|
==Πρώτα χρόνια==
[[File:Moldova1483.jpg|right|thumb|alt=A map depicting Moldavia bordered by the river Dniester, the Black Sea and the Carpathian Mountains|Tο Πριγκιπάτο της Μολδαβίας το 1483]]
[[Αρχείο:Moldavian battle flag.jpg|thumb|left|Πολεμικό λάβαρο του Στεφάνου του Μεγάλου: Ο [[Άγιος Γεώργιος]] ένθρονος ποδοπατά τον δράκο.]] ▼Ο Στέφανος ήταν γιος του Μπογκντάν, που ήταν γιος του Αλέξανδρου του Καλού, Πρίγκηπα της Μολδαβίας. Η μητέρα του Στέφανου, Μαρία-Ολτέα, πιθανότατα ήταν συγγενής με τους πρίγκιπες της [[Βλαχία]]ς, σύμφωνα με τον ιστορικό Ράντου Φλορέσκου. Η ημερομηνία γέννησης του Στεφάνου είναι άγνωστη, αν και οι ιστορικοί εκτιμούν ότι γεννήθηκε μεταξύ 1433 και 1440.
Χάρις στον Αλέξανδρο τον Καλό (1400-1432) η χώρα είχε επεκτείνει τα σύνορά της και γνώρισε οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη και ευημερία.Ο θάνατος του Αλεξάνδρου του Καλού το 1432 οδήγησε σε κρίση διαδοχ'ηςδιαδοχής, που διήρκεσε περισσότερο από δύο δεκαετίες. ΟΟι [[βογιάρος|βογιάροι]] ανταγωνίζονταν για το θρόνο, υποστηρίζοντας συνήθως κάποιο μέλος της βασιλικής οικογένειας. Επίσης οι γείτονες της Μολδαβίας αναμείχθηκαν ενεργά στις δυναστικές διαμάχες, αποσταθεροποιώντας ακόμη περισσότερο την ήδη εύθραυστη ισορροπία. Ως αποτέλεσμα της αστάθειας, ο θρόνος άλλαζε γρήγορα χέρια, πολλές φορές μάλιστα κάποιος από τους διεκδικητές κυβερνούσε δύο ή τρεις φορές πριν απομακρυνθεί οριστικά από την εξουσία. Ένας από αυτούς τους εφήμερους Πρίγκιπες ήταν και ο πατέρας του Στεφάνου Μπογκντάν Β' (1449-1451), ανηψιός του Αλεξάνδρου του Καλού, που κατέλαβε το θρόνο το 1449 αφού νίκησε έναν από τους συγγενείς του με την υποστήριξη του [[Ιωάννης Ουνιάδης|Ιωάννη Ουνιάδη]], Αντιβασιλέα-Κυβερνήτη της Ουγγαρίας. Στην Αυλή του Μπογκντάν εκείνη την περίοδο είχε καταφύγει και ο ανιψιός του τελευταίου Πρίγκιπας της [[Βλαχία|Βλαχίας]] [[Βλαντ Γ΄ Τσέπες]], ο γνωστός κόμης Δράκουλας που είχε μόλις εκθρονιστεί (πιθανώς από τον [[Ιωάννης Ουνιάδης|Ιωάννη Ουνιάδη]]). Ο Στέφανος ονομαζόταν ''[[βοεβόδα]]'' στα έγγραφα του πατέρα του, πράγμα που δείχνει ότι είχε γίνει κληρονόμος και συγκυβερνήτης του. Ο Μπογκντάν αναγνώρισε την επικυριαρχία του Ουνιάδη το 1450. ΟΤον ΣτέφανοςΟκτώβριο διέφυγετου στην1451, Ουγγαρίακατά ότανοτη Πέτροςδιάρκεια Γ΄ενός Αρόνγάμου (πουκάποιου ήταν επίσης γιοςβογιάρου του, Αλέξανδρουο τουΜολδαβός Καλού)ηγεμόνας δολοφόνησεσυνελήφθη τοαιφνιδιαστικά Μπογκντάναπό τον ΟκτώβριοΠέτρο Αρόν (Petru Aron), νόθο γιο του 1451Αλεξάνδρου, και λίγο αργότερα αποκεφαλίστηκε.
Ο Στέφανος και ο Βλαντ μόλις και μετά βίας κατάφεραν να ξεφύγουν από την παγίδα. Εκμεταλλευόμενοι τη σύγκρουση που ξέσπασε μεταξύ του Πέτρου Αρόν και κάποιου συνονόματου ανηψιού του Αλεξάνδρου του Καλού, κατέφυγαν στην [[Τρανσυλβανία]], ζητώντας προστασία από τον Ιωάννη Ουνυάδη. Ο Βλαντ Δράκουλας (που είχε ζήσει στη Μολδαβία κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Μπογκντάν Β΄) εισέβαλε στη Βλαχία και κατέλαβε το θρόνο με την υποστήριξη του Ουνιάδη το 1456. Μετά την παλινόρθωση του Δράκουλα στον θρόνο της Βλαχίας (1456) ο Στέφανος κατέφυγε στην αυλή του ξαδέρφου του. Ο ΟυνιάδηείτεΟυνιάδης είτε συνόδευσε το Βλαντ στη Βλαχία κατά τη διάρκεια της εκστρατείας είτε προσχώρησε σ' αυτόν όταν ο Βλαντ έγινε ηγεμόνας της Βλαχίας. Με τη βοήθεια του Βλαντ ο Ουνιάδης εισέβαλε στη Μολδαβία επικεφαλής στρατού 6.000 ανδρών την άνοιξη του 1457. Με την ενεργό υποστήριξη του τελευταίου ο Στέφανος κατέλαβε το 1457 τον θρόνο της Μολδαβίας. Σύμφωνα με τα Μολδαβικά χρονικά, "άνδρες από την Κάτω Χώρα" (νότια περιοχή της Μολδαβίας) προσχώρησαν σ' αυτόν. Ο Γκριγκόρε Ουρέκε τοτου 17ο17ου αιώνα έγραψε: «Ο Στέφανος κατατρόπωσε τον Πέτρο Αρόν στο Ντολιέστι στις 12 Απριλίου, αλλά ο Πέτρος Αρόν έφυγε από τη Μολδαβία για την Πολωνία μόνο όταναφού ο ΣτίβενΣτέφανος του κατέφερε μια δεύτερη ήττα στο Ορμπίκ».
== Καταγωγή και Άνοδος στον Θρόνο ==
▲[[Αρχείο:Moldavian battle flag.jpg|thumb|left|Πολεμικό λάβαρο του Στεφάνου του Μεγάλου: Ο [[Άγιος Γεώργιος]] ένθρονος ποδοπατά τον δράκο.]]
Ο Στέφανος Γ’ της Μολδαβίας ανήκε στον Οίκο των Musat ή [[Οίκος των Μπογκντάν|Οίκο των Bogdan]], ο οποίος είχε ιδρύσει το [[Πριγκιπάτο της Μολδαβίας]] περί τα μέσα του 14ου αιώνα. Ένας από τους σημαντικότερους ηγεμόνες-Πρίγκιπες της οικογένειας αυτής ήταν ο [[Αλέξανδρος ο Καλός]] ([[1400]]-[[1432]]), χάριν στον οποίο η χώρα επέκτεινε τα σύνορά της και γνώρισε οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη και ευημερία. Τον θάνατο του Αλεξάνδρου ακολούθησε εσωτερική κρίση και αποσταθεροποίηση. Οι [[βογιάρος|βογιάροι]] ανταγωνίζονταν για το θρόνο, υποστηρίζοντας συνήθως κάποιο μέλος της βασιλικής οικογένειας. Επίσης οι γείτονες της Μολδαβίας αναμείχθηκαν ενεργά στις δυναστικές διαμάχες, αποσταθεροποιώντας ακόμη περισσότερο την ήδη εύθραυστη ισορροπία. Ως αποτέλεσμα της αστάθειας, ο θρόνος άλλαζε γρήγορα χέρια, πολλές φορές μάλιστα κάποιος από τους διεκδικητές κυβερνούσε δύο ή τρεις φορές πριν απομακρυνθεί οριστικά από την εξουσία.
Ένας από αυτούς τους εφήμερους Πρίγκιπες ήταν και ο πατέρας του Στεφάνου [[Μπογκντάν Β']] ([[1449]]-[[1451]]), ανηψιός του Αλεξάνδρου του Καλού. Στην Αυλή του Μπογκντάν εκείνη την περίοδο είχε καταφύγει και ο ανιψιός του τελευταίου Πρίγκιπας της [[Βλαχία|Βλαχίας]] [[Βλαντ Γ΄ Τσέπες]], ο γνωστός κόμης Δράκουλας που είχε μόλις εκθρονιστεί (πιθανώς από τον [[Ιωάννης Ουνιάδης|Ιωάννη Ουνιάδη]]). Το 1451 κατά τη διάρκεια ενός γάμου κάποιου βογιάρου του, ο Μολδαβός ηγεμόνας συνελήφθη αιφνιδιαστικά από τον [[Πέτρος Αρόν|Πέτρο Αρόν]] (Petru Aron), νόθο γιο του Αλεξάνδρου, και λίγο αργότερα αποκεφαλίστηκε. Ο Στέφανος και ο Βλαντ μόλις και μετά βίας κατάφεραν να ξεφύγουν από την παγίδα. Εκμεταλλευόμενοι τη σύγκρουση που ξέσπασε μεταξύ του Πέτρου Αρόν και κάποιου συνονόματου ανηψιού του Αλεξάνδρου του Καλού, κατέφυγαν στην [[Τρανσυλβανία]], ζητώντας προστασία από τον Ιωάννη Ουνυάδη. Μετά την παλινόρθωση του Δράκουλα στον θρόνο της Βλαχίας ([[1456]]) ο Στέφανος κατέφυγε στην αυλή του ξαδέρφου του. Με την ενεργό υποστήριξη του τελευταίου κατέλαβε το 1457 τον θρόνο της Μολδαβίας. Ο Petru Aron κατέφυγε στην Πολωνία, όπου ο Στέφανος εισέβαλε δύο χρόνια αργότερα προσπαθώντας να συλλάβει τον ανταγωνιστή του. Τελικά λόγω της αντίστασης που συνάντησε, υποχώρησε ξανά προς τη Μολδαβία, ενώ με συνθήκη μεταξύ των δύο χωρών ([[1459]]) ο Στέφανος αναγνώρισε την επικυριαρχία του Πολωνού βασιλέα [[Κάζιμιρ Δ']] και απαγορεύτηκε στον Πέτρο Αρόν η είσοδος στη Μολδαβία. Ο τελευταίος αφού έχασε την υποστήριξη του Καζιμίρ διέφυγε στην Ουγγαρία.
== Διακυβέρνηση ==
|
