Μεγάλη Τεσσαρακοστή: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αντικατάσταση παρωχημένου προτύπου με references tag
Γραμμή 3:
[[Αρχείο:Crucifixion by Theophanes the Cretan.jpg|thumb|250px|right|«Η [[Σταύρωση]]». [[Αγιογραφία]] από τον [[Θεοφάνης ο Κρητικός|Θεοφάνη τον Κρητικό]] (16ος αιώνας, [[Μονή Σταυρονικήτα]], [[Άγιον Όρος]]).]]
[[Αρχείο:Spittal an der Drau - Pfarrkirche - Deckengemälde - Auferstehung Christi.jpg|thumb|250px|right|«Η [[Ανάσταση]]», Ζωγραφική οροφής-Ενοριακός ναός: ''Spittal an der Drau'', [[Αυστρία]].]]
Η '''Μεγάλη Τεσσαρακοστή''' ή άλλως η '''Σαρακοστή'''{{refn|group="Σημ."| Ονομάζεται ''"Σαρακοστή"'' γιατί περιλαμβάνει σαράντα ημέρες [[νηστεία]]ς. Η ονομασία «Τεσσαρακοστή» αρχικά σήμαινε την τεσσαρακοστή (40ή) ημέρα πριν το [[Πάσχα]], γρήγορα όμως το όνομα δόθηκε σε όλη την περίοδο της νηστείας πριν το Πάσχα. Πολλοί τοποθετούσαν και τη [[Μεγάλη Εβδομάδα]] στη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, οπότε ο χρόνος των σαράντα ημερών διευρυνόταν. Ο χαρακτηρισμός «Μεγάλη» δε δίνεται για τη μεγάλη διάρκειά της, αλλά για τη σημασία της, σε ανάμνηση των [[Άγια Πάθη|Παθών του Χριστού]].{{refn|group="Παρ. Σημ."| Ξενοφώντος Παπαχαραλάμπους, Η αληθής νηστεία κατά το Τριώδιον, Αθήναι 1980, σελ.69.}}}} που σημαίνει «Μεγάλες 40 Ημέρες» ή η '''Μεγάλη Νηστεία''' ''(Great Fast)'', είναι η πιο σημαντική περίοδος [[νηστεία]]ς στο εκκλησιαστικό ημερολόγιο των [[Ορθόδοξη Εκκλησία|Ορθοδόξων Χριστιανών]], όπουη οποία προετοιμάζει τους Χριστιανούς για τη μεγαλύτερη εορτή του εκκλησιαστικού ημερολογίου, το [[Πάσχα]]. Είναι η αρχαιότερη από τις μεγάλες νηστείες της [[Ορθόδοξη Εκκλησία|Ορθόδοξης Εκκλησίας]]. Καθιερώθηκε τον 4ο αιώνα. Αρχικά διαρκούσε έξι εβδομάδες ενώ αργότερα, προστέθηκε και η έβδομη εβδομάδα.
 
Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή των Ορθοδόξων Χριστιανών,{{refn|group="Σημ."| Αν και υπάρχει αντίστοιχη περίοδος νηστείας πριν από τα [[Χριστούγεννα]] η οποία ονομάζεται ''Μικρή Τεσσαρακοστή'' ή ''Σαρανταήμερο''{{refn|group="Παρ. Σημ."| Μαλαβάκης Νίκος, ''Βυζαντινολόγιο-Λεξικό Εκκλησιαστικών και Θρησκευτικών όρων'', Αστήρ, Αθήνα 1999, σελ. 137.}}{{refn|group="Παρ. Σημ."| "Τεσσαρακοστή", εγκυκλοπαίδεια ''Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'', τόμ. 57, εκδ. Πάπυρος, Αθήνα 2004-2005 [CD-ROM].}}}} μοιάζει πολύ με τη Σαρακοστή ''(Lent)'' στο Δυτικό Χριστιανισμό ''(Western Christianity)''.{{refn|group="Σημ."| Ο Δυτικός Χριστιανισμός ή Δυτική Εκκλησία ''(Western Christianity)'', απαρτίζεται από τη Λατινική Εκκλησία την Καθολική Εκκλησία, μια ποικιλία από Προτεσταντικές αιρέσεις και άλλες ομάδες προερχόμενες από τον Δυτικό κόσμο.}} Υπάρχουν κάποιες διαφορές στον υπολογισμό της σαρακοστής (πέραν του υπολογισμού της ημέρας του Πάσχα) και το πώς αυτή ασκείται τόσο λειτουργικά στη δημόσια λατρεία της εκκλησίας όσο και ατομικά.
 
==Εκφράσεις==
Η Σαρακοστή περιλαμβάνει πάντοτε ολόκληρο τον μήνα Μάρτιο. Χαρακτηριστική είναι η Ελληνική ερωτηματική δημώδης έκφραση ''«Λείπει ο Μάρτης από τη Σαρακοστή;»'', που συνηθίζεται να λέγεται σκωπτικά για πρόσωπα που αρέσκονται να παίρνουν μέρος σε κάθε συμβάν.
 
==Διάρκεια· διαφορές από την Δυτική Εκκλησία==
Γραμμή 14:
Μετάφραση:<br />
'''* Αριστερά''' ........................................................... '''* Δεξιά'''<br />
''Forgiveness Sunday'' = Κυριακή της Συγχώρεσης{{refn|group="Σημ."| Η Κυριακή της Συγχώρεσης ''(Forgiveness Sunday)'', που επίσης ονομάζεται Κυριακή του Τυροφάγου ή της Τυρινής ''(Cheesefare Sunday)'', είναι η τελευταία ημέρα της προ-Σαρακοστής. Είναι η Κυριακή μετά την Κυριακή του Απόκρεω ''(Meatfare Sunday)'' και την Κυριακή πριν από την [[Κυριακή της Ορθοδοξίας]].}} .. ''Cheesefare Week'' = Κυριακή του Τυροφάγου ή της Τυρινής <small>(σ'σε αντίθεση με την Εβδομάδα του Τυροφάγου ή της Τυρινής στη Δυτική Εκκλησία)</small><br />
''Clear Monday'' = Καθαρά Δευτέρα .......................... ''Clean Week'' = Καθαρή Εβδομάς<br />
''Great Lent'' = Μεγάλη Τεσσαρακοστή ...................... ''FeastTriumph of Orthodoxy'' = Κυριακή της Ορθοδοξίας<br />
''Holy Week'' = Μεγάλη Εβδομάδα ............................ ''Saturdays of the Dead'' = Σάββατα των Ψυχών (Ψυχοσάββατα)<br />
............................................................................... ''Veneration of the Cross'' = Της Σταυροπροσκυνήσεως<br />
............................................................................... ''Saturday of Akathist'' = Παρασκευή του Ακάθιστου Ύμνου <small>(σ'σε αντίθεση με το Σάββατο του Ακάθιστου Ύμνου στη Δυτική Εκκλησία)</small><br />
............................................................................... ''Lazarus Saturday'' = Σάββατο του Λαζάρου<br />
''17 Major occasions'' = 17 Μεγάλες Ακολουθίες ....... ''Palm Sunday'' = Κυριακή των Βαΐων<br />
Γραμμή 26:
Μια διαφορά μεταξύ της Ορθόδοξης Εκκλησίας και της Δυτικής Εκκλησίας, είναι ο υπολογισμός της ημερομηνίας του Πάσχα (βλέπε [[Ορθόδοξο Πασχάλιο]]). Τις περισσότερες χρονιές, το Πάσχα των Ορθοδόξων πέφτει μετά το Πάσχα των Δυτικών και μπορεί να φτάσει έως και πέντε εβδομάδες αργότερα· σποραδικά, οι δύο ημερομηνίες συμπίπτουν. Όπως και με τη Σαρακοστή των Δυτικών, η Μεγάλη Τεσσαρακοστή διαρκεί σαράντα ημέρες, αλλά σε αντίθεση από τους Δυτικούς, προσμετρώνται και οι Κυριακές.
 
Επισήμως, η Μεγάλη Τεσσαρακοστή αρχίζει την [[Καθαρά Δευτέρα]], επτά εβδομάδες πριν το Πάσχα (η Τετάρτη της τέφρας ''(Ash Wednesday)''{{refn|group="Σημ."| Η Τετάρτη τέφρας ''(Ash Wednesday)'' ή Καθαρά Τετάρτη, είναι η πρώτη μέρα της Σαρακοστής στη Δυτική Χριστιανική Εκκλησία που χαρακτηρίζεται από τις προσευχές της μετανοίας. Αυτό συμβαίνει 46 ημέρες (40 ημέρες νηστείας, εάν οι έξι Κυριακές οι οποίες δεν είναι ημέρες νηστείας, αποκλεισθούν) πριν από το Πάσχα και μπορεί να συμβεί όχι νωρίτερα από τις 4 Φεβρουαρίου ή το αργότερο στις 10 Μαρτίου. Η Τετάρτη τέφρας ακολουθείται από πολλούς Δυτικούς Χριστιανούς συμπεριλαμβανομένων των Αγγλικανικών, Λουθηρανών, Μεθοδιστών, Πρεσβυτεριανών και Ρωμαιοκαθολικών. Δεν τηρούν όλοι οι Καθολικοί την Τετάρτη τέφρας. Οι Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες, οι οποίες δεν λογαριάζουν τη Μεγάλη Εβδομάδα, στο πλαίσιο της Σαρακοστής, αρχίζουν τη μετανοητική περίοδο την [[Καθαρά Δευτέρα]], τη Δευτέρα πριν από την Καθαρά Τετάρτη και Καθολικών, οι οποίοι ακολουθούν την Αμβροσιανή Ιεροτελεστία, ξεκινούν την πρώτη Κυριακή στη Σαρακοστή. Οι στάχτες ευλογούνται και τελετουργικά διανέμονται κατά την έναρξη της Σαρακοστής σε όλη την Λατινική Εκκλησία και στην Μαρωνιτική Καθολική Εκκλησία και την Συρο-Μαλαμπάρ Καθολική Εκκλησία. Στην Αμβροσιανή Ιεροτελεστία, αυτό γίνεται στο τέλος της Κυριακής των Ευχαριστιών ''(Sunday Mass)'' ή την επόμενη ημέρα.{{refn|group="Παρ. Σημ."| {{cite web|url=http://www.christianpost.com/news/ash-wednesday-today-christians-observe-first-day-of-lent-115628/|title=Ash Wednesday Today, Christians Observe First Day of Lent|date=5 March 2014|last=Koonse|first=Emma|work=[[The Christian Post]]|accessdate=19 April 2014|quote=Although some denominations do not practice the application of ashes to the forehead as a mark of public commitment on Ash Wednesday, those that do include Catholics, Anglicans, Lutherans, Methodists, Presbyterians, and some Baptist followers.}}}}}} δεν παρατηρείται στην [[Ανατολική Εκκλησία]]) και διαρκεί για 40 συνεχόμενες ημέρες, ολοκληρώνοντας με την Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία της Παρασκευής την Έκτη Εβδομάδα. Η επόμενη ημέρα, ονομάζεται το [[Σάββατο του Λαζάρου]], τηνπου είναι η ημέρα πριν την [[Κυριακή των Βαΐων]] (συνεπώς, στην περίπτωση που οι ημερομηνίες του Πάσχα συμπίπτουν, η Καθαρά Δευτέρα είναι δύο ημέρες πριν από την Τετάρτη της τέφρας).{{refn|group="Σημ."| Η Μεγάλη Σαρακοστή αποτελεί την προετοιμασία των πιστών για τη γιορτή της [[Ανάσταση του Χριστού|Ανάστασης του Χριστού]] από την οποία και προσδιορίζεται κατ' έτος ως κινητή περίοδος. Διαρκεί από την [[Καθαρά Δευτέρα]] μέχρι και την [[Παρασκευή]] πριν το [[Σάββατο του Λαζάρου]], οπότε ακολουθεί η [[Κυριακή των Βαΐων]] και η [[Μεγάλη Εβδομάδα]]. Η δε Κυριακή των Βαΐων, είναι η τελευταία ημέρα της περιόδου αυτής.
 
Η [[Άγια Πάθη|Μεγάλη Εβδομάδα]] δεν περιλαμβάνεται στη Σαρακοστή αν και συνεχίζεται η νηστεία που είναι ιδιαίτερα αυστηρότερη. Στη πραγματικότητα μαζί με την εβδομάδα των [[Άγια Πάθη|Αγίων Παθών]] είναι πεντηκονταθήμερη περίοδος.}}
 
Η νηστεία συνεχίζεται καθ' όλη την επόμενη εβδομάδα, την Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα (γνωστή και ως Εβδομάδα των Παθών ή Αγία Εβδομάδα ή [[Μεγάλη Εβδομάδα]]) και δεν τελειώνει παρά μόνο μετά την Πασχαλινή Αγρυπνία, ενωρίς το πρωί του Πάσχα (Κυριακή του Πάσχα).{{refn|group="Σημ."| Σε όλες τις ημέρες της Μεγάλης Σαρακοστής τηρείται αυστηρή νηστεία εκτός του Σαββάτου και Κυριακής, όπου γίνεται κατάλυση [[οίνος|οίνου]] και [[λάδι|ελαίου]], επιτρέπεται δηλαδή η κατανάλωση κρασιού και λαδιού. Στις υπόλοιπες ημέρες η νηστεία συνίσταται σε ξεροφαγία, δηλαδή σε φυτικές τροφές χωρίς έλαιο. Εξαίρεση αποτελεί:
* η γιορτή των [[Άγιοι Τεσσαράκοντα Μάρτυρες|Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων]] όπου καταλύεται το λάδι καθώς και
* ο [[Ευαγγελισμός της Θεοτόκου]], οπότε καταλύεται το [[ψάρι]], όποια μέρα και να γιορτασθεί.
Γραμμή 42:
[[Αρχείο:CretanCrucifixion.jpg|thumb|250px|left|«Η Σταύρωση» (του Εμμανουήλ Λαμπάρδου από την [[Κρητική Σχολή]]) [[Ερμιτάζ]], [[Αγία Πετρούπολη]].]]
Ο σκοπός της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, είναι να προετοιμάσει τους πιστούς, όχι μόνο για να τιμήσουν, αλλά και να εισέλθουν στα [[Άγια Πάθη]] και την [[Ανάσταση του Ιησού]]. Το σύνολο του Ορθοδόξου βίου επικεντρώνεται γύρω από την Ανάσταση.<ref name="LT_Meaning">
{{Citation | last =Kallistos (Ware) | first =Bishop | author-link =Timothy Ware | last2=Mary | first2=Mother | author2-link= | contribution =The Meaning of the Great Fast | year =1977 | publication-date=2002 | title =The Lenten Triodion | pages =13 ff | place =South Canaan, PA | publisher =St. Tikhon's Seminary Press | isbn =1-878997-51-3 | url = | accessdate = }}</ref> Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή προτίθεται να είναι το «εργαστήρι», όπου ο χαρακτήρας του πιστού ανυψώνεται και εδραιώνεται πνευματικά· όπου η ζωή του ξανάεπιστρέφει και αφιερώνεται στιςξανά στην αρχέςδιδασκαλία και τα ιδεώδη του Ευαγγελίου· όπου η νηστεία και η προσευχή κορυφώνονται με τη βαθιά πεποίθηση της ζωής· όπου η απάθεια και η αδιαφορία μετατρέπονται σε έντονες δραστηριότητες πίστης και καλών έργων.
 
Η ίδια η Σαρακοστή δεν είναιυφίσταται προς χάριν της Σαρακοστής, όπως και η νηστεία δεν είναιγίνεται προς χάριν της νηστείας. Μάλλον, αυτά είναι τα μέσα με τα οποία, και για τα οποία, ο πιστός προετοιμάζει τον εαυτό του για να φτάσει, να αποδεχθεί και να επιτύχει το κάλεσμα τουαπό τον ΣωτήροςΣωτήρα του. Ως εκ τούτου, η σημασία της Μεγάλης Σαρακοστής εκτιμάται ιδιαιτέρως, όχι μόνο από τους [[Μοναχός|μοναχούς]] οι οποίοι αυξάνουν σταδιακά το χρονικό διάστημα της Σαρακοστής, αλλά και από τους ίδιους τους [[λαϊκοί|λαϊκούς]].
 
Στην [[Ορθόδοξη Εκκλησία]], ο ασκητισμός δεν είναι αποκλειστικά και μόνο για τους ''"επαγγελματίεςσυνήθεις"'' θρησκευτικούςθρησκευόμενους, αλλά και για κάθε λαϊκό άτομο επίσης, σύμφωνα με την αντοχή του. Ως εκ τούτου, η Μεγάλη Σαρακοστή είναι ένα "ιερό Εκπαιδευτήριο" της Εκκλησίας, για νατην χρησιμεύσεισυμμετοχή στονκάθε πιστό να συμμετάσχει,πιστού ως μέλος του ΜυστικούΜυστηριακού Σώματος του Χριστού, της Εκκλησίας. Παρέχει στον κάθε ενδιαφερόμενο, μια ετήσια ευκαιρία για αυτοεξέταση και τη βελτίωση των προτύπων της πίστης και της ηθικής στην Χριστιανική του ζωή. Η βαθιά πρόθεση του πιστού κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Τεσσαρακοστής ενθυλακώνεται στα λόγια του [[Απόστολος Παύλος|Αποστόλου Παύλου]]: ''«Ξεχνώ αυτά που είναι πίσω μου και κάνω ό,τι μπορώ για να φτάσω αυτά που βρίσκονται μπροστά μου. Αγωνίζομαι να τερματίσω και προσβλέπω στο βραβείο της ουράνιας πρόσκλησης του Θεού διαδιά του Ιησού Χριστού.»'' (Προς Φιλιππησίους 3:13-14).
 
Μέσω της αφιέρωσης περισσότερου χρόνου από ό, τι συνήθως στην προσευχή και τοντην διαλογισμόμελέτη για τηντης ΑγίαΑγίας ΓραφήΓραφής και τηντης ΙεράΙεράς ΠαράδοσηΠαράδοσης από τηντης ΕκκλησίαΕκκλησίας, ο πιστός στον Χριστό γίνεται, μέσω της χάριτος του Θεού, πιο θεοειδής. Η στάση του Ορθοδόξου χριστιανού προς αυτήν την περίοδο είναι πολύ θετική, δεν είναι τόσο πολύ μια περίοδος μετανοίας, όπως τη σκέφτονται οι «Δυτικοί», ωςαλλά μια προσπάθεια να ανακαταλάβουμε την πραγματική μας κατάσταση όπως ήταν με τον [[Αδάμ]] και την [[Εύα]] πριν από την πτώση - μια προσπάθεια για να ζήσουμε καθαρέςκαθαρή ζωέςζωή.
 
==Τήρηση==