Χριστιανισμός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Fobizou (συζήτηση | συνεισφορές)
μεταφορά κριτικής σε νέο λήμμα.
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
{{Προστασία}}
{{Ουδετερότητα}}{{χριστιανισμός}}
 
Γραμμή 125 ⟶ 126 :
Το μάθημα των θρησκευτικών στην Ελλάδα είναι υποχρεωτικό για όλους τους μαθητές, εξαίρεση μπορούν να ζητήσουν οι αλλόθρησκοι ενώ κάθε χρόνο, το υπουργείο παιδείας εκδίδει εγκυκλίους για [[Απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών στην Ελλάδα|απαλλαγή από το μάθημα]], που ισχύουν για 1 χρόνο. Το μάθημα παρόλο που αποκτά χαρακτήρα [[Θρησκειολογία|θρησκειολογίας]] κατά τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και κάνει εκτεταμένες αναφορές σε πολλές άλλες θρησκείες κατά κανόνα είναι ομολογιακό και εστιάζει στην επικρατούσα θρησκεία, τον Χριστιανισμό.<ref>{{Cite news|url=http://www.huffingtonpost.gr/sotiris-mitralexis/-_7611_b_12254268.html|title=Το μάθημα των Θρησκευτικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση|date=2016-10-01|newspaper=HuffPost Greece|language=el-GR|accessdate=2018-01-01}}</ref> Η ύλη του μαθήματος καθορίζεται από το [[Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων|υπουργείο Παιδείας]] και την [[Ιερά Σύνοδος|Ιερά Σύνοδο]].
 
[[== Κριτική του Χριστιανισμού]] ==
==Δείτε επίσης==
 
[[Κριτική του Χριστιανισμού]]
Ο Χριστιανισμός από την αρχή της ιστορίας του έχει δεχτεί κριτική. Σήμερα οι κυριότεροι κριτικοί του Χριστιανισμού εστιάζουν στον ιστορικό του ρόλο, δηλαδή στην υποτιθέμενη προώθηση της δουλείας, του ρατσισμού και του μυσογυνισμού και επίσης στην υποτιθέμενη καταπίεση προς τις επιστήμες και την πρόοδο, η οποία έλαβε χώρα τον Μεσαίωνα. Επίσης, το κίνημα των αθεϊστών υποστηρίζει ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις για την ύπαρξη του θεού και ότι ο Χριστιανισμός όπως και οι υπόλοιπες θρησκείες υπάρχουν για λόγους πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής σκοπιμότητας.
[[Αρχείο:Bust_philosopher_Louvre_Ma544.jpg|μικρογραφία|Ο Κέλσος, Έλληνας φιλόσοφος ο οποίος έγραψε το έργο "Αληθινός Λόγος" στο οποίο ισχυριζόταν ότι οι χριστιανοί οδηγούνται από τυφλή πίστη και όχι από τη λογική. Το έργο απαγορεύτηκε στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και τα αντίτυπα του κάηκαν μετά από εντολή του Μέγα Θεοδοσίου]]
[[Αρχείο:Charles_darwin.gif|μικρογραφία|H θεωρία του [[Κάρολος Δαρβίνος|Κάρολου Δαρβίνου]] περί [[Η καταγωγή των ειδών|Καταγωγής των Ειδών]], έδωσε ώθηση στον [[Σκεπτικισμός|σκεπτικισμό]] κατά του Χριστιανισμού, αφού αμφισβητούσε την δημιουργία του ανθρώπου από το Θεό, καθώς και το [[Προπατορικό αμάρτημα|προπατορικό Αμάρτημα]], το οποίο έχει βασική θέση στην Χριστιανική θεολογία]]
 
=== Κριτική του Χριστιανισμού στην διάρκεια της Ιστορίας ===
H άμεση κριτική από τους Ιουδαίους είναι πως ο Ιησούς Χριστός δεν μπορεί να είναι ο μεσσίας αφού δεν εκπλήρωσε τις προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης<ref>''Jews and Christians: The Parting of the Ways, A.D. 70 to 135'' by James D. G. Dunn 1999 ISBN 0-8028-4498-7 pages&nbsp;112–113</ref>
 
To 178, ο [[Κέλσος]], στο έργο του Αληθής Λόγος, άσκησε πολεμική εναντίον των Χριστιανών, τους οποίους κατηγορούσε για πίστη και εγκατάλειψη της λογικής. Ισχυρίζεται πως ο Θεός θα έπρεπε να ήτανε λογικός, και η νεκρανάσταση δεν είναι λογική πορεία πραγμάτων, άρα ο Θεός των Χριστιανών είναι παράλογος, πράγμα που είναι αντιφατικό. Επιπλέον επεξεργάζεται το [[πρόβλημα του κακού]] και βρίσκει ασύμβατη την ταυτόχρονη ύπαρξη και Θεού και Δαιμόνων. Το έργο καταστράφηκε μετά από εντολή του Θεοδοσίου Β', όμως γνωρίζουμε το περιεχόμενο του μέσα από άλλες πηγές.<ref>{{Cite web|url=http://www.earlychristianwritings.com/text/celsus3.html|title=The True Doctrine of Celsus|last=|first=|date=|website=|publisher=|accessdate=12/7/2015}}</ref>
 
Τον 3ο αιώνα, η κριτική κατά του Χριστιανισμού είναι δριμεία από τον [[Πορφύριος|Πορφύριο τον Τύριο]]. Το 15 τόμο έργο του "Κατά Χριστιανών" «Adversus Christianos» γράφτηκε ως μια ολοκληρωμένη επίθεση στο Χριστιανισμό.<ref>''The Encyclopedia of Christian Literature, Volume 1'' by George Thomas Kurian and James Smith 2010 {{ISBN|0-8108-6987-X}} page 527</ref><ref>''Apologetic Discourse and the Scribal Tradition'' by Wayne Campbell Kannaday 2005 {{ISBN|90-04-13085-3}} pages&nbsp;32–33</ref> Ήταν μια πολεμική πραγματεία που στόχευε στην ανασκευή των χριστιανικών δοξασιών και την καταπολέμηση των δογμάτων που με φανατισμό και μισαλλοδοξία στρέφονταν κατά των ελληνιστικών φιλοσοφιών και του ελληνικού τρόπου ζωής. Περίπου 30 χριστιανοί απολογητές προσπάθησαν να απαντήσουν στον Προφύριο, όπως οι Μεθόδιος, Ευσέβιος, Απολλινάρης, Αυγουστίνος και άλλοι. Για την ακρίβεια, όσα γνωρίζουμε για τον Πορφύριο είναι από τα έργα τους, αφού ο Αυτοκράτορας Θεοδόσιος ο Β, στην προσπάθεια του να επιβάλει το Χριστιανισμό στην αυτοκρατορία, διέταξε να καούν τα βιβλία του Προφύριου, το 435 και ξανά το 448.<ref name=":1">"Constantine and other emperors banned and burned Porphyry's work" (Digeser 1998:130).</ref><ref>Letter of Constantine proscribing the works of Porphyry and Arius, ''To the Bishops and People'', in Socrates Scholasticus, ''Historia Ecclesiastica'', i.9.30-31; Gelasius, ''Historia Ecclesiastica'', II.36; translated in Stevenson, J., (Editor; Revised with additional documents by [[W. H. C. Frend]]), ''A New Eusebius, Documents illustrating the history of the Church to AD 337'' (SPCK, 1987).</ref>
 
Με την επιβολή του χριστιανισμού από την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, οι κριτική στο Χριστιανισμό καταπιέστηκε μέχρι που εξαφανίστηκε<ref>Martin, Michael ''The Case Against Christianity'', pp. 3–4</ref>. Μια χιλιετία αργότερα, επανεμφανίστηκε η κριτική με το σχίσμα της Καθολικής εκκλησίας απο τους [[Προτεσταντισμός|Διαμαρτυρόμενους]] (Προτεστάντες) με επικεφαλής τον [[Μαρτίνος Λούθηρος|Μαρτίνο Λούθηρο]]. Μετά την εποχή του Διαφωτισμού και τις επιστημονικές ανακαλύψεις, ο Χριστιανισμός θα δεχόταν και άλλα πλήγματα από φιλοσόφους όπως ο Χιουμ, Βολταίρος και άλλοι<ref name="Martin, Michael p. 4">Martin, Michael ''The Case Against Christianity'', p. 4</ref>.
 
Τον 19ο αιώνα, ο [[Φρίντριχ Νίτσε|Νίτσε]] άρχισε να γράφει μια σειρά από αντιπαραθέσεις σχετικά με «αφύσικες» διδασκαλίες του Χριστιανισμού (π.χ. σεξουαλική αποχή), και συνέχισε την κριτική του Χριστιανισμού μέχρι το τέλος της ζωής του.<ref>''The Cambridge Companion to Nietzsche'' by Bernd Magnus, Kathleen Marie Higgins 1996 ISBN 0-521-36767-0 pages&nbsp;90–93</ref> Στον 20ο αιώνα, ο [[Αθεϊσμός|άθεος]] φιλόσοφος Μπέρτραντ Ράσελ εξέφρασε κριτική στον Χριστιανισμό στο έργο του «Γιατί δεν είμαι Χριστιανός», βασίζοντας την απόρριψη του Χριστιανισμού σε λογική επιχειρημάτων.<ref>''Russell on Religion: Selections from the Writings of Bertrand Russell'' by Bertrand Russell, Stefan Andersson and Louis Greenspan 1999 ISBN 0-415-18091-0 pages&nbsp;77–87</ref>
 
Σήμερα, Εβραίοι και Μουσουλμάνοι θεολόγοι επικρίνουν το δόγμα της Αγίας Τριάδας, δηλώνοντας ότι βάσει αυτού εμφανίζονται να υπάρχουν τρεις Θεοί και υποστηρίζοντας πως αυτό είναι ενάντια στο βασικό δόγμα του μονοθεϊσμού.<ref>''Christianity: An Introduction'' by Alister E. McGrath 2006 ISBN 1-4051-0899-1 pp.&nbsp;125–126.</ref> Ο σχολιαστής της Καινής Διαθήκης Robert M. Price, στο «The Christ Myth Theory and its problems», απέδωσε πιθανότητα σε μερικές ιστορίες της Βίβλου να βασίζονται εν μέρει σε μύθο.<ref>" The Christ Myth Theory and its Problems ", published 2011 by American Atheist press, Cranford, New Jersey, ISBN 1-57884-017-1</ref>
 
=== Κριτική του Χριστιανισμού για τον ιστορικό του ρόλο ===
Ορισμένες ερμηνείες ηθικών προτύπων που υπάρχουν στη Βίβλο (Παλαιά και Καινή Διαθήκη) θεωρούνται στη σύγχρονη εποχή αμφισβητούμενες από πολλές ομάδες ή άτομα. Μερικά από τα θέματα που συνήθως κριτικάρονται είναι απόψεις που υποστηρίζουν τη δουλεία, την αποικιοκρατία, την υποταγή της γυναίκας στον άνδρα, τη μη ανοχή σε άλλες θρησκείες, την καταδίκη της ομοφυλοφιλίας κ.ά.
 
==== Δουλεία ====
Οι απόψεις του Χριστιανισμού για τη δουλεία ήταν ποικίλες σε διάφορες περιοχές και διάφορες εποχές. Κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες η δουλεία υπό διάφορες μορφές ήταν μέρος της κοινωνικής ζωής της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Αυτό συνεχίστηκε και σε άλλες εποχές, μέχρι τουλάχιστον 18 αιώνες.<ref name="Robinson">{{Cite web|url=http://www.religioustolerance.org/chr_slav.htm|title=Christianity and slavery|last=Robinson|first=B. A.|year=2006|accessdate=2007-01-03}}</ref>
 
Ο Απόστολος Παύλος αναφερόμενος στη δουλεία στην Προς Εφεσίους επιστολή (6: 8), ούτε την απορρίπτει ούτε την αποδέχεται. Τίποτα στην εκεί παράγραφο δεν επιβεβαιώνει ότι η δουλεία θεωρείται φυσικώς αποδεκτή ή κατ' εντολήν του Θεού. Η άποψη του Παύλου μεταμορφώνει τον θεσμό της δουλείας σε σχέση με τις αντιλήψεις της αρχαιότητας. Κηρύσσει ότι ο δούλος είναι επίσης πλασμένος κατ' εικόνα του Θεού και πρέπει να τυγχάνει μεταχείρισης με σεβασμό. Κατά την παράδοση, οι πάπες Πίος Ι (θητεία π. 158-167) και Κάλλιστος Ι (π. 217-222) ήταν πρώην δούλοι.<ref>[http://www.newadvent.org/cathen/14036a.htm Catholic Encyclopedia] Slavery and Christianity</ref> Ο [[Αυγουστίνος Ιππώνος|Άγιος Αυγουστίνος]] έγραφε ότι η δουλεία είναι ενάντια στο θέλημα του Θεού και προκύπτει από την αμαρτία.<ref name="AugustineOnSlavery1">{{cite web|url=http://www.newadvent.org/fathers/120119.htm|title="Κεφάλαιο 15 - Of the Liberty Proper to Man's Nature, and the Servitude Introduced by Sin—A Servitude in Which the Man Whose Will is Wicked is the Slave of His Own Lust, Though He is Free So Far as Regards Other Men." in City of God (Book 19 )|accessdate=11 February 2016|quote=Ο Θεός ... δεν θέλησε το λογικό κατασκεύασμά Του, το οποίο ήταν όμοιο με Αυτόν, να έχει εξουσία πάνω σε οτιδήποτε άλλο εκτός από την άλογη κτίση - όχι άνθρωπος πάνω από άνθρωπο, αλλά άνθρωπος πάνω από τα ζώα
... η κατάσταση της δουλείας είναι αποτέλεσμα της αμαρτίας ... από τη φύση, όπως μας έφιαξε αρχικά ο Θεός, κανείς δεν είναι σκλάβος ούτε ανθρώπου ούτε αμαρτίας.|author1=Αυγουστίνος Ιππώνος}}</ref> Στις 13 Ιανουαρίου [[1435]] εκδόθηκε η πρώτη παπική βούλα που καταδίκαζε την υποδούλωση των εκχριστιανισμένων ιθαγενών Αφρικανών στα [[Κανάρια Νησιά]].<ref>[https://books.google.gr/books?id=ATq5_6h2AT0C&pg=PA260&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false Junius P. Rodriguez (εκδότης), The Historical Encyclopedia of World Slavery, Τόμ. 1, λήμμα "''Eugene IV, Papal Bulls of''"]</ref> Ακολούθησαν κατά καιρούς και άλλα παρόμοια διατάγματα. Η παπική βούλα ''Sublimis Deus'' του [[1537]] απευθυνόταν σε όλους γενικά τους πιστούς και όχι σε κάποια συγκεκριμένη περιοχή. Είχε ως βασικό στόχο την καταδίκη της δουλείας στη [[Λατινική Αμερική]]. Ακολούθησαν άλλες δύο βούλες που επέβαλαν ποινές στους παραβάτες.<ref>[http://www.churchinhistory.org/pages/booklets/slavery.htm Joel S Panzer, "The Popes and Slavery", The ChurchinHistory Information Centre.]</ref>
 
Το θέμα της δουλείας είναι παρόν στην Παλαιά και Καινή Διαθήκη. Ένα απόσπασμα του βιβλίου της Γενέσεως, στην Παλαιά Διαθήκη<ref>[http://users.sch.gr/aiasgr/Palaia_Diathikh/Genesis/Genesis_kef.6-11.htm#Kef.9 Παλαιά Διαθήκη, Γένεσις, Βιβλίο 9, στίχοι 25,26,27] Γεν. 9,25                   και είπε· “κατηραμένος θα είναι ο Χαμ και οι απόγονοί του. Υπηρέτης και δούλος θα είναι στους αδελφούς του”. Γεν. 9,26                  Είπε δε ακόμη ο Νώε· “ευλογημένος ο Θεός του Σημ και ο Χαναάν θα είναι δούλος αυτού κατά την δικαίαν απόφασιν του Θεού. Γεν. 9,27                   Ας αυξήση και ας πλατύνη ο Θεός την γενεάν και τας χώρας του Ιάφεθ και ας βάλη αυτόν να κατοική εις τας περιοχάς του Σημ, ο δε Χαναάν ας γίνη υπηρέτης του”.</ref>, όπου ο Νώε καταδικάζει τους απόγονους του Χαναάν να είναι δούλοι των υπολοίπων, χρησιμοποιήθηκε από την Εκκλησία για να δικαιολογήσει την ύπαρξη δουλείας στον κόσμο.<ref name="Robinson" /> Σχετικά με την δουλεία, ο Θωμάς ο Ακινάτης δίδασκε πως παρόλο που η υπαγωγή ενός ανθρώπου σε άλλο δεν είναι μέρος της αρχικής πρόθεσης του φυσικού νόμου, είναι αποδεκτή και κοινωνικά χρήσιμη σε ένα κόσμο ο οποίος έχει επηρεαστεί από το πρωπατορικό αμάρτημα.<ref>{{cite web|url=http://www.firstthings.com/article/2007/01/development-or-reversal-37|title=Development or Reversal?|last=Cardinal Dulles|first=Avery|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100731064009/http://www.firstthings.com/article/2007/01/development-or-reversal-37|archivedate=2010-07-31|deadurl=yes|df=}}</ref> Σύμφωνα με τον John Francis Maxwell, ο Θωμάς ο Ακινάτης αποδέκτηκε την Αριστοτέλια οπτική για την δουλεία, όπως και τους τίτλους ιδιοκτησίας για σκλάβους που είχαν προκύψει από το Ρωμαϊκό Δίκαιο. Προσπάθησε να τους συμφιλιώσει με την χριστιανική παράδοση..Αποδέχεται πως η συμβιωτική σχέση αφεντικού-σκλάβου είναι ωφελεί και τους δυο. Επειδή ισχυρίζεται πως η δουλία υπάρχει ως αποτέλεσμα του πρωπατορικού αμαρτήματος, μπορεί να εξηγησει την Αριστοτέλια διδαχή πως ορισμένοι άνθρωποι ειναι σκλάβοι εκ φύσεως, όπως τα άψυχα εργαλεία..<ref>John Francis Maxwell (1975) [http://www.anthonyflood.com/maxwellslaverycatholicchurch.pdf Slavery and the Catholic Church]. Barry Rose Publishers. p. 47</ref> Η άποψη του Θωμά του Ακινάτη, ήταν συνέχισε να υφίσταται εως τα τέλη του 18ου αιώνα.<ref>John Francis Maxwell (1975) [http://www.anthonyflood.com/maxwellslaverycatholicchurch.pdf Slavery and the Catholic Church]. Barry Rose Publishers. p. 84</ref>Ο καθολικός ιερέας Fr. [[Bede Jarrett]], ισχυρίζεται πως ο Ακινάτης εκτιμούσε πως η δουλεία ήταν αποτέλεσμα του πρωπατορικού αμαρτήματος, και για αυτό, ήταν δικαιολογημένη. .<ref name="Jarrett1968">{{cite book|title=Social Theories in the Middle Ages 1200-1500|first=Bede|last=Jarrett|publisher=Psychology Press|isbn=978-0-7146-1327-7|date=1 January 1968|page=97|url=https://books.google.com/books?id=Z0Z8hKPPcsYC&pg=PA97|accessdate=31 December 2011}}</ref><ref name="Herbert2003">{{cite book|title=A Philosophical History of Rights|first=Gary B.|last=Herbert|publisher=Transaction Publishers|isbn=978-0-7658-0542-3|date=1 August 2003|page=62|url=https://books.google.com/books?id=sfytrGYF-1cC&pg=PA62|accessdate=31 December 2011}}</ref>
 
Σχετικά με την δουλεία, ο Θωμάς ο Ακινάτης δίδασκε πως παρόλο που η υπαγωγή ενός ανθρώπου σε άλλο δεν είναι μέρος της αρχικής πρόθεσης του φυσικού νόμου, είναι αποδεκτή και κοινωνικά χρήσιμη σε ένα κόσμο ο οποίος έχει επηρεαστεί από το πρωπατορικό αμάρτημα.<ref>{{cite web|url=http://www.firstthings.com/article/2007/01/development-or-reversal-37|title=Development or Reversal?|last=Cardinal Dulles|first=Avery|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100731064009/http://www.firstthings.com/article/2007/01/development-or-reversal-37|archivedate=2010-07-31|deadurl=yes|df=}}</ref> Σύμφωνα με τον John Francis Maxwell, ο Θωμάς ο Ακινάτης αποδέκτηκε την Αριστοτέλια οπτική για την δουλεία, όπως και τους τίτλους ιδιοκτησίας για σκλάβους που είχαν προκύψει από το Ρωμαϊκό Δίκαιο. Προσπάθησε να τους συμφιλιώσει με την χριστιανική παράδοση..Αποδέχεται πως η συμβιωτική σχέση αφεντικού-σκλάβου είναι ωφελεί και τους δυο. Επειδή ισχυρίζεται πως η δουλία υπάρχει ως αποτέλεσμα του πρωπατορικού αμαρτήματος, μπορεί να εξηγησει την Αριστοτέλια διδαχή πως ορισμένοι άνθρωποι ειναι σκλάβοι εκ φύσεως, όπως τα άψυχα εργαλεία..<ref>John Francis Maxwell (1975) [http://www.anthonyflood.com/maxwellslaverycatholicchurch.pdf Slavery and the Catholic Church]. Barry Rose Publishers. p. 47</ref> Η άποψη του Θωμά του Ακινάτη, ήταν συνέχισε να υφίσταται εως τα τέλη του 18ου αιώνα.<ref>John Francis Maxwell (1975) [http://www.anthonyflood.com/maxwellslaverycatholicchurch.pdf Slavery and the Catholic Church]. Barry Rose Publishers. p. 84</ref>Ο καθολικός ιερέας Fr. [[Bede Jarrett]], ισχυρίζεται πως ο Ακινάτης εκτιμούσε πως η δουλεία ήταν αποτέλεσμα του πρωπατορικού αμαρτήματος, και για αυτό, ήταν δικαιολογημένη. .<ref name="Jarrett1968">{{cite book|title=Social Theories in the Middle Ages 1200-1500|first=Bede|last=Jarrett|publisher=Psychology Press|isbn=978-0-7146-1327-7|date=1 January 1968|page=97|url=https://books.google.com/books?id=Z0Z8hKPPcsYC&pg=PA97|accessdate=31 December 2011}}</ref><ref name="Herbert2003">{{cite book|title=A Philosophical History of Rights|first=Gary B.|last=Herbert|publisher=Transaction Publishers|isbn=978-0-7658-0542-3|date=1 August 2003|page=62|url=https://books.google.com/books?id=sfytrGYF-1cC&pg=PA62|accessdate=31 December 2011}}</ref>
 
Στην σύγχρονη κατάργηση της δουλείας στα χριστιανικά κράτη, πρωτοστάτησαν ορισμένες προτεσταντικές Εκκλησίες όπως των Κουάκερων και των Ευαγγελιστών, ήδη από τον ύστερο 17ο αιώνα.<ref>[http://www.bbc.co.uk/religion/religions/christianity/history/slavery_1.shtml Richard Reddie, "Atlantic slave trade and abolition", Παράγραφος "Abolition", BBC]</ref>
 
Τον 17-18ο αιώνα, η Καθολική Εκκλησία αποκήρυξε τη δουλεία. Σήμερα, μόνο ορισμένες περιθωριακές Χριστιανικές ομάδες, όπως η [[Κου-Κλουξ-Κλαν]]<ref>Al-Khattar, Aref M. (2003). ''Religion and terrorism: an interfaith perspective''. Westport, CT: Praeger. pp. 21, 30, 55, 91.</ref>, άλλες οργανώσεις Μίσους και περιθωριακές Χριστιανικές ομάδες, υποστηρίζουν την ύπαρξη της, βασιζόμενοι κυρίως επάνω στους στίχους της Παλαιάς Διαθήκης.<ref name="Martin1996a">Martin, William. 1996. ''With God on Our Side: The Rise of the Religious Right in America''. New York: Broadway Books.</ref><ref name="Diamond1998p213">Diamond, Sara, 1998. ''Not by Politics Alone: The Enduring Influence of the Christian Right'', New York: Guilford Press, p.213.</ref><ref name="OrtizKennedy">Ortiz, Chris 2007. [http://www.chalcedon.edu/blog/2007_09_01_archive.php#3737641030821242405 "Gary North on D. James Kennedy"], [[Chalcedon Foundation|Chalcedon Blog]], 6 September 2007.</ref>
[[Αρχείο:Arab_captives_are_brought_before_Emperor_Romanos_III.png|κέντρο|μικρογραφία|780x780εσ|Αιχμάλωτοι άραβες μπροστά στον αυτοκράτορα Ρωμανό Γ]]
Στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία, σύμφωνα με τον Γκαρυ Ροππερ (Garry Ropper ), πριν τον 19ο αιώνα, καμιά ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αποκηρύξει την σκλαβιά (Καθολικής, Ελληνικής ή Ρώσικης συμπεριλαμβανομένων). Κατά τον ίδιο, η δουλεία δεν ήταν ηθικό ζήτημα στις παλαιές θρησκείες, και μάλιστα σε ισλαμικές χώρες η απελευθέρωση των δούλων δεν ολοκληρώθηκε πριν τον Β' ΠΠ και αυτό λόγω πιέσεων από Δυτικά κράτη.<ref>[https://books.google.com.cy/books?id=pKiM74AgJlwC&pg=PA58&dq=Greek+Orthodox+Church+slavery&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjM1PaF2cDYAhWEECwKHRTgAWwQ6AEIMTAC#v=onepage&q=Greek%20Orthodox%20Church%20slavery&f=false Gary Lee Roper</ref> <ref>{{Cite book|title=Antebellum Slavery: The Orthodox Christian View|first=Gary Lee Roper|last=|isbn=|year=2009|location=ΗΠΑ|page=38, 39, 58|url=https://books.google.com.cy/books?id=pKiM74AgJlwC&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false}}.</ref> Η μετατροπή σε σκλάβο απαγορευόταν από το Ισλάμ ή την Καθολική εκκλησία, αλλά δεν υπήρχε ανάλογη απαγόρευση από την Ορθόδοξη εκκλησία. <ref>{{Cite book|title=Eurasian Slavery, Ransom and Abolition in World History, 1200-1860|first=Christoph Witzenrath|last=|isbn=|year=|location=|page=82|url=https://books.google.com.cy/books?id=7LG1CwAAQBAJ&printsec=frontcover&dq=Eurasian+Slavery,+Ransom+and+Abolition+in+World+History,+1200-1860&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiD0piS3sDYAhXDBywKHSdZAmYQ6AEIJTAA#v=onepage&q=Eurasian%20Slavery%2C%20Ransom%20and%20Abolition%20in%20World%20History%2C%201200-1860&f=false}}</ref> Στο Βυζάντιο η σκλαβιά ήταν διαδεδομένη και αποδεκτή καθόλη την πορεία της ιστορίας του.<ref name="jo2">{{cite book|title=A Companion to Byzantium|first=Liz|last=James|publisher=John Wiley & Sons|isbn=9781444320022|date=2010|page=90}}</ref>
 
===== Απάντηση στην κριτική =====
Εγκύκλιοι όπως η Dum Diversas έγιναν αντιληπτές τότε και ακόμα σήμερα ως αποδοχή της δουλείας στην Αμερική. Θεωρείται ότι οι παπικές βούλες δεν εκφράζουν απαραίτητα ένα δόγμα, και λίγες από αυτές θεωρούνται παραδείγματα αλάθητου του Πάπα. Αυτή έρχεται σε αντίθεση με άλλες αντιλήψεις της Καθολικής Εκκλησίας για τη δουλεία, την οποία ο Θωμάς Ακινάτης χαρακτήριζε απόλυτη αμαρτία. Στο ερώτημα γιατί η Καθολική Εκκλησία δεν έκανε κάτι τις αγριότητες στην Αμερική, ο Τιμ Στανλευ απαντά ότι, πρώτον, ότι η ίδια η Καθολική Εκκλησία περιλάμβανε παραβάτες, όπως ο Πάπας Ινοκέντιος VIII που κάποτε αποδέχθηκε εκατό δούλους ως δώρο. Δεύτερον, ενώ η μεσαιωνική Καθολική Εκκλησία είχε μεγάλη πνευματική ισχύ, η εγκόσμια ισχύς της δεν ήταν αυτή που πιστεύουν οι σύγχρονοι κριτικοί. Το 1527 η Ρώμη λεηλατήθηκε από τους Ισπανούς και συχνά ο Πάπας ήταν αιχμάλωτος αποικιοκρατών βασιλιάδων. Το εύθραυστο της εξουσίας της Εκκλησίας επιβεβαιώθηκε με τη Μεταρρύθμιση του Προτεσταντισμού. Έτσι, η Καθολική Εκκλησία, αναγνωρίζοντας τα όρια των δυνάμεών της, αποδεχόταν τη δουλεία σαν μια αρνητική πραγματικότητα του ανθρώπου (όπως ο πόλεμος) και προσπάθησε να απαλύνει τα χειρότερα αποτελέσματά της. Διόρισε έναν επίσημο Προστάτη των Ινδιάνων στη δεκαετία του 1610 και βοήθησε στο να γραφτούν εργασιακές διατάξεις που να ορίζουν τα δικαιώματα των σκλάβων και τις ευθύνες των αφεντικών τους. Στην Παραγουάη του 17ου αιώνα οι Ιησουίτες ίδρυσαν μια τεράστια επικράτεια όπου οι ιθαγενείς ήταν ελεύθεροι να έχουν τον δικό τους πολιτισμό αν γίνονταν Καθολικοί. Λάμβαναν εκπαίδευση και απολάμβαναν ελευθερίες που ήταν μοναδικές στη Λατινική Αμερική. Επειδή απειλούνταν από τους δουλέμπορους, επιτράπηκε να σχηματίσουν πολιτοφυλακές για να αμυνθούν. Όταν οι Ιησουίτες διώχθηκαν από την Αμερική το 1767, το δουλεμπόριο ξανάρχισε.<ref>[http://www.historytoday.com/tim-stanley/atheists-slaves-simplicity Tim Stanley, "Atheists: Slaves to Simplicity" (Άθεοι: Σκλάβοι της Απλοϊκότητας), ''History Today'', Vol.62, Issue 9, September 2012.]</ref>
 
==== Κριτική για υποβάθμιση της θέσης της γυναίκας ====
[[Αρχείο:JeffertsSchori.JPG|μικρογραφία|H Katharine Jefferts Schori, η πρώτη γυναίκα αρχιεπίσκοπος της Επισκοπικής Εκκλησίας των ΗΠΑ. Θητεία 2006-2015.]]
Το θέμα της υποβάθμισης του ρόλου της γυναίκας είναι άλλη μια γραμμή κριτικής στον Χριστιανισμό. Πολλοί φεμινιστές κατηγορούν την Αγία Γραφή πως οι ανδροκεντρικές ιστορίες συμβάλλουν στην πατριαρχία.<ref>{{cite book|title=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|first=Nancy|last=Frankenberry|publisher=Metaphysics Research Lab, Stanford University|date=1 January 2011|editor-last=Zalta|editor-first=Edward N.|url=https://plato.stanford.edu/archives/win2011/entries/feminist-religion/|via=Stanford Encyclopedia of Philosophy}}</ref> Πολλές γυναίκες εμφανίζονται στην Αγία Γραφή με υποβαθμισμένο ρόλο.<ref>{{cite web|url=http://www.religioustolerance.org/ofe_bibl.htm|title=THE STATUS OF WOMEN IN THE OLD TESTAMENT|publisher=}}</ref> Για παράδειγμα, οι γυναίκες καλούνται να σιωπούν στις εκκλησίες, και να υποτάσσονται στον άνδρα τους, σύμφωνα με την Α' Επιστολή προς Κορινθίους.<ref>[http://www.imgap.gr/file1/AG-Pateres/AG%20KeimenoMetafrasi/KD/07.%20KorA.htm Καινή Διαθήκη, Α' Επιστολή προς Κορινθίους από Απ. Παύλο] Α Κορ. 14,34            Κατά την τάξιν δε που επικρατεί εις όλας τας Εκκλησίας των Χριστιανών, αι γυναίκες σας εις τας συγκεντρώσεις των πιστών ας σιωπούν. Διότι δεν είναι επιτετραμμένον εις αυτάς να ομιλούν και να διδάσκουν, αλλά να υποτάσσωνται, όπως και ο νόμος του Θεού λέγει. Α Κορ. 14,35            Εάν δε και θέλουν να μάθουν κάτι που δεν γνωρίζουν η κάτι που ελέχθη εις την σύναξιν και δεν το εννόησαν, ας ερωτούν δι' αυτό τους άνδρας των στο σπίτι. Διότι είναι απρεπές και άκοσμον δια τας γυναίκας να ομιλούν και να διδάσκουν εις την σύναξιν των πιστών κατά την ώραν της λατρείας.</ref> Ο Ιησούς ακόμη, στον γάμο της Κανά, φέρεται ότι μιλάει απότομα στην μητέρα του, με τρόπο που παραβιάζει την εντολή για να τιμάει κάποιος τους γονείς του.<ref>Schalom Ben-Chorin.''Brother Jesus: the Nazarene through Jewish eyes.'' U of Georgia Press, 2001. {{ISBN|978-0-8203-2256-8}}, p.66</ref>
 
Σύμφωνα με την φεμινίστρια Barbara G. Walker η θρησκεία αποτελεί την ρίζα του σεξισμού. Η Walker καταγράφει την υποτίμηση της γυναίκας από διάφορους κλασσικούς χριστιανούς συγγραφείς όπως τον [[Τερτυλλιανός|Τερτυλλιανό]] που χαρακτήριζε κάθε γυναίκα ως "πήλη του διαβόλου", ενώ θεωρούσε την γυναίκα υπαίτιο για τον θάνατο του Ιησού. Ο Κλήμης ο Αλεξανδρινός (Titus Flavius Clemens) σχολίαζε πως κάθε γυναίκα έπρεπε να νοιώθει ντροπή μόνο και μόνο που είναι γυναίκα. O Απόστολος Πέτρος στο [[Ευαγγέλιο του Θωμά|κατά Θωμά ευαγγέλιο]] έλεγε πως η γυναίκα δεν αξίζει να έχει ζωή. Ο Άγιος Odo of Cluny είπε πως οι γυναίκες είναι σάκος από περιττώματα. Ο Θωμάς ο Ακινάτης δίδασκε πως οι γυναίκες είναι εκ φύσεως ελαττωματικές, ατελείς άντρες και γεννήθηκαν επειδή ο πατέρας ήταν άρρωστος ή αμαρτωλός. Μέχρι και σήμερα, η Καθολική Εγκυκλοπαίδια γράφει: "Το γυναικείο φύλο είναι απο κάποιες απόψεις κατώτερο του άνδρικου τόσο στο σώμα όσο και στην ψυχή." Στην δυτική κουλτούρα το ξυλοφόρτωμα της γυναίκας και η υποταγή της γυναίκας είναι σύμβολα του γάμου όπου για σκοπούς διακόσμισης για την υποδοχή του Νέου χρόνου στην Αλσατία, ένας ψεύτικος άνδρας έδερνε μια ψεύτικη γυναίκα. Από τον άμβωνα, οι άντρες διδασκόντουσαν να κτυπάνε τις γυναίκες τους και οι γυναίκες να φιλάνε το μαστίγιο που τις κτυπάει. Ένα εκκλησιαστικό κείμενο του 15ου αιώνα, γράφει πως ο άντρας πρέπει να τρομοκρατεί την γυναίκα του, και αν δεν το πετυχαίνει, τότε να την κτυπάει. Σύμφωνα με την Barbara Walker, το 85% των θυμάτων της Ιεράς εξέτασης ήταν γυναίκες. <ref>{{Cite news|url=https://ffrf.org/outreach/item/13784-religion-as-the-root-of-sexism|title=Religion as the root of sexism - Barbara G. Walker - Freedom From Religion Foundation|language=en-gb|accessdate=2018-01-06}}</ref>
 
Σύμφωνα με την δομική ([[Δομισμός|στουχτουραλιστική]]) ανάλυση της Βίβλου το βιβλικό κείμενο είναι γραμμένο σαν να είναι ανδρική μυθολογία<ref>{{Cite journal|url=https://www.jstor.org/stable/25002094|title=The Patriarchal Stamp of Scripture: The Implications of Structuralist Analyses for Feminist Hermeneutics|last=Pamela J. Milne|first=|date=|journal=Journal of Feminist Studies in Religion Vol. 5, No. 1 (Spring, 1989), page: 34 quote:"the biblical text itself is structured as male mythology"|accessdate=|doi=}}</ref> και έτσι ο Χριστιανισμός είναι ένα πατριαρχικό σύστημα. Η πατριαρχία δημιούργησε τον Θεό κατ' εικόνα του άνδρα.<ref>{{Cite book|title=Biblical and theological reflections by women from the third world|first=Louise|last=Tappa|isbn=|year=1986|location=Geneva|page=101}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://infidels.org/kiosk/article/quotwomen-are-the-root-of-all-evilquot-the-misogyny-of-religions-203.html|title="Women are the Root of All Evil" : The Misogyny of Religions|last=Daniela Kramer|first=|date=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref>
 
Σύμφωνα με την Katharine M. Rogers ο Χριστιανισμός είναι μισογυνίστικος και απαριθμεί στο βιβλίο της όσα θεωρεί ως συγκεκριμένα παραδείγματα από τις επιστολές του Αποστόλου Παύλου. Σύμφωνα με αυτή, οι βάσεις του πρώϊμου χριστιανικού μισογυνισμού- οι ενοχές για το φύλο, η επιμονή για γυναικεία υποταγή, ο φόβος για γυναικεία αποπλάνηση- είναι όλα στις επιστολές του Αποστόλου Παύλου. Πρόσφεραν άπλετα μισογυνίστικα κείμενα Θείας εμπνεύσεως, τα οποία κάθε χριστιανός συγγραφέας μπορούσε να τα χρησιμοποιήσει και αποσπάσματα από τις επιστολές του ακόμη χρησιμοποιούνται στον 20ο αιώνα από όσους αντιτίθενται στην ισότητα για τις γυναικες. <ref>Rogers, Katharine M. ''The Troublesome Helpmate: A History of Misogyny in Literature,'' 1966. quote:“The foundations of early Christian misogyny- its guilt about sex, its insistence on female subjection, its dread of female seduction- are all in St. Paul’s epistles. They provided a convenient supply of divinely inspired misogynistic texts for any Christian writer who chose to use them; his statements on female subjection were still being quoted in the twentieth century opponents of equality for women.”</ref>
 
===== Απάντηση στην κριτική =====
Κατά τον μελετητή της Καινής Διαθήκης Frank Stagg και την κλασσικίστρια Evelyn Stagg,<ref name="Staggs">Stagg, Evelyn and Frank. ''[[Woman in the World of Jesus (book)|Woman in the World of Jesus]].'' Westminster John Knox Pr, 1978. {{ISBN|978-0-664-24195-7}}</ref> τα Ευαγγέλια περιέχουν σχετικά πολλές αναφορές στις γυναίκες, σε σύγκριση με τη φιλολογία της εποχής, όπως συμφωνεί και ο μελετητής της Βίβλου Gilbert Bilezikian.<ref name="GB">Bilezikian, Gilbert. ''Beyond Sex Roles.'' Baker, 1989. {{ISBN|0-8010-0885-9}}</ref>{{rp|p.82}} Κανείς από αυτούς τους μελετητές δεν διακρίνει κανένα περιστατικό όπου ο Χριστός απαξιώνει, μειώνει, απωθεί ή στερεοτυποποιεί τις γυναίκες. Αντίθετα, κρίνουν ότι ο Χριστός απελευθερώνει και αποδέχεται τις γυναίκες.
 
Η Βρετανίδα ιερέας Jemima Thackray συμφωνεί πως αν διαβαστεί κυριολεκτικά η Βίβλος είναι μισογυνίστικη, αλλά θεωρεί πως η Αγία Γραφή δεν πρεπει να διαβαστεί σαν"...''εγχειρίδιο αυτοκινήτου ή επιστημονικό βιβλίο αλλά σαν σαν μια συλλογή από ιστορικά κείμενα, ποίηση (και τολμώ να πω, φαντασία)''". Κατ' αυτήν ο Χριστιανισμός στον πυρήνα του είναι γενναιόδωρος και ανοικτός στη διαφορετικότητα, γιατί βασίζεται στο παράδειγμα ενός ανθρώπου που έδωσε δύναμη στις γυναίκες αποδεχόμενος αυτές ως μαθήτριες μαζί με τους άνδρες, αγνοώντας τους νόμους της τελετουργικής καθαρότητας, υποστηρίζοντας τις πόρνες και τα δικαιώματα των γυναικών σε σχέση με το διαζύγιο. Για το ανωτέρω εδάφιο της Α' Προς Τιμόθεον, θεωρεί ότι για τα ήθη που επικρατούσαν τότε στην Ιουδαία, ήταν επαναστατικό, αφού όριζε ότι οι γυναίκες μπορούν να διδάσκονται, σε μια κοινωνία που δεν αποδεχόταν τη μαθητεία των γυναικών. <ref>[http://www.telegraph.co.uk/women/womens-life/10635510/Women-bishops-We-Christians-need-to-face-up-to-facts-about-Bible.html Jemima Thackray, "We Christians must face it: the Bible is hugely misogynistic" ("Εμείς οι Χριστιανοί πρέπει να το αντιμετωπίσουμε: η Βίβλος είναι εξαιρετικά μισογυνίστικη"), The Telegraph, 13-2- 2014]. Η αρθρογράφος είναι ιερέας στο Winchester, UK.</ref>
 
Στα πλαίσια του Χριστιανισμού αναπτύσσεται η [[Φεμινιστική θεολογία]] και ο [[Χριστιανικός φεμινισμός]] με στόχο την προαγωγή και κατανόηση της ισότητας ανδρών και γυναικών ηθικά, κοινωνικά και πνευματικά. Οι Χριστιανοί φεμινιστές/φεμινίστριες πιστεύουν ότι είναι απαραίτητη η συμμετοχή των γυναικών προς αυτή την κατεύθυνση, ώστε να υπάρξει καλύτερη αντίληψη του Χριστιανισμού.<ref>{{cite journal|url=http://fth.sagepub.com/content/15/2/145.short?rss=1&ssource=mfr|title=Modern Women, Traditional Abrahamic Religions and Interpreting Sacred Texts|last=Harrison|first=Victoria S.|date=January 2007|journal=Feminist Theology|issue=2|doi=10.1177/0966735007072020|volume=15|pages=145–159}}</ref> Οι ίδιοι πιστεύουν ότι ο Θεός δεν κάνει διακρίσεις βάσει βιολογικών χαρακτηριστικών όπως το φύλο και η φυλή.<ref>{{cite journal|url=http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/08164649993083|title=Theme: Feminisms, Religions, Cultures, Identities|last=McPhillips|first=Kathleen|date=October 1999|journal=Australian Feminist Studies|issue=30|doi=10.1080/08164649993083|volume=14|pages=255–258}}</ref>
 
Η Pamela Milne (1989) συνοψίζει τις διάφορες έως τότε σχολές φεμινιστικής ερμηνείας της Βίβλου, χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα την ερμηνεία των κεφαλαίων 2 και 3 της Γένεσης. Σύμφωνα με την Milne, υπάρχει το δίλλημα:είτε οι φεμινίστριες αποδέχονται το κείμενο της Βίβλου ως ιερό, εκθέτουμε την Πατριαρχία του και τελικά το απορρίπτουμε, είτε θα προσπαθήσουμε να το δούμε ως μη πατριαρχικό- αν και μάλλον δεν θα το δούμε έτσι, αφού δεν μπορεί να ανανήψει από το εδάφιο της Γένεσις 2-3. <ref>{{Cite journal|url=https://www.jstor.org/stable/25002094|title=The Patriarchal Stamp of Scripture: The Implications of Structuralist Analyses for Feminist Hermeneutics|last=Pamela J. Milne|first=|date=|journal=Journal of Feminist Studies in Religion Vol. 5, No. 1 (Spring, 1989), pp. 34|accessdate=|doi=}}</ref>
 
Η καθηγήτρια βιβλικών σπουδών Athalya Brenner επίσης συνοψίζει άλλες φεμινιστικές θεολογικές ή ιστορικές απόψεις για τη Βίβλο και ειδικά για τη θέση της γυναίκας κατά τη Γένεση, οι οποίες περιέχονται στο βιβλίο "Feminist Companion to Genesis". Κατά την Luise Schottroff, το α' κεφ. της Γένεσης δείχνει ότι ο άνδρας και η γυναίκα είναι ίσοι στη ζωή και ενώπιον του Θεού. Πιστεύει ότι για την ενοχοποίηση της γυναίκας ευθύνονται και οι παραδοσιακές κατευθυνόμενες (biased) ερμηνείες. Η Mary Phil Korsak επισημαίνει τις αντι-γυναικείες προκαταλήψεις (bias) σε προηγούμενες μεταφράσεις της Γένεσης και προτείνει μια νέα μετάφραση της Γένεσης στα αγγλικά. Η Helen Schungel-Straumann αντιπαραθέτει τις δύο περιγραφές της κατασκευής του ανθρώπου (κεφ. 1 και 2-3) και αναζητεί τις παραδόσεις γύρω από την ιστορία τους, τη σύνθεση και την (κυρίως χριστιανική) εξήγηση. Βρίσκει ότι η αφήγηση της Εδέμ είναι προγενέστερη της περιγραφής της δημιουργίας. Συμπεραίνει ότι άνδρας και γυναίκα είναι ίσοι στα βιβλικά κείμενα και ενώπιον του Θεού. Οι γυναίκες πρέπει να ανακτήσουν την ισότητα των φύλων μέσω της επιστροφής στα κείμενα.<ref>[https://books.google.gr/books?id=uqJG5_Xf1Z8C&pg=PA158&lpg=PA158&dq=david+jobling+on+genesis+analysis&source=bl&ots=rV6GtLkh84&sig=9nw8DlnnUrfzUlzHHfuu8K2HfM0&hl=el&sa=X&ved=0ahUKEwiB-tX_p8nYAhUQaVAKHQV8DjoQ6AEINTAC#v=onepage&q=david%20jobling%20on%20genesis%20analysis&f=false Athalya Brenner-Idan, "Feminist Companion to Genesis", Bloomsbury Publishing, 1993, σ. 14, 15.]</ref>
 
==== Βία ====
Μιά άλλη γραμμή κριτικής είναι η χριστιανική βία που έχει εκδηλωθεί είτε ως οργανωμένη σε επίσημα σύνολα, είτε από μικρές ομάδες, είτε με τις ευλογίες της εκκλησίας είτε από ακόλουθους του Χριστιανισμού. Η Αγία Γραφή πάντως, όπως και άλλα ιερά βιβλία (πχ το Κοράνι), έχει εκτενή αποσπάσματα που είτε αποδοκιμάζει είτε επιδοκιμάζει την βία.<ref name="Boustan">{{cite book|title=Violence, Scripture, and Textual Practice in Early Judaism and Christianity|first=Ra'anan S.|last=Boustan|publisher=BRILL|year=2010|page=3}}</ref><ref name="DarkPassages">{{cite news|url=http://www.boston.com/bostonglobe/ideas/articles/2009/03/08/dark_passages/|title=Dark Passages|last=Jenkins|first=Philip|date=March 8, 2009|quote=the Bible overflows with "texts of terror," to borrow a phrase coined by the American theologian [[Phyllis Trible]]. The Bible contains far more verses praising or urging bloodshed than does the Koran, and biblical violence is often far more extreme, and marked by more indiscriminate savagery. … If the founding text shapes the whole religion, then Judaism and Christianity deserve the utmost condemnation as religions of savagery.|accessdate=2010-11-26|periodical=Boston Globe}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/books/violence-more-common-in-bible-than-quran-text-analysis-reveals-a6863381.html|title='Violence more common' in Bible than Quran, text analysis reveals|last=Osborne|first=Samuel|date=9/2/2016|website=Indepented|publisher=|accessdate=}}</ref> Παραδείγματα χριστιανικής βίας αποτελούν οι Σταυροφορίες, οι πολλαπλές ευλογίες πολέμων, η υποστήριξη της θανατικής ποινής, η δικαιολόγηση της δουλείας και της αποικιοκρατίας, η βια κατά των γυναικών που πρέπει να υπόκεινται στην εξουσία των ανδρών.<ref name="Weaver">{{cite web|url=http://www.crosscurrents.org/weaver0701.htm#TEXT1|title=Violence in Christian Theology|year=2001|publisher=Cross Currents|accessdate=2010-10-27|author=J. Denny Weaver}}</ref> Σύμφωνα με την άποψη πολλών ιστορικών, ο Μέγας Κωνσταντίνος μετέτρεψε το Χριστιανισμό από διωκόμενη θρησκεία σε θρησκεία διώκτη.<ref>see e.g.: John Coffey, ''Persecution and Toleration on Protestant England 1558–1689'', 2000, p.22</ref><ref>{{cite book|title=The Scapegoat|first=Rene|last=Girard|page=204}}</ref> Η φράση του Ιησού Χριστού, "«Μη νομίσητε ότι ήλθον βαλείν ειρήνην επί την γην· ουκ ήλθον βαλείν ειρήνην, αλλά μάχαιραν» (Κατά Ματθαίον, 10, 24) χρησιμοποιήθηκε ως δικαιολόγηση για πολέμους από τους χριστιανούς.<ref name="mind" /> Επίσης, υπάρχουν περιπτώσεις αιματηρών επιθέσεων σε κλινικές όπου πραγματοποιούνται εκτρώσεις.<ref name="mind">{{Cite book|title=Terror in the Mind of God: The Global Rise of Religious Violence|author=Mark Juergensmeyer|publisher=University of California Press|isbn=0-520-24011-1|year=2004}}</ref>
 
H θέση της των διάφορων εκκλησιών στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο αποτελεί ζήτημα κριτικής. Στις 9 Ιουλίου 1933, το Βατικανό υπέγραψε συμφωνία με την Ναζιστική Γερμανία, κατά την οποία, προστάτεψε τα συμφέροντα της, τα οποία έθεσε υπεράνω ηθικών ανησυχιών. <ref>{{Cite journal|url=http://www.jstor.org/stable/23913466|title=Review of The Catholic Church and Nazi Germany|last=Gustafson|first=Merlin D.|date=1965|journal=Journal of Church and State|issue=2|volume=7|pages=255–257}}</ref>Σύμφωνα με τον Ισραηλινό Ιστορικό Γιτζακ Αραντ, οι εκκλησίες της πρώην ΕΣΣΔ, έκλεισαν τα μάτια μπροστά στις μαζικές διώξεις των Εβραίων.<ref>[http://www.yadvashem.org/odot_pdf/Microsoft%20Word%20-%203235.pdf The Christian Churches and the Persecution of Jewsin the Occupied Territories of the U.S.S.R] </ref> Κατά το 1943 ο Στάλιν επαναπροσέγγισε τη Ρωσική Εκκλησία, με σκοπό να τη χρησιμοποιήσει στις διεθνείς σχέσεις της ΕΣΣΔ. Η πλειοψηφία των σοβιετικών πολιτών δέχθηκε με ικανοποίηση τη νέα πολιτική της κυβέρνησης. Επανεμφανίστηκαν μαζικοί εκκλησιασμοί κατά τις γιορτές, καμπανοκρουσίες, λειτουργίες σε σπίτια κ.ά.<ref>[https://books.google.gr/books?id=vXCmBgAAQBAJ&pg=PT241&lpg=PT241&dq=orthodox+church+russia+ww2&source=bl&ots=LlwueeS9Id&sig=9FpNPSaPv5jSEIfr55z6MRgE7m0&hl=el&sa=X&ved=0ahUKEwjr8MD4wsHYAhUCKlAKHcRQDWg4ChDoAQgtMAE#v=onepage&q=orthodox%20church%20russia%20ww2&f=false Tatiana A. Chumachenko, Edward E. Roslof, Church and State in Soviet Russia: Russian Orthodoxy from World War II to the Khrushchev Years. Routledge, 2015, κεφ. "Conclusion"]</ref>
 
=== Κριτική από τον Αθεϊσμό ===
Ο αθεϊσμός επιδεικνύει κυρίως την έλλειψη αποδείξεων για την ύπαρξη του Θεού. Υπάρχει σειρά από επιχειρήματα, τα περισσότερα εκ των οποίων υπάρχουν προχριστιανικά, για την ύπαρξη ή μη, θεού. Αυτά χωρίζονται συνήθως σε [[Λογική|λογικά]] επιχειρήματα, προσπαθούν να δείξουν πως η έννοια του Θεού είτε είναι αυτο-αναιρούμενη είτε αντιφάσκει με τις ιδιότητες που του αποδίδονται (πάνσοφος, παντογνώστης, πανάγαθος, παντοδύναμος, πανταχού παρών κ.α). Τέτοια επιχειρήματα, επιχειρούν να αποκλείσουν την πιθανότητα ύπαρξης θεού και συνήθως αναφέρονται στις θεϊστικές και όχι [[Ντεϊσμός|ντεϊστικές]] ή παγανιστικές, μιας και οι τελευταίες δεν αποδίδουν τέτοιες ιδιότητες στον Θεό.<ref>{{Cite web|url=https://infidels.org/library/modern/nontheism/atheism/logical.html|title=Logical Arguments|last=|first=|date=|website=|publisher=The Secular Web|accessdate=19/5/2017}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|url=http://rationalwiki.org/wiki/Atheism#Logical|title=Why are people atheists? Logical.|last=|first=|date=|website=|publisher=|accessdate=17/5/2017}}</ref>
 
Μια άλλη γραμμή αθεϊστικών επιχειρημάτων είναι τα λεγόμενα «αποδεικτικά» επιχειρήματα. Τα αποδεικτικά επιχειρήματα εκλαμβάνουν δεδομένα ως αποδείξεις εναντίον του θεϊσμού.<ref name=":2">{{Cite web|url=https://infidels.org/library/modern/nontheism/atheism/evidential.html|title=Evidential Arguments|last=|first=|date=|website=|publisher=|accessdate=19/5/2017}}</ref> Τα αποδεικτικά επιχειρήματα είναι λιγότερο φιλόδοξα από τα λογικά επιχειρήματα επειδή, αντί να αποδεικνύουν ότι υπάρχει λόγος να μην πιστεύουν σε έναν θεό, υποδεικνύουν ότι δεν υπάρχει λόγος να πιστεύεις σε έναν θεό.<ref name=":3">{{Cite web|url=http://rationalwiki.org/wiki/Atheism#Evidential|title=Why are people atheists? Evidential|last=|first=|date=|website=|publisher=|accessdate=}}</ref> Αυτό που προτείνεται ως επαρκής απόδειξη μπορεί να είναι αρκετά υποκειμενικό, παρόλο που ο ορθολογισμός και η επιστήμη προσφέρουν κάποια τυποποίηση. Οι αθεϊστές θεωρούν πως τα διάφορα θαύματα ή υπερφυσικά γεγονότα που περιγράφουν τα διάφορα ιερά βιβλία μπορούν να εξηγηθούν με λογικό και φυσιοκρατικό τρόπο.<ref name=":3" />
 
Τα κυριότερα «αποδεικτικά» επιχειρήματα για όσους εκλαμβάνουν την Αγία Γραφή κυριολεκτικά είναι η θεωρία της [[Μεγάλη Έκρηξη|Μεγάλης Έκρηξης]] (big bang) και η θεωρία της [[Εξέλιξη|Εξέλιξης]]. Φυσικοί που είναι ταυτόχρονα και Ορθόδοξοι Εβραίοι, πιστεύουν ότι η Μεγάλη Έκρηξη είναι απόλυτα συμβατή με τη Γένεση. Ο [[Τζέραλντ Σρέντερ]] (Gerald Schroeder) στο βιβλίο του "Genesis and the Big Bang" εκφράζει τη θέση ότι τα γεγονότα που κατά την κοσμολογία ακολούθησαν τη Μεγάλη Έκρηξη σε διάστημα δισεκατομμυρίων ετών, και αυτά που περιγράφει η Γένεση σε διάστημα έξι ημερών, είναι μία και η αυτή πραγματικότητα εκφρασμένη με όρους που έχουν τεράστια διαφορά.<ref>[http://www.geraldschroeder.com/Genesis.aspx Gerald L. Schroeder, παρουσίαση του βιβλίου "Genesis and the Big Bang: The Discovery Of Harmony Between Modern Science And The Bible" του ιδίου.]</ref> Ο [[Νάθαν Αβίεζερ]] (Nathan Aviezer), σε ομιλία του σχετικά με τον εντοπισμό κυμάτων βαρύτητας, ανέφερε: “Χωρίς να εξετάσουμε ποιός ή τί την προκάλεσε, η μηχανική της δημιουργίας στη Μεγάλη Έκρηξη ταιριάζει απόλυτα με την περιγραφή της Γένεσης. Αν έπρεπε να διατυπώσω μια θεωρία που να ταιριάζει με τους πρώτους στίχους της Γένεσης, αυτή θα ήταν η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης".<ref>[https://www.timesofisrael.com/with-new-big-bang-evidence-creation-is-a-fact/ DAVID SHAMAH, "New Big Bang evidence supports Biblical creation, says Orthodox physicist", Times of Israel, 19 Μαρτίου 2014.]</ref>
 
Σημαντικό επιχείρημα είναι επίσης το ζήτημα της αποδοχής της ύπαρξης του κακού. Χρησιμοποιώντας το [[ξυράφι του Όκαμ]], η θεϊστική προσέγγιση σε αυτά τα φαινόμενα, προτείνεται ως ανεπαρκής<ref name=":2" />. Επίσης, υπάρχει μια σειρά από αθεϊστικά επιχειρήματα που σκοπό έχουν να καταρρίψουν διάφορα θεϊστικά- και άρα χριστιανικά επιχειρήματα, όπως το [[Τελεολογικό επιχείρημα|τελεολογικό]], κοσμολογικό και [[Οντολογικό επιχείρημα|οντολογικό]].<ref>{{Cite web|url=https://infidels.org/library/modern/theism/arguments.html|title=Arguments for the Existence of a God|last=|first=|date=|website=|publisher=|accessdate=}}</ref>
 
==Πηγές==