Πακιστάν: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτες: Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
μ ενημ. πληθ.
Γραμμή 30:
| ακτογραμμή = 1.046
| θέση_πληθυσμού = 6
| πληθυσμός = 132207.352774.279520<ref name="1998census2017census">{{cite web| url=http://www.statpakpbs.gov.pk/deptssites/pcodefault/statisticsfiles/area_pop/area_popDISTRICT_WISE_CENSUS_RESULTS_CENSUS_2017.htmlpdf| title=Area, Population,CENSUS Density and Urban/Rural Proportion by- Administrative2017 UnitsPAKISTAN| publisher=Population Census Organization, Government of Pakistan| accessdate=1323-0209-20082018}}</ref>
| χρονιά_απογραφής_πληθυσμού = 19982017
| πυκνότητα_πληθυσμού = 247258,34
| θέση_πυκνότητας_πληθυσμού = 54
| εκτίμηση_πληθυσμού = 197.000.000<ref name="stats">[http://www.pwd.punjab.gov.pk/ Επίσημη εκτίμηση]</ref>
| χρονιά_εκτίμησης_πληθυσμού = 2017
| χρονιά_ΑΕΠ = 2016
| ΑΕΠ = 988,239 δισ. $<ref name="imf">{{cite web|url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2017/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=40&pr.y=2&sy=2016&ey=2016&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=564&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC&grp=0&a= |title=Πακιστάν |publisher=[[ΔΝΤ]] |date=Απρίλιος 2017 |accessdate=09-05-2017}}</ref>
Γραμμή 61:
}}
 
Η '''Ισλαμική Δημοκρατία του Πακιστάν''' ([[ούρντου]]: پاکستان) είναι μια χώρα της Νότιας [[Ασία]]ς. Βρίσκεται στην περιοχή όπου ενώνονται η [[Νότια Ασία]], η [[Κεντρική Ασία]] και η [[Μέση Ανατολή]].<ref>[http://encarta.msn.com/encyclopedia_761560851/Pakistan.html Encarta Encyclopedia - Pakistan]</ref><ref name="Middle East Institute">[http://www.mideasti.org/countries/countries.php?name=pakistan Middle East Institute: Pakistan]</ref> Βρέχεται από την [[Αραβική Θάλασσα|Αραβική θάλασσα]] και έχει ακτογραμμή μήκους 1.046 [[χιλιόμετρο|χιλιομέτρων]], και συνορεύει με το [[Αφγανιστάν]] και το [[Ιράν]] στα δυτικά, το [[Τατζικιστάν]] στα βόρεια, την [[Ινδία]] στα ανατολικά και την [[Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας|Κίνα]] (αυτόνομη περιοχή Ξιγιάνγκ-Ουγκούρ της Κίνας) στα βόρεια. Έχει έκταση 880.940 [[Τετραγωνικό χιλιόμετρο|τ.χλμ.]] και πληθυσμό 197207.000774.000520<ref name="stats2017census"/> κατοίκους σύμφωνα με επίσημεςτην εκτιμήσειςαπογραφή του 2017. Πρωτεύουσα σήμερα είναι το [[Ισλαμαμπάντ]], ενώ παλαιότερα ήταν το [[Καράτσι]].
 
Το Πακιστάν είναι μία κατεξοχήν μουσουλμανική χώρα με έναν από τους μεγαλύτερους [[Ισλάμ|Μουσουλμανικούς]] πληθυσμούς παγκοσμίως. Έχει πανάρχαια ιστορία αποίκισης και πολιτισμού, που περιλαμβάνει τον [[Πολιτισμός της κοιλάδας του Ινδού|Πολιτισμό της κοιλάδας του Ινδού]]. Στην περιοχή έχουν εισβάλλει κατά καιρούς Έλληνες, Πέρσες, Άραβες, Αφγανοί, Τούρκοι και Μογγόλοι. Έγινε τμήμα των Βρετανικών Ινδιών κατά το 19ο αιώνα και κήρυξε την ανεξαρτησία του το 1947. Από τότε, η χώρα χαρακτηρίζεται από περιόδους οικονομικής και στρατιωτικής ανάπτυξης, ενώ διακρίνεται για την πολιτική της αστάθεια. Είναι επίσης ιστορικά παραδοσιακός εχθρός με την [[Ινδία]].
Γραμμή 76:
== Ιστορία ==
{{επέκταση ενότητας}}
[[Αρχείο:MenandrosCoin.jpg|thumb|left|150px|Νόμισμα του [[Ινδοελληνικό βασίλειο|ινδοελληνικού βασιλείου]] που απεικονίζει τον βασιλιά [[Μένανδρος ο Δίκαιος|Μένανδρο]].]]
[[Αρχείο:Jinnah Gandhi.jpg|thumb|left|150px|Ο ιδρυτής και πρώτος πρόεδρος του Πακιστάν [[Μοχάμεντ Αλί Τζίνα]] μαζί με τον [[Μαχάτμα Γκάντι]].]]
 
Η περιοχή του σημερινού Πακιστάν κατακτήθηκε και κατοικήθηκε κατά καιρούς από πολλά κύματα κατακτητών και μεταναστών που επηρέασαν και απορροφήθηκαν από ντόπιους λαούς. Διάφορες αυτοκρατορίες έχουν συμπεριλάβει τα εδάφη του, όπως η Περσική και η αυτοκρατορία του [[Μέγας Αλέξανδρος|Μεγάλου Αλεξάνδρου]]. Το Ινδο-[[Ελλάς|ελληνικό]] βασίλειο που ίδρυσε στη συνέχεια ο [[Δημήτριος Α΄ ο Ανίκητος|Δημήτριος Α΄]] της [[Βακτρία|Βακτριανής]] έφτασε στο απόγειο της ακμής του υπό τον βασιλιά [[Μένανδρος|Μένανδρο]] όπου άνθησε ο ελληνο-[[Βουδισμός|βουδιστικός]] πολιτισμός. Υπάρχουν και σήμερα σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι της περιόδου όπως στην αρχαία πόλη [[Τάξιλα]] (Ταξασίλα), δυτικά της σημερινής [[Ισλαμαμπάντ]], που στην αρχαιότητα διετέλεσε σπουδαίο κέντρο μάθησης .<ref>{{cite web|title=Guide to Historic Taxila|url=http://www.heritage.gov.pk/html_Pages/guide_to_historic_taxila.htm|author=Professor Dr. Ahmad Hasan Dani|accessdate=2010-01-15}}</ref>
Γραμμή 154:
== Γεωγραφία και κλίμα ==
{{Κύριο|Κατάλογος ποταμών του Πακιστάν}}
[[Αρχείο:Looking East to Snow Lake - lookeast.jpg|thumb|200px|left|Στο ορεινό βόρειο Πακιστάν υπάρχουν μερικά από τα ψηλότερα βουνά στον κόσμο και δύο από τους μεγαλύτερους [[παγετώνας|παγετώνες]] εκτός των δύο Πόλων.πόλων]]
[[Αρχείο:Mahudand Lake 01.jpg|thumb|left|200px|Τοπίο από το βόρειο Πακιστάν: η λίμνη Μαχουντάτ.]]
[[Αρχείο:Kund Malir.jpg|thumb|right]150px|Έρημος στα νότια παράλια της χώρας.]]
 
Το Πακιστάν καταλαμβάνει επιφάνεια 803.940 τ.χλμ. - όσο η [[Γαλλία]] και η [[Μεγάλη Βρετανία]] μαζί - πάνω σε δύο [[τεκτονικές πλάκες]]. Η ακτογραμμή του στην [[Αραβική Θάλασσα]] έχει μήκος 1.046 χιλιόμετρα. Συνορεύει στα Ν.Δ. με το [[Ιράν]], Β.Δ. με το [[Αφγανιστάν]], Β.Α. με την [[Κίνα]] και ανατολικά με την [[Ινδία]].
 
Τα εκτεταμένα υψίπεδα στα βόρεια της χώρας περιλαμβάνουν τις οροσειρές [[Καρακορούμ]] και [[Παμίρ]] και ορισμένες από τις υψηλότερες βουνοκορφές στον κόσμο όπως το "«[[Κ2]]"» (8.611 μ.) και η "«[[Νάνγκα Παρμπάτ]]"» (8.126 μ.). Το οροπέδιο Βαλουχιστάν βρίσκεται στην ομώνυμη επαρχία ενώ στα νοτιο-δυτικά συναντάται η [[έρημος]] [[Ταρ Έρημος|Θαρ]]. Στα σύνορα με την Ινδία παράλληλα με τον ποταμό [[Ινδός ποταμός|Ινδό]] οι επαρχίες [[Παντζάμπ|Πουντζάμπ]] και [[Σιντ]] περιλαμβάνουν μεγάλες βαλτώδεις πεδιάδες. ο Ινδός ποταμός έχει μήκος 1.609 χλμ. και οι παραπόταμοί του διασχίζουν όλη τη χώρα, από το ορεινό Κασμίρ στα Β.Δ. έως την Αραβική Θάλασσα στο νότο.
 
Το Πακιστάν διαιρείται σε τρεις μεγάλες γεωγραφικές περιοχές - τα υψίπεδα του Βορρά, την πεδιάδα του Ινδού ποταμού - η οποία υποδιαιρείται στις επαρχίες του Πουντζάμπ και Σινδ - και το Οροπέδιο Βαλουχιστάν. Όλα τα ποτάμια του Πακιστάν, π.χ. Σινδου, Τζέλαμ, Ράβι, Σενάμπ και Σατλέτζ έχουν τις πηγές τους στην [[Ινδία]].
 
Σε γενικές γραμμές, ο καιρός έχει τέσσερις εποχές: δροσερός, ξηρός χειμώνας (πολύ κρύος στα υψίπεδα του βορρά), ζεστή, ξηρή άνοιξη από τον Μάρτιο έως τον Μάιο, βροχερό πολύ ζεστό καλοκαίρι από τον Ιούνιο έως Σεπτέμβριο (στα Ν.Δ. οι βροχοπτώσεις είναι εντονότατες). Το Πακιστάν είναι μεγάλη χώρα και ο χρόνος που οι παραπάνω "«εποχές"» αρχίζουν και τελειώνουν διαφέρει από τόπο σε τόπο. Οι βροχοπτώσεις διαφέρουν σε ποσότητα δραστικά από χρονιά σε χρονιά και συχνά εναλλάσσονται περίοδοι ξηρασίας και [[Πλημμύρα|πλημμύρες]].
 
== Δημογραφία ==
Γραμμή 171:
Το [[προσδόκιμο ζωής]] στο σύνολο του πληθυσμού, σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2016 του [[Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας|Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας]] ήταν 66,5 χρόνια (65,7 χρόνια οι άνδρες και 67,4 οι γυναίκες).<ref>[http://apps.who.int/gho/data/view.main.SDG2016LEXv?lang=en Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Προσδόκιμο ζωής και υγιές προσδόκιμο ζωής, Δεδομένα ανά χώρα]</ref>
 
Σύμφωνα με τατην στοιχείααπογραφή του 20162017 o πληθυσμός της χώρας φτάνει τα 201207.995774.540520<ref name="2017census"/> κατοίκους και περίπου το 2.6,7% του παγκοσμίουπαγκόσμιου πληθυσμού.<ref>{{Cite web|url=http://www.census.gov/popclock/|title=Population Clock|website=www.census.gov|accessdate=2016-06-04}}</ref><ref name="World Meters">{{cite web|url=http://www.worldometers.info/world-population/pakistan-population/|title=Pakistan Population|website=http://www.worldometers.info/|publisher=World Meters|accessdate=2 March 2015|last1=World Meters staff works}}</ref> Είναι από τις πιο πυκνοκατοικημένες χώρες του κόσμου και ο ρυθμός αύξησης του πληθυσμού είναι περίπου στο 2.,03% που αντιστοιχεί σε αύξηση 3.,6 εκατομμύρια ανά έτος. Εκτιμάται πως ο πληθυσμός του 2020 θα φτάσει τα 210 εκατομμύρια και πως θα διπλασιαστεί έως το 2045. Κατά τον εποχή της διχοτόμησης με την [[Ινδία]] το 1947 ο πληθυσμός του Πακιστάν ήταν 32.,5&nbsp; εκατομμύρια,<ref name="young">{{cite web|author=N.S. Nizami|title=Population, Labour Force and Employment|url=http://www.finance.gov.pk/survey/chapter_10/16_Population.pdf|publisher=Ministry of Finance, Pakistan|year=2010|pages=1, 2, 9, 12, 20|accessdate=18 December 2013}}</ref><ref name="popu1">{{cite news|url=http://www.dailytimes.com.pk/default.asp?page=2011\07\12\story_12-7-2011_pg7_9|title=High population growth rate affecting economy'|date=12 July 2011|newspaper=Daily Times|accessdate=19 December 2011|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/20120112000723/http://www.dailytimes.com.pk/default.asp?page=2011%5C07%5C12%5Cstory_12-7-2011_pg7_9|archivedate=12 January 2012}}</ref> με την μεγάλη αριθμητική αύξηση να συμβαίνει την περίοδο 1990 με 2009 όταν και το σύνολο των κατοίκων αυξήθηκε κατά 57%.<ref>{{cite web|url=http://iea.org/co2highlights/co2highlights.pdf|title=CO2 Emissions from Fuel Combustion|year=2011|publisher=International Energy Agency (IEA) Paris|page=88|format=PDF|accessdate=2 January 2012}}</ref> Έως το 2030, αναμένεται να ξεπεράσει τον πληθυσμό της [[Ινδονησία|Ινδονησίας]]ς (260265 εκατομμύρια το 20152018) και να γίνει η πολυπληθέστερη μουσουλμανική χώρα στον κόσμο.<ref>{{cite web|url=http://www.aina.org/news/20110127104753.htm|title=World Muslim Population Doubling, Report Projects|date=27 January 2011|publisher=Assyrian International News Agency|accessdate=16 April 2011}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.samaa.tv/newsdetail.aspx?ID=27990|title=Pakistan set to become most populous Muslim nation|date=27 January 2011|publisher=Samaa Tv|archiveurl=https://web.archive.org/20110226230233/http://www.samaa.tv:80/newsdetail.aspx?ID=27990|archivedate=26 February 2011|accessdate=16 April 2011|deadurl=yes}}</ref>
 
Η πλειονότητα των Πακιστανών είναι νεαρής ηλικίας με τον μέσο όρο να κυμαίνεται στα 22 έτη, 104 εκατομμύρια να είναι κάτω από την ηλικία των 30 το 2010, και με περίπου το 35% των κατοίκων να είναι κάτω από 15 ετών.<ref name="young" /> Ο δείκτης γονιμότητας είναι 3.,07, υψηλότερος από το 2.,57 της γειτονικής Ινδίας. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού διαμένει στο νότιο Πακιστάν κοντά στον [[Ινδός ποταμός|Ινδό ποταμό]], και το Καράτσι είναι η πολυπληθέστερη πόλη.<ref name="The Urban Frontier—Karachi">{{cite web|url=http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=91009748|title=The Urban Frontier—Karachi|date=2 June 2008|publisher=National Public Radio|accessdate=2 July 2008}}</ref> Στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας οι μεγαλύτερες πόλεις είναι οι [[Λαχόρη]], [[Ισλαμαμπάντ]] (πρωτεύουσα), και [[Πεσαβάρ]].<ref name="ciafactbook">{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/pk.html|title=Pakistan|publisher=[[Central Intelligence Agency|CIA]]|work=[[World Factbook]]|accessdate=13 February 2008}}</ref> Οι κάτοικοι των πόλεων αποτελούν το 38% του πληθυσμού, και η χώρα είναι η πλέον αστικοποιημένη της νότιας Ασίας,<ref name="ciafactbook" /><ref name="young" /><ref name="who.int">{{cite web|url=http://www.who.int/countries/pak/en/|title=WHO &#124; Pakistan|publisher=World Health Organization|date=6 October 2015|accessdate=6 October 2015}}</ref> ενώ παράλληλα το, 50% των ανθρώπων ζουν σε πόλεις με πληθυσμό πάνω από 5.000.<ref name="Jason Burke">{{Cite news|url=http://www.guardian.co.uk/world/2008/aug/17/pakistan|title=Pakistan looks to life without the general|date=17 August 2008|work=The Guardian|location=London|author=Jason Burke|accessdate=20 May 2010}}</ref>
 
=== Υγειονομική περίθαλψη ===
Γραμμή 190:
 
=== Πόλεις ===
[[Αρχείο:Islamabad Montage.jpg|thumb|right|250px|Η πρωτεύουσα [[Ισλαμαμπάντ]] χτίστηκε το [[1960]] με βάση σχέδια του [[Ελλάδα|ελληνικού]] αρχιτεκτονικού γραφείου [[Κωνσταντίνος Δοξιάδης]].]]
[[Αρχείο:Badshahi Mosque July 1 2005 pic32 by Ali Imran.jpg|thumb|right|250px|Στη [[Λαχόρη]] βρίσκονται σημαντικά μνημεία όπως το εικονιζόμενο τέμενος "«Μπαντζάχι".»]]
Κυριότερες πόλεις του Πακιστάν (κατά πληθυσμό) είναι: [[Ισλαμαμπάντ]], [[Καράτσι]], [[Λαχόρη]], [[Φαϊσαλάμπαντ]], [[Χαϊντεραμπάντ (Πακιστάν)|Χαϊντεραμπάντ]], [[Μουλτάν]], [[Πεσαβάρ]], Σαργκόντα, Τζχανκ, Σουκούρ, Μπαχαβαλπούρ και Οκάρα ή Οκαρά.
 
=== Διοικητική Διαίρεση ===