Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας Εσωτερικού: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Στη διάρκεια της δικτατορίας συμμετείχε ενεργά στον [[Αντιδικτατορικός αγώνας|αντιδικτατορικό αγώνα]] μέσα από το [[Πανελλήνιο Αντιδικτατορικό Μέτωπο]] - Π.Α.Μ. και την οργάνωση νεολαίας "«[[Ρήγας Φεραίος (πολιτική)|Ρήγας Φεραίος]]"».

Μαζί με τους διαφωνούντες συμπαρατάχτηκαν άλλα στελέχη του '''"«Γραφείου Εσωτερικού"»''', δηλαδή του τμήματος της ηγεσίας που δρούσε στο εσωτερικό της χώρας σε συνθήκες παρανομίας, όπως οι [[Μπάμπης Δρακόπουλος]], [[Νίκος Καρράς]], [[Αντώνης Μπριλλάκης]], [[Τάκης Μπενάς]] κ.ά. Έτσι συγκροτήθηκε το ΚΚΕ-Εσωτερικού, τα στελέχη του οποίου απέδιδαν την ονομασία «ΚΚΕ-Εξωτερικού» στο τμήμα του κόμματος που ακολουθούσε την ηγεσία.

Στις πρώτες εκλογές μετά την Μεταπολίτευση το ΚΚΕ Εσωτερικού συνεργάστηκε με την [[ΕΔΑ]] και το [[ΚΚΕ]] στην δημιουργία του συνασπισμού της [[Ενωμένη Αριστερά|Ενωμένης Αριστεράς]]. Η [[Ενωμένη Αριστερά]] απέσπασε 464.787 ψήφους και εξέλεξε 8 βουλευτές. Η συνεργασία με το [[ΚΚΕ]] δεν συνεχίστηκε και στις επόμενες εκλογές το ΚΚΕ Εσωτερικού σύναψε την "«[[Συμμαχία Προοδευτικών και Αριστερών Δυνάμεων]]"», με την οποία και απέσπασε 139.356 ψήφους και εξέλεξε δύο βουλευτές, τον [[Ηλίας Ηλιού|Ηλία Ηλιού]] και το [[Λεωνίδας Κύρκος|Λεωνίδα Κύρκο]], ο οποίος αργότερα δέχτηκε και σκληρή κριτική για τη συνεργασία αυτή.

Στις επόμενες εκλογές, το [[1981]], το ΚΚΕ Εσωτερικού πήρε μέρος αυτόνομο και έλαβε 76.404 ψήφους με ποσοστό μόλις 1.34% και δεν κατάφερε να εκλέξει βουλευτή στο κοινοβούλιο. Στις Ευρωεκλογές του ίδιου χρόνου τα ποσοστά ήταν αρκετά υψηλότερα, γεγονός το οποίο αποδεικνύει την "«αιμορραγία"» της εκλογικής βάσης του κόμματος προς το ΠΑΣΟΚ καθώς και την επιτυχία του συνθήματος του Ανδρέα Παπανδρέου "«όχι ψήφος στη Δεξιά"».

Στον εσωκομματικό διάλογο που προηγήθηκε του 4ου συνεδρίου διατυπώθηκαν τέσσερις προτάσεις σχετικά με το μέλλον του κόμματος. Η πρώτη άποψη, με ηγετική φυσιογνωμία το [[Λεωνίδας Κύρκος|Λεωνίδα Κύρκο]], ζητούσε τη "«μετεξέλιξη"» του κόμματος σε ένα νέο, μη κομμουνιστικό, κόμμα της Αριστεράς, που θα ήταν ανοιχτό σε ευρύτερες συμμαχίες. Η δεύτερη άποψη, που υποστηρίχτηκε από το γραμματέα του κόμματος [[Γιάννης Μπανιάς|Γιάννη Μπανιά]] και τον πρώην γραμματέα Μπάμπη Δρακόπουλο, επεδίωκε την "«αναβάθμιση"» του κόμματος, τη διατήρηση του κομμουνιστικού χαρακτήρα του και παράλληλα τη ριζοσπαστικοποίησή του. Η λεγόμενη "«τρίτη άποψη"» ήταν και αυτή υπέρ ενός νέου φορέα της Αριστεράς, έκανε όμως κριτική στην παλαιότερη πορεία του κόμματος από τα αριστερά, και τόνιζε την ανάγκη της σύνδεσής του με τα νέα κοινωνικά κινήματα. Τέλος, η λεγόμενη "«τέταρτη άποψη"» θεωρούσε ότι οι συνθήκες δεν ήταν ακόμη ώριμες για ριζικές αλλαγές στη φυσιογνωμία του κόμματος.

Στο συνέδριο (Μάιος [[1986]]) υπερίσχυσαν οι προτάσεις για τη δημιουργία ενός νέου, μη κομμουνιστικού φορέα. Τον Ιανουάριο του [[1987]], 29 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής από την τάση της "«αναβάθμισης"», δήλωσαν ότι δεν πρόκειται να συμμετάσχουν στις διεργασίες για την ίδρυση του νέου φορέα και συγκρότησαν το [[ΚΚΕ Εσωτερικού - Ανανεωτική Αριστερά]], κίνηση στην οποία συμμετείχε και η πλειοψηφία της [[ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος]]. Τον Απρίλιο του [[1987]] έγινε το ιδρυτικό συνέδριο του νέου κόμματος που ονομάστηκε [[Ελληνική Αριστερά]] (Ε.ΑΡ.) με γραμματέα το [[Λεωνίδας Κύρκος|Λεωνίδα Κύρκο]].