Θρησκεία στην Ελλάδα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ →‎Μετά την εμφάνιση του χριστιανισμού: Αφαίρεση πρότασης γνώμης που δεν προσθέτει στοιχεία για τη θρησκεία στην Ελλάδα
μ →‎Μετά την εμφάνιση του χριστιανισμού: Αφαίρεση προτάσεων που αντιγράφηκαν παραπάνω
Γραμμή 19:
Κατά τη βασιλεία του [[Διοκλητιανός|Διοκλητιανού]], εξαπολύθηκε διωγμός κατά των Χριστιανών της αυτοκρατορίας, με ιδιαίτερη ένταση στο ανατολικό της κομμάτι, όπου ανήκε η Ελλάδα<ref>Λακτάντιος, De Mortibus Persecutorum, 12.1</ref> . Οι Χριστιανοί απαγορευόταν να συνέρχονται σε λατρεία, ενώ οι γραφές, τα λειτουργικά τους βιβλία και οι χώροι λατρείας τους έπρεπε να καταστραφούν<ref>Ευσεβίου Εκκλησιαστική Ιστορία, 8.2.4, 9.10.8</ref>. Αργότερα, οι Χριστιανοί μαζί με όλους τους πολίτες υποχρεώθηκαν να προσφέρουν θυσία στους θεούς των εθνικών, ενώ όποιος αρνούνταν έπρεπε να υποστεί θάνατο<ref>de Ste Croix, "Aspects", 77</ref>. Ο [[Γαλέριος]], Αύγουστος της Ανατολής, συνέχισε τους διωγμούς μέχρι τις 30 Απριλίου 311, οπότε σταμάτησαν οι διωγμοί των Χριστιανών στην Ελλάδα<ref>Simon Corcoran, The Empire of the Tetrarchs: Imperial Pronouncements and Government, AD 284-324, σελίδα 186</ref>.
 
Οι διώξεις παγανιστών στην Ρωμαϊκή αυτοκρατορία ξεκίνησαν την τελευταία περίοδο της κυριαρχίας του Μέγα Κωνσταντίνου, όταν διέταξε την καταστροφή ορισμένων Ναών των εθνικών θρησκειών.<ref name="ramsey3">R. MacMullen, "Christianizing The Roman Empire A.D.100-400, Yale University Press, 1984, {{ISBN|0-300-03642-6}}</ref><ref name="EusebiusSchaff2">Eusebius Pamphilius and [[Philip Schaff|Schaff, Philip]] (Editor) and McGiffert, Rev. Arthur Cushman, Ph.D. (Translator) [http://www.ccel.org/ccel/schaff/npnf201.txt ''NPNF2-01. Eusebius Pamphilius: Church History, Life of Constantine, Oration in Praise of Constantine''] quote: "he razed to their foundations those of them which had been the chief objects of superstitious reverence"</ref> Ο γιος του Κωνσταντίνου, [[Κωνστάντιος Β´|Κωνστάντιος Β]]',<ref name="Kirsch04pp200-2012">Kirsch, J. (2004) ''God against the Gods'', pp. 200-1, Viking Compass</ref> διέταξε κλείσιμο κάθε παγανιστικού ναού και απαγόρεψε τις παγανιστικές θυσίες με την ποινή του θανάτου,<ref name="hughes22">"A History of the Church", Philip Hughes, Sheed & Ward, rev ed 1949, vol I chapter 6.[http://www.ewtn.com/library/CHISTORY/HUGHHIST.TXT <nowiki>[1]</nowiki>]</ref> . Από τον 361 εως το 375 μΧ ήτανε μια περίοδος σχετικής ανεκτικότητας του παγανισμού{{Εκκρεμεί παραπομπή|σχόλιο=18/9/2017}}.

To 381, ο [[Θεοδόσιος Α΄]] με το Διάταγμα της Θεσσαλονίκης εγκατέστησε την Ορθόδοξη Καθολική πίστη ως την επίσημη θρησκεία της αυτοκρατορίας και απαγόρευσε τη χρήση της λέξης "εκκλησία" από τους αιρετικούς<ref>Θεοδοσιανός Κώδικας, 16, 1.2</ref>. Στις 8 Νοεμβρίου 392, ο Θεοδόσιος εξέδωσε διάταγμα με το οποίο απαγόρευε πλήρως τη λατρεία των θεών των εθνικών<ref>{{Cite web|url=https://www.britannica.com/biography/Theodosius-I|title=Theodosius I|last=|first=|date=|website=Encyclopaedia Britannica|publisher=|accessdate=18/9/2017}}</ref> και τιμωρούσε με την ποινή του θανάτου τους ιερείς που θα εκτελούσαν θυσίες ή τους μάντεις που θα ασκούσαν τη μαντική τέχνη <ref>Θεοδοσιανός Κώδικας, 16.10.12</ref>.
 
Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους, πολλοί κάτοικοι της Ελλάδας διακρίθηκαν στην Ορθόδοξη θεολογία και υμνογραφία, μεταξύ των οποίων ο [[Ανδρέας Κρήτης]], οι [[Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος|Κύριλλος και Μεθόδιος]] και ο [[Γρηγόριος Παλαμάς]]<ref>Byzantine Theology: Historical Trends and Doctrinal Themes, John Meyendorff</ref>. Το 732 μ.Χ. ολόκληρη η Ελλάδα υπάχθηκε στη δικαιοδοσία του [[Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως|Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως]] με διαταγή του [[Λέων Γ´|Λεόντα Γ΄ του Ισαύρου]] <ref>{{Cite web|url=http://www.newadvent.org/cathen/06752a.htm|title=Greek Church|last=Vailhé|first=Siméon|date=|website=|publisher=|accessdate=17/9/2017}}</ref>. Το 961 μ.Χ. ο [[Άγιος Αθανάσιος Αθωνίτης|Αθανάσιος ο Αθωνίτης]] ίδρυσε την Ιερά Μονή της Μεγίστης Λαύρας στο Άγιο Όρος, το οποίο έμελλε να γίνει το πιο σημαντικό μοναστικό κέντρο όλης της Ανατολικής Ορθοδοξίας<ref>The Cambridge Medieval History Series volumes 1-5, κεφάλαιο Independence of the Greek Church</ref>.
 
Τυπικά οι Έλληνες υπό την οθωμανική κατοχή, ως [[μιλλέτ]], δηλαδή θρησκευτική ομάδα, είχαν το δικαίωμα να ακολουθήσουν τη θρησκεία τους. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο ανασυστάθηκε μετά την Άλωση, μια εξέλιξη που βοήθησε σημαντικά στην συνέχιση του έργου της Εκκλησίας, παρά την ένταξή των χριστιανικών εκκλησιών στον φορολογικό μηχανισμό του οθωμανικού κράτους<ref>καρά, Ε., Τζεδόπουλος, Γ. 2015. Οθωμανικό κράτος και χριστιανικές Εκκλησίες. Στο Γκαρά, Ε., Τζεδόπουλος, Γ. 2015. Χ''ριστιανοί και μουσουλμάνοι στην οθωμανική αυτοκρατορία''. [ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα:Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/11419/2884</ref>. Ωστόσο, οι πιέσεις από τους μουσουλμάνους για αλλαγή θρησκείας, οι προσηλυτισμοί διά της βίας και η ανασφάλεια της ζωής των Χριστιανών, που θεωρούνταν πολίτες δεύτερης κατηγορίας, ήταν υπαρκτά φαινόμενα και οδήγησαν σε ευρύ κρυπτοχριστιανισμό, ενώ υπήρξαν και Χριστιανοί που πέθαναν για την πίστη τους και ονομάστηκαν νεομάρτυρες<ref>Speros Vryonis, Jr. ''"The Byzantine Legacy and Ottoman Forms."'' '''Dumbarton Oaks Papers''', Τόμος 23/24 (1969/1970), σελίδες 299-300.</ref>.
 
To 381, ο [[Θεοδόσιος Α΄]] με το Διάταγμα της Θεσσαλονίκης εγκατέστησε την Ορθόδοξη Καθολική πίστη ως την επίσημη θρησκεία της αυτοκρατορίας και απαγόρευσε τη χρήση της λέξης "εκκλησία" από τους αιρετικούς<ref>Θεοδοσιανός Κώδικας, 16, 1.2</ref>. Στις 8 Νοεμβρίου 392, ο Θεοδόσιος εξέδωσε διάταγμα με το οποίο απαγόρευε πλήρως τη λατρεία των θεών των εθνικών<ref>{{Cite web|url=https://www.britannica.com/biography/Theodosius-I|title=Theodosius I|last=|first=|date=|website=Encyclopaedia Britannica|publisher=|accessdate=18/9/2017}}</ref> και τιμωρούσε με την ποινή του θανάτου τους ιερείς που θα εκτελούσαν θυσίες ή τους μάντεις που θα ασκούσαν τη μαντική τέχνη <ref>Θεοδοσιανός Κώδικας, 16.10.12</ref>.
 
Τυπικά οι Έλληνες υπό την οθωμανική κατοχή, ως [[μιλλέτ]], δηλαδή θρησκευτική ομάδα, είχαν το δικαίωμα να ακολουθήσουν τη θρησκεία τους. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο μετά την Άλωση, αποτέλεσε τμήμα του φορολογικόυ μηχανισμόυ του οθωμανικού κράτους καθώς επίσης και μηχανισμός ελέγχου του τοπικού πληθυσμού.<ref>καρά, Ε., Τζεδόπουλος, Γ. 2015. Οθωμανικό κράτος και χριστιανικές Εκκλησίες. Στο Γκαρά, Ε., Τζεδόπουλος, Γ. 2015. Χ''ριστιανοί και μουσουλμάνοι στην οθωμανική αυτοκρατορία''. [ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα:Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/11419/2884</ref>
 
===Νεότεροι χρόνοι===
Αμέσως μετά την [[Επανάσταση του 1821]], η [[Α΄ Εθνοσυνέλευση Επιδαύρου|Α΄ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου]] ψήφισε το πρώτο ελληνικό σύνταγμα, όπου προβλεπόταν σύνδεση της ελληνικής ιθαγένειας με την πίστη στον Χριστό. Χαρακτηριστικά, το κείμενο ορίζει:''«Όσοι αυτόχθονες κάτοικοι της επικρατείας της Ελλάδος πιστεύουσιν εις Χριστόν, εισίν Έλληνες, και απολαμβάνουσιν άνευ τινός διαφοράς όλων των πολιτικών δικαιωμάτων»<ref>Τμήμα Β΄, Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος, Επίδαυρος 1822</ref>.''Το ίδιο σύνταγμα προέβλεπε ότι "επικρατούσα θρησκεία εις την ελληνικήν επικράτειαν είναι η της Ανατολικής Ορθοδόξου του Χριστού Εκκλησίας"<ref>Τμήμα Α΄, Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος, Επίδαυρος 1822</ref>, διάταξη που επαναλήφθηκε ουσιαστικώς αναλλοίωτη σε όλα τα επόμενα ελληνικά συντάγματα, και προέβλεπε για την ίδρυση θέσης υπουργού της Θρησκείας<ref>Τμήμα Γ΄, Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος, Επίδαυρος 1822</ref>.