Βικιπαίδεια

Αυτοκρατορία των Σασσανιδών: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Γραμμή 83:
Ο γιος του Αρδασίρ Α', [[Σαπώρης Α’ της Περσίας|Σαπώρης Α',]] συνέχισε την επέκταση της αυτοκρατορίας, κατακτώντας τη [[Βακτριανή]] και το δυτικό τμήμα της [[Αυτοκρατορία των Κοσσανών|Αυτοκρατορίας των Κοσσανών]], ενώ παράλληλα έκανε αρκετές εκστρατείες εναντίον της Ρώμης. Εισβάλλοντας στη ρωμαϊκή [[Μεσοποταμία]], ο Σαπώρης Α' κατέλαβε τις [[Κάρρες]] και τη [[Νίσιβη]], αλλά το 243 μ.Χ. ο Ρωμαίος στρατηγός Γάιος Φούριος Τιμασίθεος νίκησε τους Πέρσες στα Ρήσαινα (σημερινό Ρας αλ-Άιν στη [[Συρία]]) και ξανακέρδισε τις χαμένες περιοχές.<ref name="Frye125">{{harvnb|Frye|1993|p=125}}</ref> Η συνακόλουθη προέλαση του Ρωμαίου αυτοκράτορα [[Γορδιανός Γ'|Γορδιανού Γ']] στον κάτω ρου του [[Ευφράτης|Ευφράτη]] σταμάτησε με την ήττα του στην περιοχή Μεσίκη της Μεσοποταμίας (244 μ.Χ.), οδηγώντας στη δολοφονία του Γορδιανού Γ' από τα ίδια του τα στρατεύματα και καθιστώντας τον Σαπώρη Α' ικανό να πετύχει την υπογραφή μιας εξαιρετικά επωφελούς συνθήκης ειρήνης με τον νέο αυτοκράτορα των Ρωμαίων, [[Φίλιππος ο Άραβας|Φίλιππο τον Άραβα]], με την οποία εξασφάλισε την άμεση απόδοση 500.000 [[δηνάριο|δηναρίων]] και άλλων ετήσιων πληρωμών.
 
Ο Σαπώρης Α' σύντομα επανήλθε σε πολεμική κατάσταση, νικώντας τους Ρωμαίους το 253 μ.Χ. στη [[Βαρβαλισσός|Βαρβαλισσό]] (στη σημερινή περιοχή Καλαάτ Μπαλίς στην επαρχία [[Κυβερνείο του Χαλεπίου|Χαλεπίου]] της Συρίας[[Συρία]]ς), κερδίζοντας πιθανόν τότε και λεηλατώντας την [[Αντιόχεια]].<ref name="Frye125"/><ref>{{harvnb|Southern|2001|p=235&nbsp;236}}</ref> Οι αντεπιθέσεις του Ρωμαίου αυτοκράτορα [[Βαλεριανός|Βαλεριανού]] κατέληξαν σε καταστροφή όταν ο ρωμαϊκός στρατός ηττήθηκε και πολιορκήθηκε στην [[Αντιόχεια (ή Έδεσσα)|Έδεσσα]], με τον Βαλεριανό να πέφτει στα χέρια του Σαπώρη Α', παραμένοντας σε αιχμαλωσία για το υπόλοιπο της ζωής του.
 
Ο Σαπώρης γιόρτασε τη νίκη του με τη χάραξη των εντυπωσιακών ανάγλυφων σε βράχο στο Νακς-ε Ρόσταμ και τη [[Βισαπούρ]] (στην επαρχία [[Φαρς]]), καθώς και με επιγραφή στην περσική και ελληνική γλώσσα, σε μνημείο κοντά στην [[Περσέπολη]]. Εκμεταλλεύτηκε δε την επιτυχία του προελαύνοντας στη [[Μικρά Ασία]] (260 μ.Χ.), αλλά αποσύρθηκε αποδιοργανωμένος μετά από ήττες από τους Ρωμαίους και τον σύμμαχό τους, τον [[Οδαίναθος|Οδαίναθο]] της [[Παλμύρα]]ς, χάνοντας το χαρέμι του και όλες τις ρωμαϊκές κτήσεις που είχαν περιέλθει στην κατοχή του.<ref>{{harvnb|Frye|1993|p=126}}</ref><ref>{{harvnb|Southern||2001p=238}}</ref>
 
Ο Σαπώρης είχε μεγαλεπήβολα πλάνα ανάπτυξης. Διέταξε την κατασκευή της πρώτης γέφυρας-φράγματος στο Ιράν και ίδρυσε πολλές πόλεις, κάποιες εν μέρει με τη βοήθεια μεταναστών από τις ρωμαϊκές περιοχές, περιλαμβάνοντας [[Χριστιανισμός|Χριστιανούς]] που θα ακολουθούσαν την πίστη τους ελεύθερα υπό την εξουσία των Σασσανιδών. Δύο πόλεις, η [[Βισαπούρ]] και η [[Νισαπούρ]], ονομάστηκαν από αυτόν τον Σασσανίδη ηγέτη. Ενίσχυσε ιδιαιτέρως το [[Μανιχαϊσμός|Μανιχαϊσμό]], προστάτεψε τον ιδρυτή του [[Μάνης|Μάνη]] (που αφιέρωσε ένα από τα βιβλία του σε αυτόν) και έστειλε πολλούς μανιχαϊστές ιεραπόστολους στο εξωτερικό. Επίσης έγινε φίλος με έναν [[Βαβυλωνία|Βαβυλώνιο]] [[ραββίνος|ραββίνο]], ονομαζόμενο Σαμουήλ.
 
Η φιλία αυτή ήταν επωφελής για την [[Ιουδαϊσμός|ιουδαϊκή]] κοινότητα δίδοντάς της μια ανακούφιση από τους καταπιεστικούς νόμους που είχαν θεσπιστεί εναντίον της. Μεταγενέστεροι βασιλιάδες των Σασσανιδών αντέστρεψαν την πολιτική της θρησκευτικής ανεκτικότητας του Σαπώρη Α'. Υπό την πίεση των [[ζωροαστρισμός|ζωροαστρών]] και επηρεασμένος από τον ζωροάστρη αρχιερέα ΚαρτίρΚαρντίρ Μπαχράμ Α΄, ο [[Βαράμης Α’ της Περσίας|Βαράμης Α']] δολοφόνησε τον [[Μάνης|Μάνη]] και εδίωξε τους οπαδούς του. Ο [[Βαράμης Β’ της Περσίας|Βαράμης Β']] ήταν. όπως και ο πατέρας του, έρμαιο των επιθυμιών του ζωροαστρικού ιερατείου.<ref>{{harvnb|Zarinkoob|1999|p=197}}</ref><ref>{{harvnb|Frye|1968|p=128}}</ref> Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, η πρωτεύουσα των Σασσανιδών, [[Κτησιφών (πόλη)|Κτησιφών]], καταλήφθηκε και καταστράφηκε από τους Ρωμαίους υπό τον αυτοκράτορα [[Κάρος|Μάρκο Αυρήλιο Κάρο]], ενώ το μεγαλύτερο κομμάτι της Αρμενίας, μετά από μισό αιώνα περσικής κυριαρχίας, εκχωρήθηκε στον [[Διοκλητιανός|Διοκλητιανό]].<ref>{{harvnb|Zarinkoob|1999|p=199}}</ref>
 
Διαδεχόμενος τον [[Βαράμης Γ’ της Περσίας|Βαράμη Γ']] (που κυβέρνησε για λίγο το 293) και στην συνέχεια ανατράπηκε απο τον θείο του πατέρα του Ναρσή, ο νέος αυτοκράτορας [[Ναρσής]] ξεκίνησε νέο πόλεμο με τους Ρωμαίους. Μετά από μια αρχική επιτυχία εναντίον του αυτοκράτορα [[Γαλέριος|Γαλέριου]] κοντά στο Καλλίνικο στον Ευφράτη το 296, ο Ναρσής ηττήθηκε αποφασιστικά. Ο Γαλέριος ενισχύθηκε, πιθανόν την άνοιξη του 298, με ένα νέο σώμα στρατού από τις αυτοκρατορικές κτήσεις στο [[Δούναβης|Δούναβη]].<ref name="BNSCE18">Barnes, ''Constantine and Eusebius'', p. 18.</ref> Ο Ναρσής δεν προήλασε από την [[Αρμενία]] στη [[Μεσοποταμία]], αφήνοντας τον Γαλέριο να επιτεθεί πρώτος το 298 στη βόρεια Μεσοποταμία μέσω της Αρμενίας. Ο Ναρσής υποχώρησε τότε στην Αρμενία για να αντιμετωπίσει τις δυνάμεις του Γαλέριου, σε έδαφος όμως που δεν τον ευνοούσε. Το τραχύ έδαφος της Αρμενίας ήταν ευνοϊκό για το ελαφρύ ρωμαϊκό ιππικό, όχι όμως και για το βαρύτερο των Σασσανιδών. Η βοήθεια των ντόπιων έδωσε στον Γαλέριο το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού έναντι των περσικών δυνάμεων, με αποτέλεσμα μετά από δύο διαδοχικές μάχες, να επικρατήσει του αντιπάλου του.<ref name="Barnes, p. 18">Barnes, ''Constantine and Eusebius'', p. 18; Potter, ''The Roman Empire at Bay'', p. 293.</ref>
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Αυτοκρατορία_των_Σασσανιδών"