Σπάρτακος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Πλούταρχος. Χαρτης 1-2-3 και 4. Αγαλμα. |
μ Σπάρτακος (Στάδιο-Ρωσία) |
||
Γραμμή 60:
== Η προσωπικότητα του Σπάρτακου – Υστεροφημία ==
[[Αρχείο:Σπάρτακος Espartaco Spartacus Spartak Οκριτης Aρενα .jpg|μικρογραφία|Σπάρτακος ([[Otkritie Arena|Στάδιο Otkritie Arena]], Ρωσία)]]
Από το σύνολο σχεδόν των αρχαίων πηγών, ο Σπάρτακος παρουσιάζεται ως ληστής και εγκληματίας, χειρότερος ακόμη και από τον [[Αννίβας|Αννίβα]].<ref>Ο ιστορικός Ευτρόπιος (4ος αι. μ.Χ.) συνέκρινε την εξέγερση του Σπάρτακου με τις εκστρατείες του Αννίβα στην Ιταλία. Βλ. Ρίγκομπερτ Γκίντερ, σελ 18</ref> Εξαίρεση αποτελούν οι Βάρρος (Marcus Terentius Varro) και [[Πλούταρχος]]. Ο πρώτος αναφέρει ότι ο Σπάρτακος καταδικάστηκε άδικα να μονομαχεί, ενώ ο δεύτερος σκιαγραφεί μια ιδιαίτερα ευγενική προσωπικότητα για τον Θράκα μονομάχο. Τον χαρακτηρίζει «ελληνικότερο», ανδρείο, πράο, συνετό με υψηλό φρόνημα<ref>[..] ἀνὴρ Θρᾷξ τοῦ Μαιδικοῦ γένους, οὐ μόνον φρόνημα μέγα καὶ ῥώμην ἔχων, ἀλλὰ καὶ συνέσει καὶ πρᾳότητι τῆς τύχης ἀμείνων καὶ τοῦ γένους ἑλληνικώτερος. ''Πλουτάρχου'' Κράσσος 8,3</ref> και περιγράφει πολλά περιστατικά που δικαιολογούν τον ισχυρισμό αυτό. Βέβαια, η αντιμετώπιση αυτή αποτελούσε στερεότυπο για τον ελληνορωμαϊκό κόσμο, αφού κάθε μη [[Ρωμαίος]] ή μη [[Έλληνας]] που επιτύγχανε κάτι σπουδαίο, παρουσιαζόταν ως εξυπνότερος από τους υπόλοιπους [[βάρβαροι|βαρβάρους]].<ref name=auto1>[http://www.livius.org/so-st/spartacus/spartacus.html livius.org]</ref>
Γραμμή 67:
Γενικά για την ρωμαϊκή άρχουσα τάξη η μορφή του Σπάρτακου συνδέθηκε και παρομοιάστηκε με τις χειρότερες συμφορές σε τέτοιο βαθμό μάλιστα, ώστε το όνομα του Θράκα επαναστάτη να μετατραπεί σε ύβρη. «Σπάρτακο» αποκάλεσε ο [[Μάρκος Αντώνιος]] τον νεαρό [[Οκταβιανός|Οκταβιανό]] για να στρέψει εναντίον του του μεγαλοϊδιοκτήτες δούλων, ενώ με τον ίδιο χαρακτηρισμό ο Κικέρων καταφερόταν εναντίον των πολιτικών του αντιπάλων.<ref>Ρίγκομπερτ Γκίντερ, σελ. 43, όπου αναφέρονται ακόμη μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα.</ref>
Πάντως στους αρχαίους συγγραφείς υπάρχουν και αναφορές που έρχονται σε αντίθεση με την γενικά αρνητική εικόνα του ηγέτη των μονομάχων. Ο [[Αππιανός]] εξηγεί την αθρόα προσχώρηση ετερόκλητων στοιχείων στις τάξεις των πρώην σκλάβων ως συνέπεια της ισοκατανομής των λαφύρων μεταξύ των επαναστατών. Σύμφωνα με τον [[Σαλλούστιος|Γάιο Κρίσπο Σαλλούστιο]], ο Σπάρτακος ήταν αντίθετος προς την κακοποίηση των αιχμαλώτων, καθώς και με κάθε καταστροφή κατοικημένης περιοχής.<ref>''Οι Μεγάλοι Επαναστάτες'', σελ. 11</ref>
Επίσης από τις περιγραφές, φαίνεται ότι ο Σπάρτακος διέθετε αξιοσημείωτη στρατηγική αντίληψη και ευφυΐα. Κατανίκησε επανειλημμένως και με διάφορα τεχνάσματα όσους στρατούς, υπό διάφορους διοικητές, έστειλε εναντίον του η Σύγκλητος. Ακόμη και για τον έμπειρο Κράσσο η πάταξη της επανάστασης δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Καθώς φαίνεται όμως, κυρίως από τις περιγραφές του Πλουτάρχου, δεν ασκούσε ισχυρό έλεγχο επί των συντρόφων του με αποτέλεσμα την τελική ήττα. Αν αληθεύουν οι προαναφερθείσες περιγραφές, τότε η αξία του ως στρατηγού ενδεχομένως να είναι ακόμη μεγαλύτερη. Οι στρατιωτικές και διοικητικές αρετές του αποδίδονται από άλλες πηγές στην υπηρεσία του στις τάξεις του ρωμαϊκού στρατού.<ref name="auto1" />[[Αρχείο:Spartacus-death.jpg|thumb|300px|Σπάρτακου σε νεότερη απεικόνιση.]]
Η αρνητική εικόνα του Σπάρτακου παρέμεινε απαράλλαχτη καθ’ όλο τον [[Μεσαίωνας|Μεσαίωνα]] και την [[Αναγέννηση]]. Μόνον από τον 18ο αιώνα κι έπειτα άλλαξε αυτή η οπτική. Συγκεκριμένα το [[1760]] ο Γάλλος Bernard-Joseph Saurin, βασιζόμενος στην ιστορία του Πλουτάρχου παρουσιάζει τον Σπάρτακο στην ομώνυμη τραγωδία του ως ευγενή ήρωα. Το έργο αυτό αποτέλεσε την απαρχή στην αλλαγή της αντιμετώπισης του Σπάρτακου και της επανάστασής του.
Έτσι η μορφή του Σπάρτακου πέρασε στον θρύλο και ενέπνευσε πολλά κινήματα, οργανώσεις και καλλιτέχνες κατά τους νεότερους χρόνους. Ενδεικτικά αναφέρονται οι αριστεροί [[Σπαρτακιστές]] της [[Δημοκρατία της Βαϊμάρης|Δημοκρατίας της Βαϊμάρης]] που δραστηριοποιήθηκαν έντονα κατά τη [[Γερμανική Επανάσταση]] του [[1918]]. Γενικά, ο Σπάρτακος έχαιρε ιδιαίτερης εκτίμησης από αριστερού πολιτικού προσανατολισμού οργανώσεις, κόμματα, καθεστώτα, λόγιους κλπ. Γνωστή επίσης είναι η επική [[Χόλλιγουντ|χολλιγουντιανή]] ταινία ''Σπάρτακος'' ([[1960]]) του [[Στάνλεϊ Κιούμπρικ]] με τον [[Κερκ Ντάγκλας]] στην παραγωγή και τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Η ταινία αποτελεί μεταφορά στην μεγάλη οθόνη του ομώνυμου ιστορικού μυθιστορήματος του Αμερικανού συγγραφέα [[Χάουαρντ Φαστ]].
== Δείτε επίσης ==▼
{{commons|Spartacus|Σπάρτακος}}▼
* [[Εύνους]]▼
* [[Μονομάχος]]▼
* [[Δουλεία]]▼
== Σημειώσεις-Παραπομπές ==
Γραμμή 80 ⟶ 86 :
== Βασικές Πηγές και Βιβλιογραφία ==
*
*
* Γάιου Ανναίου Ιούλιου Φλώρου, ''Epitome de Gestis Romanorum'' [http://en.wikisource.org/wiki/Epitome_of_Roman_History/Book_2#8 2.8] <small>(σε αγγλική μετάφραση)</small>
* Pietro Bianchi, ''Η Επανάστασις του Σπάρτακου'', περιοδικό ''Ιστορία Εικονογραφημένη'', τχ 33, Μάρτιος 1971
Γραμμή 91 ⟶ 97 :
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
*
*[http://www.vroma.org/~bmcmanus/spartacusmap.jpg Χάρτης με την καθ' έτος πορεία του στρατού του Σπάρτακου]
*[http://ancienthistory.about.com/gi/dynamic/offsite.htm?zi=1/XJ/Ya&sdn=ancienthistory&cdn=education&tm=6&f=00&tt=14&bt=1&bts=0&zu=http%3A//www.vroma.org/~bmcmanus/spartacus.html Ιστορικό υπόβαθρο και σύντομη επισκόπηση της Επανάστασης του Σπάρτακου] στο [http://ancienthistory.about.com/ ancienthistory.about.com] <small>(αγγλικά)</small> * Δέσποινας Ιωσήφ, «[http://www.livepedia.gr/index.php/%CE%A3%CF%80%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%82 ''Σπάρτακος, ο σκλάβος που κλόνισε τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία'']», περιοδικό ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ, εκδόσεις Περισκόπιο, τχ 57 στη [http://www.livepedia.gr live-pedia].
▲== Δείτε επίσης ==
▲{{commons|Spartacus|Σπάρτακος}}
▲* [[Εύνους]]
▲* [[Μονομάχος]]
▲* [[Δουλεία]]
| |||