Κάψας Αρκαδίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Παραπομπη
Ετικέτες: Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Παραπομπές και πρωτοτυπο κείμενο
Ετικέτες: Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Γραμμή 22:
==Προέλευση του χωριού==
 
Στο σημερινό χωριό Κάψια κατά την αρχαιότητα άνηκε στον μαντινειακό δήμο Ελισφάσιον. Αναφέρει σχετικά ο Τάσος Αθ. Γριτσόπουλος:《 Ο πέμπτος μαντινειακός δήμος ευρίσκετο εις το έσχατον άκρο (εσχατίη ομηρική) με τας ακάρπους γαίας,(...) με ποιμενικόν λαόν ασχολούμενον κατά τα ακραία σημεία των Σιμιάδων και του Κάψια,(...) ήτο η μεθόριος χώρα των Ελισφασίων.<ref name=":0">{{Cite book|title=Ιστορία της Τριπολιτσάς|first=Τάσος|last=Γριτσόπουλος|isbn=Ένωση Τριπολιτών Αττικής|year=1972|location=Αθήνα|page=50}}</ref>Η αρχική του γεωγραφική θέση του Κάψια ήταν πλησίον του σπηλαίου Κάψια και ονομαζόταν Παλαιοχώρι. Το Παλαιοχώρι, οικισμός που ακόμη είναι εμφανή τα ερείπιά του, κυρίως κεραμίδια και πελεκημένες πέτρες, είκάζεται ότι κάηκε και για το λόγο αυτό οι κάτοικοί του εξαναγκάστηκαν να μετοικήσουν στην σημερινή τοποθεσία, εις ανάμνηση δε της καταστροφής μετονομάσθηκε σε Κάψια. Σε κοντινή απόσταση από τη θέση Παλαιοχώρι, σχεδόν δίπλα από το εξωκκλήσι Παναγιά υπάρχουν απομεινάρια παλιού νεκροταφείου.
 
Στο χρονικό του Μορέως, έμμετρο έργο άγνωστου (μάλλον Φράγκου) χρονικογράφου του 14ου αιώνα μ.Χ. αναφέρεται το όνομα Κηπισκιάνοι όταν αναφέρεται στην κίνηση των Φράγκων προς την Αρκαδία μετά την πτώση των μεσσηνιακών φρουρίων. Παραθέτω το πρωτότυπο :
Γραμμή 28:
《Εκείσε επαρασύρθησαν το λέγουν Κηπισκίανους,
 
όπου το κράζουν όνομα στον Κούντουραν ελαιώνα.》(στίχος:1723-4)<ref>{{Cite book|title=Το Χρονικό του Μορέως|first=|last=|isbn=|year=14ος αιώνας, μ.Χ.|location=|page=}}</ref>
 
Ο Γριτσόπουλος έχοντας υπόψιν του, ότι ο χρονικογράφος άλλαζε σύμφωνα με τις φραγκικές γλωσσικές επιρροές του τα ονόματα, υποθέτει πως: 《Ανατολικότερον του Χρυσιβιτσίου, κείται το χωρίον Κάψια και εις αυτό πρέπει να αναφέρεται η φράσις του χρονικού》, και ερμηνεύει το Κηπησκιάνους ως Καψικιάνους.<ref name=":0" /><ref>Γριτσόπουλος, στο ίδιο, σελ. 91</ref>
 
Κατά το 1700, περίοδος Ενετοκρατίας, το Κάψια αναφέρεται ως Capsapati από ένα βενετσιάνο απογραφέα τον Pier Antonio Pacifico, που το εντάσσει στην περιοχή της Τριπολιτσάς (territorio di Tripolizza).<ref>Γριτσόπουλος, στο ίδιο,σελ.201</ref>
Σύμφωνα με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους <ref>(συλλογή Βλαχογιάννη. Στατιστικά Πελοποννήσου)</ref> σε ένα χειρόγραφο του Ρήγα Παλαμήδη παρουσιάζεται μια άλλη εκδοχή, σύμφωνα με την οποία το χωριό Κάψια βρισκόταν στη σημερινή γεωγραφική θέση του χωριού Ζευγολατειού. Ύστερα από μια συμπλοκή κατά την οποία σκοτώθηκαν Tούρκοι ιππείς, οι Τούρκοι υποχρεώσαν τους κατοίκους να μετοικήσουν στη σημερινή θέση προκειμένου να διαφυλάσσουν τον δρόμο.
 
Το 1828, ο Ρήγας Παλαμήδης πραγμάτοποίησε για το κράτος μία κτηματική απογραφή, στην οποία αναφέρει:
 
Κάψια. Οικογένειες 45, ψυχαί 141,σπίτια καλύβια 96 ,στρέμματα αμπελιών 133. Ονόματα κατοίκων: Γεώργιος Βασιλόπουλος, Γιωργάκης Γεροθανασης, Ηλίας Σπανός κ.α. Περίοικοι Αλωνιστιώται και άλλοι κατείχον αμπέλια και χωράφια εξαγορασμένα από Τούρκουςκαι επίσης κτήματατα με μουριές. Τούρκοι ιδιοκτήτες Νακήπεφένδης, Σερίπεης Κισεπάσογλου, Χουσείν αγάς Σούπασης, Μουστάφ αγάς, Οσμαναγάς κ.α .
 
Αναφέρει επίσης ότι 《το χωριό παλαιά ήτο μετά το Ζευγολατειό κα η θέσις εκείνη κατείχεν εκτάσεις πολλάς χριστιανικάς περίπου 10 ζευγολατεία, αλλά κατά τον αρμπεντέ επειδή συνέβη να θανατωθούν κατά την ήδη θέση του χωριού όπου περνάει ο δρόμος μερικοί δελήδες της εξουσίας με χατζέ ερχόμενον, υπεχρέωσαν τους Καψιωτες να αφήσουν το χωρίον των και να μετακινηθούν εκεί όπου είναι σήμερον το χωρίον, προς φύλαξη δήθεν του δρόμου, και έτσι κατεξουσίασαν όλη την γην των》 .<ref>(συλλογή Βλαχογιάννη. Στατιστικά Πελοποννήσου)</ref>.
 
Στο Κάψια μεγάλες ιδιοκτησίες είχαν ο Νακίπ εφέντης, ο Σερίμπεης Κισεπασόγλου και ο Χουσείν Σούπασης ενώ έλληνες ήταν καταγεγραμμένοι 141 άτομα. Οι τούρκοι τους επέτρεψαν να χτίσουν την μικρή εκκλησία του Αγίου Νικολάου που διασώζεται μέχρι σήμερα. Στο χειρόγραφο αναφέρονται ονόματα κατοίκων (γέρο Αθανάσης, παπά Αντώνης, Γεώργιος Βασιλόπουλος, Ηλίας Σπανής, Δημήτρης Κοτζομύτης κ.α.). Αναφέρεται επίσης η καταστροφή του από τον Ιμπραήμ στις 6 Ιουλίου, παραλείποντας όμως τη χρονολογία. Παρόλα αυτά απαριθμούνται συγκεκριμένες, κυρίως υλικές καταστροφές.