Αικατερίνη Σφόρτσα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 10:
Ακριβώς όπως υπολόγιζε ο Γκαλεάτσο Σφόρτσα, η Κατερίνα αρραβωνιάστηκε το [[1473]] σε ηλικία 10 ετών τον 25χρονο τότε Τζιρόλαμο Ριάριο, ανιψιό του πάπα [[Πάπας Σίξτος Δ΄|Σίξτου Δ΄]], που είχε στην κατοχή του την [[Ίμολα]], και την έδωσε ως [[Φεουδαρχία|φέουδο]] στην οικογένεια των Ριάριο, γεγονός που έδωσε ακόμα μεγαλύτερη ισχύ στην ήδη ισχυρή οικογένεια Σφόρτσα. Η Κατερίνα ήταν ακόμα πολύ μικρή για να παντρευτεί αλλά ο αρραβώνας της και η προοπτική του γάμου της ήταν αρκετά για να επισφραγίσουν την συμμαχία. Το 1476 όμως ο Γκαλεάτσο δολοφονήθηκε από πολιτικούς του αντιπάλους και Πάπας Σίξτος και ο ανιψιός του, ο Τζιρόλαμο, βιάστηκαν να προχωρήσουν τον γάμο προκειμένου να εξασφαλίσουν την επιρροή τους στο Μιλάνο, που διοικητικά ανήκε στην οικογένεια Σφόρτσα. Έτσι η Κατερίνα παντρεύτηκε μέσω αντιπροσώπου (γιατί ήταν ακόμα πολύ μικρή) τον Τζιρόλαμο τον Ιανουάριο του 1477 και, μετά από μια θριαμβευτική είσοδο στην Ίμολα μετακόμισε με τον νέο της σύζυγο στην Ρώμη.
Εκεί η Κατερίνα έκανε τον πρώτο της γιο με τον Τζιρόλαμο, τον Οκταβιανό που ήταν και ο διάδοχός του και για μερικά χρόνια άρχισε να παίζει τον αναμενόμενο ρόλο της ως σύζυγος, μητέρα, διαχειρίστρια της περιουσίας της οικογένειάς της ενώ άρχισε να αναπτύσσει ένα δίκτυο διπλωματικών σχέσεων με άλλες ισχυρές οικογένειες της Ιταλίας. Την ίδια στιγμή ο Τζιρόλαμο ασχολούνταν με πολιτικές διεκδικήσεις. Με τη βοήθεια του πάπα απέσπασε την ηγεμονία του [[Φορλί]] από το Φραγκίσκο Ε΄ Ορντελάφι, συμμετείχε κεκαλυμμένα στην συνωμοσία εναντίων των [[Οίκος των Μεδίκων|Μεδίκων]] και οργάνωνε τον στρατό του καθώς εκείνη την εποχή τα βασίλεια της Ιταλίας βρίσκονταν σε συνεχείς εχθροπραξίες. Αν και η Κατερίνα προσπάθησε να συμπεριφερθεί όπως απαιτούσε η εποχή από μία παντρεμένη γυναίκα πολύ σύντομα διαπίστωσε ότι ο Τζιρόλαμο ήταν αδικαιολόγητα σκληρός και τυρρανικός, έβαζε υπερβολικά υψηλούς φόρους στους υποτελείς του, ενώ ταυτόχρονα ήταν εξαιρετικά δειλός και ανεύθυνος.<ref name=":0" /> Αυτή του η συμπεριφορά είχε αρχίσει να δημιουργεί πολλούς εχθρούς και έθετε σε κίνδυνο την οικογένειά του και την περιουσία του. Έτσι η Κατερίνα, που ας μην ξεχνάμε ότι ήταν η κόρη του αδίστακτου Γκαλεάτσο Σφόρτσα και είχε εκπαιδευτεί από μικρή κοντά του στην στρατιωτική και πολιτική στρατηγική, προκειμένου να εξασφαλίσει το μέλλον του γιου της, αποφάσισε να αναλάβει δράση και άρχισε να εμπλέκεται στις πολεμικές υποθέσεις και να βοηθά τον σύζυγό της στην συγκέντρωση στρατού. Πολύ σύντομα, εφαρμόζοντας όσα έμαθε από τον πατέρα της αλλά και όσα είχε μάθει παρατηρώντας την πολιτική σκηνή της Ρώμης κατά την διάρκεια του γάμου της, απέκτησε μεγάλη φήμη λόγω της πολεμικής και στρατηγικής της δεξιότητας καθώς και για τον σκληρό και αδίστακτο χαρακτήρα της. Μέχρι το 1484 Κατερίνα είχε καταφέρει στα 21 της χρόνια να γίνει η διάσημη «Κόμισσα του Φορλί» που και μόνο το όνομά της προκαλούσε τον φόβο και τον σεβασμό. Ο σύγχρονός της Πιερ Ντεζιντέριο Παζολίνι έγραψε χαρακτηριστικά για εκείνη:<blockquote>«Σοφή, γενναία, ψηλή, με λευκή επιδερμίδα, όμορφη, λιγομίλητη… έσπερνε τον φόβο στους στρατιώτες και τους ιππείς γιατί, όταν κρατούσε όπλο στο χέρι, ήταν τρομερή και
=== Η δολοφονία του Τζιρόλαμο, η εκδίκησή της και ο θρίαμβός της ===
Η Κατερίνα επέστρεψε στις κομητείες [[Φορλί]] και [[Ίμολα]] όπου μαζί με τον σύζυγό της προσπάθησε να αποσπάσει την εύνοια του λαού ανεγείροντας εκπληκτικά κτήρια και καταργώντας όλους τους φόρους. Ο Τζιρόλαμο όμως συνέχισε τις τυρρανικές τακτικές του ενώ η υγεία του άρχισε να κλονίζεται. Την ίδια στιγμή η φήμη και η εξουσία της Κατερίνας μεγάλωνε. Χαρακτηριστικό είναι ότι όταν το 1487 το κάστρο του Ραβαλντίνο στο Φορλί καταλήφθηκε από συνωμότες, ο κυβερνήτης του Φορλί ζήτησε βοήθεια, όχι από τον Τζιρόλαμο, αλλά από την Κατερίνα.<ref name=":0" /> Εκείνη, πάλι σε κατάσταση προχωρημένης εγκυμοσύνης εκείνη την εποχή, πήρε το άλογο και έτρεξε στο κάστρο και μετά από διαπραγματεύσεις τριών ημερών κατάφερε να ανακτήσει το κάστρο. Τοποθέτησε καστελάνο τον Τομάζο Φέο και αναχώρησε πάλι με το άλογο για την Ίμολα. Την επόμενη μέρα κιόλας μέρα γέννησε το έβδομο παιδί της. Συνολικά η Κατερίνα έκανε με τον Τζιρόλαμο οκτώ παιδιά, δύο από τα οποία δεν έζησαν μέχρι την ενηλικίωσή τους. Ο Τζιρόλαμο, λόγω της άσχημης υγείας του, της έδωσε εξουσιοδότηση να χειρίζεται όλα τα θέματα του Φορλί εξ΄ονόματός του.<ref name=":2">{{Cite book|title=The tigress of Forlì : Renaissance Italy's most courageous and notorious countess, Caterina Riario Sforza de' Medici|first=Elizabeth|last=Lev|publisher=Mariner Books/Houghton Mifflin Harcourt|isbn=9780547844169|year=2012|date=[2012], ©2011|location=Boston|page=|url=https://www.worldcat.org/oclc/772099669|id=772099669}}</ref>
Τελικά ο Τζιρόλαμο Ριάριο δολοφονήθηκε το [[1488]] από τρεις συνωμότες της οικογένειας των Όρσι. Η Κατερίνα αμέσως έστειλε μήνυμα στον θείο της στο Μιλάνο να δώσει εντολή στον καστελάνο της, τον Τομάζο Φέο, να μην παραδώσει το κάστρο της σε κανέναν ακόμα και αν προκύψουν τα χειρότερα νέα και οχυρώθηκε μαζί με τα παιδιά της και άλλα μέλη της οικογένειάς της στην κατοικία της. Οι συνωμότες όμως κατάφεραν να μπουν μέσα, πήραν αιχμαλώτους την Κατερίνα, την μητέρα της, τα παιδιά της, τον νόθο γιο του Τζιρόλαμο και δύο από τις αδελφές της Κατερίνας.
Οι απαγωγείς απαίτησαν από την Κατερίνα να αποποιηθεί κάθε δικαίωμα στο Φορλί αλλά εκείνη αρνήθηκε. Δύο φορές την έβγαλαν στις επάλξεις της κατοικίας της προκειμένου να εκβιάσουν την παράδοση του κάστρου Ραβαλντίνο, αλλά ο Τομάζο Φέο ακολούθησε τις οδηγίες που είχε λάβει από την Κατερίνα και αρνήθηκε. Τότε οι απαγωγείς έβαλαν το σπαθί στον λαιμό της Κατερίνας και απείλησαν να την σκοτώσουν. Εκείνη, όμως, δεν φοβήθηκε αλλά είπε μόνο: «Κάνε ό,τι θέλεις, αλλά μην προσπαθείς να με φοβίσεις γιατί εγώ είμαι η κόρη εκείνου που δεν είχε φόβο.»<ref name=":0" />
Γραμμή 21:
Η Κατερίνα εντέλει κατάφερε να πείσει τους απαγωγείς της να την αφήσουν να επισκεφθεί η ίδια τον Φέο προκειμένου να τον πείσει να παραδοθεί. Ως εχέγγυο άφησε πίσω της τα παιδιά της. Όταν όμως έφτασε στο κάστρο της αρνήθηκε να παραδοθεί. Λέγεται πως τότε συνέβηκε ένα πολύ χαρακτηριστικό επεισόδιο. Όταν οι απαγωγείς δήλωσαν ότι θα εκτελούσαν τα παιδιά της που εξακολουθούσαν να κρατούν ως ομήρους, η Κατερίνα δήλωσε ότι δε επρόκειτο ούτε τότε να παραδώσει το κάστρο και ότι ήταν ήδη έγκυος και πάλι και θα έκανε κι άλλο παιδί. Αυτή η απάντηση αποτέλεσε την βάση για την δημιουργία του λεγόμενου «θρύλου του κάστρου» που καταγράφηκε από τον [[Νικολό Μακιαβέλι]]<ref name=":3">{{Cite book|title=The discourses.|first=Niccolò|last=Machiavelli|first2=Rogers D. Spotswood|last2=Collection.|publisher=Penguin Books|isbn=0140444289|year=1984|date=[1970]|location=[Harmondsworth, Eng.]|page=|url=https://www.worldcat.org/oclc/195522|id=195522}}</ref> αργότερα και που δείχνει και τον βαθμό στον οποίο η Κατερίνα γοήτευε την λαϊκή φαντασία. Σύμφωνα με τον θρύλο, λοιπόν, η Κατερίνα ανέβηκε στις επάλξεις του κάστρου και τους φώναξε: «Εμπρός, λοιπόν! Σκοτώστε τα αν θέλετε! Μπορείτε να τα κρεμάσετε και μπροστά στα μάτια μου! Εγώ έχω εδώ ό,τι χρειάζεται για να κάνω κι άλλα» και σήκωσε την φούστα της.<ref name=":4">{{Cite book|title=Gender and scientific discourse in early modern culture|first=Kathleen P.|last=Long|publisher=Ashgate|isbn=9780754697633|year=2010|date=2010|location=Farnham, Surrey, England|page=|url=https://www.worldcat.org/oclc/754773649|id=754773649}}</ref> Αυτό το περιστατικό χρησιμοποιήθηκε από τον Μακιαβέλι για να μετατρέψει την Σφόρτσα σε παράδειγμα πολιτικής ευστροφίας.<ref>{{Cite journal|url=http://www.journals.uchicago.edu/doi/10.2307/2901494|title=Skirting the Issue: Machiavelli's Caterina Sforza|last=Hairston|first=Julia L.|date=2000-10-01|journal=Renaissance Quarterly|issue=3|doi=10.2307/2901494|volume=53|pages=687–712|issn=0034-4338}}</ref>
Ότι κι αν έγινε πάντως, οι απαγωγείς επιχείρησαν να σκοτώσουν τα παιδιά, αλλά οι φρουροί, που είχαν προέλθει από τον απλό λαό του Φορλί, τους
=== Οι αντιδράσεις και ο δεύτερος γάμος ===
Για μερικά χρόνια η Κατερίνα έζησε ως χήρα διοικώντας μόνη της το Φορλί και την Ίμολα με την υποστήριξη του λαού. Αμέσως έσπευσαν κοντά της ο καρδινάλιος Ραφαέλο Ριάριο, που ήταν αδελφός του αποβιώσαντος Τζιρόλαμο, καθώς και ένας απεσταλμένος του Δούκα του Μιλάνου, του [[Λουδοβίκος Σφόρτσα|Λουδοβίκου Σφόρτσα]], που ήταν θείος της, με σκοπό να επιβλέψουν την δράση της έτσι ώστε να εξασφαλίσουν ότι θα ενεργούσε σύμφωνα με τα συμφέροντα των οικογενειών τους. Ειδικά ο Λουδοβίκος είχε την προσδοκία να χειραγωγήσει την Κατερίνα έτσι ώστε να κερδίσει ο ίδιος de facto την επιρροή στην περιοχή.<ref name=":0" /> Σύμφωνα με τις συμβουλές τους η Κατερίνα μείωσε τους φόρους, απέφυγε τις εχθροπραξίες με την Φλωρεντία και το Μιλάνο και ανέπτυξε διπλωματικές σχέσεις με τις ισχυρές οικογένειες της Ρώμης, της Μπολόνια και της Μάντοβα. Ο κόσμος, απαλλαγμένος από την τυραννική συμπεριφορά του Τζιρόλαμο, έδωσε την συγκατάθεσή του στην εξουσία της Κατερίνας. Ο ασυμβίβαστος τρόπος ζωής της, η ομορφιά της, αλλά και οι πολιτικές της ικανότητες την έκαναν ιδιαίτερα γνωστή και το όνομά της προκαλούσε τον θαυμασμό στους φίλους της και τον φθόνο και το μίσος στους εχθρούς της και πολλοί καλλιτέχνες εμπνεύστηκαν από εκείνη στο έργο τους. Ανάμεσα σε αυτούς
Όμως αυτό άρχισε σταδιακά να αλλάζει. Όσο η Κατερίνα παρουσιαζόταν ως η κόρη του Γκαλεάτσο Σφόρτσα ή ως σύζυγος του Τζιρόλαμο Ριάριο ή ως μητέρα του Οκταβιανού ο κόσμος θεωρούσε ότι η εξουσία της ήταν δικαιολογημένη. Οι πολεμικές
Το καλοκαίρι του 1489, έναν χρόνο μετά τον θάνατο του συζύγου της, η 26χρονη Κατερίνα έκανε σχέση με τον 29χρονο Αντόνιο Μαρία Ορντελάφι η οικογένεια του οποίου κατείχε το Φορλί πριν να το χάσουν από τον πάπα Σίξτο που το είχε δώσει στον Τζιρόλαμο. Ένας γάμος ανάμεσα στην Κατερίνα και τον Αντόνιο θα ήταν μια εξαιρετική στρατηγική κίνηση που θα μείωνε τις εντάσεις στην περιοχή, αλλά ταυτόχρονα θα σήμαινε και την εγκατάλειψη των σχεδίων από την πλευρά του Λουδοβίκου Σφόρτσα να αποκτήσει κάποτε ο ίδιος τον έλεγχο της περιοχής. Ο Λουδοβίκος Σφόρτσα έσπευσε να επιπλήξει δημόσια την ανιψιά του για τον «άναρχο» τρόπο ζωής της.<ref name=":0" /><ref name=":2" /> Τελικά οι πιέσεις οδήγησαν στον χωρισμό του ζευγαριού ενώ ο Ραφαέλο Ριάριο και ο Τομάζο Φέο φρόντισαν να απομακρυνθεί ο Ορντελάφι στην Ρώμη «για την προστασία της ζωής του».
Η Κατερίνα εξοργισμένη φυλάκισε τον Τομάζο Φέο και έβαλε στην θέση του τον αδελφό του, τον Τζιάκομο Φέο, που τότε ήταν 20 χρονών, και σύντομα μάλιστα σύναψε και ερωτική σχέση μαζί του ενώ κατάργησε έναν δυσβάσταχτο φόρο που ήταν αναγκασμένος να πληρώνει ο λαός της για την συντήρηση των στρατευμάτων που είχε στείλει ο Λουδοβίκος Σφόρτσα, υποτίθεται για να προστατεύουν την περιοχή. Η νέα σχέση προκάλεσε κι άλλες αντιδράσεις και μεγάλη κριτική αλλά η Κατερίνα έμεινε ακλόνητη και μάλιστα
=== Ο τρίτος γάμος και η πτώση της ===
Δύο χρόνια αργότερα η Κατερίνα συμμάχησε με τον πάπα [[Πάπας Αλέξανδρος ΣΤ΄|Αλέξανδρο ΣΤ΄]] και τους [[Φλωρεντία|Φλωρεντινούς]], μέσω της διαμεσολάβησης του [[Τζοβάνι των Μεδίκων ο Ποπολάρος|Τζιοβάνι των Μεδίκων]]. Η Κατερίνα και ο Τζιοβάνι σύναψαν ερωτική σχέση και για άλλη μια φορά η προσωπική ζωή της Κατερίνας τάραξε την πολιτική σκηνή της Ιταλίας παρά το γεγονός ότι προσπάθησε να την κρατήσει κρυφή. Ένας γάμος με τον Τζιοβάνι θα σήμαινε συμμαχία με τους Μεδίκους και ανατροπή του συσχετισμού δυνάμεων σε βάρος του Λουδοβίκου. Όμως το γεγονός δεν συζητήθηκε με πολιτικό τρόπο αλλά με σκανδαλοθηρικό. Ο Λουδοβίκος, ο
Παρά τις αντιδράσεις όμως η Κατερίνα παντρεύτηκε τον Τζιοβάνι και έκανε έναν άλλον γιο, τον [[Τζοβάνι νταλε Μπάντε Νέρε|Λουδοβίκο των Μεδίκων]], που αργότερα στην ζωή του θα έμενε γνωστός με το ψευδώνυμο Ιωάννης των Μαύρων Γραμμών (Giovanni delle Bande Nere). Η Κατερίνα τότε άρχισε να δείχνει ότι ίσως επιθυμούσε να ζήσει μια πιο ήσυχη ζωή, αλλά οι εξελίξεις δεν της το επέτρεψαν. Την ίδια εποχή οι συγκρούσεις σε όλη την Ιταλία εντείνονταν και, παρά το γεγονός ότι κατάφερε να διατηρήσει την ουδετερότητά της, η Κατερίνα κινδύνευε. Με τη βοήθεια του [[Λουδοβίκος Σφόρτσα|Λουδοβίκου του Μαύρου]] και των Φλωρεντινών κατάφερε να διατηρήσει τις κτήσεις τις από τις επιθέσεις των [[Βενετοί|Ενετών]]. Όμως και ο τρίτος της σύζυγος πέθανε, αυτή τη φορά από φυσικά αίτια, και η Κατερίνα έμεινε και πάλι χήρα. Επίσης ο πάπας Αλέξανδρος ΣΤ΄ εξοργίστηκε με την άρνησή της να παντρέψει το γιο της από το Ριάριο, Οκταβιανό, με την κόρη του, [[Λουκρητία Βοργία]], και επιθυμώντας τις κτήσεις της την κήρυξε έκπτωτη από αυτές το [[1499]], προσφέροντάς τες ως φέουδα στο γιο του, [[Καίσαρας Βοργίας|Καίσαρα Βοργία]].
Γραμμή 39:
Ο πάπας συγκέντρωσε στρατό και ετοιμάστηκε να κάνει επίθεση στην Κατερίνα, έχοντας βοήθεια και από το Γάλλο βασιλιά [[Λουδοβίκος ΙΒ΄ της Γαλλίας|Λουδοβίκο ΙΒ΄]]. Η Κατερίνα ζήτησε βοήθεια από την οικογένεια του τελευταίου συζύγου της, τους Μεδίκους, και εκείνοι, στέλνοντας ως διπλωμάτη τον [[Νικολό Μακιαβέλι]] της απάντησαν ότι μπορούσαν να την προστατέψουν αν εγκατέλειπε το Φορλί και πήγαινε στην Φλωρεντία. Κάποια στιγμή αργότερα θα μπορούσε να διεκδικήσει ξανά τα εδάφη της. Εκείνη όμως αρνήθηκε και απάντησε πως «αν πρέπει να ηττηθώ, θα το κάνω σαν άντρας».<ref name=":0" /> Τότε ήταν που ο Μακιαβέλι, εντυπωσιασμένος, έγραψε για την αδάμαστη και γοητευτική Κόμισσα του Φορλί.<ref name=":3" /><ref>{{Cite book|title=The prince|first=Niccolò|last=Machiavelli|isbn=0486272745|year=1992|location=New York|page=|url=https://www.worldcat.org/oclc/25915297|id=25915297}}</ref> Η Κατερίνα, καταλαβαίνοντας ότι πλησίαζε ο κίνδυνος, έθεσε όλα τα παιδιά της υπό ασφάλεια και πήρε μέτρα άμυνας, χάνοντας όμως γρήγορα το κάστρο της [[Ίμολα]]. Απήλλαξε τότε τους κατοίκους του [[Φορλί]] από τον όρκο υποταγής και κλείστηκε στην [[Ακρόπολις|ακρόπολη]] της πόλης να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Ο Καίσαρας Βοργίας λεηλάτησε το Φορλί και πολιόρκησε το κάστρο αλλά έφτασαν Χριστούγεννα και η Κατερίνα δεν έδειχνε σημάδια ότι εγκαταλείπει. Ο Καίσαρας Βοργίας ζήτησε διαπραγματεύσεις και ζήτησε την παράδοση καθώς, όπως είπε, δεν άξιζε τον κόπο να σκοτωθεί η Δούκισσα για μια περιουσία. Αν παραδίνονταν υποσχέθηκε να την αφήσει να φύγει σώα για την Ρώμη. Ο Καίσαρας Βοργίας φώναξε παρακλητικά στην Κατερίνα που στεκόταν στις επάλξεις: «Παραδόσου! Παραδόσου, Μαντόνα!» Εκείνη όμως του απάντησε «Κύριε Δούκα, η Τύχη ευνοεί τους γενναίους και εγκαταλείπει τους δειλούς. Εγώ είμαι η κόρη εκείνου που δεν γνώριζε τον φόβο. Ό,τι κι αν γίνει θα το δεχτώ μέχρι τον θάνατο.»<ref name=":0" /> Ο Βοργίας συνέχισε τις επικλήσεις ενώ ο Πάπας Αλέξανδρος ΣΤ΄ έστειλε μήνυμα που εγγυόταν την ασφαλή μετακίνησή της και της οικογένειάς στην Ρώμη ενώ της υποσχόταν και ένα ετήσιο εισόδημα ως αποζημίωση. Η Κατερίνα όμως έμεινε σταθερή.
Ο Βοργίας ξεκίνησε και πάλι την πολιορκία με μεγαλύτερη λύσσα και ήταν τέτοια η
Όμως η Κατερίνα δεν άφησε τις κακοτυχίες να την λυγίσουν. Επιχείρησε να δραπετεύσει αλλά τελικά η απόπειρά της απέτυχε και, προς μεγάλη ειρωνεία της τύχης, την μετέφεραν στην φυλακή του Σαντ΄ Άντζελο επειδή αρνούνταν να εγκαταλείψει τα δικαιώματά της στην Ίμολα και το Φορλί. Τότε ήταν που για να την εκβιάσουν την κατηγόρησαν για την απόπειρα δολοφονίας του Πάπα [[Πάπας Αλέξανδρος ΣΤ΄|Αλέξανδρου ΣΤ]]΄ που ήταν πατέρας του [[Καίσαρας Βοργίας|Καίσαρα Βοργία]].<ref name=":1" />
Γραμμή 51:
== Η Κατερίνα Σφόρτσα ως αλχημίστρια ==
Κατά την διάρκεια της ζωής της η Κατερίνα Σφόρτσα ασχολήθηκε με πάθος με την [[αλχημεία]]<ref name=":4" /><ref name=":1" /> και σε εκείνη μάλιστα οφείλεται και η αγάπη που επέδειξαν μετέπειτα και οι [[Οίκος των Μεδίκων|Μεδίκοι]] για την αλχημεία.<ref name=":1" /> Επειδή η ενασχόληση με την αλχημεία ήταν κάτι συνηθισμένο και διαδεδομένο για τις ευγενείς γυναίκες εκείνης της εποχής<ref name=":4" /><ref name=":1" />, κατά πάσα πιθανότητα η Κατερίνα μυήθηκε στα μυστικά της από τις άλλες γυναίκες της οικογένειάς της όπως η γιαγιά της η [[Μπιάνκα Μαρία Βισκόντι]] και η μητριά της η [[Μπόνα της Σαβοΐας]], δύο ισχυρές γυναίκες με έντονη πολιτική δράση που φρόντισαν για την ανατροφή της. Το ότι οι γυναίκες της οικογένειας
Ένα από τα πρώτα πράγματα που έκανε η Σφόρτσα όταν έγινε δούκισσα του Φορλί ήταν να φτιάξει βοτανικούς κήπους για να καλλιεργεί μόνη της τα συστατικά για τα πειράματά της, αλλά και δημόσιους κήπους στους οποίους καλλιεργούνταν διάφορα φυτά και φιλοξενούνταν πολλά ζώα.<ref name=":1" /> Ένας από τους λόγους της ενασχόλησής της με την αλχημεία ήταν η συνεχής ανάγκη της για χρήματα προκειμένου να τροφοδοτεί τις πολεμικές της επιχειρήσεις καθώς η αλχημεία υποσχόταν ένα μέσο δημιουργίας χρυσού (ή έναν τρόπο ώστε να "μεταμφιέζει" φθηνά μέταλλα σε "χρυσό"). Για να μπορεί να προμηθεύεται μάλιστα τα απαραίτητα υλικά για να κατασκευάζει τις συνταγές αυτές, είχε φροντίσει να δημιουργήσει να καλλιεργήσει στενή επαγγελματική σχέση με φαρμακοποιό στο Φορλί, τον Λοντοβίκο Αλμπερτίνι, στον οποίον μάλιστα, όταν πέθανε, άφησε χρέος πάνω από 857 φιορίνια, γεγονός που δείχνει τον βαθμό στον οποίον χρησιμοποιούσε τις υπηρεσίες του.<ref name=":4" /> Επίσης αντάλλασσε συνταγές και με τον αυτοκράτορα [[Μαξιμιλιανός Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|Μαξιμιλιανό Α΄]], το σύζυγο της αδελφής της, της [[Μπιάνκα Μαρία Σφόρτσα]].<ref name=":1" /> Για την Σφόρτσα η αλχημεία ήταν τόσο σημαντική και τόσο συνδεδεμένη με την καθημερινότητά της που δεν την εγκατέλειψε ακόμα και τις ημέρες που ετοιμαζόταν για την επερχόμενη πολιορκία του Καίσαρα Βοργία στο Φορλί. Σε γράμμα της προς τον εξομολογητή της, τον Φραντσέσκο Φορτουνάτο, λίγες μέρες πριν την πολιορκία, ζητά να της φέρει ορισμένα γυάλινα δοχεία και κάποιες ουσίες και συστατικά που χρειαζόταν για τα αλχημικά της πειράματα.<ref name=":4" /> Αυτή της η ενασχόληση με την [[αλχημεία]] θα γινόταν η αφορμή για να κατηγορηθεί για την απόπειρα δολοφονίας του Πάπα [[Πάπας Αλέξανδρος ΣΤ΄|Αλέξανδρου ΣΤ΄]] μετά την ήττα της καθώς στα πειράματά της ασχολούνταν και με την κατασκευή δηλητηρίων.
Γραμμή 65:
== Η Κατερίνα Σφόρτσα στην τέχνη της εποχής της ==
[[Αρχείο:Sandro Botticelli - La nascita di Venere - Google Art Project - edited.jpg|μικρογραφία|380x380εσ|"Η γέννηση της Αφροδίτης". Πίνακας του [[Σάντρο Μποττιτσέλλι|Μποτιτσέλι]] στο οποίο εικονίζεται η Κατερίνα Σφόρτσα ως Αφροδίτη. ]]
Κατά την Αναγέννηση υπήρχε η συνήθεια να χρησιμοποιούνται στην ζωγραφική υπαρκτά πρόσωπα για να απεικονίσουν μυθολογικά ή θεολογικά πρόσωπα και, προκειμένου να είναι αναγνωρίσιμα αυτά τα υπαρκτά πρόσωπα, ο καλλιτέχνης χρησιμοποιούσε τον θυρεό της οικογένειας τους ή κάποιο άλλο σύμβολο που σχετιζόταν με αυτούς. Αυτή την συνήθεια την ξεκίνησαν τον 13<sup>ο</sup> αι. οι [[Οίκος των Βισκόντι|Βισκόντι]], η οικογένεια από την οποία καταγόταν η Κατερίνα Σφόρτσα, και διατηρήθηκε μέχρι τα τέλη του 16<sup>ου</sup>.<ref name=":6">{{Cite web|url=http://www.kleio.org/en/books/caterina_symbols/cs_en/|title=The Identification of Caterina Sforza|last=Vogt-Luerssen|first=Maike|date=|website=www.kleio.org|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2017-12-06}}</ref> Με αυτόν τον τρόπο οι ιστορικοί τέχνης έχουν καταφέρει να αναγνωρίσουν ιστορικά πρόσωπα σε γνωστούς πίνακες, ανάμεσα στα οποία και την Κατερίνα Σφόρτσα, η οποία ήταν η πιο πολυεικονιζόμενη γυναίκα σε αναγεννησιακούς πίνακες μετά όμως από δύο άλλες ισχυρές γυναίκες που άνηκαν και εκείνες στην οικογένειά της: την γιαγιά της [[Μπιάνκα Μαρία Βισκόντι]] και την εξαδέλφη της και νύφη της
Ο Μποτιτσέλι χρησιμοποίησε το πρόσωπο της Κατερίνας Σφόρτσα για να απεικονίσει μία από τις τρεις χάριτες στον πίνακά του «Άνοιξη», την θεά Αθηνά στον πίνακα «Αθηνά και Κένταυρος» (που θεωρείται ότι ίσως δημιουργήθηκε από έναν μαθητή του Μποτιτσέλι και όχι από τον ίδιο και όπου ως Κένταυρος απεικονίζεται ο Μποτιτσέλι), την Παναγία στους πίνακες «Μαντόνα του Ροζέτο», «Παρθένος με Τέκνο» και «Μαντόνα ντελά Μελαγκράνα» (στον οποίον μάλιστα απεικονίζονται και οι επτά της γιοί). Επίσης εικάζεται ότι στο πορτρέτο της Σιμονέτα Βεσπούτσι που έφτιαξε ο Μποτιτσέλι, στην πραγματικότητα εικονίζεται η Κατερίνα Σφόρτσα.<ref name=":6" />
Γραμμή 73:
Η πιο ξεκάθαρη και διάσημη απεικόνιση της Κατερίνας Σφόρτσα είναι το πορτρέτο της που ζωγράφισε ο [[Λεονάρντο ντα Βίντσι]] το 1489 που θεωρείται ότι δημιουργήθηκε με βάση ένα σχέδιο που είχε φτιάξει ο καλλιτέχνης το 1487 όταν εργαζόταν στην αυλή των Σφόρτσα.<ref name=":6" /> Ο Ντα Βίντσι χρησιμοποίησε επίσης το πρόσωπο της Κατερίνας Σφόρτσα για να εικονίσει την Παναγία στον πίνακά του «Ευαγγελισμός» και λέγεται ότι ίσως να την χρησιμοποίησε και ως μοντέλο για να ζωγραφίσει την περίφημη «[[Μόνα Λίζα]]»<ref>{{Cite book|title=Caterina Sforza ist Mona Lisa die Geschichte einer Entdeckung|first=Magdalena|last=Soest|publisher=Dt. Wiss.-Verl|isbn=3868880402|year=|date=2011|edition=1., Auflage|location=Baden Baden|page=|url=https://www.worldcat.org/oclc/778461245|id=778461245}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.theguardian.com/world/2002/mar/14/arts.highereducation|title=Mona Lisa revealed as adventurous beauty|last=Staff|date=2002-03-14|last2=agencies|newspaper=The Guardian|language=en-GB|issn=0261-3077|accessdate=2017-12-07}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://monalisa.org/2012/09/06/the-woman-of-the-louvre-masterpiece-who-is-she/|title=The Woman of the Louvre Masterpiece: Who is She? - The Mona Lisa Foundation|date=2012-09-06|newspaper=The Mona Lisa Foundation|language=en-US|accessdate=2017-12-07}}</ref>.
Ο ζωγράφος [[Περουτζίνο|Πιέτρο Περουτζίνο]] χρησιμοποίησε το πρόσωπο της Κατερίνα Σφόρτσα για να απεικονίσει όλα τα πρόσωπα στον πίνακά του «Παρθένος και Τέκνο που περιβάλλονται από δύο αγγέλους, την Αγία Αικατερίνη της Αλεξάνδρειας και την Αγία Μαρία Μαγδαληνή».<ref name=":6" />
== Παραπομπές ==
| |||