Άδης (μυθολογία): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

{{πηγές|15|06|2012}}{{Θεότητα|όνομα=Θεός ΠλούτωνΠλούτωνας|τύπος=Ελληνική|περιγραφή=Θεός του [[Κάτω Κόσμος|Κάτω Κόσμου]], των νεκρών και του [[Πλούτος|πλούτου]]|εικόνα=Hades-et-Cerberus-III.jpg|άλλες_ονομασίες=Εύβουλος, Ευρύπυλος, Κλύμενος, Περίκλυτος, Κλυτόπωλος, Αδάμαστος, Αμείλιχος κ.α.|αντ_ρωμαϊκή=Πλούτο ή [[Ντις Πάτερ]]|αντ_ετρουσκική=Άιτα|αδέλφια=[[Εστία (μυθολογία)|Θεά Εστία]], [[Δήμητρα (μυθολογία)|θεά Δήμητρα]], [[Ήρα (μυθολογία)|θεά Ήρα]], [[ΠοσειδώνΠοσειδώνας (μυθολογία)|θεός ΠοσειδώνΠοσειδώνας]] και [[Δίας (μυθολογία)|θεός Δίας]]. Ο [[Κένταυρος|κένταυρος]] [[ΧείρωνΧείρωνας]] ήταν ετεροθαλής αδερφός του.|γονείς=[[Τιτάνες|Τιτάνας]] [[Κρόνος (μυθολογία)|Κρόνος]] και [[Τιτανίδες|Τιτανίδα]] [[Ρέα (μυθολογία)|Ρέα]]|σύμβολα=Ο [[Κέρβερος]], το κέρας της Αμάλθειας, το σκήπτρο, το [[Κυπαρίσσι]], ο [[Νάρκισσος (βοτανική)|Νάρκισσος]] και το κλειδί|κατοικία=[[Κάτω Κόσμος]]|σύζυγος=[[Περσεφόνη|Θεά Περσεφόνη]]|σύντροφος=[[Μίνθη]] και [[Λεύκα|Λεύκη]]}}{{άλλεςχρήσεις4||τον πλανήτη Πλούτωνα|Πλούτωνας (πλανήτης)}}Ο '''Άδης''' γενικά στην [[Ελληνική Μυθολογία]] σήμαινε τόσο τον κάτω κόσμο όπου μεταβαίνουν οι ψυχές μετά θάνατο όσο και την ίδια ιδεατή ανθρωπόμορφη δύναμη που κυβερνούσε αυτόν τον χώρο. Η λέξη αρχικά αναφερόταν αποκλειστικά στον θεό. Η γενική πτώση της λέξης ({{πολυτονικό|Ἅιδου}}), ήταν συντόμευση της φράσης “σπίτι του Άδη”, αλλά τελικά και η ονομαστική της λέξης άρχισε να περιγράφει την κατοικία των νεκρών.

Στην [[Ελληνική μυθολογία]] ο ΠλούτωνΠλούτωνας, θεός του κάτω κόσμου, ήταν γιος των [[Τιτάνες|Τιτάνων]] [[Κρόνος (μυθολογία)|Κρόνου]] και [[Ρέα (μυθολογία)|Ρέας]]. Είχε τρεις μεγαλύτερες αδελφές, την [[Εστία (μυθολογία)|Εστία]], την [[Δήμητρα (μυθολογία)|Δήμητρα]] και την [[Ήρα (μυθολογία)|Ήρα]], όπως επίσης δύο νεώτερους αδελφούς, τον [[Ποσειδώνας (μυθολογία)|Ποσειδώνα]] και τον [[Δίας (μυθολογία)|Δία]]. Μετά τη γέννησή του τον "κατάπιε" ο πατέρας του Κρόνος όπως και τ΄ αδέλφια του σε μια αλληγορική απόδοση της υπεροχής της ακολουθούμενης τότε "Κρόνιας θρησκείας", που τα πάντα σκίαζε η καταστροφή του χρόνου-Κρόνου.

Μετά τη δεύτερη μεγάλη θρησκευτική επανάσταση που συμβαίνει στην Ελληνική Μυθολογία φέρεται πως μόλις ενηλικιώθηκε ο Δίας, που είχε διασωθεί από την παιδοκτόνο τακτική του πατέρα του, κατάφερε να αναγκάσει εκείνον να εμήσει τα αδέλφια του. Μετά την απελευθέρωσή τους οι έξι νεώτεροι θεοί, μαζί με τους συμμάχους που κατάφεραν να συγκεντρώσουν, διεκδίκησαν από τους γονείς τους και τους θείους τους την εξουσία προκαλώντας την [[Τιτανομαχία]]. Οι τρεις αδελφοί έλαβαν από τους [[Κύκλωπες]] τα όπλα που θα τους βοηθούσαν στη μάχη μεταξύ των θεών. Ο Δίας έλαβε τον [[κεραυνός|κεραυνό]], ο Ποσειδώνας μία [[τρίαινα]] και ο ΠλούτωνΠλούτωνας ένα [[κράνος]] που έκανε αόρατο όποιον το φορούσε. Ο πόλεμος διήρκεσε 10 χρόνια και έληξε με τη νίκη των νεώτερων θεών. Μετά τη νίκη ο ΠλούτωνΠλούτωνας και οι δύο νεώτεροι αδελφοί του, ο Ποσειδώνας και ο Δίας, έριξαν κλήρο για να καθορίσουν τα βασίλεια που θα κυβερνούσαν. Ο Δίας ανέλαβε τον ουρανό και κυρίαρχος των πάντων, ο Ποσειδώνας τις θάλασσες και κάθε υγρό στοιχείο, ενώ ο ΠλούτωνΠλούτωνας τον κάτω κόσμο, το αόρατο βασίλειο στο οποίο πηγαίνουν οι νεκροί όταν αφήνουν τον επίγειο κόσμο.

Ο ΠλούτωνΠλούτωνας έλαβε ως σύζυγό του, την [[Περσεφόνη]], μέσα από τέχνασμα, μια ιστορία που συνέδεσε τα αρχαία [[Ελευσίνια Μυστήρια]] με το Ολύμπιο πάνθεον, σε μια πρώιμη αλληγορική παρουσία - σύνδεση ζωής και θανάτου.

Ο ΠλούτωνΠλούτωνας κυβερνούσε τους νεκρούς, βοηθούμενος από δαίμονες επί των οποίων είχε απόλυτη εξουσία. Απαγόρευε αυστηρά στους υποτελείς του να φύγουν από την περιοχή του και οργιζόταν αν κάποιος προσπαθούσε να διαφύγει, (να επανέλθει στη ζωή), ή αν κάποιος προσπαθούσε να του αφαιρέσει ότι του ανήκε.

Εκτός από τον [[Ηρακλής|Ηρακλή]], οι μόνοι άλλοι ζωντανοί άνθρωποι που τόλμησαν να εισέλθουν στον Κάτω Κόσμο και να επιστρέψουν, επίσης όλοι [[ήρωας|ήρωες]], ήταν: ο [[Ορφέας (μυθολογία)|ΟρφεύςΟρφέας]], ο [[Θησέας|Θησεύς]], ο [[Οδυσσέας|Οδυσσεύς]] και ο [[Αινείας]] (συνοδευόμενος από την [[Σίβυλλα]]). Κανείς τους δεν ευχαριστήθηκε ιδιαίτερα από ό,τι είδαν στο βασίλειο των νεκρών. Συγκεκριμένα, ο ήρωας του [[Τρωικός πόλεμος|Τρωικού πολέμου]] [[Αχιλλέας]], τον οποίο ο Οδυσσέας συνάντησε στον Άδη είπε:

Ο ΠλούτωνΠλούτωνας ήταν τρομακτική μορφή για όσους ζούσαν. Μη έχοντας καμία βιασύνη να τον συναντήσουν, ήταν σιωπηλοί στους όρκους στο όνομά του. Για πολλούς, μόνο η εκφορά της λέξης ΠλούτωνΠλούτωνας ήταν τρομακτική. Γι' αυτό και χρησιμοποιήθηκε ένας ευφημισμός. Αφού πολύτιμα ορυκτά προέρχονται κάτω από τη γη (δηλ. τον κάτω κόσμο κυβερνώμενο από τον Πλούτωνα), θεωρήθηκε πως κυβερνούσε και αυτά, και αναφερόταν ως '''ΠλούτωνΠλούτωνας''' (Πλούτων, συγγενής της λέξης πλούτος), και από κει και το Ρωμαϊκό όνομα Πλούτο. Ο [[Σοφοκλής]] αναφερόμενος στον Πλούτωνα ως τον “πλούσιο” εξήγησε με αυτά τα λόγια: “ο καταθλιπτικός ΠλούτωνΠλούτωνας εμπλουτίζει τον εαυτό του με τους αναστεναγμούς μας και τα δάκρυά μας”. Επιπροσθέτως, απεκαλείτοαποκαλείτο ''Κλυμένος'', ''Ευβουλεύς'' και ''Πολυδέγμων''.

Αν και ήταν Ολύμπιος, πέρναγε τον περισσότερο χρόνο του στο σκοτεινό του βασίλειο. Φοβερός στη μάχη, απέδειξε την αγριότητά του στην περίφημη Τιτανομαχία, την μάχη των Ολυμπίων εναντίον των Τιτάνων, που καθιέρωσε την εξουσία του ΔιόςΔία.

Εξαιτίας της σκοτεινής και μακάβριας προσωπικότητάς του δεν ήταν ιδιαίτερα αρεστός ούτε από τους θεούς ούτε από τους ανθρώπους. Ο χαρακτήρας του περιγράφεται ως “άγριος και αμείλικτος”, και από όλους τους θεούς ήταν κατά πολύ ο πιο μισητός από τους θνητούς. Ωστόσο, δεν ήταν κακός θεός, γιατί, αν και ήταν αυστηρός, ανηλεής και χωρίς επιείκεια, ήταν όμως δίκαιος. Ο ΠλούτωνΠλούτωνας κυβερνούσε τον κάτω κόσμο και επομένως ήταν πιο συχνά συνδεδεμένος με τον θάνατο και τρομακτικός στους ανθρώπους, αλλά δεν ήταν ο ίδιος ο θάνατος. Η πραγματική προσωποποίηση του θανάτου ήταν ο [[Θάνατος (μυθολογία)|Θάνατος]].

Το όπλο του ΠλούτωνοςΠλούτωνα ήταν ένα δίκρανο, με το οποίο διέλυε ό,τι βρισκόταν στο δρόμο του ή ό,τι δεν του ήταν αρεστό, σχεδόν ότι έκανε και ο Ποσειδώνας με την τρίαινά του.

Στα αντικείμενα που κατείχε και τον προσδιόριζαν ανήκε και ένα περίφημο κράνος, δοσμένο από τους Κύκλωπες, που καθιστούσε όποιον το φορούσε αόρατο. Είναι γνωστό πως ο ΠλούτωνΠλούτωνας μερικές φορές δάνειζε το κράνος του αυτό και σε θεούς και σε ανθρώπους (όπως στον Περσέα). Το σκοτεινό του άρμα, συρόμενο από τέσσερα μαύρα άλογα, πάντοτε ήταν εντυπωσιακό και τρομακτικό στη θέα. Επίσης στον Πλούτωνα αποδίδονται ο Νάρκισσος και τα κυπαρίσσια, το Κλειδί του ΠλούτωνοςΠλούτωνα και ο [[Κέρβερος]], ο τρικέφαλος σκύλος. Καθόταν σε έναν εβένινο θρόνο.

=== Ο ΠλούτωνΠλούτωνας στην τέχνη ===

Ο ΠλούτωνΠλούτωνας δεν απεικονίζεται πολύ συχνά στις κλασικές τέχνες. Εμφανίζεται συχνότερα σε απεικονίσεις της Αρπαγής της Περσεφόνης, αλλά υπάρχουν και παραστάσεις σε αγγεία της κλασικής εποχής όπου εμφανίζεται μαζί με την Περσεφόνη (ως ζεύγος αριστοκρατικό σε ανάκλιντρο κλπ) ή και με τη Δήμητρα, ως θεός του Κάτω Κόσμου και της βλάστησης. (Ερυθρόμορφη πελίκη στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, 430-420 π.Χ., ο Άδης ρίχνει σπόρους από ένα κέρας στο οργωμένο χωράφι και η Δήμητρα παρακολουθεί κρατώντας ένα αλέτρι.)

[[Αρχείο:Isis-Persephone and Zeus-Seraphis.jpg|μικρογραφία|Ο θεός του [[Κάτω Κόσμος|Κάτω Κόσμου]], θεός ΠλούτωνΠλούτωνας με την γυναίκα του και ανιψιά του, την [[Περσεφόνη|θεά Περσεφόνη]]. Στην μέση ο [[Κέρβερος]].]]

Η σύζυγος του ΠλούτωνοςΠλούτωνα, και αρχαϊκή βασίλισσα του κάτω κόσμου, προτού καθιερωθούν οι Ελληνικοί Ολύμπιοι, ήταν η [[Περσεφόνη]], παρουσιαζόμενη από τους Έλληνες ως κόρη του Δία και της [[Δήμητρα (μυθολογία)|Δήμητρας]]. Η Περσεφόνη δεν υπέκυψε με τη θέλησή της στον Πλούτωνα, αλλά απήχθη από αυτόν ενώ μάζευε λουλούδια με την παρέα της. Ο ΠλούτωνΠλούτωνας αγάπησε την Περσεφόνη τόσο πολύ που δεν την απελευθέρωσε από τον κάτω κόσμο. Η μητέρα της Περσεφόνης πενθούσε για την απώλεια της κόρης της και έριξε κατάρα στη γη προκαλώντας μεγάλη πείνα. Ο ΠλούτωνΠλούτωνας ξεγέλασε την Περσεφόνη να φάει έξι σπόρους ροδιού, πράγμα που σήμαινε πως δεν θα μπορούσε να φύγει από τον κάτω κόσμο ακόμα και με τη βοήθεια του Δία. Η Περσεφόνη ήξερε για την κατάθλιψη της μητέρας της και ζήτησε στον Πλούτωνα να την επιστρέψει στην γη των ζωντανών, με τον όρο να μείνει έξι μήνες κάθε χρόνο μαζί του, έναν για κάθε σπόρο που έφαγε. Κάθε χρόνο ο ΠλούτωνΠλούτωνας ταξιδεύει στη γη των ζωντανών με την Περσεφόνη στο άρμα του. Τους μήνες λοιπόν που η Περσεφόνη πηγαίνει στον επάνω κόσμο, η γη είναι εύφορη (άνοιξη και καλοκαίρι) ενώ τους υπόλοιπους μήνες που επιστρέφει στον κόσμο των νεκρών, συμβαίνει το αντίθετο (φθινόπωρο και χειμώνας).

=== ΟρφεύςΟρφέας και Ευρυδίκη ===

Ο ΠλούτωνΠλούτωνας έδειξε έλεος μόνο μία φορά: Επειδή η μουσική του [[Ορφέας (μυθολογία)|ΟρφέοςΟρφέα]] ήταν τόσο λυπητερή, του επέτρεψε να επαναφέρει την σύζυγό του, [[Ευρυδίκη (μυθολογία)|Ευρυδίκη]], στη γη των ζωντανών υπό τον όρο πως θα περπατούσε πίσω του και δεν θα γύριζε να την κοιτάξει μέχρι να βγουν στην επιφάνεια. Ο ΟρφεύςΟρφέας συμφώνησε αλλά, ενδίδοντας στον πειρασμό να κοιτάξει πίσω του, απέτυχε και έχασε την Ευρυδίκη ξανά. Ενώθηκε μαζί της ξανά μόνο μετά το θάνατό του.

Όπως ο αδελφός του Δίας και οι άλλοι αρχαίοι θεοί, ο ΠλούτωνΠλούτωνας δεν ήταν ο πιο πιστός σύζυγος. Κατεδίωξε και ερωτεύτηκε την νύμφη [[Μινθώ]] και για να την τιμωρήσει γι’ αυτό, η ζηλιάρα σύζυγός του Περσεφόνη μετέτρεψε την Μινθώ στο φυτό μίνθη (μέντα). Παρομοίως, η νύμφη [[Λευκή]], η οποία επίσης αρπάχτηκε από τον Πλούτωνα, μεταμορφώθηκε από αυτόν σε λευκή λεύκα μετά τον θάνατό της.

Ο τελευταίος άθλος του [[Ηρακλής (μυθολογία)|Ηρακλή]] ήταν να πιάσει τον [[Κέρβερος|Κέρβερο]]. Αρχικά, ο Ηρακλής πήγε στην Ελευσίνα για να μυηθεί στα Ελευσίνια Μυστήρια. Αυτό το έκανε για να απαλλάξει τον εαυτό του από τις ενοχές επειδή σκότωσε τους [[Κένταυρος|Κενταύρους]] και για να μάθει πως να εισέλθει και να εξέλθει από τον κάτω κόσμο ζωντανός. Στον άθλο του αυτό είχε τη βοήθεια της [[Αθηνά]]ς και του [[Ερμής (μυθολογία)|Ερμή]]. Ο Ηρακλής ζήτησε την άδεια του ΠλούτωνοςΠλούτωνα για να πάρει τον Κέρβερο. Ο ΠλούτωνΠλούτωνας δέχτηκε με τον όρο πως ο Ηρακλής δεν θα του κάνει κακό, αν και σε άλλες εκδοχές, ο Ηρακλής έριξε ένα βέλος στον Πλούτωνα. Όταν ο Ηρακλής έσειρε τον σκύλο έξω από τον Άδη, πέρασε μέσα από τη σπηλιά Αχερουσία.