|
=== Γενικά ===
Με βάση τους αγγέλους, αγαθούς ή πονηρούς-σκοτεινούς πολλά θρησκευτικά ρεύματα, θεμελίωσαν την αντίληψη τους περί σύμπαντος. Οι 3 κύριες τάσεις που αναπτύχθηκαν ήταν οι αντιλήψεις περί μονιστικού συμπαντικού συστήματος, με κύριο εκφραστή τον [[Ινδουισμός|ινδουισμό]], περί δυιστικού συστήματος με κύριο εκπρόσωπο τον [[Γνωστικισμός|γνωστικισμό]] και περί τριμερούς σύμπαντος, που παρατηρείται στις [[Μονοθεϊσμός|μονοθεϊστικές θρησκείες]].
==== Μονιστικό σύμπαν ====
Οι θρησκείες που έχουν σαν βασική κοσμοθεώρηση ένα μονιστικό κόσμο, κατά γενική ομολογία δεν πιστεύουν σε αγγέλους που έχουν αποστολή την αποκάλυψη της αλήθειας, καθώς η αποστολή αυτή εναπόκειται σε άλλα όντα όπως τα «αβάταρα» δηλαδή ενσαρκώσεις θεών ([[Ινδουισμός]]), στα «τιρχανκάρα» ([[Ζαϊνισμός]]) ή στα «[[μποντισάτβα]]» ([[Βουδισμός]]). Αυτά τα πρότυπα κατά κύριο λόγο θεωρούνται πρότυπα άγιας ζωής και όχι πηγές αποκάλυψης. Παράλληλα οι δοξασίες αυτές πιστεύουν σε δαιμονικούς αγγέλους. Κύριοι εκφραστές του «μονισμού» είναι ο Ινδουισμός και ο Ζαϊνισμός.
==== Δυιστικό σύμπαν ====
Ο [[Γνωστικισμός]] αποτέλεσε την πηγή ερμηνείας του σύμπαντος με δυιστική ματιά. Κατά το Γνωστικισμό οι άγγελοι έπαιζαν καίριο ρόλο στα τεκταινόμενα του σύμπαντος. Έτσι θεωρούσαν τους αγγέλους ως όντα ουράνια που ασκούσαν έλεγχο σε κάποιες σφαίρες, μέσα από τις οποίες έπρεπε να περάσει η ψυχή μόλις απελευθερωνόταν από το σώμα. Απαραίτητη δε, προϋπόθεση του πιστού για να επιτύχει την τελική ένωση με την υπέρτατη πνευματική πραγματικότητα ήταν να γνωρίζει αυτούς τους αγγέλους κατ' όνομα. Άλλες γνωστικές δοξασίες αναφέρουν πως 7 άγγελοι κυβερνούν τις 7 πλανητικές σφαίρες και αυτοί οι άγγελοι είναι ο Γαβριήλ, ο Αδωναΐ, ο Αριήλ κ.α. ενώ ο άγγελος της δημιουργίας είναι ο [[Γιαχβέ]]. Ο Γιαχβέ κατά τους Γνωστικούς ήταν κατώτερος Θεός και κακός.
Ο [[Μανιχαϊσμός]] αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα Γνωστικά κινήματα, ο οποίος διαχώρισε πλήρως το σύμπαν σε δύο σφαίρες και δύο αρχές. Αυτή του φωτός και του σκότους. Με βάση τον Μανιχαϊσμό άγγελοι είναι τα 12 φωτεινά διαδήματα του Πατέρα του Μεγαλείου καθώς και οι 12 αιώνες, δηλαδή οι «πρωτόπλαστοι» που βρίσκονται με μορφή «αγγέλου» και διαχωρίζονται σε 3 ομάδες, περιβάλλοντας το «Υπέρτατο Όν» στα τέσσερα τέταρτα του ουρανού. Ο Μανισχαϊσμός κήρυττε πως ο Άρχων του Βασιλείου του σκότους διαρκώς επιζητούσε προνόμια, από το Βασίλειο του Φωτός και σε κάποια μάχη Φωτός και Σκότους αναμίχθηκαν οι δυνάμεις τους, δημιουργώντας κατ'άγνοια του ανθρώπου, τον υλικό κόσμο. Έτσι ο άνθρωπος αγνοώντας τον πνευματικό κόσμο πειράζεται από τους δαίμονες, ενώ οι άγγελοι τον βοηθούν ξεπεράσει την άγνοιά του, οδηγώντας τον μέσω της γνώσης στη σωτηρία.
==== Τριμερές σύμπαν ====
Οι αντιλήψεις περί τριμερούς σύμπαντος κατά κύριο λόγο συναντώνται στις [[Βίβλος|Βιβλικές]], ελληνιστικές και [[Ισλάμ|ισλαμικές]] αντιλήψεις. Οι αντιλήψεις αυτές θεωρούν τον άνθρωπο περιορισμένο από παράγοντες όπως ο χρόνος, ο χώρος, η αιτία και το αποτέλεσμα. Το ουράνιο βασίλειο αποτελούσαν οι 7 σφαίρες-πλανήτες και ήταν το βασίλειο του θείου, ενώ το υποχθόνιο βασίλειο ήταν η περιοχή του χάους και των κακών-δαιμονικών δυνάμεων. Το μέσο βασίλειο αποτελούσε ο κόσμος των ανθρώπων. Οι άγγελοι μέσα από τις τρεις αυτές θρησκείες, είναι οι διαμεσολαβητικές δυνάμεις, αποτελώντας το αγγελιοφόρο των μηνυμάτων του Θεού, με στόχο τη γνώση της θείας θέλησης ή και της πορείας του κόσμου. Στόχος η αποκάλυψη της πηγής της δημιουργίας και του τελικού σκοπού ύπαρξης του ανθρώπου, αλλά και η γνώση κατά των δυνάμεων του σκότους που αποσκοπούν στην αιώνια καταδίκη του ανθρώπου.
== Αγγελολογία ==
|
