Χέρριτ Ντάου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ignoto (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 9:
[[File:Dou, Gerrit - A Woman playing a Clavichord - Google Art Project.jpg|thumb|''Γυναίκα που παίζει [[Κλαβίχορδο]]'', περ. 1665]]
Παρά τη λεπτολογία του, το γενικό αποτέλεσμα είναι αρμονικό και απαλλαγμένο από ακαμψίες, ενώ οι χρωματισμοί του είναι πάντα δροσεροί και διάφανοι. Συχνά οι σκηνές του φωτίζονται από μικρά φανάρια ή κεριά, με το αποτέλεσμα αυτών των φωτισμών να αναπαράγεται με απαράμιλλη πιστότητα κι επιδεξιότητα. Συχνά ζωγράφιζε με τη βοήθεια ενός κοίλου κατόπτρου και, για να επιτύχει τη μέγιστη ακρίβεια κοιτούσε το αντικείμενο που απεικόνιζε μέσω πλαισίου, στο οποίο είχε δημιουργήσει τετράγωνα με μεταξωτό νήμα. Η ενασχόλησή του με τα πορτρέτα, η οποία αρχικά ήταν σημαντική, σταδιακά έφθινε, καθώς τα μοντέλα του δεν ήταν διατεθειμένα να του διαθέσουν τον χρόνο που αυτός θεωρούσε απαραίτητο. Οι πίνακές του ήταν πάντα μικροί σε μέγεθος. Σήμερα του αποδίδονται περί τα 200 έργα, τα οποία μπορεί κανείς να συναντήσει σε όλες τις μεγάλες μουσειακές συλλογές ανά την Ευρώπη.<ref name=eb1911/> Ως αριστουργήματά του θεωρούνται
''[[:Image:Gerrit Dou - De waterzuchtige vrouw.jpg|Η υδρωπική γυναίκα]]'' (1663) και ''[[:Image:Gerrit Dou - De Hollandse huisvrouw.jpg|η Ολλανδέζα νοικοκυρά]]'' (1650), σήμερα και τα δύο στο [[Μουσείο του Λούβρου]]. Το ''νυκτερινό σχολείο'', σήμερα στο [[Ρέικσμουζεουμ]] του [[Άμστερνταμ]] είναι το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα σκηνής φωτισμένης με κερί, τομέας στον οποίο διέπρεψε. Στην [[Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνου]] συναντά κανείς τα έργα του ''''[[:Image:Gerard Dou 004.jpg|το κατάστημα του ορνιθοπώλη]]'' (1672) και την αυτοπροσωπογραφία του (στο πλαίσιο παρουσίασης του παρόντος λήμματος).<ref name=eb1911/> Οι πίνακές του ήταν ιδιαίτερα ακριβείς, αποτιμούνταν σε υψηλές τιμές κι ένας πάτρονάς του, ο Πίτερ Σπίρινγκ (Pieter Spiering), ο οποίος δραστηριοποιούνταν στη [[Χάγη]] ως πρεσβευτής της [[Σουηδία]]ς από τα μέσα της δεκαετίας του 1630, του κατέβαλεκατέβαλλε 500 γκίλντερς ετησίως, απλά για να έχει το δικαίωμα της πρώτης άρνησης των τελευταίων του έργων.<ref>Baer, σελ. 30. Ο Σπίρινγκ ήταν γιος ευκατάστατου κατασκευαστή ταπισερί από το [[Ντελφτ]].</ref> Η βασίλισσα [[Χριστίνα της Σουηδίας]] διέθετε έντεκα πίνακες του Ντάου και ο [[Κόζιμο Γ΄ των Μεδίκων]] επισκέφθηκε την οικία του, απ' όπου πιθανόν και αγόρασε τουλάχιστον ένα έργο του, από αυτά που σήμερα διαθέτει η πινακοθήκη [[Ουφίτσι]]. Η Ολλανδική Βασιλική Αυλή, ωστόσο, προτιμούσε έργα με περισσότερο κλασικές τάσεις.<ref>Baer, σελ. 32</ref>
 
Ο Ντάου απεβίωσε στο Λέιντεν.<ref name=eb1911/> Ανάμεσα στους πλέον αξιόλογους μαθητές του περιλαμβάνονται οι [[Φρανς φαν Μίρις ο πρεσβύτερος]]<ref name=eb1911/> και ο [[Χάμπριιλ Μέτσου]]. Μαθητές του διετέλεσαν, επίσης, οι [[Μπαρτολομέους Μάτον]], [[Κάρελ ντε Μόορ]], [[Ματτάις Ναιβέ]], Άμπραχαμ ντε Πάπε, [[Χόντφριντ Σχάλκεν]], [[Πίτερ Κορνέλις φαν Σλίνγκενλαντ]], [[Ντομένικους φαν Τολλ]], Χάισμπερτ Άντριενς Φερμπρούγκε και [[Πίτερ Χέρμανς Φερέλστ]].<ref>{{cite web|url=http://www.rkd.nl/rkddb/dispatcher.aspx?action=search&database=ChoiceArtists&search=priref=23986|title=Home Gerard Dou|work=rkd.nl}}</ref>
Γραμμή 26:
Σημαντικός όγκος κειμένων γράφηκαν σχετικά με τον Ντάου κατά τη διάρκεια της ζωής του: Για παράδειγμα, ο Φίλιπς Άνχελς (Philips Angels) επαινεί τον Ντάου στο βιβλίο του ''De Lof der Schilderkunst'' (= έπαινος της ζωγραφικής) για τη αποτύπωση της φύσης καθώς και για τις οπτικές του ψευδαισθήσεις. Ο Άνχελς τονίζει επίσης το πώς οι πίνακες του Ντάου εκφράζουν άποψη για τη λεγόμενη "διαμάχη paragone" (ιταλ. paragone = σύγκριση) η οποία τότε βρισκόταν εν πλήρει εξελίξει. Η διαμάχη αυτή είχε ως αντικείμενο ποια από τις τέχνες της ζωγραφικής, της γλυπτικής και της ποίησης αποτελούσε την πληρέστερη αναπαράσταση της φύσης. Ήταν ιδιαίτερα αναπτυγμένη στο Λέιντεν, όπου οι ζωγράφοι αναζητούσαν την ευκαιρία της δημιουργίας Συντεχνίας τους από το δημοτικό συμβούλιο της πόλης, ώστε να αποκτήσουν νόμους σχετικούς με την προστασία των οικονομικών τους συμφερόντων.<ref>Eric Jan Sluijter: De Lof der Schilderkunst. Over schilderijen van Gerrit Dou (1613-1675) en een traktaat van Philips Angel uit 1642 , Hilversum 1993 (Zeven Provinciën Reeks; Uitgeverij Verloren). 83 σελ. + 45 εικόνες</ref>
[[File:Gerard Dou - Maid at the Window - Google Art Project.jpg|thumb|''Υπηρέτρια στο παράθυρο'', περ. 1660]]
Η "διαμάχη paragone" δεν αναφέρεται μόνον σε γραπτά της εποχής, αλλά ανακλάται και ως θέμα σε μερικούς από τους πίνακες του Ντάου. Παράδειγμα τέτοιου πίνακα είναι ''Ο γερο-ζωγράφος σε ώρα εργασίας'', στον οποίο ένας ηλικιωμένος ζωγράφος απεικονίζεται να εργάζεται σε καμβά πίσω από τραπέζι, πάνω στο οποίο βρίσκονται αντικείμενα που καταδεικνύουν τις ικανότητές του στην αναπαράστασή τους. Ο ηλικωμένος ζωγράφος αναφέρεται σε επιχείρημα της διαμάχης ότι ο ζωγράφος μπορεί να δημιουργήσει τα καλύτερα έργα του σε μεγάλη ηλικία, ενώ ο γλύπτης δεν μπορεί, λόγω των αυξημένων φυσικών δυνάμεων που απαιτεί η γλυπτική. Στο τραπέζι υπάρχουν μια γλυπτή κεφαλή κι ένα βιβλίο, απεικονιζόμενα με ρεαλιστικό τρόπο ώστε να καταδείξουν ότι η ζωγραφική μπορεί να αναπαραστήσει τόσο τη γλυπτική όσο και το τυπωμένο χαρτί, ενισχύοντας έτσι την άποψη ότι η ζωγραφική ξεπερνά τη γλυπτική. Σύμφωνα με τον Eric Jan Sluijter, καθηγητή της ιστορίας της τέχνης στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, "το εκπληκτικό, σχεδόν ζωντανό παγώνι και το κέλυφος ενός τρίτωνα, πλάι στο χάλκινο δοχείο με τις λεπτομερέστατες ανακλάσεις" αποδεικνύουν ότι η τέχνη υπερνικά τη φύση. Ο Sluijter υποστηρίζει ότι το παγώνι αντιπροσωπεύει την ικανότητα της τέχνης "να διατηρεί τα παροδικά δημιουργήματα της φύσης, και, συνεπώς, ξεπερνώνταςνα την ξεπερνά".<ref>Sluijter, 2000</ref>
 
Δυσχέρειες εμφανίζονται όταν κάποιος καλλιτέχνης θέλει να συσχετίσει μιαν έννοια με κάποιο συγκεκριμένο αντικείμενο. Ένα από τα πλέον δυσχερή, από αυτήν την άποψη, αντικείμενα στο έργο του Ντάου είναι ένα ανάγλυφο του Φλαμανδού γλύπτη [[Φρανσουά Ντυκενουά]] (François Duquesnoy), το οποίο αποκαλείται "''Putti''<ref>Ιταλικός όρος που χαρακτηρίζει μικρής ηλικίας αγόρια που εμφανίζονται σε έργα τέχνης είτε γυμνά είτε, μερικές φορές, φτερωτά</ref> που πειράζουν μια αίγα". Το ανάγλυφο αυτό εμφανίζεται σε πολλά έργα του Ντάου μαζί με μοτίβο περβαζιού παραθύρου, στο οποίο έχουν προσδοθεί ποικίλες ερμηνείες. Ο J. A. Emmens, για παράδειγμα, αναφέρει ότι στον πίνακα ''Ο σαλπιγκτής'' το ανάγλυφο αυτό αντιπροσωπεύει "την απατηλότητα των ανθρώπινων επιθυμιών, καθώς η αίγα, στην οποία προσωποποιείται η λαγνεία, μπορεί να εξαπατήσει εμφανισιακά, κάτι που αποτελεί τη μάσκα".<ref>Emmens, Opstellen, cit. (note 4), vol. 2, p 183 in Hecht, 2002</ref>