Οικογένεια Θεοτόκη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
|||
Γραμμή 1:
{{πηγές|2|06|2015}}
Η '''Οικογένεια Θεοτόκη'''
Η πρώτη και πιο διαδεδομένη εκδοχή για τη βυζαντινή καταγωγή της οικογένειας αναφέρει ότι οι Θεοτόκη εγκατέλειψαν την [[Κωνσταντινούπολη]] κατά την Άλωση, το [[1453]]. Τότε, ένας κλάδος εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου και παρέμεινε μέχρι το 1686, όταν ακολούθησε τον [[Φραντζέσκο Μοροζίνι|Φραγκίσκο Μοροζίνι]] στο Ναύπλιο.<ref>Eugène Rizo Rangabè 1925, σ. 223.</ref> Όταν καταλήφθηκε και το [[Ναύπλιο]] από τους Οθωμανούς κάποια μέλη της οικογένειας συνελήφθησαν και στάλθηκαν στην Κωνσταντινούπολη, ενώ όσα κατάφεραν και διέφυγαν εγκαταστάθηκαν στην [[Κέρκυρα]].
Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης η οικογένεια μαζί με άλλες επιφανείς βυζαντινές οικογένειες κατέφυγε στην Πελοπόννησο, στο Δεσποτάτο του Μορέως, κοντά στον Δεσπότη Θωμά Παλαιολόγο.<ref>Κώστας Δαφνής 1956, σ. 171-172.</ref> Λίγα χρόνια αργότερα, το 1460, οι Τούρκοι κατέλαβαν την Πελοπόννησο και κατέλυσαν το Δεσποτάτο αναγκάζοντας τον Θωμά Παλαιολόγο να ζητήσει καταφύγιο στη Δύση μαζί με πολλούς άλλους ευγενείς. Ανάμεσα σ’ αυτούς ήταν και οι αδελφοί Θεοτόκη, οι οποίοι ακολούθησαν τον Παλαιολόγο μέχρι την Κέρκυρα, όπου και εγκαταστάθηκαν τελικά το 1462. Έγγραφο από το οικογενειακό αρχείο των Θεοτόκη σημειώνει ότι η αρχική εγκατάσταση της οικογένειας στο νησί ήταν στη συνοικία του Αγίου Ιακώβου, στη Νταλιάνα, περιοχή κοντά στη σημερινή λίμνη Χαλικιόπουλου, τον γνωστό Υλαϊκό λιμένα της κλασικής εποχής. Το έγγραφο αυτό αναφέρει: «Κόπια ευγαλμένη από μια όμοια των προγενεστέρων μας Θεοτόκηδων για να ξέρουμε από ποιους καταγόμεθα και πως επρωτοκαταντήσανε εις τους Κορυφούς αιχμαλωτισμένοι από τον Μωχαμέτη τον υιόν του Αμηρά. Και οι πρώτοι που ήλθαν είναι οι κάτωθεν σημειωμένοι και εκατοίκησαν εις την συνοικίαν του Αγίου Ιακώβου εις την Νταλιάνα...».<ref>Κώστας Δαφνής 1956, σ. 172.</ref>
Άλλα μέλη της οικογένειας είχαν ήδη εγκατασταθεί στην [[Κέρκυρα]] αμέσως μετά την Άλωση το [[1453]] και φαίνονται εγγεγραμμένα στη Χρυσή Βίβλο των ευπατρίδων (Libro d'Oro) το [[1525]] και κατά άλλες πηγές το 1544.<ref>Eugène Rizo Rangabè 1925, σ. 224. Κώστας Δαφνής 1972, σ. 89.</ref>
Η εκδοχή για την καταγωγή της οικογένειας από την Αθήνα στηρίζεται κυρίως σε σχετική αναφορά σε λατινικό επίγραμμα από οικογενειακό δέντρο των Θεοτόκη, μεταγενέστερης όμως περιόδου.<ref>Κώστας Δαφνής 1972, σ. 173. Eugène Rizo Rangabè 1925, σ. 224. Κώστας Δαφνής 1956, σ. 89.</ref> Το επίγραμμα αναφέρει:
«Corcyram veniens, patriis decessit Athenis
Anno, qui est infra duxit et inde decus
Gens Theotochi. Heu prisca nobilitate decora
Quem cernis, primo stipite refloruit
Servavitque decus, landique adjunxit honores
Quae quantum valeant dicere stemma potest.
Anno MCCCCLIII».
Η αναφορά αυτή βέβαια μπορεί να αιτιολογηθεί, αν υιοθετηθεί η άποψη ότι μέλη της οικογένειας Θεοτόκη μετά την Κωνσταντινούπολη, μετέβησαν στην Αθήνα πριν εγκατασταθούν οριστικά στην Κέρκυρα. Ωστόσο, ακόμα και εάν η οικογένεια θεωρηθεί ότι έχει τις ρίζες της στην Αθήνα, ήδη το 1400 κάποια μέλη της έχουν εγκατασταθεί στην Κωνσταντινούπολη σύμφωνα με γραπτά κατάλοιπα.<ref>Eugène Rizo Rangabè 1925, σ. 223.</ref>
Οι τίτλοι που κατά την πάροδο των ετών αποδόθηκαν στην οικογένεια Θεοτόκη αναγνωρίσθηκαν επανειλημμένα από την Ενετική Δημοκρατία και τελευταία από την Κυβέρνηση των Ιονίων Νήσων στις [[29 Ιουλίου]] του [[1840]], αλλά όχι από την Ελληνική Κυβέρνηση μετά την Ένωση των Ιονίων Νήσων ([[1864]]).
==Οι κλάδοι της οικογένειας==
Τα πρώτα μέλη της οικογένειας Θεοτόκη που εγκαταστάθηκαν στην Κέρκυρα ήταν τα πέντε αδέλφια Γεώργιος, Ιωάννης, Νικόλαος, Βόλα και Ευστάθιος.<ref>Eugène Rizo Rangabè 1925, σ. 225-231.</ref> Από αυτούς μόνο ο Γεώργιος απέκτησε έξι τέκνα. Από τους γιους του Γεωργίου μόνο ένας απέκτησε απογόνους, ο Νικόλαος. Ο Νικόλαος σύναψε γάμο με την Αλεξάνδρα, θυγατέρα του Δημητρίου Μαύρου, γόνου αρχοντικής οικογένειας της Κέρκυρας και απέκτησε έξι γιους. Ο πρώτος απ’ αυτούς, ο Γεώργιος νυμφεύθηκε την Ελεωνόρα, κόρη του κόμη Λεονάρδου Φόρτιου, γάμος που συντέλεσε στην οικονομική και κοινωνική ανέλιξη της οικογένειας Θεοτόκη. Με την πάροδο των ετών και άλλα μέλη της οικογένειας σύναψαν γάμους με απογόνους ισχυρών οικογενειών του νησιού, αυξάνοντας περαιτέρω το κύρος της οικογένειας.
Σύμφωνα με τη [[Χρυσή Βίβλος|Χρυσή Βίβλο]] του Ευγένιου Ρίζου Ραγκαβή ο ιστορικός Π. Χιώτης διακρίνει 5 κλάδους της οικογένειας Θεοτόκη, ενώ - πάντα σύμφωνα με το Ρίζο Ραγκαβή - στη Χρυσή Βίβλο αναφέρονται 7 κλάδοι. Ο ίδιος ο Ρίζος Ραγκαβής στο έργο του αναφέρει τους ακόλουθους 6 κλάδους: τον πρωτογέννητο κλάδο των κομήτων Θεοτόκη με τα προσωνύμια της "Σπηλιάς" ή "Καλοκαρδαρέοι" ή "Καλοκαρδάρη" ("de Spilia ou Calocardiaréi"), τον βαρωνικό κλάδο με τα προσωνύμια "Σταθάκια" ή του Αγίου ("Stathachi ou del Santo"), τον κλάδο με το προσωνύμιο "Σκλεμπούνη" (Sclebuni), τον κλάδο με το προσωνύμιο Ζαμμάρκο (εκ του Σαν Μάρκο) (Zammarco), τον κλάδο με το προσωνύμιο "Νταβιάτζο" (Daviazzo) ([[Οικογένεια Θεοτόκη-Daviazzo]]) και αργότερα με το προσωνύμιο "Πολιτικοί" και επίσης το κλάδο κομήτων Θεοτόκη με το προσωνύμιο "Ανδρουτσέλλη" ([[Ανδρουτσέλλης-Θεοτόκης|Ανδρουτσέλλη-Θεοτόκη]]). Τα πλέον διακεκριμένα μέλη της οικογένειας Θεοτόκη - σύμφωνα με το έργο του Ευγένιου Ρίζου Ραγκαβή - ήταν ο Νικηφόρος Θεοτόκης, αρχιεπίσκοπος Χερσώνος και Αστραχάν, ο κόμης Σπυρίδων Γεώργιος Θεοτόκης, Πρόεδρος των Ιονίων Νήσων, ο βαρώνος Εμμανουήλ Θεοτόκης, πρόεδρος της Γερουσίας των Ιονίων Νήσων, ο Κόμης Ιωάννης Αντώνιος, ο Ιωάννης Βαπτιστής Θεοτόκης και ο γιος του Ιωάννης Θεοτόκης.▼
▲Σταδιακά η οικογένεια Θεοτόκη χωρίστηκε σε κλάδους. Σύμφωνα με τη [[Χρυσή Βίβλος|Χρυσή Βίβλο]] του Ευγένιου Ρίζου Ραγκαβή, ο ιστορικός
Τα πλέον διακεκριμένα μέλη της οικογένειας Θεοτόκη - σύμφωνα με το έργο του Ευγένιου Ρίζου Ραγκαβή - ήταν ο Νικηφόρος Θεοτόκης, αρχιεπίσκοπος Χερσώνος και Αστραχάν, ο κόμης Σπυρίδων Γεώργιος Θεοτόκης, Πρόεδρος των Ιονίων Νήσων, ο βαρώνος Εμμανουήλ Θεοτόκης, πρόεδρος της Γερουσίας των Ιονίων Νήσων, ο Κόμης Ιωάννης Αντώνιος, ο Ιωάννης Βαπτιστής Θεοτόκης, γνωστός Φιλικός, αγωνιστής της Επανάστασης και πολιτικός και ο εγγονός του, Γεώργιος Θεοτόκης, πρωθυπουργός της Ελλάδας.
Τέλος ένας άλλος κλάδος της ίδιας οικογένειας μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης διέφυγε στην Κρήτη.
== Μέλη ==
Γραμμή 25 ⟶ 56 :
:::::::* Νικόλαος Θεοτόκης, γιος του Αναστασίου
::::::::* Αναστάσιος Θεοτόκης, γιος του Νικολάου
:::::::::*
::::::::::* Κόμης Σπυρίδων Θεοτόκης, κτηματίας, σύζυγος της [[Τζέην Ελίζαμπεθ Ντίγκμπυ]] και γιος του Ιωάννη Βαπτιστή
::::::::::* Νικόλαος Ανδρέας Θεοτόκης, κτηματίας, γιος του Ιωάννη Βαπτιστή
:::::::::::*
:::::::::::*
:::::::::::*'''[[Γεώργιος Θεοτόκης]]''', πρωθυπουργός της Ελλάδας και γιος του Νικολάου Ανδρέα
::::::::::::* '''[[Ιωάννης Θεοτόκης]]''', πρωθυπουργός της Ελλάδας και γιος του Γεωργίου
:::::::::::::* [[Σπύρος Θεοτόκης]], βουλευτής, υπουργός και γιος του Ιωάννη
Γραμμή 62 ⟶ 94 :
==Πηγές==
*''Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου'' τ. 9ος σ. 536
*[[Ευγένιος Ρίζος Ραγκαβής]], [http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/4/b/5/metadata-02-0000476.tkl ''Livre d'or de la noblesse Ionienne, vol. 1 Corfou''
*Κώστας Δαφνής, «Κερκυραίοι ιστορικοί και ο Σπ. Μ. Θεοτόκης. Ιστορική και βιβλιογραφική επιτομή», ''Κερκυραϊκά Χρονικά'', τ. 5 (1956), σ. 143-177.
*Κώστας Δαφνής (επιμ.), «Λαυρεντίου Βροκίνη έργα. Βιογραφικά σχεδάρια. Τεύχη Α΄ και Β΄», ''Κερκυραϊκά Χρονικά'', τ. 16 (1972), σ. 1-401.
[[Κατηγορία:Οικογένεια Θεοτόκη|*]]
| |||