Φανάρι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
== Ιστορία ==
Κατά τα [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντινά]] χρόνια το Φανάρι αποκαλούνταν "Πετρίον" λόγω του πετρώδους υπεδάφους του που δημιουργούσε και επικίνδυνους υφάλους στα γύρω νερά του Κερατίου. Δεν είναι γνωστό από ποιούς κατοικούνταν τότε, με διαφορετικές θεωρίες να υποστηρίζουν ότι ήταν κατάλυμα Ιταλών ή Εβραίων εμπόρων αλλά παράλληλα λόγω της πανοραμικής του θέας στον Κεράτιο είναι βάσιμο να θεωρηθεί ότι το κατοικούσαν ευγενείς. Ίσως πάλι να υπάρχει μια αλήθεια και στις δύο θεωρίες, καθώς μετά τις ασύλληπτες καταστροφές της [[Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1204)|Πρώτης Άλωσης]] είναι πιθανό να εγκαταλείφθηκε από τους ευγενείς και να κατοικήθηκε από εμπόρους και άλλα κατώτερα κοινωνικά στρώματα. Η ύπαρξη υφάλων στη περιοχή κατέστησε αναγκαία τη κατασκευή ενός φανού (φάρου) κατά τα βυζαντινά χρόνια, από τον οποίον η συνοικία οφείλει το σημερινό της όνομα. Ο φανός πρέπει να βρισκόταν στην προεξοχή που δημιουργούν οι υπώρειες του Πέμπτου Λόφου μπροστά στο Πατριαρχείο, εκεί που σήμερα βρίσκεται η βαπορόσκαλα.
Γραμμή 18 ⟶ 12 :
Τα πολλά προνόμια των Φαναριωτών εντός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τους έκανε να υιοθετήσουν, με εξαίρεση μεμονωμένες περιπτώσεις, μια αμφιλεγόμενη και ίσως αρνητική στάση προς την [[Ελληνική Επανάσταση του 1821|Ελληνική Επανάσταση]]. Παρότι οι Φαναριώτες δεν βρέθηκαν συνολικά στις γραμμές του Αγώνα και το Οικουμενικό Πατριαρχείο διαχώρισε ξεκάθαρα τη γραμμή του, με τον Πατριάρχη [[Γρηγόριος o Ε'|Γρηγόριο τον Ε']] να υπογράφει εγκύκλιο που αναθεμάτιζε τους επαναστάτες, το τίμημα που πλήρωσαν οι Φαναριώτες ήταν βαρύτατο και το Φανάρι των Φαναριωτών είχε πλέον τελειώσει. Φανατισμένος όχλος επιτέθηκε στο Φανάρι και άρχισε να σφάζει κατοίκους του αδιακρίτως, λεηλατώντας παράληλλα και πυρπολώντας τα αρχοντικά του. Ανήμερα του Πάσχα του 1821 ο Πατριάρχης απαγχονείται μπροστά από της είσοδο του Πατριαρχείου. Τελικά η Ρωσία απειλεί με εισβολή και έτσι οι σφαγές σταματούν. Οι Φαναριώτες μεταναστεύουν στη [[Ρωσία]], τη [[Γαλλία]] τη Μολδοβλαχία και την [[Αίγυπτος|Αίγυπτο]] (βλέπε επίσης [[Αιγυπτιώτες]]), με όσους παραμένουν στη Πόλη να μετακομίζουν στη συνοικία του [[Πέραν]], όπου περιτριγυρισμένοι από Ευρωπαϊκές Πρεσβείες νιώθουν μεγαλύτερη ασφάλεια, παραμένοντας Φαναριώτες μονάχα στο όνομα.
Μετά την Επανάσταση και την αποχώρηση των περισσότερων Φαναριωτών με λίγες εξαιρέσεις, η περιοχή αλλάζει εμφάνιση και κοινωνικό ιστό και μεταμορφώνεται σε μία μικροαστική γειτονιά, παραμένοντας ωστόσο εξ ολοκλήρου Ελληνική, για ακόμη έναν αιώνα, μέχρι δηλαδή να αρχίσουν τα απανωτά χτυπήματα του Τουρκικού κράτους κατά της Ομογένειας από τη δεκαετία του '20 και έπειτα.
Πάντως, ακόμη και μετά τον ξεπεσμό της περιοχής και μετέπειτα τη [[Μικρασιατική Καταστροφή]] ο Ελληνισμός του Φαναριού επιβίωσε από την ολοένα και αυξανόμενη εχθρικότητα του Τουρκικού Κράτους μέχρι και τα [[Σεπτεμβριανά]] και τις απελάσεις του 1964. Οι περισσότεροι Έλληνες σε μια περίοδο 10 ετών αποχώρησαν από τη Κωνσταντινούπολη, με αποτέλεσμα αμιγώς Ελληνικές συνοικίες όπως το Φανάρι να ερημωθούν σχεδόν εξ ολοκλήρου, παραμένοντας σε μεγάλο βαθμό έτσι μέχρι και σήμερα. Το Φανάρι έχει εποικιστεί έκτοτε από επαρχιώτες Τούρκους πολύ χαμηλού εισοδηματικού επιπέδου καθώς και πολλούς [[Κούρδοι|Κούρδους]], οι οποίοι περικυκλωμένοι από τον Μεγαλοαστικό και Ελληνικό χαρακτήρα της περιοχής όπου κατοικούν ομολογούν πολλές φορές ότι αισθάνονται αποξενωμένοι.
Τη δεκαετία του 1980 ο τότε δήμαρχος [[Μπεντρετίν Νταλάν]] υποσχέθηκε να καθαρίσει τα νερά του Κερατίου αλλά και να εξαφανίσει τα πλέον εγκαταλελειμμένα βιομηχανικά κτίσματα από τη περιοχή και αποφάσισε να μετατρέψει τη νότια ακτή του Κερατίου σε παραθαλάσσιο πάρκο. Ωστόσο στις μαζικές κατεδαφίσεις που ακολούθησσν δεν εξαφανίστηκαν μόνο βιομηχανικά κτίσματα αλλά και αρκετά από τα αρχοντικά που είχαν επιβιώσει μέχρι τότε. Πάντως στις απέναντι όχθες του Κερατίου πολλά βιομηχανικά κτίσματα διασώζονται και έχουν αναπαλαιωθεί και αφιερωθεί σε εκπαιδευτικούς και πολιτιστικούς σκοπούς.
== Αξιοθέατα ==
{{Κύριο|Πατριαρχικός Ναός Αγίου Γεωργίου}}
[[File:Church of St. George, Istanbul (August 2010).jpg|thumb|280px|Η πρόσοψη του ναού]]
Ο '''Πατριαρχικός Ναός του Αγίου Γεωργίου''' είναι ο κύριος Ελληνoρθόδοξος καθεδρικός ναός ακόμα σε χρήση στην Κωνσταντινούπολη. Από το [[1601]] είναι η έδρα του [[Οικουμενικό πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως|Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως]], του ανώτερου Πατριαρχείου της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας που αναγνωρίζεται και ως πνευματική κεφαλή ολόκληρης της [[Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία|Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας]]. Ο ναός είναι αφιερωμένος στον [[Άγιος Γεώργιος|Άγιο Γεώργιο]], μάρτυρα του [[Χριστιανισμός|Χριστιανισμού]], και είναι το κέντρο πολλών σημαντικών λατρευτικών ακολουθιών. Πίσω από την εκκλησία βρίσκονται τα γραφεία του Πατριαρχείου και της Πατριαρχικής Βιβλιοθήκης.
{{Κύριο|Μεγάλη του Γένους Σχολή}}
[[File:Phanar Greek Orthodox college - main entry - P1030375.JPG|thumb|280px|Η Σχολή]]
Η '''Μεγάλη του Γένους Σχολή''' είναι το αρχαιότερο σε λειτουργία εκπαιδευτικό ίδρυμα του Ελληνισμού. Επανιδρύθηκε μετά την [[Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453)|Άλωση Κωνσταντινουπόλεως]] -ως συνέχεια της Οικουμενικής Πατριαρχικής Σχολής που ιδρύθηκε τον 4ο αιώνα από τον [[Μέγας Κωνσταντίνος|Μεγάλο Κωνσταντίνο]]- από τον Πατριάρχη [[Γεννάδιος Σχολάριος|Γεννάδιο Σχολάριο]]. Το σύγχρονο επιβλητικό κτήριο της σχολής εγκαινιάστηκε το 1882. Αποκαλείται συχνά και ''Κόκκινο Κάστρο'' λόγω της εξωτερικής του εμφάνισης και του χρώματος. Σήμερα έχει 53 εγγεγραμένους φοιτητές.
{{Κύριο|Παναγία η Μουχλιώτισσα}}
[[File:St Mary of the Mongols - perimeter entry - P1030385.JPG|thumb|280px|Ο ναός]]
Η '''Παναγιά η Μουχλιώτισσα''' ή των '''Μογγόλων''' είναι [[Ορθόδοξος Χριστιανισμός|Ορθόδοξη]] [[Χριστιανισμός|χριστιανική]] εκκλησία στην [[Κωνσταντινούπολη]], που ανήκει στο [[Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως]]. Τον ναό τον ανίδρυσε η [[Μαρία Παλαιολογίνα]], θυγατέρα νόθη του [[Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος|Μιχαήλ Παλαιολόγου]] στα τέλη του δεκάτου τρίτου αιώνα, η οποία και δώρισε όλη την περιουσία της σε αυτήν. Μετά την Άλωση η εκκλησία αυτή δωρίθηκε στον Χριστόδουλο, αρχιτέκτονα του τεμένους του κατακτητή στα ερείπια του ναού των Αγίων Αποστόλων. Ο Χριστόδουλος μάλλον έλαβε ως ανταμοιβή όλη την περιοχή. Ο ναός βρίσκεται κτισμένος πάνω από το μετόχι του Αγίου Τάφου στην ομώνυμη συνοικία.
=== Ναός του Αγίου Στεφάνου ===
{{Κύριο|Βουλγαρικός Ναός του Αγίου Στεφάνου}}
[[File:İstanbul 6019.jpg|thumb|280px|Ο "Σιδερένιος" ναός του Αγίου Στεφάνου]]
▲Image:StMaryOfTheMongols20071010 01.jpg|Η [[Παναγία η Μουχλιώτισσα]]
Ο '''Ναός του Αγίου Στεφάνου''' είναι ένας [[Βουλγάρικη Ορθόδοξη Εκκλησία|Βουλγαρικός Ορθόδοξος]] ναός που βρίσκεται στο Φανάρι. Αποκαλείται συχνά η "σιδηρά εκκλησία" λόγω των μεγάλων ποσοτήτων [[χυτοσίδηρος|χυτοσιδήρου]] που χρησιμοποιήθηκαν στη κατασκευή του. Μέχρι τον 19ο αιώνα οι Βούλγαροι προσεύχονταν σε Ελληνορθόδοξες εκκλησίες, αλλά μετά την αφύπνηση του [[Βουλγαρικός Εθνικισμός|Βουλγαρικού Εθνικισμού]] και την ίδρυση της [[Βουλγαρική Εξαρχία|Βουλγαρικής Εξαρχίας]] οι Βούλγαροι προσεύχονται σε ξεχωριστούς ναούς. Η συγκεκριμένη εκκλησία ακολουθεί [[Νεογοτθική αρχιτεκτονική|νεογοτθικό]] και [[νεομπαρόκ αρχιτεκτονική|νεομπαρόκ]] στυλ και εγκαινιάστηκε το 1898. Ανακαινίστηκε μεταξύ των ετών 2011-2018 με Βουλγαρο-Τουρκική συνεργασία. Ανήκει στη Βουλγαρική κοινότητα της Πόλης.
=== Γέφυρα Ουνκαπανί ===
{{Κύριο|Γέφυρα Ουνκαπανί}}
[[File:Isstamboul - Pont Unkapani.jpg|thumb|280px|Η γέφυρα Ουνκαπανί]]
▲* [[Πατριαρχικός Ναός Αγίου Γεωργίου]]
▲* [[Μεγάλη του Γένους Σχολή]]
Η '''γέφυρα Ουνκαπανί''' ή '''Ατατούρκ''' κατασκευάστηκε το 1940 και είναι η τέταρτη διαδοχική γέφυρα που βρίσκεται σε αυτό το σημείο. Έχει μήκος 477 μέτρα και πλάτος 25 μέτρα. Ενώνει το Φανάρι με το [[Πέραν]].
| |||