Μάχη της Χαιρώνειας (338 π.Χ.): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Προσθηκη παραπομης |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 16:
| απολογισμός1 = ''άγνωστος''
| απολογισμός2 = '''Αθηναίοι''':
*
*
'''Θηβαίοι''':
* {{0}}254 απώλειες
*
| σημειώσεις =
}}
Γραμμή 27:
Η συγκεκριμένη σύγκρουση υπήρξε καθοριστική για τη διαμόρφωση της πολιτικής κατάστασης στην [[αρχαία Ελλάδα|Ελλάδα]] του ύστερου 4ου αιώνα π.Χ. Ο [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φίλιππος Β']], μονάρχης της [[Μακεδονία]]ς, κατόρθωσε μετά από πολλά έτη αιματηρών εκστρατειών και έντονων διπλωματικών διαβουλεύσεων να καθυποτάξει και τους τελευταίους πυλώνες αντίστασης στα σχέδια του για επικράτηση στον ελλαδικό χώρο. Η μάχη της Χαιρώνειας σηματοδοτεί ουσιαστικά την αφετηρία της μακεδονικής κυριαρχίας στα πολιτικά πράγματα της Ελλάδας για σχεδόν έναν [[αιώνας|αιώνα]].
Επίσης, παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον και από στρατιωτική άποψη, αναδεικνύοντας ολοφάνερα την υπεροχή της [[
== Πριν τη Χαιρώνεια ==
Γραμμή 37:
== Η μάχη ==
Και οι δύο αντίπαλες παρατάξεις διέπονταν από ακμαίο φρόνημα. Ο Φίλιππος είχε καταφέρει να εμφυσήσει υψηλή αυτοπεποίθηση και ηθικό στο στράτευμά του, αισθήματα που οπωσδήποτε ενισχύονταν σημαντικά από τις πρόσφατες, πολλαπλές νίκες του. Οι Αθηναίοι και οι Βοιωτοί δεν υστερούσαν καθόλου σε ανδρεία και γενναιότητα, ενώ παράλληλα καλούνταν να υπερασπιστούν τις πατρίδες τους.
=== Η διάταξη των δυνάμεων ===
[[Αρχείο:Battle of Chaeronea, 338 BC el.svg|300px|thumb|Μάχη της Χαιρώνειας.]]
Ο Φίλιππος τοποθέτησε τους επιφανείς [[Εταίροι|Εταίρους]] στο αριστερό κέρας της παράταξης, αναθέτοντας την διοίκησή του στο δεκαοκταετή τότε γιο του [[Μέγας Αλέξανδρος|Αλέξανδρο]]. Ο διάδοχος του θρόνου, παρά το μικρό της ηλικίας του, είχε προηγούμενη πολεμική εμπειρία εναντίον του θρακικού φύλου των [[Μαίδοι|Μαίδων]], το οποίο και συνέτριψε ενώ ο Φίλιππος πολιορκούσε την [[Πέρινθος|Πέρινθο]] και το Βυζάντιο (340 π.Χ.). Αν και δεν έχουν διασωθεί λεπτομερείς περιγραφές για τη διάταξη των δυνάμεων των δύο αντιπάλων, οι τάξεις της μακεδονικής φάλαγγας έλαβαν θέση μάλλον στο κέντρο της παράταξης, συνεπικουρούμενες από μονάδες ελαφρύτερου πεζικού και [[ψιλοί|ψιλών]]. Ο βασιλιάς κατέλαβε τη δεξιά πτέρυγα, όπως όριζαν τα μακεδονικά στρατιωτικά ήθη, ηγούμενος των [[Υπασπιστές|Υπασπιστών]], επίλεκτου τμήματος του πεζικού.
Στο αντίπαλο στρατόπεδο, οι Αθηναίοι παρέταξαν τα τμήματα της φάλαγγάς τους κατά φυλή, όπως συνήθιζαν, στην αριστερή πτέρυγα και το κέντρο, μαζί με τους οπλίτες των υπόλοιπων συμμάχων. Οι στρατηγοί [[Χάρης ο Αθηναίος|Χάρης]] και [[Λυσικλής (4ος αιώνας π.Χ.)|Λυσικλής]] είχαν το γενικό πρόσταγμα των αθηναϊκού στρατού, ενώ είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι ο γνωστός Δημοσθένης εντάχθηκε στις τάξεις των οπλιτών. Διοικητής του Κοινού των Βοιωτών ήταν ο Θηβαίος στρατηγός [[Θεαγένης ο Θηβαίος|Θεαγένης]], ο οποίος τοποθέτησε τα στρατεύματα του στο δεξιό άκρο του κέντρου και το δεξιό κέρας όλου του σχηματισμού, αντίκρυ από τις δυνάμεις του Αλέξανδρου. Από τη μάχη δεν απουσίαζε φυσικά ο περίφημος [[Ιερός Λόχος Θηβών|Ιερός Λόχος]], μονάδα που αποτελούταν από 300 επίλεκτους και άριστα εκπαιδευμένους άνδρες της θηβαϊκής κοινωνίας.
Συνολικά, η δύναμη του μακεδονικού στρατού ανερχόταν σε τουλάχιστον 2.000 ιππείς και πάνω από 30.000 πεζούς. Οι συνδυασμένες δυνάμεις των συμμάχων, υστερούσαν αριθμητικά ελάχιστα απέναντι στους Μακεδόνες σύμφωνα με την εκδοχή του ιστορικού [[Διόδωρος Σικελιώτης|Διόδωρου Σικελιώτη]], ενώ ο [[Ιουστίνος (ιστορικός)|Ιουστίνος]] ισχυρίζεται ότι οι σύμμαχοι υπερτερούσαν σε αριθμό.
Γραμμή 58:
=== Οι απώλειες ===
[[Αρχείο:Chaironeia lion.JPG|190px|μικρογραφία|δεξιά|Ο Λέων της Χαιρώνειας το 2009
Η συμπλοκή ήταν αναμφίβολα πολύνεκρη. Σκοτώθηκαν περισσότεροι από 1.000 Αθηναίοι ενώ παραδόθηκαν τουλάχιστον 2.000 και έγιναν αιχμάλωτοι πολέμου. Δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία για τις απώλειες των Βοιωτών, αλλά οι νεκροί, οι τραυματίες και οι αιχμάλωτοι πιθανότατα ανέρχονται σε χιλιάδες. Ο διοικητής τους, στρατηγός Θεαγένης, έπεσε ηρωικά.
Ο αρχαίος ιστορικός [[Πολύαινος ο ρήτορας|Πολύαινος]] αναφέρει επίσης ότι, από τους άλλους συμμάχους, οι Αχαιοί έχασαν αρκετούς άνδρες λόγω των τρομερών επελάσεων του αντίπαλου ιππικού εναντίον τους.
Οι απώλειες των Μακεδόνων δεν είναι γνωστές, αλλά με κριτήριο τη σφοδρότητα της σύγκρουσης πρέπει να υπήρχαν αρκετοί νεκροί και πολλοί περισσότεροι τραυματίες στις τάξεις τους.{{πηγή}}
Αρχαιολογικές ανασκαφές κοντά στο πεδίο της μάχης, στην περιοχή κάτω από το [[Λέων της Χαιρώνειας|Λιοντάρι της Χαιρώνειας]], αποκάλυψαν 254 σκελετούς ανδρών, πιθανά τους νεκρούς του [[Ιερός Λόχος Θηβών|Ιερού Λόχου]]. Από αυτούς, δύο είχαν αποτεφρωθεί και οι υπόλοιποι απλά ενταφιαστεί.<ref>Krentz, Peter. Συμβολή στο ''The Cambridge History of Greek and Roman Warfare - Volume I: Greece, the Hellenistic World and the Rise of Rome'' (ed. P. Sabin, H. Van Vees, M. Witby), Cambridge University Press, 2007, σ.175. ISBN 978-0-521-78273-9.</ref>
== Συνέπειες ==
Ο ρήτορας Δημοσθένης κατόρθωσε να διαφύγει και συνέχισε να κηρύττει με θέρμη και ζήλο τις αντιμακεδονικές του θέσεις. Η τύχη του στρατηγού [[Λυσικλής (4ος αιώνας π.Χ.)|Λυσικλή]] ήταν τραγική, αφού λοιδωρήθηκε έντονα και καταδικάστηκε σε θάνατο.
Ο θριαμβευτής Φίλιππος έστησε τρόπαιο για ανάμνηση της σπουδαίας νίκης και παρέδωσε τους νεκρούς για ταφή. Το αποτέλεσμα της μάχης ανέδειξε το μακεδονικό βασίλειο ως πρωτεύουσα δύναμη και επισφράγισε τις πολυετείς προσπάθειες του Φιλίππου για ένωση του ελληνικού κόσμου.
Γεγονός είναι βέβαια πως οι πόλεις της Αθήνας και της Θήβας εξεγέρθηκαν εναντίον του μακεδονικού ζυγού
== Παραπομπές ==
| |||