Οθωμανική Αυτοκρατορία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 433:
Μεγάλο μέρος της κουζίνας των πρώην οθωμανικών εδαφών σήμερα προέρχεται από μια κοινή οθωμανική κουζίνα, ιδιαίτερα από την τουρκική, και περιλαμβάνει [[Ελληνική κουζίνα|ελληνική]], βαλκανική, αρμενική και μεσανατολική κουζίνα<ref>Bert Fragner, "From the Caucasus to the Roof of the World: a culinary adventure", in Sami Zubaida and Richard Tapper, A Taste of Thyme: Culinary Cultures of the Middle East, London, Prague and New York, p. 52</ref>. Πολλά συνηθισμένα πιάτα στην περιοχή, απόγονοι της άλλοτε κοινής οθωμανικής κουζίνας, περιλαμβάνουν το [[γιαούρτι]], το [[ντονέρ κεμπάπ]]/[[Γύρος|γύρο]]/σαβαρμά, το [[τζατζίκι]], το [[αριάνι]], την [[πίτα]], τη [[Φέτα (τυρί)|φέτα]], το [[Μπακλαβάς|μπακλαβά]], το [[λαχματζούν]], το [[Μουσακάς|μουσακά]], τα [[γιουβαρλάκια]], τους κεφτέδες, το [[μπουρέκι]], το [[ρακί]]/[[τσίπουρο]]/τσικουδιά, τους [[Μεζές|μεζέδες]], τους [[Ντολμάς|ντολμάδες]], το σαρμά, το [[πιλάφι]], τον [[Τούρκικος καφές|τούρκικο καφέ]], το σουτζούκι, το κασκ, το [[κεσκέκι]] , το μαντί, το [[λαβάς]], το καναφέχ και πολλά άλλα.
==Επιστήμη και τεχνολογία==
[[File:Ottoman Imperial Museum (Today- Istanbul Archaeology Museums).jpg|thumb|left|Οθωμανικό Αυτοκρατορικό Μουσείο, σήμερα [[Αρχαιολογικά Μουσεία Κωνσταντινούπολης]]]]
Κατά την οθωμανικής ιστορία οι Οθωμανοί κατάφεραν να οικοδομήσουν μια μεγάλη συλλογή βιβλιοθηκών γεμάτων με μεταφράσεις βιβλίων από άλλους πολιτισμούς, καθώς και πρωτότυπα χειρόγραφα<ref>Ágoston and Alan Masters, Gábor and Bruce (2009). Encyclopedia of the Ottoman Empire. Infobase Publishing. p. 583. ISBN 978-1-4381-1025-7.</ref>. Σε μεγάλο βαθμό αυτή η επιθυμία για τοπικά και ξένα χειρόγραφα προέκυψε το 15ο αιώνα. Ο [[Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής|Σουλτάνος Μωάμεθ Β΄]] έδωσε εντολή στο [[Γεώργιος Αμιρούτζης|Γεώργιο Αμιρούτζη]], Έλληνα λόγιο από την [[Τραπεζούντα]], να μεταφράσει και να θέσει στη διάθεση των οθωμανικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων το βιβλίο γεωγραφίας του [[Κλαύδιος Πτολεμαίος|Πτολεμαίου]]. Αλλο παράδειγμα είναι ο Aλή Κουσζί - αστρονόμος, μαθηματικός και φυσικός καταγόμενος από τη [[Σαμαρκάνδη]] - που έγινε καθηγητής σε δύο [[Μεντρεσές|μεντρεσέδες]] και επηρέασε τους οθωμανικούς κύκλους με τα γραπτά του και τη δράση των μαθητών του, παρόλο που πέρασε μόνο δύο ή τρία χρόνια Κωνσταντινούπολη πριν από το θάνατό του.<ref>Ragep, F. J. (2005). "Ali Qushji and Regiomontanus: eccentric transformations and Copernican Revolutions". Journal for the History of Astronomy. Science History Publications Ltd. 36 (125): 359–371. Bibcode:2005JHA....36..359R.</ref>
[[File:Istambul observatory in 1577.jpg|thumb|Το αστεροσκοπείο του Τακί αλ-Ντιν στην Κωνσταντινούπολη το 1577]]
Ο Τακί αλ-Ντιν ανήγειρε το ομώνυμο αστεροσκοπείο στην Κωνσταντινούπολη το 1577, όπου έκανε παρατηρήσεις μέχρι το 1580. Υπολόγισε την εκκεντρότητα της τροχιάς του Ήλιου και την ετήσια κίνηση του απόγειου<ref>Sevim Tekeli (1997). "Taqi al-Din". Encyclopaedia of the history of science, technology and medicine in non-western cultures. Encyclopaedia of the History of Science. Kluwer. Bibcode:2008ehst.book.....S. ISBN 0-7923-4066-3.</ref>. Ωστόσο ο πρωταρχικός σκοπός του αστεροσκοπείου ήταν σχεδόν αποκλειστικά [[Αστρολογία|αστρολογικός]] και όχι αστρονομικός, με κατάληξη την καταστροφή του το 1580 λόγω της επικράτησης μιας φατρίας κληρικών, που ήταν αντίθετη στη χρήση του για το σκοπό αυτό<ref>El-Rouayheb, Khaled (2015). Islamic Intellectual History in the Seventeenth Century: Scholarly Currents in the Ottoman Empire and the Maghreb. Cambridge University Press. pp. 18–9. ISBN 978-1-107-04296-4.</ref>. Επίσης το 1551 πειραματίστηκε με τη [[Ατμομηχανή|δύναμη του ατμού]] στην [[Εγιαλέτι της Αιγύπτου|Οθωμανική Αίγυπτο]], όταν επινόησε έναν ατμοκίνητο ανυψωτήρα που κινείτο από έναν υποτυπώδη ατμοστρόβιλο. <ref>Ahmad Y Hassan (1976), Taqi al-Din and Arabic Mechanical Engineering, p. 34–35, Institute for the History of Arabic Science, University of Aleppo</ref>
Το 1660 ο Οθωμανός λόγιος Ιμπραήμ Εφέντη αλ Ζιγκετβαρί Τεζκιρετσί μετέφρασε στα αραβικά την αστρονομική εργασία του Γάλλου Νοέλ Ντυρέ (γραμμένο το 1637)<ref>Ben-Zaken, Avner (2004). "The Heavens of the Sky and the Heavens of the Heart: the Ottoman Cultural Context for the Introduction of Post-Copernican Astronomy". The British Journal for the History of Science. Cambridge University Press. 37: 1–28. doi:10.1017/S0007087403005302.</ref> .
Ο Σεραφεντίν Σαμπουντσούογλου ήταν ο συγγραφέας του πρώτου χειρουργικού άτλαντα και της τελευταίας μεγάλης [[Ισλαμική ιατρική|ιατρικής εγκυκλοπαίδειας στον ισλαμικό κόσμο]]. Αν και το έργο του βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στο ''Αλ-Τασρίφ'' του Αμπού αλ-Κασίμ αλ-Ζαχραουί, ο Σαμπουντσούογλου εισήγαγε πολλές δικές του καινοτομίες. Γυναίκες χειρούργοι επίσης απεικονίστηκαν για πρώτη φορά.<ref>Bademci, G. (2006). "First illustrations of female Neurosurgeons in the fifteenth century by Serefeddin Sabuncuoglu". Neurocirugía. 17 (2): 162–5. doi:10.4321/S1130-14732006000200012.</ref>
Ένα παράδειγμα ρολογιού που μετρούσε το χρόνο σε λεπτά δημιουργήθηκε από έναν Οθωμανό ωρολογοποιό, το Μεσούρ Σείχ Ντεντέ το 1702.<ref>Bademci, G. (2006). "First illustrations of female Neurosurgeons in the fifteenth century by Serefeddin Sabuncuoglu". Neurocirugía. 17 (2): 162–5. doi:10.4321/S1130-14732006000200012.</ref>
Στις αρχές του 19ου αιώνα η Αίγυπτος υπό το [[Μεχμέτ Αλή Πασάς|Μεχμέτ Αλή]] άρχισε να χρησιμοποιεί ατμομηχανές για βιομηχανική παραγωγή, όπως στη [[μεταλλουργία]], στην [[υφαντουργία]], στη χαρτοποιία και στην αποφλοίωση, με τη δύναμη του ατμού.<ref>Jean Batou (1991). Between Development and Underdevelopment: The Precocious Attempts at Industrialization of the Periphery, 1800-1870. Librairie Droz. pp. 193–196. ISBN 9782600042932.</ref> Ο ιστορικός της οικονομίας υποστηρίζει ότι στην Αίγυπτο υπήρχαν οι απαραίτητες οικονομικές συνθήκες για την υιοθέτηση του πετρελαίου ως δυνητικής πηγής ενέργειας για τις ατμομηχανές της αργότερα κατά το 19ο αιώνα<ref>Jean Batou (1991). Between Development and Underdevelopment: The Precocious Attempts at Industrialization of the Periphery, 1800-1870. Librairie Droz. pp. 193–196. ISBN 9782600042932.</ref>.
Το 19ο αιώνα ο Iσάκ Εφέντη πιστώνεται με την εισαγωγή των σημερινών δυτικών επιστημονικών ιδεών και εξελίξεων στον Οθωμανικό και τον ευρύτερο Μουσουλμανικό κόσμο, καθώς και με την εοινόηση μιας κατάλληλης τουρκικής και αραβικής επιστημονικής ορολογίας μέσω των μεταφράσεών του των Δυτικών έργων.
== Χρονολόγιο ==
| |||