Ταπητουργία στη Σπάρτη (Σπάρταλα) Μικράς Ασίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο ελληορθόδοξος πληθυσμός της Σπάρτης άρχισε να υφίσταται διώξεις από το 1915, όταν μεγάλο μέρος του ανδρικού πληθυσμού οδηγήθηκε στα "τάγματα εργαασίς", τα περίφημα Αμελέ Ταμπουρού, όπως άλλωστε συνέβη και σε πολλές άλλες πόλεις και περιοχές της ενδοχώρας της Μικράς Ασίας. Το 1922 τα γυναικόπαιδα ανγκάστηκαν επίσης να φύγουν υπό στρατιωτική απειλή. Μέσω του λιμανιού της Αττάλειας περαιώθηκαν στο Βόλο και στον Πειραιά και άρχισε η διασπορά τους σε διάφορα σημεία της Ελλάδας. Ο κυριότερος όγκος των Σπαρταλήδων και των λοιπών Πισιδών εγκαταστάθηκε στους Ποδαράδες, δημιουργώντας τον πυρήνα της σημερινής Νέας Ιωνίας. Η επιλογή της περιοχής δεν ήταν τυχαία, καθώς την περιοχή διέρρεε το ρέμα το Ποδονίφτη, γεγονός που την καθιστούσε κατάλληλη για ταπητουργικές και υφανουργικές δραστηριότητες. Πράγματι, οι πρώτοι εγκατασταθέντες, δανειζόμενοι κεφάλαια από την Εθνική Τράπεζα ή και με άλλους πόρους, έστησαν αργαλειούς σε μικρές βιοτεχνικές μοναδες. Η Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων, άλλωστε, δημιούργησε άμεσα τις προϋποθέσεις για τη βιοτεχνική και βιομηχανική ανάπτυξη, αφού αγόρασε μεγάλα τεμάχια γης τα οποία σχεδόν χάρισε σε επιχειρηματίες, προκειμένου αυτοί εντός τριετίας να αρχίσουν να παράγουν.<ref>Σαπουντζάκης, Χ., Χριστοδούλου, Λ., Νέα Ιωνία: Ποδαράδες,. Το ταπητουργικό κέντρο της Ελλάδας, Ελευθεροτυπία, 20 Οκτωβρίου 2013</ref> Μερικοί από τους γνωστούς ταπητουργούς ήταν ο Ιορδάνης Στύλογλου, ο οποίος σύντομα συνεταιρίστηκε με τον Εφραίμογλου, ιδρύοντας την "Μπερλίνα", που αργότερα μετονομάστηκε σε Τρία Άλφα, οι Δουρμούσογλου, οι Μποσταντζόγλου. Η ταπητουργική δραστηριότητα σύντομα άνθισε παίρνοντας χαρακτήρα βιομηχανικό, με περίπου 1200 εργάτριες που εργάζονταν εντός των βιομηχανικών μονάδων και άλλες που εξακολουθούσαν να παίρνουν εργασία σto σπίτι.<ref>Όλγα Βογιατζόγλου, «Η βιομηχανική εγκατάσταση στη Νέα Ιωνία - Παράμετρος εγκατάστασης», στο συλλογικό τόμο Ο ξεριζωμός και η άλλη πατρίδα, ό.π., σσ. 150-156</ref> Αρκετοί από τους ταπητουργούς άρχισαν παράλληλα να ασκούν και υφαντουργική δραστηριότητα, ασχολούμενοι αρχικά με την εριουργία και στη συνέχεια και με τη βαμβακουργία ακόμη και με τη μεταξουργία. Η παράλληη αυτή δραστηριότητα βοήθησε όσους την ασκούσαν να παραμείνουν στο βιομηχανικό στίβο και μετά το 1929, όταν το αμερικανικό "κραχ" προκάλεσε ραγδαία πτώση της ζήτησης των χαλιών, δεδομένου ότι το 90% περίπου της παραγωγής προοριζόταν για το εξωτερικό.