Κάψας Αρκαδίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Στο σημερινό χωριό Κάψια ήταν η κώμη Ελισφάσιοι της αρχαιότητας. ΠροςΗ τοαρχική Παλαιοχώριτου (παλαιόγεωγραφική χωριό Κάψια) που βρίσκεται κοντά στο ξωκλήσι Παναγιάθέση ήταν τοπλησίον παλαιότου νεκροταφείο. Σε κοντινή απόσταση από τοσπηλαίου Κάψια υπάρχεικαι τοονομαζόταν σπήλαιο Κάψια το οποίο είναι επισκέψιμο από το 2010Παλαιοχώρι. Το Παλαιοχώρι, οικισμός που ακόμη είναι εμφανή τα ερείπιά του, κυρίως κεραμίδια και πελεκημένες πέτρες, κάηκε και καταστράφηκε τρεις φορές από τους τούρκους και για το λόγο αυτό, οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να μετοικήσουν στο σημερινό χωριό Κάψια περί το 1715. Σε κοντινή απόσταση από το Παλαιοχώρι, σχεδόν δίπλα από το εξωκκλήσι Παναγιά υπάρχουν απομεινάρια παλιού νεκροταφείου. Εικάζεται ότι η ονομασία σταδιακά άλλαξε λόγωεις ανάμνηση των τουρκικών επιδρομών, από Παλαιοχώρι σε Κάψια πριν το 1715. Στο νέο οικισμό που η γεωγραφική του θέση ανάμεσα σε βουνά, δεν τον καθιστούσε τόσο ευάλωτο στις τουρκικές επιθέσεις, συγκεντρώθηκαν επίσης αγρότες που είχαν αγροικίες στον κάμπο της Μηλιάς ή εργάζονταν σε τσιφλίκια κοντά στο χωριό Νεοχώρι.

Στο Κάψια μεγάλες ιδιοκτησίες είχαν ο Νακίπ εφέντης, ο Σερίμπεης Κισεπασόγλου και ο Χουσείν Σούπασης ενώ έλληνες ήταν καταγεγραμμένοι 141 άτομα. Οι τούρκοι τους επέτρεψαν να χτίσουν την μικρή εκκλησία του Αγίου Νικολάου που διασώζεται μέχρι σήμερα. Στο χειρόγραφο αναφέρονται ονόματα κατοίκων (γέρο Αθανάσης, παπά Αντώνης, Γεώργιος Βασιλόπουλος, Ηλίας Σπανής, Δημήτρης Κοτζομύτης κ.α.). Αναφέρεται επίσης η καταστροφή του από τον Ιμπραήμ στις 6 Ιουλίου, παραλείποντας όμως τη χρονολογία. Παρόλα αυτά απαριθμούνται συγκεκριμένες, σεκυρίως αριθμόυλικές καταστροφές κυρίως σοδειάς και ζώων, αλλά όχι ανθρώπινων ζωών.

Σε άλλη αναφορά από τον ιστορικό Φωτάκο προκύπτει ότι οι Κολιός και Μπακόπουλος από το Δάρα , ο Ρεβελιώτης, ο Τσεκόπουλος και πολλοί συμπατριώτες τους κυνήγησαν τους Κεχαγιάδες του Γκιουσού και του Παλαιόπυργου μέχρι τις Τρόκλες του Κάψια. Εκεί ενώθηκαν και ομε τον ΑλέξανδροςΑλέξανδρο ΛεβιδιώτηςΛεβιδιώτη και τον ο οπλαρχηγόςοπλαρχηγό ΚωνσταντίνοςΚωνσταντίνο ΣκουντριάνοςΣκουντριάνο από το Κάψια με τους συμπολεμιστές τους και αφού πολέμησαν μαζί, σκότωσαν τον τούρκο αξιωματούχο Κουτσομπραίμη.