Φαράγγι της Σαμαριάς: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας Ετικέτες: Οπτική επεξεργασία άδειασμα |
Αναίρεση έκδοσης 6752455 από τον 79.167.91.23 (Συζήτηση) |
||
Γραμμή 1:
{{coord|35|16|16|N|23|57|41|E|region:GR-94_type:landmark|display=title}}
[[Αρχείο:Samaria2r.jpg|thumb|right|200px|Η βόρεια είσοδος του φαραγγιού]]
Το '''[[Φαράγγι]] της Σαμαριάς''' βρίσκεται στο νότιο τμήμα του [[Νομός Χανίων|νομού Χανίων]] της δυτικής [[Κρήτη]]ς και το μεγαλύτερο μέρος του υπάγεται στον [[Δήμος Σφακίων|δήμο Σφακίων]].
[[File:Samaria gorge exit.JPG|thumb|200px|thumb|Νότια όψη, από τη θαλάσσια περιοχή της Αγίας Ρουμέλης]]
== Γεωγραφία - χαρακτηριστικά ==
Χωρίζει τον κύριο όγκο της [[οροσειρά]]ς των [[Λευκά Όρη|Λευκών Ορέων]], από το βουνό τους στα δυτικά με κορυφή τον ''Βολακιά''. Έχει δύο φυσικές εισόδους, με τη βόρεια (42 [[χιλιόμετρο|χιλιόμετρα]] από [[Χανιά]]) στο [[οροπέδιο]] [[Ομαλός Χανίων|Ομαλός]] και σε υψόμετρο 1.227 μέτρα, να οφείλει το όνομα ''Ξυλόσκαλο'' στην κατασκευή από κορμούς που παλαιότερα χρησιμοποιούταν για την αρχική απότομη κάθοδο. Πλέον, αυτή διευκολύνεται από βαθμωτές πέτρινες πλάκες στο επικλινές έδαφος και προστατευτικό στηθαίο. Tο φαράγγι απολήγει νότια σε εκτεταμένη ξερή κοιλάδα περίπου στο επίπεδο της θάλασσας, πριν το παράλιο [[Σφακιά|σφακιανό]] χωριό [[Αγία Ρουμέλη Χανίων|Αγία Ρουμέλη]]. Η διαδρομή μέσω του βασικού μονοπατιού είναι σχεδόν 13 χιλιόμετρα έως τη νότια είσοδο, 14,3 το φυλάκιο της Δασικής Υπηρεσίας (όριο Εθνικού Δρυμού) και 16,7 την ακτή. Φέρεται ότι αποτελεί το δεύτερο της [[Ευρώπη]]ς σε μήκος, έπειτα το [[φαράγγι του Βερντόν]] στη [[Γαλλία]].{{πηγή}} Σε επίπεδο νησιού, τουλάχιστον, οι κάτοικοι των Σφακίων πάντως θεωρούν ότι
[[Αρχείο:Samaria Gorge 07.jpg|thumb|left|62px|Σήμανση κατολισθή-<br />σεων πριν τις Πόρτες]]
<center>{{ρήση|Ένας είν' ο Φάραγγας... της Σαμαριάς! Τα άλλα, είναι φαράγγια.}}</center>
[[Αρχείο:Samaria Gorge 13.jpg|thumb|200px|''Πόρτες'', το στενότερο σημείο]]
Στις επιβλητικές ''Πόρτες'' (ή ''Σιδερόπορτες'') απαντάται το στενότερο σημείο του με πλάτος 3 μέτρων, όπου ακριβώς εκεί το ύψος των τοιχωμάτων υπερβαίνει τα 100, κάπως κοντά ανέρχεται στα 300 και μακρύτερα τα 700. Το πέρασμα θεωρείται το εντυπωσιακότερο στοιχείο της διαδρομής, επικίνδυνο όμως τις πρώτες πρωινές και βραδινές ώρες το καλοκαίρι (όλες δε το χειμώνα) με τις κατολισθήσεις εξαιτίας απότομων μεταβολών θερμοκρασίας και της διέλευσης [[κρι-κρι]] στα βράχια προς εξεύρεση τροφής. Οριοθετεί για την πορεία από το Ξυλόσκαλο το τέρμα του γεωλογικού φαινομένου και συχνά το ρυάκι που διατρέχει το φαράγγι καλύπτει όλο το πλάτος της διόδου.
== Ιστορία ==
Το όνομά του το πήρε από το εγκαταλελειμμένο σήμερα χωριό της Σαμαριάς, που με τη σειρά του οφείλει το όνομα στην εκκλησία της Οσίας Μαρίας. Κατά τη διάρκεια της [[Τουρκοκρατία]]ς αποτέλεσε κρησφύγετο επαναστατών και του τοπικού πληθυσμού.
[[Αρχείο:Samaria Gorge 19.jpg|thumb|200px|Χάρτης του εθνικού δρυμού μέσα στο φαράγγι]]
== Οικολογία ==
=== Εθνικός Δρυμός ===
Ανακηρύχθηκε το 1962, όντας ένας από τους πρώτους χρονικά [[Εθνικός δρυμός|Εθνικούς Δρυμούς]] στη χώρα. Ο πυρήνας του το 2008 καταλάμβανε έκταση 48.480 [[στρέμμα|στρεμμάτων]], με κυρίαρχο στοιχείο το ίδιο το φαράγγι. ''"Σκοπός της ίδρυσής του είναι να προστατευθούν τα σημαντικά και ιδιόμορφα στοιχεία που συνθέτουν τη φυσιογνωμία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής."''<ref>''"Το αλφαβητάρι της Σαμαριάς"'', Χαρίκλεια Καργιολάκη, ''Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς'' (Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων), Χανιά 2008, ISBN 978-960-9855-20-4, σελ. 13</ref>
Φιλοξενεί πολλά ενδημικά είδη πουλιών και ζώων, το πλέον γνωστό από τα οποία είναι ο κρητικός αίγαγρος, γνωστός ως ''κρι-κρι'' ή στα [[κρητικά]] ''αγρίμι''. Από το 1981 έχει ενταχθεί στο [[Παγκόσμιο Δίκτυο Αποθεμάτων Βιόσφαιρας]] (MAB: Man & Biosphere) της [[Εκπαιδευτική Επιστημονική και Πολιτιστική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών|UNESCO]],<ref>[http://www.unesco.org/mabdb/br/brdir/directory/biores.asp?code=GRE+01&mode=all Gorge of Samaria], MAB Biosphere Reserves Directory, United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization</ref> με σκοπό την ανάδειξη και προστασία πολύτιμων τόπων για τον άνθρωπο και την υπόλοιπη [[βιόσφαιρα]]. Το όρος [[Όλυμπος]] πρόκειται για την άλλη περιοχή της Ελλάδας που αντιμετωπίζεται από το κράτος και τους επιστήμονες ως "ζωντανό εργαστήριο" της φύσης, στο οποίο υλοποιείται πρότυπη διαχείριση με βάση τρεις διαφορετικές, αλληλοσυμπληρούμενες όμως, αρχές: προστασία, ανάπτυξη, επικοινωνία.
[[Αρχείο:Tree on rocks.JPG|thumb|200px|Δέντρο πάνω στους βράχους]]
== Διάβαση ==
Το φαράγγι είναι από τα σημαντικά αξιοθέατα της Κρήτης έλκοντας πολλές χιλιάδες τουρίστες που θέλουν να διασχίσουν περπατώντας τη διαδρομή των 16,7 χιλιομέτρων από το [[Ομαλός Χανίων|Ομαλό]] μέχρι την [[Αγία Ρουμέλη Χανίων|Αγία Ρουμέλη]].
== Παραπομπές ==
<references />
== Πηγές ==
* ''"Το αλφαβητάρι της Σαμαριάς"'', Χαρίκλεια Καργιολάκη, ''Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς'' (Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων), Χανιά 2008, ISBN 978-960-9855-20-4
* ''"Το Φαράγγι της Σαμαριάς • Χθες και σήμερα"'', Σοφία Σουλή, Εκδόσεις Μιχάλης Τουμπής, Αθήνα 1994, ISBN 960-7504-25-9
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
{{commonscat|Samaria Gorge}}
* [http://www.samaria.gr 50 χρόνια Σαμαριά], ιστότοπος Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς
* {{Αρχείο ΕΡΤ|τίτλος= Θησαυροί της ελληνικής φύσης • Τα αγρίμια και ο εθνικός δρυμός της Σαμαριάς|αριθμός=6971}}
* {{Αρχείο ΕΡΤ|τίτλος= Το αγρίμι της Κρήτης|αριθμός=48300}}
{{Εθνικοί Δρυμοί της Ελλάδας}}
{{Ελλάδας γεωγραφία-επέκταση}}
[[Κατηγορία:Φαράγγια της Κρήτης|Σ]]
[[Κατηγορία:Νομός Χανίων|Σ]]
[[Κατηγορία:Εθνικοί δρυμοί της Ελλάδας|Σ]]
| |||