Χιμπαντζής: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
AGIOS PAISIOS (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μ μικρά ορθογραφικά λάθη
Γραμμή 21:
|βαθμίδες_υποδιαίρεσης=[[Είδος (βιολογία)|Είδη]]}}
 
'''Χιμπαντζής''' είναι η κοινή ονομασία των δύο [[είδος (βιολογία)|ειδών]] του [[Γένος (βιολογία)|γένους]] '''Παν''' '''(Pan)''' που δεν έχουν εκλείψει. Ονοματολογία : '''χιμπατζήςχιμπαντζής''' < ''αγγλική'' chimpanzee < ''ci-mpenzi'' (λέξη μιας αταξινόμητης διαλέκτου της γλώσσας [[Μπαντού γλώσσες|Μπαντού]] στην Αγκόλα). Ο ποταμός [[Κονγκό (ποταμός)|Κονγκό]] διαχωρίζει το φυσικό περιβάλλον των δύο ειδών<ref>{{cite web |url=http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Pan_troglodytes.html |title= ADW:Pan troglodytes:information|accessdate=2007-08-11 |work=Animal Diversity Web (University of Michigan Museum of Zoology)}}</ref> τα οποία είναι:
 
* [[Χιμπαντζής ο κοινός]], ''Pan troglodytes'' - ''Παν ο τρωγλοδύτης'' ([[Δυτική Αφρική|Δυτική]] και [[Κεντρική Αφρική]])
Γραμμή 34:
 
== Ανατομία και Φυσιολογία ==
Ο [[αρσενικό]]ς [[Χιμπαντζής ο κοινός|κοινός χιμπαντζής]] έχει ύψος 1,7 [[μέτρο|μέτρα]] όταν στέκεται όρθιος και περίπου 70 κιλά [[βάρος]] - το [[θηλυκό]] είναι λίγο μικρότερο. Τα χέρια του κοινού χιμπαντζή έχουν άνοιγμα σχεδόν όσο το μισό τους ύψος και είναι μακρύτερα των ποδιών του. Οι [[μπονόμπο]]ς είναι λίγο κοντύτεροι και λεπτότεροι από τον κοινό χιμπαντζή αλλά έχουν μεγαλύτερα άκρα. Και τα δύο είδη χρησιμοποιούν τα μακριά και δυνατά τους χέρια για να αναρρίχωνταιαναρριχώνται στα [[δέντρο|δέντρα]]. Στο έδαφος οι χιμπαντζήδες συνήθως περπατούν στα τέσσερα, χρησιμοποιώντας τις αρθρώσεις των δαχτύλων τους για στήριγμα. Τα πόδια των χιμπαντζήδων είναι καταλληλότερα για περπάτημα σε σχέση με αυτά των [[ουρακοτάγκος|ουρακοτάγκων]] γιατί οι πατούσες των χιμπαντζήδων είναι μεγαλύτερες και τα δάχτυλα τους μικρότερα. Η μέγιστη ταχύτητα που μπορεί να αναπτύξουν είναι 40 χιλ./ώρα. Ο κοινός χιμπαντζής και ο μπονόμπο μπορούν να περπατήσουν στα δύο όταν μεταφέρουν αντικείμενα με τα χέρια τους. Το τρίχωματρίχωμά τους είναι μαύρο - το πρόσωπο, τα δάχτυλα, οι παλάμες των χεριών καθώς και οι πατούσες είναι άτριχα. Επίσης οι χιμπαντζήδες δεν έχουν [[ουρά]]. Όταν γεννιούνται το χρώμα του δέρματος είναι λευκό και με την πάροδο του χρόνου σκουραίνει. Η [[μύτη]] των χιμπαντζήδων είναι επίπεδη και ο [[εγκέφαλος]] τους έχει περίπου το μισό μέγεθος του ανθρώπινου εγκέφαλου.<ref>"[http://encarta.msn.com/encyclopedia_761573582/Chimpanzee.html Chimpanzee]," Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2008. [http://www.webcitation.org/5kwag7SYT Archived] 2009-10-31.</ref>
 
Οι χιμπαντζήδες εισέρχονται στην εφηβεία στην ηλικία των 7-8 ετών τα αρσενικά και 6-10 ετών τα θηλυκά. Τα θηλυκά ξεκινούν να αναπαράγονται περίπου στα 13 έτη ενώ τα αρσενικά στα 16. Ζουν περισσότερα από 40 χρόνια στη φύση ή 60 υπό αιχμαλωσία. Η εγκυμοσύνη διαρκεί 8 μήνες και ο θηλασμός 48 μήνες.
Γραμμή 42:
 
== Κοινωνική ζωή και επικοινωνία ==
Οι χιμπατζήδεςχιμπαντζήδες είναι πολύ κοινωνικά ζώα. Χρησιμοποιούν γκριμάτσες, ήχους, την γλώσσα του σώματος, αλληλοπεριποίηση και ακόμα φιλιά και χάδια ως μέσα επικοινωνίας.<ref>{{Cite web|url=http://www.atticapark.com/el/animals/ximpatzhs.387.html|title=Χιμπατζής|last=www.atticapark.com|website=Attica Park|accessdate=2017-07-05}}</ref> Έχουν αναγνωριστεί 30 διαφορετικοί ήχοι που παράγουν, αν και το μεγαλαλύτερομεγαλύτερο μέρος της επικοινωνίας γίνεται με μορφασμούς. Η κραυγή τους μπορεί να ακουστεί μέχρι 2 χιλ. μακριά. Έρευνα στον εγκέφαλο του χιμπατζή έχει αποκαλύψει ότι οι χιμπατζήδες επικοινωνούν, με μια περιοχή του εγκεφάλου που είναι στην ίδια θέση με το κέντρο γλώσσας στον άνθρωπο, που ονομάζεται Broca. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι χιμπατζήδες είναι ικανοί να μάθουν περιορισμένο αριθμό νοημάτων από σύμβολα της νοηματικής γλώσσας, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιούν για να επικοινωνούν με τους ανθρώπους.
 
Κάνουν καθημερινά μία καινούρια φωλιά σε δέντρα για κοιμηθούν.
Γραμμή 50:
Zουν σε ομάδες 15 έως 120 ατόμων. Δεν δέχονται ξένους στο έδαφός τους και κάποιες φορές τους σκοτώνουν. Η ιεραρχία σχηματίζεται από τα ενήλικα αρσενικά τα οποία κυριαρχούνται από έναν κυρίαρχο αρσενικό.
 
Οι χιμπατζήδεςχιμπαντζήδες είναι αλτρουϊστές και δείχνουν σεβασμό στα άλλα ζώα<ref>{{Cite journal|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Chimpanzee&oldid=787125299|title=Chimpanzee|date=2017-06-23|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>. Συνεργάζονται σε εργασίες όπως η περιπολία των συνόρων και το κυνήγι. Οι χιμπατζήδες όπως και οι άνθρωποι, γελούν. Ακόμη, υιοθετούν μικρά από άλλες ομάδες.
 
== Ικανότητες ==
Είναι γνωστό ότι οι χιμπατζήδεςχιμπαντζήδες χρησιμοποιούν '''εργαλεία'''. Χρησιμοποιούν '''κλαδιά''' για να βγάζουν τους τερμίτες από την φωλιά τους, '''πέτρες''' ως σφυριά για να ανοίξουν καρύδια και '''μασημένα φύλλα''' που χρησιμοποιούν σαν σφουγγάρι για να πιούνπιουν νερό. Τον Φεβρουάριο του 2013, μια μελέτη διαπίστωσεέδειξε ότι οι χιμπατζήδεςχιμπαντζήδες '''λύνουν γρίφους για ψυχαγωγία.''' 
 
Μια μελέτη προ 30 ετών στο Πανεπιστήμιο του Κιότο έδειξε ότι οι χιμπατζήδεςχιμπαντζήδες είναι σε θέση να μάθουν να αναγνωρίζουν τους '''αριθμούς 1 έως 9.''' Οι χιμπατζήδεςχιμπαντζήδες δείχνουν μία περαιτέρω ικανότητα στη φωτογραφική μνήμη, που αποδείχθηκε σε πειράματα στα οποία τα μπερδεμένα ψηφία εμφανίζονται επάνω σε μια οθόνη υπολογιστή για λιγότερο από το ένα τέταρτο του δευτερολέπτου. Ένας χιμπατζήςχιμπαντζής (Ayumu), ήταν σε θέση να ταξινομήσει σωστά και γρήγορα τους αριθμούς σε αύξουσα σειρά. Το ίδιο πείραμα '''απέτυχε''' με τον παγκόσμιο πρωταθλητή μνήμης Ben Pridmore στις περισσότερες προσπάθειες<ref>{{Citation|last=BBC Earth|title=Chimp vs human! - Working Memory test - Extraordinary Animals - Earth|date=2013-12-25|url=https://www.youtube.com/watch?v=zsXP8qeFF6A|accessdate=2017-07-05}}</ref>. Οι χιμπατζήδεςχιμπαντζήδες περνούν το '''"τεστ του καθρέπτη"''' δηλ. αναγνωρίζουν το είδωλό τους.
 
== Πηγές ==