Περσικοί Πόλεμοι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
https://www.instagram.com/lydia.livi/ |
||
Γραμμή 111:
Οι σχέσεις μεταξύ των Ελλήνων χειροτέρευσαν, καθώς οι Πελοποννήσιοι αρνήθηκαν να στείλουν στρατό στα βόρεια για να βοηθήσουν τους Αθηναίους· οι Αθηναίοι απέσυραν τον στόλο τους και την ηγεσία του ελληνικού στόλου ανέλαβε ο Λεωτυχίδας<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ουρανία#131|Ουρανία 131]].</ref>. Ο ελληνικός στόλος βρίσκονταν στη Δήλο ενώ ο περσικός στη Σάμο. Αμφότερες οι πλευρές απέφευγαν την σύγκρουση, ενώ ο Μαρδόνιος αποφάσισε να μην επιτεθεί στον Ισθμό. Ο Μαρδόνιος με τη βοήθεια του [[Αλέξανδρος Α' της Μακεδονίας|Αλέξανδρου Α']] προσπάθησε να πείσει τους Αθηναίους να συγκατανεύσουν σε ειρήνη, αλλά οι τελευταίοι, αφού εξασφάλισαν τη βοήθεια των Σπαρτιατών, αρνήθηκαν και σύμφωνα με τον Ηρόδοτο απάντησαν τα εξής: ''καὶ αὐτοὶ τοῦτό γε ἐπιστάμεθα ὅτι πολλαπλησίη ἐστὶ τῷ Μήδῳ δύναμις ἤ περ ἡμῖν, ὥστε οὐδὲν δέει τοῦτό γε ὀνειδίζειν. ἀλλ᾽ ὅμως ἐλευθερίης γλιχόμενοι ἀμυνεύμεθα οὕτω ὅκως ἂν καὶ δυνώμεθα'' (μετ. «αν και ξέρουμε ότι οι Μήδοι είναι περισσότεροι από εμάς, εμείς όμως θα αμυνθούμε καθώς αγαπούμε την ελευθερία μας»).<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ουρανία#143|Ουρανία 143]].</ref> Οι Αθηναίοι εκκένωσαν την πόλη τους και την κατέλαβε ο Μαρδόνιος, ο οποίος επανάλαβε την προσφορά που είχε κάνει στη Σαλαμίνα. Οι Αθηναίοι ζήτησαν την άμεση βοήθεια της Σπάρτης<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#7|Καλλιόπη 7]].</ref>, αλλά η Σπάρτη γιόρταζε τα [[Υακίνθια]] και άργησε να δώσει απάντηση. Ωστόσο, ο Τεγεάτης Χίλεος έπεισε τους Σπαρτιάτες να στείλουν στρατό, τονίζοντας τα αρνητικά αποτελέσματα που θα είχε η παράδοση της Αθήνας στους Πέρσες. Οι Αθηναίοι έμειναν έκπληκτοι όταν έμαθαν για τον προέλαση του σπαρτιατικού στρατού<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#9|Καλλιόπη 9]].</ref>.
Μαθαίνοντας για τις κινήσεις των Ελλήνων, ο Μαρδόνιος κινήθηκε προς τις Πλαταιές με σκοπό να δελεάσει τους Έλληνες σε σύγκρουση που θα γινόταν σε ανοικτό πεδίο ώστε να χρησιμοποιήσει το ιππικό του. Οι Έλληνες, υπό την ηγεσία του Παυσανία, έμειναν στα υψώματα. Αυτός ήταν ο λόγος που ο Μαρδόνιος διέταξε επίθεση του ιππικού,<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#20|Καλλιόπη 20]].</ref> η οποία αποκρούστηκε από τους Έλληνες.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#23|Καλλιόπη 23]].</ref> Οι Έλληνες ήρθαν πιο κοντά στο περσικό
==Ελληνική αντεπίθεση (479-478 π.Χ)==
=== Μυκάλη και Ιωνία ===
Αυτές οι μάχες έβαλαν τέλος στην περσική εισβολή, και τότε ξεκίνησε η νέα φάση των Περσικών Πολέμων, με την ελληνική αντεπίθεση.<ref>Lazenby, σελ. 247.</ref> Μετά τη Μυκάλη, οι ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας εξεγέρθηκαν ξανά, με τους Πέρσες να αδυνατούν να αντιμετωπίσουν την
===Σηστός===
Μετά την επιτυχία τους στη Μυκάλη, οι Έλληνες κατευθύνθηκαν στον [[Ελλήσποντος|Ελλήσποντο]] για να καταστρέψουν τις περσικές γέφυρες, αλλά τις βρήκαν ήδη κατεστραμμένες.<ref name = IX114>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#114|Καλλιόπη 114]].</ref> Οι Πελοποννήσιοι επέστρεψαν στην πατρίδα τους, αλλά οι Αθηναίοι και οι υπόλοιποι Έλληνες επιτέθηκαν στη [[Θρακική Χερσόνησος|Θρακική Χερσόνησο]], αναγκάζοντας τους Πέρσες να υποχωρήσουν στη [[Σηστός|Σηστό]].<ref name = IX114/> Ο Πέρσης κυβερνήτης [[Αρταύκτης]] δεν ήταν έτοιμος για πολιορκία<ref name = IX116>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#116|Καλλιόπη 116]].</ref>, ωστόσο, οι Αθηναίοι δεν μπορούσαν να καταλάβουν την πόλη για αρκετούς μήνες<ref name = IX117>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#117|Καλλιόπη 117]].</ref> - στο τέλος, οι Πέρσες υποχώρησαν και οι Αθηναίοι κατέλαβαν την πόλη.<ref name = IX118>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#118|Καλλιόπη 118]].</ref> Οι Αθηναίοι κατάφεραν να αιχμαλωτίσουν τον Πέρση κυβερνήτη<ref name = IX119>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#119|Καλλιόπη 119]].</ref>, τον θανάτωσαν.<ref name = IX120>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#120|Καλλιόπη 120]].</ref> και επέστρεψαν στην πόλη τους.<ref name = IX121>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#121|Καλλιόπη 121]].</ref> Εδώ τελειώνει το έργο του ο Ηρόδοτος.
===Κύπροςhttps://www.instagram.com/lydia.livi/<nowiki/>===
Το 478 π.Χ. οι Σύμμαχοι, σύμφωνα με τον Θουκυδίδη, εκστράτευσαν στην Κύπρο και κατέστρεψαν το μεγαλύτερο μέρος του νησιού.<ref name = TI94>Θουκυδίδης, [[s:Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου/Α#94|Α.94]].</ref> Τι ακριβώς εννοούσε ο Θουκυδίδης με αυτό δεν είναι σαφές. Ο Σέαλι (αγγ. Sealey) θεωρεί ότι ήταν ουσιαστικά μια επιδρομή για να συγκεντρωθούν όσα περισσότερα λάφυρα ήταν δυνατό από τα περσικά σώματα στην Κύπρο.<ref name = Sea242>Sealey, σελ. 242.</ref> Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι οι Σύμμαχοι προσπάθησαν να καταλάβουν το νησί, και λίγο αργότερα έπλευσαν για το Βυζάντιο.<ref name = TI94/> Βεβαίως, το γεγονός ότι η Δηλιακή Συμμαχία επανειλημμένως εκστράτευε στην Κύπρο σημαίνει ότι το νησί δεν ήταν υπό την κατοχή των Συμμάχων το 478 π.Χ ή ότι οι συμμαχικές δυνάμεις συχνά εκδιώκονταν.
=== Βυζάντιο ===
Οι Έλληνες έπλευσαν στο [[Βυζάντιο]] και το κατέλαβαν<ref name = TI94/> - η κατάληψη της Σηστού και του Βυζαντίου επέτρεψαν στους Έλληνες να ελέγχουν το εμπόριο στη Μαύρη Θάλασσα.<ref name = Fine331>Fine, σελ. 331.</ref> Οι Σύμμαχοι δεν ήταν ευχαριστημένοι με τον Σπαρτιάτη στρατηγό Παυσανία, γι' αυτό και ανακλήθηκε από τη Σπάρτη - οι Ίωνες και οι υπόλοιποι Έλληνες ζήτησαν από τους Αθηναίους να αναλάβουν την ηγεσία των ελληνικών δυνάμεων.<ref name = TI95>Θουκυδίδης, [[s:Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου/Α#95|Α.95]].</ref> Γι' αυτό τον λόγο, η
==Πόλεμοι της Δηλιακής Συμμαχίας (477-449 π.Χ)==
Γραμμή 131:
=== Δηλιακή Συμμαχία ===
{{Κύριο|Δηλιακή Συμμαχία}}
https://www.instagram.com/lydia.livi/ https://www.instagram.com/lydia.livi/ https://www.instagram.com/lydia.livi/ https://www.instagram.com/lydia.livi/ https://www.instagram.com/lydia.livi/ https://www.instagram.com/lydia.livi/<nowiki/>ω[[Αρχείο:Map athenian empire 431 BC-el.svg|thumb|right|250px|Η Αθήνα και η ηγεμονία της το 431 π.Χ.]]
Μετά το Βυζάντιο, η Σπάρτη αποφάσισε να μην συνεχίσει τον πόλεμο,<ref name = TI95/> επειδή δεν υπήρχε πια κίνδυνος για την ελευθερία της Ελλάδας και των ελληνικών πόλεων της Μικράς Ασίας. Ίσως όμως να θεώρησε η Σπάρτη ότι ήταν απίθανο να διαρκέσει η ελευθερία των ελληνικών πόλεων της Μικράς Ασίας για μεγάλο χρονικό διάστημα.<ref name = h362/> Μετά τη μάχη στη Μυκάλη, ο Σπαρτιάτης βασιλιάς [[Λεωτυχίδας ο Λακεδαιμόνιος|Λεωτυχίδας]] πρότεινε να μεταφέρουν όλους τους Έλληνες από τη Μικρά Ασία στην [[Ευρώπη]] ως τη μοναδική μέθοδο απόλυτης ελευθερίας από την περσική κυριαρχία. Ο [[Ξάνθιππος (Αθηναίος πολιτικός)|Ξάνθιππος]], ο Αθηναίος διοικητής στη Μυκάλη, αρνήθηκε κατηγορηματικά - οι ιωνικές πόλεις ήταν αθηναϊκές αποικίες, επομένως οι Αθηναίοι θα προστάτευαν τους [[Ίωνες]].<ref name = h362>Holland, σελ. 362.</ref> Αυτό σήμαινε ότι η ηγεσία στην ελληνική συμμαχία περιήλθε στους Αθηναίους - με τη σπαρτιατική αποχώρηση μετά το Βυζάντιο, η ηγεσία των Αθηναίων έγινε σαφής.<ref name = TI95/><ref name = h362/>
Γραμμή 139 ⟶ 140 :
[[Αρχείο:Delian League Campaign Map.png|thumb|300px|right|Χάρτης των μαχών, στις οποίες συμμετείχε η Δηλιακή Συμμαχία, 477-449 π.Χ]]
{{Κύριο|Πόλεμοι της Δηλιακής Συμμαχίας}}
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 470 π.Χ, τα μέλη της Δηλιακής Συμμαχίας οργάνωναν επhttps://www.instagram.com/lydia.livi/<nowiki/>ιθέσεις στη Θράκη και στο [[Αιγαίο πέλαγος|Αιγαίο]] για να απομακρύνουν τις περσικές φρουρές από την περιοχή, υπό την ηγεσία του Αθηναίου πολιτικού και στρατηγού [[Κίμωνας|Κίμωνα]].<ref name = Sea250>Sealey, σελ. 250.</ref> Στα πρώτα χρόνια της επόμενης δεκαετίας, ο Κίμωνας άρχισε εκστρατείες στη [[Μικρά Ασία]], προσπαθώντας να ενισχύσει την ελληνική θέση εκεί.<ref name = PC12>Πλούταρχος, [[s:Βίοι Παράλληλοι/Κίμωνας#12|Κίμωνας 12]].</ref> Στη [[μάχη του Ευρυμέδοντα]], ο αθηναϊκός και ο συμμαχικός στόλος πέτυχαν διπλή νίκη, καταστρέφοντας τον περσικό στόλο και τον περσικό στρατό. Μετά τη μάχη, οι Πέρσες ανέλαβαν παθητικό ρόλο, αποφεύγοντας να αντιμετωπίσουν σε μάχη τους Αθηναίους.<ref name = PC13>Πλούταρχος, [[s:Βίοι Παράλληλοι/Κίμωνας#13|Κίμωνας 13]].</ref>
Στα τέλη της δεκαετίας του 460 π.Χ, οι Αθηναίοι πήραν την απόφαση να υποστηρίξουν την Αίγυπτο στην επανάσταση της κατά της Περσίας. Αν και τα ελληνικά σώματα είχαν επιτυχίες, δεν κατάφεραν να καταλάβουν την περσική φρουρά στη [[Μέμφις (Αίγυπτος)|Μέμφιδα]], παρά την πολιορκία 3 ετών.<ref name = TI104>Θουκυδίδης, [[s:Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου/Α#104|Α.104]].</ref> Τότε, οι Πέρσες αντεπιτέθηκαν, και η αθηναϊκή δύναμη πολιορκήθηκε για 18 μήνες, πριν εξολοθρευτεί.<ref name = TI109>Θουκυδίδης, [[s:Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου/Α#109|Α.109]].</ref> Αυτή η καταστροφή, σε συνδυασμό με τις συγκρούσεις στην Ελλάδα, δεν επέτρεψε στους Αθηναίους να συνεχίσουν τις συγκρούσεις με τους Πέρσες.<ref name = Sea271*>Sealey, σσ. 271-273.</ref> Το 451 π.Χ, υπογράφτηκε ανακωχή στην Ελλάδα, και ο Κίμωνας ήταν εις θέσιν να οδηγήσει στρατό στην [[Κύπρος|Κύπρο]]. Ωστόσο, καθώς πολιορκούσε το [[Κίτιο]]ν, ο Κίμωνας πέθανε από ασθένεια ή σκοτώθηκε και η πολιορκία λύθηκε. Κατά την αποχώρησή της η αθηναϊκή δύναμη πέτυχε διπλή (κατά ξηρά και θάλασσα) νίκη στη [[Σαλαμίνα Κύπρου|Σαλαμίνα της Κύπρου]].<ref name = TI112>Θουκυδίδης, [[s:Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου/Α#112|Α.112]].</ref> Αυτή η εκστρατεία έβαλε τέλος στις εχθροπραξίες μεταξύ της Δηλιακής Συμμαχίας και της Περσίας, και αρχαίοι ιστορικοί (Ηρόδοτος, Διόδωρος, Πλούταρχος) υποστηρίζουν ότι μια συνθήκη ειρήνης, η ==Ειρήνη με την Περσία==
Μετά τις μάχες της Σαλαμίνας της Κύπρου, ο Θουκυδίδης δεν κάνει αναφορές για συγκρούσεις με τους Πέρσες, λέει απλά ότι οι Έλληνες επέστρεψαν στην πατρίδα τους.<ref name = TI112/> Ο Διόδωρος, από την άλλη πλευρά, υποστηρίζει ότι μετά τη μάχη στη Σαλαμίνα, υπογράφτηκε συνθήκη ειρήνης (η Ειρήνη του Καλλία) με τους Πέρσες.<ref name = DSXII4>Διόδωρος, [[s:Ιστορική Βιβλιοθήκη/ΙΒ|ΙΒ.4]].</ref> Ο Διόδωρος ίσως ακολούθησε την ιστορία του [[Έφορος|Έφορου]] σε αυτό το σημείο, ο οποίος με τη σειρά του επηρεάστηκε από τον δάσκαλο του, [[Ισοκράτης|Ισοκράτη]] - ο οποίος ήταν ο πρώτος που ανέφερε την προτεινόμενη ειρήνη, το 380 π.Χ.<ref name = Fine360>Fine, σελ. 360.</ref> Ακόμα και κατά τη διάρκεια του 4ου αιώνα π.Χ η ύπαρξη της συνθήκης ήταν αμφιλεγόμενη, και δύο συγγραφείς αυτής της περιόδου, ο [[Καλλισθένης]] και ο [[Θεόπομπος ο Χίος]] φαίνεται να την απορρίπτουν.<ref name = Sea280>Sealey, σελ. 280.</ref>
Είναι πιθανόν ότι οι Αθηναίοι προσπάθησαν να διαπραγματευτούν με τους Πέρσες στο παρελθόν. Ο Πλούταρχος θεωρεί ότι μετά τη νίκη στον Ευρυμέδοντα, ο Αρταξέρξης συμφώνησε να υπογράψει ειρήνη με τους Έλληνες, ονομάζοντάς την «Ειρήνη του Καλλία» όπως ονομαζόταν ο Αθηναίος πρέσβης. Ωστόσο, όπως τονίζει ο Πλούταρχος, ο Καλλισθένης καταγράφει ότι τέτοια ειρήνη υπογράφτηκε αυτό τον καιρό (περίπου το 466 π.Χ).<ref name = PC13/> Ο Ηρόδοτος επίσης αναφέρει, εν παρόδω, μια αθηναϊκή πρεσβεία υπό την ηγεσία του [[Καλλίας|Καλλία]], η οποία στάλθηκε στα [[Σούσα]] για να διαπραγματευτεί με τον Αρταξέρξη.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#151|Πολύμνια 151]].</ref>
Οι σύγχρονοι ιστορικοί επίσης δεν συμφωνούν μεταξύ τους - για παράδειγμα, ο Φάιν αποδέχεται την έννοια της Ειρήνης του Καλλία,<ref name = Fine360/> αλλά ο Σέαλι όχι.<ref name = Sea281>Sealey, σελ. 281.</ref> Ο Χόλλαντ αποδέχεται ότι υπήρχε συμφωνία μεταξύ Αθήνας και Περσίας, αλλά όχι την ίδια τη συνθήκη.<ref name = h366>Holland, σελ. 366.</ref> Ο Φάιν ισχυρίζεται ότι η άρνηση του Καλλισθένη ότι η συνθήκη υπογράφτηκε μετά τον Ευρυμέδοντα δεν αποκλείει την πιθανότητα υπογραφής συμφωνίας αργότερα. Επιπλέον, θεωρεί ότι ο Θεόπομπος στην πραγματικότητα αναφέρει μια συνθήκη που υπογράφτηκε με την Περσία το 423 π.Χ.<ref name = Fine360/> Αν αυτές οι θεωρίες είναι σωστές, θα εκλείψει ένα σημαντικό εμπόδιο για την αποδοχή της ύπαρξης της συνθήκης. Ένα επιπλέον επιχείρημα για την ύπαρξη της συμφωνίας είναι η ξαφνική αποχώρηση των Αθηναίων από την Κύπρο το 450 π.Χ, γεγονός που δίνει περισσότερο νόημα σε κάποιο είδος συμφωνίας ειρήνης.<ref name = Fine363>Fine, σελ. 363.</ref> Από την άλλη πλευρά, εάν υπήρχε κάποιο είδος συμφωνίας, φαίνεται παράξενο το γεγονός ότι δεν αναφέρεται στην ''Ιστορία'' του Θουκυδίδη. Σε παράθεση του για την ''πεντηκονταετία'', στόχος του είναι να εξηγήσει την αύξηση της δύναμης της Αθήνας, και μια τέτοια συμφωνία, και το γεγονός ότι τα μέλη της Δηλιακής Συμμαχίας δεν απαλλάχθηκαν από τις υποχρεώσεις τους μετά από αυτό, θα σηματοδοτούσε ένα σημαντικό βήμα στην αθηναϊκή υπεροχή.<ref name = Sea282>Sealey, σελ. 282.</ref> Αντιθέτως, θεωρείται ότι μερικά σημεία στην ιστορία του Θουκυδίδη ερμηνεύονται καλύτερα με συμφωνία ειρήνης.<ref name = Fine360/> Επομένως, δεν υπάρχει σαφής συναίνεση μεταξύ των ιστορικών για την ύπαρξη της συμφωνίας.
Γραμμή 154 ⟶ 156 :
*Όλες οι ελληνικές πόλεις της Ασίας θα ζουν με τους κανόνες τους ''ή'' θα είναι αυτόνομες (σύμφωνα με τη μετάφραση).
*Οι Πέρσες σατράπες (και οι στρατοί τους) δεν θα ταξίδευαν δυτικά του [[Άλυς|Άλυ]] (Ισοκράτης) ''ή'' κοντά σε μια μέρας ταξίδι με άλογα στο Αιγαίο Πέλαγος (Καλλισθένης) ''ή'' κοντά σε τριήμερο ταξίδι με τα πόδια στο Αιγαίο Πέλαγος (Έφορος και Διόδωρος)
*Κανένα περσικό πολεμικό πλοίο δεν θα έπλεε δυτικά της Φασήλιδας (στη νότια ακτή της Μικράς Ασίας), ''ή'' δυτικά από τις [[Κυανέες Πέτρες]] (πιθανώς ανατολικά του Βοσπόρου, ή βόρεια)https://www.instagram.com/lydia.livi/
*Αν οι όροι τηρηθούν από τον βασιλιά και τους στρατηγούς, τότε οι Αθηναίοι δεν θα στέλνουν στρατό στις περιοχές υπό περσική κατοχή.
Γραμμή 162 ⟶ 164 :
Επανειλημμένως νικημένοι στις μάχες από τους Έλληνες, και εξαντλημένοι από τις εσωτερικές διαμάχες, ο Αρταξέρξης και οι διάδοχοι του διατύπωσαν μετά το 450 π.Χ. την πολιτική του «διαίρει και βασίλευε».<ref name = Dand256/> Αποφεύγοντας οι Πέρσες να αντιμετωπίσουν οι ίδιοι σε μάχη τους Έλληνες, προσπάθησαν ν'αντιπαρατάξουν την Αθήνα στη Σπάρτη, δωροδοκώντας τακτικά τους πολιτικούς για να πετύχουν τους στόχους τους. Με αυτό τον τρόπο, εξασφαλίστηκε ότι οι Έλληνες θα συνέχιζαν τους εμφύλιους πολέμους τους, και δεν θα ήταν σε θέση να στρέψουν την προσοχή τους στην Περσία.<ref name = Dand256/> Μέχρι το 396 π.Χ δεν υπήρχαν ανοικτές συγκρούσεις μεταξύ των Ελλήνων και της Περσίας, όταν ο Σπαρτιάτης βασιλιάς Αγησίλαος εξεστράτευσε στη Μικρά Ασία, για ένα μικρό χρονικό διάστημα - όπως επισήμανε ο Πλούταρχος, οι Έλληνες ήταν πάρα πολύ απασχολημένοι με τους εμφύλιους πολέμους τους για να πολεμήσουν κατά των «βάρβαρων».<ref name = PC19/>
Αν οι πόλεμοι της Δηλιακής Συμμαχίας άλλαξαν την ισορροπία δυνάμεων μεταξύ Ελλάδας
Γραμμή 169 ⟶ 171 :
==Παραπομπές==
<references group="https://www.instagram.com/lydia.livi/" />
==Βιβλιογραφία==
|