Βασιλόπιτα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 7:
'''Bασιλόπιτα''' ονομάζεται η [[πίτα]] που παρασκευάζεται σε ορισμένες χώρες από τους χριστιανούς παραμονές της [[Πρωτοχρονιά|Πρωτοχρονιάς]] και κόβεται (μοιράζεται) λίγο αφότου αλλάξει ο χρόνος.
 
Στην [[Αθήνα]] συνηθίζεται η λεγόμενη «πολίτικη» Βασιλόπιτα η οποία παρασκευάζεται κυρίως από [[αλεύρι]], [[αυγό|αυγά]], [[ζάχαρη]] και [[γάλα]], κατασκευάζεται σε διάφορα μεγέθη και είδη αλλά συνήθως είναι φουσκωτή, αφράτη και γλυκιά. Σε άλλα μέρη επικρατούν άλλοι τρόποι κατασκευής με [[μπαχαρικό|μπαχαρικά]] κ.α. Στη δυτική Μακεδονία αντί για την «πολίτικη» Βασιλόπιτα συχνά η βασιλόπιτα είναι μια [[τυρόπιτα]] ή [[πρασόπιτα]].Βασικό όμως κοινό γνώρισμα είναι ότι στο εσωτερικό όλων τοποθετείται [[Νόμισμα (Κέρμα)|νόμισμα]], συνήθως κοινό όμως σε ορισμένες περιπτώσεις χρυσό (''κωσταντινάτο'') ή ασημένιο. Στην ελληνική επαρχία, ανάλογα με το έθιμο, τοποθετείται στο εσωτερικό της βασιλόπιτας μικρό κομμάτι [[άχυρο|άχυρου]], κληματόβεργας ή [[ελιά|ελιάς]] ή, σε κτηνοτροφικές περιοχές, ένα μικρό κομμάτι [[τυρί]], για να φέρουν καλή τύχη στην παραγωγή. Σε άλλα μέρη, αντί αυτού κατασκευάζουν μικρό στεφάνι από κληματόβεργες που όποιος το βρει στα χωράφια θα είναι τυχερός στα σπαρτά, ή στην ελαιοπαραγωγή ή στο κρασί κλπ.
Βασικό όμως κοινό γνώρισμα είναι ότι στο εσωτερικό όλων τοποθετείται [[Νόμισμα (Κέρμα)|νόμισμα]], συνήθως κοινό όμως σε ορισμένες περιπτώσεις χρυσό (''κωσταντινάτο'') ή ασημένιο. Στην ελληνική επαρχία, ανάλογα με το έθιμο, τοποθετείται στο εσωτερικό της βασιλόπιτας μικρό κομμάτι [[άχυρο|άχυρου]], κληματόβεργας ή [[ελιά|ελιάς]] ή, σε κτηνοτροφικές περιοχές, ένα μικρό κομμάτι [[τυρί]], για να φέρουν καλή τύχη στην παραγωγή. Σε άλλα μέρη, αντί αυτού κατασκευάζουν μικρό στεφάνι από κληματόβεργες που όποιος το βρει στα χωράφια θα είναι τυχερός στα σπαρτά, ή στην ελαιοπαραγωγή ή στο κρασί κλπ.
 
Συχνά γράφεται πάνω στη βασιλόπιτα ο αριθμός του νέου έτους, με σειρές αποφλοιωμένων [[αμύγδαλο|αμυγδάλων]] ή με ζάχαρη .
 
==Το ελληνικό έθιμο==
Η Βασιλόπιτα κατά το Ελληνικό έθιμο ονομάζεται η πίτα που παρασκευάζεται παραμονή της Πρωτοχρονιάς περιέχει ένα χρυσό φλουρί (νόμισμα) που σύμφωνα με την παράδοση θα φέρει καλή τύχη σε αυτόν που θα το βρεί και κόβεται (μοιράζεται) σε οικογενειακή συγκέντρωση αμέσως με τον ερχομό του νέου έτους κυρίως μετά από φαγοπότι όπου και ακολουθεί χαρτοπαιξία για το καλό του καινούργιου χρόνου γράφεται πάνω στη Βασιλόπιτα ο αριθμός του νέου έτος με σειρές αποφλοιωμένων [[αμύγδαλο|αμυγδάλων,]] σοκολάτας ή με ζάχαρη. Έτσι λίγο πρίν πάει 12:00 ακριβώς τα μεσάνυχτα την ώρα που κοντευει να γίνει η αλλαγή του έτους σβήνουν τα φώτα και μετρώντας αντίστροφα από το δέκα μέχρι το ένα μετά από ένα λεπτό ξανανάβουν ευχόμενοι και αντευχόμενοι όλοι χρόνια πολλά και ευτυχισμένο το νέος έτος με το υπερθέαμα πυροτεχνημάτων στον ουρανό. Η Βασιλόπιτα μπαίνει πάνω στο τραπέζι όπου ο νοικοκύρης αφού την σταυρώσει με το μαχαίρι τρείς φορές αρχίζει να την κόβει με πρώτο κομμάτι του σπιτιού, του Χριστού, της Παναγίας, του σπιτονοικοκύρη, της σπιτονοικοκυράς, του φτωχού, του Άι-Βασίλη κ.α. συνήθως μαζί με το άνοιγμα λευκού οίνου (σαμπάνιας) με γλυκιά ή ημίγλυκη γεύση αφού είναι η πρωταγωνίστρια της βραδιάςκαι μετά αρχίζει το γλέντι με τραγούδια και χορούς (Ρεβεγιόν Πρωτοχρονιάς). Με τον ερχομό του νέου έτους γιορτάζουν: Ο Βασίλειος, η Βασιλεία, η Βασιλική κ.α. Το κόψιμο της Βασιλόπιτας γίνεται και τις άλλες μέρες του "Δωδεκαήμερου" των εορτών. Υπουργεία, σχολεία, γραφεία και σύλλογοι μπορεί να κόβουν βασιλόπιτες μέχρι και τοτον μήνα Φεβρουάριο.
 
==Ιστορία==
Γραμμή 20 ⟶ 19 :
 
==Ορθόδοξη θρησκευτική παράδοση==
Πέρα όμως αυτού του φράγκικου εθίμου, που επικράτησε στην Ευρώπη, υπάρχει και μία θρησκευτική παράδοση που συνδέεται και με την προσωπικότητα του [[Μέγας Βασίλειος|Μεγάλου Βασιλείου]]. Κατά την θρησκευτική λοιπόν παράδοση κάποτε στη [[Καισαρεία]] της Καππαδοκίας στη [[Μικρά Ασία]] που επίσκοπος ήταν ο Μέγας Βασίλειος ήλθε να τη καταλάβει ο Έπαρχος της [[Καππαδοκία|Καππαδοκίας]] με πρόθεση να τη λεηλατήσει. Τότε ο Μέγας Βασίλειος ζήτησε από τους πλούσιους της πόλης του να μαζέψουν ότι χρυσαφικά μπορούσαν προκειμένου να τα παραδώσει ως "λύτρα" στον επερχόμενο κατακτητή. Πράγματι συγκεντρώθηκαν πολλά τιμαλφή. Κατά την παράδοση όμως είτε επειδή μετάνιωσε ο έπαρχος, είτε (κατ΄ άλλους) εκ θαύματος ο [[Άγιος Μερκούριος]] με πλήθος Αγγέλων απομάκρυνε τον στρατό του, ο Έπαρχος απάλλαξε την πόλη από επικείμενη καταστροφή. Προκειμένου όμως ο Μέγας Βασίλειος να επιστρέψει τα τιμαλφή στους δικαιούχους, μη γνωρίζοντας σε ποιόν ανήκει τι, έδωσε εντολή να παρασκευαστούν μικροί άρτοι εντός των οποίων τοποθέτησε ανά ένα των νομισμάτων ή τιμαλφών και τα διένειμε στους κατοίκους την επομένη του εκκλησιασμού. Το γεγονός αυτό απέληξε σε διπλή χαρά από της αποφυγής της καταστροφής της πόλης και συνεχίσθηκε η παράδοση αυτή κατά τη μνήμη της ημέρας του θανάτου του (εορτή του Αγίου και του Μεγάλου Βασιλείου).<ref>[https://mikrasiatwn.wordpress.com/2015/12/31/%ce%ba%ce%b1%ce%bb%ce%ae-%cf%87%cf%81%ce%bf%ce%bd%ce%b9%ce%ac/ Ένωση Μικρασιατών Φοιτητών - Το έθιμο της βασιλόπιτας]</ref>
Πέρα όμως αυτού του φράγκικου εθίμου, που επικράτησε στην Ευρώπη,
υπάρχει και μία θρησκευτική παράδοση που συνδέεται και με την προσωπικότητα του [[Μέγας Βασίλειος|Μεγάλου Βασιλείου]]. Κατά την θρησκευτική λοιπόν παράδοση κάποτε στη [[Καισαρεία]] της Καππαδοκίας στη [[Μικρά Ασία]] που επίσκοπος ήταν ο Μέγας Βασίλειος ήλθε να τη καταλάβει ο Έπαρχος της [[Καππαδοκία|Καππαδοκίας]] με πρόθεση να τη λεηλατήσει. Τότε ο Μέγας Βασίλειος ζήτησε από τους πλούσιους της πόλης του να μαζέψουν ότι χρυσαφικά μπορούσαν προκειμένου να τα παραδώσει ως "λύτρα" στον επερχόμενο κατακτητή. Πράγματι συγκεντρώθηκαν πολλά τιμαλφή. Κατά την παράδοση όμως είτε επειδή μετάνιωσε ο έπαρχος, είτε (κατ΄ άλλους) εκ θαύματος ο [[Άγιος Μερκούριος]] με πλήθος Αγγέλων απομάκρυνε τον στρατό του, ο Έπαρχος απάλλαξε την πόλη από επικείμενη καταστροφή. Προκειμένου όμως ο Μέγας Βασίλειος να επιστρέψει τα τιμαλφή στους δικαιούχους, μη γνωρίζοντας σε ποιόν ανήκει τι, έδωσε εντολή να παρασκευαστούν μικροί άρτοι εντός των οποίων τοποθέτησε ανά ένα των νομισμάτων ή τιμαλφών και τα διένειμε στους κατοίκους την επομένη του εκκλησιασμού. Το γεγονός αυτό απέληξε σε διπλή χαρά από της αποφυγής της καταστροφής της πόλης και συνεχίσθηκε η παράδοση αυτή κατά τη μνήμη της ημέρας του θανάτου του (εορτή του Αγίου και του Μεγάλου Βασιλείου)...
 
== Ενδεικτική συνταγή ==