Πυριδίνη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ png->svg |
μ Ρομπότ: Αυτόματη αντικατάσταση κειμένου (-|trans_title= +|trans-title=) |
||
Γραμμή 118:
== Ιστορία ==
[[Αρχείο:ThomasAnderson(1819-1874).jpg|μικρογραφία|Τόμας Άντερσον]]Αναμφίβολα, οι [[Αλχημεία|αλχημιστές]] είχαν αναμφίβολα από παλιά παρασκευάσει ακάθαρτη (χημικά) πυριδίνη, με τη θέρμανση [[Οστό|οστών]] [[Ζώο|ζώων]] και άλλων οργανικών υλών,<ref name="weiss">{{Cite book|title=Pyridine and its Derivatives|last=Weissberger|first=A.|last2=Klingberg|first2=A.|date=1960|publisher=Interscience|volume=1|location=New York}}</ref> , αλλά η παλαιότερη τεκμηριωμένη αναφορά πιστώνεται στο Σκωτσέζο χημικό Τόμας Άντερσον (''Thomas Anderson'').<ref>Anderson, T. (1849). </ref><ref name="Von1849">{{Cite journal|title=Producte der trocknen Destillation thierischer Materien|last=Anderson|first=T.|journal=Annalen der Chemie und Pharmacie|doi=10.1002/jlac.18490700105|year=1849|volume=70|pages=32|
Λόγω της ευφλεκτότητάς της, ο Άντερσον, ονόμασε τη (νέα για τότε) ένωση που ανακάλυψε «πυριδίνη», από την [[Ελληνική γλώσσα|ελληνική]] λέξη «πῢρ» και το επίθεμα «ιδίνη», σύμφωνα με τη χημική ονοματολογία, όπως επίσης η [[Ο-τολουϊδίνη|τολουϊδίνη]], για να υποδείξει ότι δομικά περιέχει ανθρακούχο δακτύλιο, με ένα άτομο αζώτου.<ref name="anderson2">{{Cite journal|title=Ueber die Producte der trocknen Destillation thierischer Materien|last=Anderson|first=T.|journal=Annalen der Chemie und Pharmacie|doi=10.1002/jlac.18510800104|year=1851|volume=80|pages=44|
Η χημική δομή της πυριδίνης αποσαφηνίστηκε δεκαετίες μετά την ανακάλυψη της ένωσης. Συγκεκριμένα, οι [[Γουΐλχελμ Κέρνερ]] (''Wilhelm Körner'', [[1869]])<ref>Körner, W. (1869). </ref> και [[Τζέημς Ντιούαρ]] (''James Dewar'', [[1871]])<ref>Dewar, J. (1871). </ref><ref>{{Cite journal|url=http://www.scs.illinois.edu/~mainzv/HIST/bulletin_open_access/bull88-num2.php|title=Koerner, Dewar and the Structure of Pyridine|last=Rocke|first=Alan J.|date=1988|journal=Bulletin for the History of Chemistry|volume=2|page=4}}</ref> πρότειναν ότι, σε αντίστοιχη αναλογία ανάμεσα στην [[κινολίνη]] και το [[ναφθαλίνιο]], η πυριδίνη προέρχεται τυπικά από το [[βενζόλιο]], αντικαθιστώντας μια μεθνιυλομάδα (=CH-) με ένα άτομο αζώτου.<ref>{{Cite book|url=http://www.sciencemadness.org/library/books/lectures_on_the_history_of_the_development_of_chemistry.pdf|title=Lectures on the history of the development of chemistry since the time of Lavoisier.''|last=Ladenburg|first=Albert|authorlink=Albert Ladenburg|pages=283–287}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=RH1l_VQcFDQC&pg=PA216|title=Heterocyclic Chemistry|last=Bansal|first=Raj K.|date=1999|isbn=81-224-1212-2|page=216}}</ref> Η πρόταση των Κέρνερ και Ντιούαρ επιβεβαιώθηκε αργότερα, σε ένα πείραμα στον οποίο πυριδίνη ανάχθηκε σε [[πιπεριδίνη]], με τη χρήση (στοιχειακού) [[Νάτριο|νατρίου]] σε [[αιθανόλη]]. Το [[1876]], ο [[Ουίλιαμ Ράμσεϊ]] (''William Ramsay'') συνέθεσε πυριδίνη με συνδυασμό [[Αιθίνιο|αιθινίου]] και [[Υδροκυάνιο|υδροκυανίου]] σε ένα [[Κλίβανος|κλίβανο]] με σωλήνες ερυθροπυρομένου [[Σίδηρος|σιδήρου]]. Αυτή ήταν η πρώτη σύνθεση ετεροαρωματικής ένωσης.<ref>{{Cite journal|title=A. Henninger, aus Paris. 12. April 1877|journal=Berichte der deutschen chemischen Gesellschaft|doi=10.1002/cber.187701001202|year=1877|volume=10|pages=727|type=Correspondence}}</ref>
Οι τότε μέθοδοι παραγωγής πυριδίνης είχαν χαμηλή απόδοση, οπότε λόγω η αυξανόμενη ζήτηση της ένωσης ώθησε την έρευνα για πιο αποτελεσματικές παραγωγικές οδούς. Μια σημαντική ανακάλυψη, στον τομέα αυτό, έγινε το [[1924]], όταν ο [[Ρωσία|ρώσος]] χημικός [[Αλεξέι Τσιτσιμπαμπίν]] (''Чичибабин, Алексей Евгеньевич'') εφεύρε μια (νέα για τότε) αντίδραση σύνθεσης πυριδίνης, που βασίζεται σε (σχετικά) φθηνά αντιδραστήρια.<ref name="tschi">{{Cite journal|url=http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k90877m/f132.chemindefer|title=Über Kondensation der Aldehyde mit Ammoniak zu Pyridinebasen|last=Chichibabin|first=A. E.|journal=Journal für Praktische Chemie|doi=10.1002/prac.19241070110|year=1924|volume=107|pages=122|
== Φυσική παρουσία ==
Γραμμή 150:
=== Σύνθεση Χαντζσχ ===
Η πρώτη μεγάλης κλίμακας σύνθεση «θυγατρικών» πυριδινών περιγράφηκε το [[1881]] από τον [[Αρθουρ Ρούντολφ Χαντζσχ]] (''Arthur Rudolf Hantzsch'').<ref name=":5">{{Cite journal|title=Condensationsprodukte aus Aldehydammoniak und ketonartigen Verbindungen|last=Hantzsch|first=A.|journal=Berichte der deutschen chemischen Gesellschaft|issue=2|doi=10.1002/cber.18810140214|year=1881|volume=14|pages=1637|
[[File:Hantzsch_pyridine_synthesis.svg|σύνδεσμος=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hantzsch_pyridine_synthesis.svg|κέντρο|μικρογραφία|800x800εσ|Σύνθεση Χαντζσχ πυριδίνης με ακετοαιθανικό οξύ, μεθανάλη και [[οξεικό αμμώνιο]] (CH<sub title="Ammonium acetate">3</sub>COONH<sub title="Iron(III) chloride">4</sub>), χρησιμοποιώντας [[Τριχλωριούχος σίδηρος|τριχλωριούχο σίδηρο]] (FeCl<sub>3</sub>), ως οξειδωτικό της διυδροπυριδίνης σε πυριδίνη.]]
Γραμμή 256:
====== Σουλφούρωση ======
Η απευθείας σουλφούρωση πυριδίνης είναι ακόμη πιο δύσκολα πραγματοποιήσιμη από την άμεση νίτρωση. Ωστόσο, το 3-πυριδινοσουλφονικό οξύ μπορεί να ληφθεί με αποδεκτή απόδοση με περίσσεια (πυκνού) [[Θειικό οξύ|θειικού οξέος]] θερμοκρασίας 320 °C σε βραστή πυριδίνη.<ref>{{Cite journal|title=Note on nicotinic acid from pyridine|last=Gabriel|first=S.|journal=Berichte der deutschen chemischen Gesellschaft|doi=10.1002/cber.188201501180|year=1882|volume=15|pages=834}}</ref> Η αντίδραση πυριδίνης με τριοξείδιο του θείου (SO<sub>3</sub>) διευκολύνεται με την (προσωρινή έστω) προσθήκη θείου στο άτομο του αζώτου, ειδικότερα δε με την παρουσία [[Θειικός υδράργυρος|θειικού υδραργύρου]] (HgSO<sub>4</sub>), ως καταλύτη.<ref>{{Cite journal|title=Konstitutionsspezifität der Nicotinsäure als Wuchsstoff bei ''Proteus vulgaris'' und ''Streptobacterium plantarum''|last=Möller|first=Ernst Friedrich|last2=Birkofer|first2=Leonhard|journal=Berichte der deutschen chemischen Gesellschaft (A and B Series)|issue=9|doi=10.1002/cber.19420750912|year=1942|volume=75|pages=1108|
====== Αλογόνωση ======
| |||