|
| πόλη = [[Παρίσι]]
}}
Η '''''Μόνα Λίζα''''' (γνωστή και ως '''Τζιοκόντα''', ή '''Πορτραίτο της Λίζα Γκεραρντίνι''', συζύγου του Φρανσέσκο ντελ Τζιοκόντο<ref name="Louvre.fr">{{cite web|accessdate=27 April 2008|url=http://www.louvre.fr/llv/oeuvres/detail_notice.jsp?CONTENT%3C%3Ecnt_id=10134198673226503&CURRENT_LLV_NOTICE%3C%3Ecnt_id=10134198673226503&amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;FOLDER%3C%3Efolder_id=9852723696500816&bmUID=1155229237450&bmLocale=en|title=Portrait of Lisa Gherardini, wife of Francesco del Giocondo |publisher=[[Musee du Louvre]]}}</ref>) είναι [[προσωπογραφία]] που ζωγράφισε ο [[Ιταλία|Ιταλός]] καλλιτέχνηςζωγράφος [[Λεονάρντο ντα Βίντσι]]. Πρόκειται για ελαιογραφία σε ξύλο [[Λεύκα|λεύκης]], που ολοκληρώθηκε μέσα στη χρονική περίοδο [[1503]]-[[1519]]. Αποτελεί ιδιοκτησία του [[Γαλλία|Γαλλικού Κράτους]], και εκτίθεται στο [[Μουσείο του Λούβρου]], στο [[Παρίσι]]. Ο πίνακας, διαστάσεων 77 εκ. × 53 εκ., απεικονίζει μία καθιστή γυναίκα, τη Λίζα ντελ Τζιοκόντο, η έκφραση του προσώπου της οποίας χαρακτηρίζεται συχνά ως αινιγματική.<ref name="ns1">{{cite web|accessdate=27 April 2008|url=http://www.newscientist.com/article.ns?id=dn6056|title=Noisy secret of Mona Lisa's |publisher=[[New Scientist]]|date=23 June 2004|author=Cohen, Philip}}</ref>Η Μόνα Λίζα θεωρείται το πιο διάσημο έργο ζωγραφικής.<ref>Henry Thomas and Dana Lee Thomas, ''Living biographies of great painters'', Garden City Books, 1959, p.50.</ref>
==Ιστορικά στοιχεία==
Ο πίνακας πήρε το όνομά του από τη Λίζα ντελ Τζιοκόντο<ref>{{cite news|title=German experts crack the ID of ‘Mona Lisa’|url=http://www.msnbc.msn.com/id/22652514/?GT1=10755|publisher=MSN|date=14 January 2008|accessdate=15 January 2008}} {{Dead link|date=May 2011}}</ref><ref>{{cite news|title=Researchers Identify Model for Mona Lisa|url=http://www.nytimes.com/aponline/arts/AP-Art-Mona-Who.html|work=The New York Times |accessdate=15 January 2008}} {{Dead link|date=August 2010|bot=RjwilmsiBot}}</ref>, που ήταν μέλος της οικογένειας Γκεραρντίνι από τη Φλωρεντία και την [[Τοσκάνη]] και σύζυγος του εύπορου έμπορου μεταξιού Φρανσέσκο ντελ Τζιοκόντο.<ref name="Kemp">Kemp 2006, σ. 261–262</ref> Ο πίνακας ήταν παραγγελία για το καινούριο τους σπίτι και για να γιορτάσουν τη γέννηση του δεύτερου γιου τους, Αντρέα.<ref>Farago 1999, σ. 123</ref> Η ταυτότητα της εικονιζόμενης γυναίκας αναγνωρίστηκε στο Πανεπιστήμιο της [[Χαϊδελβέργη|Χαϊδελβέργης]] το [[2005]] από έναν ειδικό που ανακάλυψε ένα σημείωμα του [[1503]] το οποίο είχε γράψει ο Αγκοστίνο Βεσπούτσι.<ref name="subject">{{cite web|title=Mona Lisa – Heidelberg discovery confirms identity|url=http://www.ub.uni-heidelberg.de/Englisch/news/monalisa.html|publisher=[[University of Heidelberg]]|accessdate=4 July 2010}}</ref>
Διάφορες εναλλακτικές απόψεις έχουν εκφραστεί σχετικά με το θέμα. Κάποιοι μελετητές θεωρούν πως η Λίζα ντελ Τζιοκόντο ήταν το αντικείμενο μιας άλλης προσωπογραφίας, και εντοπίζουν τουλάχιστον άλλους τέσσερις πίνακες στους οποίους αναφέρεται ο Βασσάρι αποκαλώντας τους ''Μόνα Λίζα''.<ref name="monna bella">{{cite journal|author=Stites, Raymond S.|title=Mona Lisa—Monna Bella|journal=Parnassus|edition=vol 8|issue=1|pages=7–10, 22–23|publisher=[[College Art Association]]|month=January | year=1936|doi=10.2307/771197|volume=8|ref=harv|jstor=771197}}</ref><ref> Bohm-Duchen, Monica (2001). The private life of a masterpiece.[http://books.google.gr/books?id=cwL7aF-EB84C&pg=PA53&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false] University of California Press. p. 53. ISBN 9780520233782. Retrieved 10 October 2010.</ref> O [[Σίγκμουντ Φρόυντ]] πίστευε πως το περιώνυμο μειδίαμα της Μόνα Λίζα ήταν αποτέλεσμα ανάκλησης ανάμνησης της μητέρας του Λεονάρντο. Άλλες προτάσεις για την ταυτότητα της εικονιζόμενης γυναίκας είναι: η μητέρα του Λεονάρντο Κατερίνα,<ref>Roni Kempler: [http://sites.google.com/site/asilanomehtsiohw/ Who the Mona Lisa Is] 2015, TXu 1-954-682, Google Site. [https://www.britannica.com/topic/Mona-Lisa-painting/article-history View history, Roni Kempler's contributions, Encyclopædia Britannica]</ref> η Isabella από τη [[Νάπολη]],<ref name=Debelle>{{cite news|author=Debelle, Penelope|title=Behind that secret smile|url=http://www.theage.com.au/articles/2004/06/24/1088046208817.html|work=The Age|date=25 June 2004|accessdate=6 October 2007 | location=Melbourne}}</ref> η Cecilia Gallerani,<ref name="Johnston">{{cite news|author=Johnston, Bruce|title= Riddle of Mona Lisa is finally solved: she was the mother of five|work=The Daily Telegraph |location=UK |url=http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=/news/2004/08/01/wmona01.xml&sSheet=/news/2004/08/01/ixworld.html|archiveurl=http://web.archive.org/web/20071011082755/http://telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=/news/2004/08/01/wmona01.xml&sSheet=/news/2004/08/01/ixworld.html|archivedate=11 October 2007|date=8 January 2004|accessdate=6 October 2007 }}</ref> η Costanza d'Avalos, Δούκισσα της Francavilla, η Isabella d'Este,<ref>αλλά θα ήταν πολύ γηραιότερη από τη γυναίκα του πίνακα, Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ.Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.292</ref> η Pacifica Brandano or Brandino, η Isabela Gualanda, η Caterina Sforza, και ο ίδιος ο Λεονάρντο.<ref name="myth">{{cite news|author=Nicholl, Charles|title=The myth of the Mona Lisa|work=The Guardian |location=UK | url=http://books.guardian.co.uk/lrb/articles/0,6109,675653,00.html| date=28 March 2002|accessdate=6 October 2007 }}</ref><ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ.Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.292</ref> Σήμερα οι απόψεις των ιστορικών της τέχνης συγκλίνουν στην ιδέα πως ο πίνακας απεικονίζει τη Λίζα ντελ Τζιοκόντο, που πάντα ήταν η παραδοσιακή άποψη.
==Η κλοπή του πίνακα==
|
