Ερρίκος Δ΄ της Γαλλίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Αλλά βρισκόταν προ αδιεξόδου. Η κατάληψη της πόλης εξ εφόδου με τα όσα θα επακολουθούσαν, θα τον αποξένωνε από ένα πολύ μεγάλο τμήμα του πληθυσμού. Το 90 τοις εκατό περίπου των Γάλλων ήταν καθολικοί. Καθολικοί ήταν και οι περισσότεροι από τους στρατιώτες του, τους οποίους δεν μπορούσε πια να πληρώνει. <br />

Κάλεσε τους συνεργάτες του και τους δήλωσε ότι σκεπτόταν να ασπαστεί τον Καθολικισμό. Κάποιοι συμφώνησαν, κάποιοι το θεώρησαν εγκατάλειψη των Ουγενότων. Ο Ερρίκος συνόψισε το πιστεύω του ως εξής : ''«Εκείνοι που ακλόνητα ακολουθούν την συνείδησή τους είναι της δικής μου θρησκείας κι εγώ ανήκω στην θρησκεία όλων εκείνων που είναι γενναίοι και καλοί»''. Πολλοί προτεστάντες ηγέτες εγκατέλειψαν το στρατόπεδο αλλά ο Ερρίκος είχε πάρει την απόφασή του : ''«Το Παρίσι αξίζει μια λειτουργία» (Paris vaut bien une messe)''.<ref>Sully, ibid, I 299. 311-14, Michelet, ibid, III 463, Guizot, ibid, III 521</ref><br />

Πολλοί καθολικοί και προτεστάντες τον χαρακτήρισαν υποκριτή. Οι Ιησουίτες απέρριψαν την μεταστροφή του και η Λίγκα αντιστεκόταν ακόμη. Αλλά ο διεκδικητής του θρόνου καρδινάλιος Κάρολος των Βουρβόνων είχε πεθάνει καθώς και ο δούκας της Πάρμας. Η σοβαρότερη υποψηφιότητα των καθολικών ήταν αυτή της ινφάντας Ισαβέλλας, κόρης του Φιλίππου Β΄της Ισπανίας, που η μητέρα της ήταν κόρη του [[Ερρίκος Β΄ της Γαλλίας|Ερρίκου Β΄της Γαλλίας]]. Αλλά η Γαλλία ήταν ήδη περικυκλωμένη από τους [[Οίκος των Αψβούργων|Αψβούργους]] της Γερμανίας και της Ισπανίας και δεν ήθελε μία γόνο τους στον γαλλικό θρόνο. Οι υποστηρικτές αυτής της πρότασης (κυρίως οι άνθρωποι της Λίγκας, οι πραξικοπηματίες του Παρισιού) έχασαν την λαϊκή εκτίμηση και πολλοί μετριοπαθείς καθολικοί ευγενείς, εκκλησιαστικοί και αστοί (οι λεγόμενοι «Πολιτικοί») είχαν συμφιλιωθεί με την ιδέα της θρησκευτικής ανοχής και είχαν εκτιμήσει τις ικανότητες και τον ανθρωπισμό του Ερρίκου, που θα οδηγούσαν στην ανόρθωση του κράτους μετά από σαράντα περίπου χρόνια εμφυλίων θρησκευτικών πολέμων. Στο Παρίσι ο λαός κραύγαζε για ειρήνη και το Παρλαμέντο του γνωμοδότησε ότι βάσει του [[Σαλικός Νόμος|Σαλικού Νόμου]] μια γυναίκα δεν μπορούσε να γίνει βασίλισσα της Γαλλίας. <br />

Για μερικούς μήνες οι εχθροπραξίες, μικρής όμως έκτασης, συνεχιζόταν, αλλά τον Φεβρουάριο του 1594 ο Ερρίκος στέφθηκε στον καθεδρικό ναό της Σαρτρ βασιλιάς της Γαλλίας και στις 22 Μαρτίου μπήκε στο Παρίσι επευφημούμενος από μέγα πλήθος. Εγκαταστάθηκε στο Λούβρο όπως και πριν εικοσιδύο χρόνια και χορήγησε αμνηστεία σε όλους, ακόμη και στους Γκυζ. Κέρδισε πολλούς από τους εχθρούς του με την επιεική του συμπεριφορά και άλλους φρόντισε να τους δωροδοκήσει με διάφορες παροχές. <br />