Αργιά (Φιλώτι Νάξου): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
μ τακτοποίηση φωτο |
||
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Fountain of Arion, Zas mountains, Naxos, 119618.jpg|εναλλ.=Βρύση των Αργιών|μικρογραφία|Βρύση των Αργιών]]
[[Αρχείο:Fountain of Arion, Zas mountains, Naxos, 119618.jpg|εναλλ.=Βρύση των Αργιών|μικρογραφία|Βρύση των Αργιών]]Τα '''Αργιά''' ή '''Αριά''' είναι περιοχή πολύ κοντά στο [[Φιλώτι Νάξου|Φιλώτι]] της [[Νάξος|Νάξου]]. Πριν πάρα πολλά χρόνια υπήρχε στην περιοχή οικισμός, ο οποίος καταστράφηκε από πειρατές Σαρακηνούς ή τούρκους επιδρομείς. Όσοι Αργιώτες επέζησαν μετοίκησαν στο Φιλώτι και ο οικισμός εγκαταλείφθηκε.<ref>{{Cite web|url=https://orinosaxotis.blogspot.gr/2016/02/blog-post_12.html|title=η παράδοση για την καταστροφή των Αργιών στο Φιλώτι της Νάξου|website=orinosaxotis.blogspot.gr|accessdate=2017-11-30}}</ref><ref name=":1">{{Cite book|title=ΦΙΛΩΤΙ ΝΑΞΟΥ|first=Αντώνης|last=Τζιώτης|isbn=|year=|location=Αθήνα 2006|page=82, 80, 81}}</ref> Η περιοχή σε καμιά περίπτωση δεν έχασε το ενδιαφέρον, γιατί αν και ημιορεινή είναι καλλιεργήσιμη και γόνιμη καθώς δέχεται τα νερά που στραγγίζουν από το Ζα (το μεγαλύτερο βουνό της Νάξου). Εξάλλου στην περιοχή υπάρχει πηγή, γνωστή σαν «'''βρύση των Αριών'''». Ένα άλλο χαρακτηριστικό είναι ότι κοντά αλλά λίγο ψηλότερα βρίσκεται η «'''σπηλιά του Ζα'''».▼
[[Αρχείο:Sunset, Fountain of Arion, Naxos, 119625.jpg|εναλλ.=Βρύση των Αργιων|μικρογραφία|Δειλινό από την βρύση των Αργιών]]
[[Αρχείο:Cave Zas
[[Αρχείο:Cave Zas
[[Αρχείο:Cave Zas 0503024.jpg|εναλλ.=Από το εσωτερικό της σπηλιάς του Ζα|μικρογραφία|Από το εσωτερικό της σπηλιάς του Ζα]]
[[Αρχείο:Golden plate neolithic AMNaxos 119767.jpg|εναλλ.=Χρυσή πλάκα με τρύπες, που βρέθηκαν στο σπήλαιο του Ζα στη Νάξο, την ύστερη νεολιθική, 4300-3200 π.Χ. (σύμφωνα με άλλα στοιχεία 5300-3200 π.Χ.)|μικρογραφία|Χρυσή πλάκα με τρύπες, που βρέθηκαν στο σπήλαιο του Ζα στη Νάξο, την ύστερη νεολιθική, 4300-3200 π.Χ. (σύμφωνα με άλλα στοιχεία 5300-3200 π.Χ.)]]▼
▲
== Ιστορία ==
Ο οικισμός φέρεται να δημιουργήθηκε αρχές του 9ου με το πρώτο μισό του 10ου αιώνα, στην περιοχή που βρίσκεται 50-100 μέτρα βορειοδυτικά της σημερινής θέσης του εξωκλησιού της ''Παναγίας των Αργιών''<ref group="Σημ" name=":0">Σήμερα υπάρχουν δύο εκκλησάκια το καινούργιο και το μισογκρεμισμένο βυζαντινό "[https://www.google.gr/maps/place/%CE%A6%CE%B9%CE%BB%CF%8C%CF%84%CE%B9+843+02/@37.0353321,25.4865612,145m/data=!3m1!1e3!4m5!3m4!1s0x1498066d361be687:0x6742d8133500885e!8m2!3d37.0514525!4d25.4982396 χάρτης google]".</ref> σε υψόμετρο περίπου 370 μ., από κατοίκους παραθαλάσσιων οικισμών της Νάξου. Την εποχή εκείνη, λόγω του ότι η Κρήτη ήταν υπό την κυριαρχία των Αράβων ([[Εμιράτο της Κρήτης]]), η Νάξος υπέφερε από επιθέσεις Σαρακηνών πειρατών. Κάτω από αυτή την απειλή πολλοί κάτοικοι εγκατέλειπαν τις παραθαλάσσιες περιοχές για να εγκατασταθούν σε ορεινότερες και περισσότερο ασφαλείς. Ανατολικά και ψηλότερα του οικισμού, σε απόσταση ενός χιλιομέτρου περίπου, υπάρχει το "σπήλαιο του Ζα", όπου σύμφωνα με την παράδοση έβρισκαν καταφύγιο οι κάτοικοι της περιοχής όταν δέχονταν επιθέσεις. Εξάλλου η περιοχή του σπηλαίου λέγεται μέχρι και σήμερα Καταφυό (Καταφύγιο).<ref>Ησαΐας Ιωάννης, σελ. 78</ref> Μέτα την επανακατάληψη της Κρήτης το 961 από τον [[Νικηφόρος Β´ Φωκάς|Νικηφόρο Φωκά]] για περίπου 150 χρόνια επικρατεί ειρήνη στο Αιγαίο και στη Νάξο.
Λιγότερο πιθανή θεωρείται η άποψη του ιστορικού [[Περικλής Ζερλέντης|Περικλή Ζερλέντη]], που αποδίδει την καταστροφή του οικισμού σε Σαρακηνούς πειρατές το έτος 961.<ref name=":2">Ησαΐας, Ιωάννης, σελ. 41</ref>
Γραμμή 14 ⟶ 19 :
Για τούς επίμονους της πεζοπορίας το μονοπάτι συνεχίζει, αλλά γίνεται πιο δύσκολο και πιό ανηφορικό, για να καταλήξει, μετά από περίπου 700 μέτρα, στη "'''σπηλιά του Ζα'''".
== Σπηλιά του Ζα ==
▲[[Αρχείο:Cave Zas Naxz25.jpg|εναλλ.=Από το εσωτερικό της σπηλιάς του Ζα|μικρογραφία|Από το εσωτερικό της σπηλιάς του Ζα]]
Η '''σπηλιά του Ζα''' ή '''σπηλιά στ' Αργιά''' ή '''Σπηλιώτησσα'''<ref>{{Cite web|url=https://www.google.gr/maps/place/%CF%83%CF%80%CE%AE%CE%BB%CE%B1%CE%B9%CE%BF+%CE%96%CE%B1/@37.0351457,25.4979351,139m/data=!3m1!1e3!4m12!1m6!3m5!1s0x149805e6d468ca2f:0xb3bb2e3fd1529abb!2sFontaine+d'Aria+-+Aria+Spring!8m2!3d37.0363376!4d25.4937858!3m4!1s0x0:0x1741ee1f1237e89!8m2!3d37.0347417!4d25.4991777?hl=el|title=Χάρτες Google|last=|first=|date=|website=σπηλιά του Ζα|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2017-12-14}}</ref> (όπως συνηθίζουν να την αποκαλούν οι ντόπιοι) είναι γνωστό σπήλαιο στην Νάξο στο οποίο μας οδηγεί μονοπάτι από την "βρύση των Αργιών" σε υψόμετρο περίπου 600 μ. Λίγο πριν τη σπηλιά υπάρχει μικρή πηγή γνωστή σαν η «πηγή του Καταφυού (Καταφυγιού)».<ref name=":1" /> Η ονομασία «Καταφυού» ταιριάζει και με τις παλιές αφηγήσεις που θέλουν το σπήλαιο να ήταν καταφύγιο για τους κατοίκους του οικισμού σε εχθρικές επιδρομές.
▲[[Αρχείο:Cave Zas 0503024.jpg|εναλλ.=Από το εσωτερικό της σπηλιάς του Ζα|μικρογραφία|Από το εσωτερικό της σπηλιάς του Ζα]]
Για πρώτη φορά εξερευνήθηκε το 1962 από την Άννα Πετροχείλου, Ι. Ιωάννου και τον Μ. Μπαρδάνη μέλη της Εθνικής Σπηλαιολογικής Εταιρίας.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://orinosaxotis.blogspot.gr/2016/03/blog-post_28.html|title=το σπήλαιο Διός ‘’ΖΑ’’ ή Βακχίδων , εξερεύνηση και θρύλοι|website=orinosaxotis.blogspot.gr|accessdate=2017-11-30}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://erevnw.blogspot.gr/2014/06/blog-post_6569.html|title=ΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟΝ ΤΟΥ ΔΙΟΣ «ΖΑ» Ή ΒΑΚΧΙΔΩΝ ΤΗΣ ΝΑΞΟΥ.|website=erevnw.blogspot.gr|accessdate=2017-12-03}}</ref> Σύμφωνα με αυτή την εξερεύνηση, η μέτρηση του σπηλαίου σε ευθεία γραμμή ανέρχεται στα 115 μ , το μεγαλύτερο βάθος από το επίπεδο της εισόδου ανέρχεται στα 10 μ , το δε ψηλότερο σημείο από το επίπεδο της εισόδου τα 15 μ . Καταλαμβάνει έκταση περίπου 4100 τ.μ.<ref name=":0" /> Δεν είναι πλούσιο σε σταλακτίτες και το εσωτερικό του είναι γεμάτο βράχους, που δείχνει να έχουν αποσπασθεί από την οροφή.<ref name=":0" /> Από τα ευρήματα των ανασκαφών που ακολούθησαν τα έτη 1985-6 και 1994 εμφανίζεται το σπήλαιο να έχει συνεχή ανθρώπινη παρουσία από την νεότερη νεολιθική περίοδο έως την κλασική και ρωμαϊκή εποχή.<ref>{{Cite web|url=http://www.gistor.gr/istoria/lithini/2008-10-21-16-33-24/2008-10-23-10-57-44/112-2008-10-23-10-59-20|title=Σπήλαιο Ζα Νάξου|last=|first=|date=|website=www.gistor.gr|publisher=|language=el-gr|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2017-12-19}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://anaskafi.blogspot.gr/2014/11/blog-post_3.html|title=Τα δεδομένα της φάσης Καστριού στο Σπήλαιο του Ζα στη Νάξο|newspaper=Ανασκαφή|accessdate=2017-12-03}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://odysseus.culture.gr/h/2/gh251.jsp?obj_id=23204|title=Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού {{!}} Σπήλαιο Ζα|website=odysseus.culture.gr|accessdate=2017-12-19}}</ref><ref group="Σημ">Ευρήματα της νεότερης νεολιθικής εποχής (4300 - 3200 π.Χ.), από τη σπηλιά του Ζα, εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάξου.</ref>
Γραμμή 22 ⟶ 26 :
== Σημειώσεις ==
<references group="Σημ" />
▲[[Αρχείο:Golden plate neolithic AMNaxos 119767.jpg|εναλλ.=Χρυσή πλάκα με τρύπες, που βρέθηκαν στο σπήλαιο του Ζα στη Νάξο, την ύστερη νεολιθική, 4300-3200 π.Χ. (σύμφωνα με άλλα στοιχεία 5300-3200 π.Χ.)|μικρογραφία|Χρυσή πλάκα με τρύπες, που βρέθηκαν στο σπήλαιο του Ζα στη Νάξο, την ύστερη νεολιθική, 4300-3200 π.Χ. (σύμφωνα με άλλα στοιχεία 5300-3200 π.Χ.)]]
== Παραπομπές ==
<references />
| |||