είχαμε στο τσέμπαλο, χρησιμοποίησε μια σειρά σφυριών τα οποία μόλις χτυπούσαν πάνω στη χορδή, επανέρχονταν στη θέση τους επιτρέποντάς της να πάλλεται λίγο χρόνο μετά. Ακριβώς αυτό το στοιχείο ήταν που έδωσε στους εκτελεστές του οργάνου νέα δυνατότητα ελέγχου του βαθμού δύναμης με την οποία πατούσαν τα πλήκτρα. Τα πιάνα του Κριστοφόρι είχαν 4 ως 4.5 οκτάβες έκταση.</big></u><u><big>Την ιδέα του μηχανισμού αυτού πήρε στη Γερμανία ο Γκότφριντ Ζίλμπερμαν ( Silbermann), που κατασκεύασε το 1726 2 πιάνα και τα έθεσε υπο τη κρίση του Μπάχ ( Bach) του οποίου η μάλλον αρνητική γνώμη πιθανόν οδήγησε σε βελτιώσεις. Να σημειωθεί εδώ ότι ενώ τα πρώτα pianoforte κατασκευάστηκαν την εποχή του Μπαρόκ και μερικοί από τους πιο διάσημους συνθέτες της εποχής γνώριζαν την ύπαρξή τους, ο ασθενής τους ήχος δεν τους επέτρεψε να ανταγωνιστούν το τσέμπαλο. Νέα ώθηση στη κατασκευή των πιάνων θα δοθεί στην Αγγλία από τους Τσούμπε (Zumpe) και Γ.Κρ.Μπαχ και στη Βιέννη από τους Streicher- Stein οι οποίοι θα δώσουν μεγαλύτερη σημασία όχι τόσο στη δυναμική όσο στη ποιοτική προβολή του ήχου. Παρ’ όλες όμως τις βελτιώσεις, οι εκτελεστές δεν μένουν ακόμα ικανοποιημένοι. Η έλλειψη μηχανισμού γρήγορης επανάκρουσης της χορδής παραμένει το βασικό μειονέκτημα. Σε αυτή την αδυναμία του μηχανισμού, ο Εράρ (Εrard) στη Γαλλία θα προτείνει το μηχανισμό του διπλού χτυπήματος τον οποίο θα ολοκληρώσει το 1823 και με τον οποίο θα γίνει δυνατό το γρήγορο παίξιμο που οδήγησε στη δεξιοτεχνική εκτέλεση του πιάνου του 19ου και 20ου αιώνα. Στα μέσα του 19ου αιώνα κατασκευάζονται 3 τύποι οργάνων: Το τραπεζοειδές για μικρούς χώρους και τα πιάνα με οριζόντιο (πιάνα με «ουρά») και κάθετο (όρθια πιάνα) χορδικό σύστημα. Το όρθιο πιάνο εξελίχθηκε από τον Τ. Χόουκινς στη Φιλαδέλφεια (1800) και τον Ρ. Ουώρνεμ τον νεότερο στο Λονδίνο (1811, τελειοποιήθηκε το 1829).Το μοντέλο που υπάρχει σήμερα είναι ως επί το πλείστον βασισμένο σε εκείνο του Ουόρνεμ.</big></u><u><big>Ο Χόουκινς εισήγαγε επίσης το σιδερένιο σκελετό, το πλεονέκτημα του οποίου ήταν η δυνατότητα χρήσης χορδών μεγαλύτερης τάσης (τεντώματος) από ότι επέτρεπε ο ξύλινος σκελετός και έτσι γινόταν δυνατή η χρήση πιο χοντρού σύρματος που παράγει πλουσιότερο ήχο. Μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα έχει πια βελτιωθεί ριζικά η κατασκευή πιάνων τόσο σε επίπεδο υλικών όσο και στο επίπεδο του μηχανισμού. Σε αυτό συνέβαλε επίσης και η συνεργασία των κατασκευαστών με τους συνθέτες και εκτελεστές για τη δημιουργία οργάνων που θα ήσαν σύμφωνα με τις συνθετικές και ερμηνευτικές ανάγκες τους. Κατά τη περίοδο αυτή εμφανίστηκαν μερικοί από τους σημαντικότερους κατασκευαστές πιάνων σε παγκόσμιο επίπεδο ακόμα και σήμερα: ο Bösendorfer στη Βιέννη, ο Bechstein στο Βερολίνο, ο Steinway στη Νέα Υόρκη και προς το τέλος του 19ου αιώνα η Yamaha στην Ιαπωνία.</big></u><u><big>Σήμερα το σύγχρονο πιάνο έχει σιδερένιο σκελετό και είναι είτε όρθιο είτε με ουρά. Η έκτασή του είναι 71/3 οκτάβες με 88 πλήκτρα αν και ορισμένα μοντέλα Bösendorfer έχουν έκταση 8 οκτάβες. Και οι 2 τύποι πιάνου αποτελούνται από ηχείο, σώμα υποστήριξης, πλαίσιο, χορδές, πληκτρολόγιο, πεντάλ και βασικό μηχανισμό. Πάνω στο πλαίσιο ακουμπά το ηχείο κατασκευασμένο από ξύλο ελάτου και μαντέμι. Το σύγχρονο πιάνο έχει 1 χορδή για μερικές από τις χαμηλές νότες, 2 για το μεσαίο τμήμα, και 3 για το υψηλότερο. Οι χαμηλότερες χορδές περιβάλλονται από χάλκινο σπείρωμα που αυξάνει τον όγκο τους δίχως να μειώνει πολύ την ευελιξία τους.Oι χορδές είναι φτιαγμένες από ατσάλινο σύρμα και η ποικιλοβαρής πίεση του διαφορετικού μεγέθους των χορδών μοιράζεται ως επί το πλείστον με διασταύρωση χορδών (Overstringing), δηλ. με το να περνά μια ομάδα χορδών σχεδόν διαγώνια πάνω από μια άλλη.</big></u><u><big>Σε ένα πιάνο υπάρχουν συνήθως 52 λευκά πλήκτρα (από ελεφαντόδοντο ή άσπρο πλαστικό υλικό) και 36 μαύρα πλήκτρα ( είτε από έβενο είτε από μαύρο πλαστικό υλικό). Τα πλήκτρα όταν πιεσθούν, σηκώνουν τα ξύλινα σφυράκια που είναι ντυμένα με μαλακό κετσέ («πνιγέας») και τα οποία στηρίζονται στη χορδή. Η χορδή έτσι μπορεί και ταλαντώνεται ελεύθερα παράγοντας ήχο, ώσπου το πλήκτρο, επιστρέφοντας στην αρχική του θέση, ξαναρίχνει τον πνιγέα.</big></u><u><big>Το αντηχείο του πιάνου (sound- board) – που βρίσκεται πίσω από τις χορδές στο όρθιο πιάνο και κάτω από αυτές στο μεγάλο- εκπληρώνει την ίδια αποστολή με το σώμα ενός βιολιού: δίχως αυτό ο ήχος θα ήταν πολύ λεπτός και ασθενικός .Επίσης, ιδίως στο πιάνο με ουρά, το καπάκι που βρίσκεται πάνω από το ηχείο όταν ανοιχθεί (ή ανάλογα με το ύψος που θα ανοιχθεί) μετατρέπεται σε ζωτικής σημασίας ηχητικό μεταδότη. Τα πεντάλ του πιάνου είναι τα εξής: α) Το πεντάλ «διαρκείας» (Sustaining Pedal), παρατείνει τον ήχο όσο το πατάμε, απομακρύνοντας όλη τη σειρά των σιγαστήρων («πνιγέων») από τις χορδές. Με αυτό τον τρόπο όποιος φθόγγος ή συγχορδία παιχτεί αποκτά μεγαλύτερη διάρκεια, ακόμα και αν τα δάκτυλα δεν πατούν πια τα πλήκτρα. Επίσης οι αρμονικοί της χορδής εμπλουτίζονται από τη «συμπαθητική» αντήχηση αυτών που προέρχονται από άλλες ελεύθερα δονούμενες χορδές, με αποτέλεσμα έναν πιο πλούσιο ήχο. β) Το πεντάλ Sostenuto, το οποίο δίνει τη δυνατότητα στον εκτελεστή να επιλέξει τους φθόγγους που θέλει να κρατηθούν. Το εισήγαγε η εταιρεία Steinway και τελειοποιήθηκε το 1874. γ) Πεντάλ una corda ή σουρντίνα. Στα πιάνα με ουρά μετακινεί το πληκτρολόγιο καθώς και μια σειρά σφυριών προς τα δεξιά ώστε να κρούεται μια μόνο χορδή ( una corda) αντί για τρεις, ενώ στα όρθια πιάνα μετακινεί ολόκληρη τη σειρά των σφυριών προς τις χορδές, μειώνοντας έτσι τη διαδρομή τους και κατά συνέπεια τη κρουστική δύναμή τους. Το πιάνο χορδίζεται σύμφωνα με το συγκερασμένο σύστημα, δηλ. την διαίρεση της οκτάβας σε 12 ίσα ημιτόνια πράγμα που κατέστησε δυνατή την αντιστοιχία τους σε 12 πλήκτρα ( ωστόσο να σημειωθεί εδώ ότι το χόρδισμα της ισοσυγκερασμένης οκτάβας, γίνεται με μια σειρά από λίγο «μικρότερες» πέμπτες και λίγο «μεγαλύτερες» τέταρτες από τις φυσικές). Τελειώνοντας αυτή την επισκόπηση κατασκευής του «βασιλιά των οργάνων» κατά τον Φ. Λίστ ( Liszt), να θυμίσουμε πως εκτός του ( πολύτιμου) κάματου των κατασκευαστών του οργάνου, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε τη συμβολή όλων εκείνων των συνθετών και εκτελεστών (από το 17ο αιώνα και εντεύθεν), που με το δημιουργικό τους έργο προέβαλαν και καταξίωσαν στη συνείδηση ειδημόνων και μη αυτό το εξαιρετικών, πραγματικά, δυνατοτήτων όργανο.</big></u>'''''
|}
|
