Λουξεμβούργο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ ενημ. πληθ. |
μ μδιορθώσεις |
||
Γραμμή 67:
== Ιστορία ==
Η περιοχή του Λουξεμβούργου κατακτήθηκε αρχικά από τους Ρωμαίους. Στη θέση της σημερινής πρωτεύουσας οι Ρωμαίοι είχαν χτίσει το [[φρούριο]] Luciliburgum, από το όνομα του οποίου προέρχεται και η ονομασία του σημερινού [[κράτος|κράτους]]. Εντούτοις, οι ίδιοι οι κάτοικοι του Λουξεμβούργου το ονομάζουν στην τοπική τους γλώσσα Lëtzebuerg και δέχονται ότι το όνομα προέρχεται από τις φραγκικές λέξεις Lätzte-bourg, δηλαδή το τελευταίο κάστρο της περιοχής των [[Αρδέννες|Αρδεννών]], που ήταν η επικράτεια του πρώτου μονάρχη που αναγνωρίζει η χώρα, του [[Ζίγκφριντ του Λουξεμβούργου|Ζίγκφριντ]] ([[963]]). Οι ρωμαϊκές καταβολές παραμένουν ωστόσο ακόμα και σήμερα εμφανείς από τα λίγα μεν αλλά εξαιρετικά καλοδιατηρημένα μνημεία
Τον 9ο αι. προσαρτήθηκε στο βασίλειο της Λοθαριγγίας ([[Λωρραίνη]]ς) και το [[963]] έγινε [[κομητεία]]. Το [[1354]] έγινε [[δουκάτο]]. Υπαγόταν κατά διαστήματα στους Βουργουνδούς, τους Γάλλους, τους Ισπανούς και τελικά στους Ολλανδούς. Ύστερα από τη [[βελγική Επανάσταση]] του [[1830]] το Λουξεμβούργο τέθηκε υπό τον έλεγχο των επαναστατών. Σύμφωνα με τη [[Συνθήκη του Λονδίνου (1839)|συνθήκη του 1831]] ένα τμήμα της χώρας περιήλθε στη [[Βέλγιο|βελγική]] επικράτεια, ενώ το υπόλοιπο τμήμα, που συνιστά έκτοτε την επικράτεια του δουκάτου, αποδόθηκε στο ολλανδικό στέμμα με το δικαίωμα συμμετοχής στη γερμανική ομοσπονδία. Το [[1867]] ανακηρύχτηκε ουδέτερο [[κράτος]] παραμένοντας υπό ολλανδική επικυριαρχία έως το [[1890]], οπότε έγινε ανεξάρτητο κράτος με ηγεμόνα τον [[Αδόλφος του Νασσάου|Αδόλφο του Νασσάου]]. Το [[1912]] υπήρξε τροποποίηση του πολιτεύματος, ώστε η μοναρχία να μπορεί να εκπροσωπείται και από γυναίκες, προκειμένου να επιτραπεί η διαδοχή στη [[Μαρία Αδελαΐδα]], τη μόνη απόγονο του [[Οίκος του Νασσάου|οίκου των Νασσάου]].
Γραμμή 73:
Κατά τους δύο παγκόσμιους πολέμους η χώρα καταλήφθηκε από τα γερμανικά στρατεύματα. Κατά τον [[ΑΠΠ|Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο]] πολλοί κάτοικοι που διέφυγαν πολέμησαν στον τακτικό Γαλλικό στρατό. Κατά τον [[ΒΠΠ|Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο]] η χώρα προσαρτήθηκε επίσημα στο [[Ναζιστική Γερμανία|Γ΄ Ράιχ]] και μέρος του πληθυσμού υποχρεώθηκε να στρατευθεί στη [[Βέρμαχτ]]. Εντούτοις, οι Γερμανοί αντιμετώπισαν ισχυρή αντίσταση από το εργατικό δυναμικό της χώρας, που αρνήθηκε, με απεργίες και σαμποτάζ, να ενταχθεί στην ευρύτερη βιομηχανική δύναμη του Ράιχ. Αρκετοί από αυτούς που στρατεύτηκαν στη Βέρμαχτ αυτομόλησαν στον εχθρό, ιδιαίτερα στο Ρωσικό μέτωπο, και άλλοι εντάχθηκαν στην αντίσταση των Βέλγων και Γάλλων [[μακί]]. Οι αυτομολήσαντες προς τους Ρώσους κρατήθηκαν αιχμάλωτοι στο στρατόπεδο του Ταμπόρ και χρειάστηκε καιρός μετά την απελευθέρωσή τους για να γυρίσουν, πεζοί οι περισσότεροι, στην πατρίδα τους.
Το [[1944]] η χώρα έγινε επίσης γνωστή από τη [[Μάχη των Αρδεννών]] της οποίας το νοτιότερο άκρο με τον μεγαλύτερο βαθμό εισχώρησης των Γερμανικών δυνάμεων σε βάρος των Συμμάχων έγινε στο Λουξεμβούργο, στον άξονα Έττελμπρυκ - Βίλτζ - Μπαστόν, που σταμάτησε μόλις λίγα χιλιόμετρα πριν τον αντικειμενικό στόχο, τον ποταμό [[Μεύσης|Μεύση]] (Meuse) στο μέσον του Βελγίου. Στη συνέχεια ο [[Τζωρτζ Σμιθ Πάττον|στρατηγός Πάττον]] στήριξε την αμερικανική αντεπίθεση στον άξονα Λουξεμβούργο - Τρίερ και σχεδόν κάθε μικρό χωριό της χώρας έγινε και ένα μικρό θέατρο μάχης με πολλές καταστροφές. Είναι πάρα πολλά τα μνημεία που υπάρχουν σήμερα σε αυτά τα χωριά όπου κυματίζουν η Λουξεμβουργική και Αμερικανική σημαία δίπλα - δίπλα, καθώς και δύο σημαντικά μουσεία είναι αφιερωμένα αποκλειστικά
Το Λουξεμβούργο υπήρξε ιδρυτικό μέλος της [[Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα|Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας]] ([[Ευρωπαϊκή Ένωση|Ευρωπαϊκής Ένωσης]]) και του [[Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών|Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών]]. Ο πολιτικός [[Ρομπέρ Σουμάν]], ένας από τους πατέρες της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, γεννήθηκε στο Λουξεμβούργο και το πατρικό του σπίτι διατηρείται ακόμα
Το [[1964]] παραιτήθηκε η μεγάλη δούκισσα Καρλόττα και μέγας δούκας της χώρας ορίστηκε ο πρίγκιπας Ιωάννης. Στις εκλογές του [[1974]] το Χριστιανοκοινωνικό Κόμμα έχασε την [[εξουσία]], για πρώτη φορά μετά το [[1919]], και ανέλαβε ο συνασπισμός Δημοκρατικού και Σοσιαλιστικού Εργατικού κόμματος, με τον [[Γκαστόν Θορν]] στη θέση του πρωθυπουργού. Στις εκλογές του [[1979]] το Χριστιανοκοινωνικό Κόμμα επανήλθε στην εξουσία με αρχηγό τον Βέρνερ, σχηματίζοντας κυβέρνηση συνασπισμού με το Δημοκρατικό κόμμα. Το [[1984]] ο Βέρνερ παραιτήθηκε και τον διαδέχτηκε ο [[Ζακ Σαντέρ]] ως ηγέτης του Χριστιανικού Σοσιαλιστικού κόμματος. Το 1992 η [[βουλή]] της χώρας επικύρωσε τη [[συνθήκη του Μάαστριχτ]], η οποία επετεύχθη υπό τη λουξεμβουργιανή προεδρία της [[Ευρωπαϊκή Ένωση|Ευρωπαϊκής Ένωσης]]. Το [[1995]] ο Σαντέρ παραιτήθηκε για να αναλάβει την προεδρία της [[Ευρωπαϊκή Επιτροπή|Ευρωπαϊκής Επιτροπής]] και αντικαταστάθηκε στην ηγεσία του κόμματος από το [[Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ|Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ]]. Το [[2000]] ο μέγας δούκας Ιωάννης παραιτήθηκε και τον διαδέχθηκε ο γιος του, πρίγκιπας Ερρίκος. Με την αντίθεση του Λουξεμβούργου στην αμερικανική εισβολή στο [[Ιράκ]] το [[2003]] επιβεβαιώθηκε και ισχυροποιήθηκε η αφοσίωση της χώρας στην προοπτική του ομοσπονδιακού μετασχηματισμού της [[Ευρωπαϊκή Ένωση|Ευρωπαϊκής Ένωσης]].
Γραμμή 100:
[[Αρχείο:Luxemburg-Grund-von-Corniche.JPG|right|thumb|200px|Λουξεμβούργο.Άποψη του παλιού τμήματος της πόλης]]
Το Λουξεμβούργο είναι συνταγματικό Μεγάλο Δουκάτο με κληρονομική διαδοχή του στέμματος από τον οίκο του Νασσάου. Η βουλή ασκεί τη [[νομοθετική εξουσία]] και τα μέλη της εκλέγονται για πέντε χρόνια με καθολική και άμεση ψηφοφορία. Την [[εκτελεστική εξουσία]] ασκεί η [[κυβέρνηση]], η οποία είναι υπεύθυνη απέναντι στη [[βουλή]]. Οι κάτοικοι του δουκάτου στη μεγάλη τους πλειονότητα είναι ρωμαιοκαθολικοί. Επίσημη διοικητική γλώσσα του κράτους ήταν η γαλλική, αλλά από το [[1984]] υιοθετήθηκε η άλλοτε τοπική διάλεκτος, η [[Λουξεμβουργιανή γλώσσα]], ένα μείγμα Γερμανικών και Φλαμανδικών, διανθισμένο με παραλλαγές από τα Γαλλικά, που έχει τις ρίζες του στην εποχή του Καρλομάγνου και ομιλούνταν κατά
Από την αρχή των [[Γιουγκοσλαβικοί πόλεμοι|γιουγκοσλαβικών πολέμων]], το Λουξεμβούργο έχει γίνει κατοικία για πολλούς μετανάστες από τη [[Βοσνία και Ερζεγοβίνη|Βοσνία-Ερζεγοβίνη]], το [[Μαυροβούνιο]] και τη [[Σερβία]]. Ετησίως, πάνω από 10.000 νέοι μετανάστες φτάνουν στο Λουξεμβούργο, κυρίως από μέλη της ΕΕ καθώς και από την Ανατολική Ευρώπη. Το 2000 υπήρχαν 162.000 μετανάστες, οι οποίοι αντιστοιχούσαν στο 37% του τοπικού πληθυσμού. Σύμφωνα με εκτίμηση, υπήρχαν 5.000 παράτυποι μετανάστες το 1999.<ref>{{cite web|url=http://www.compas.ox.ac.uk/publications/papers/Country%20Case%20Luxembourg.pdf|title=The Regularisation of Unauthorised Migrants: Literature Survey and Country Case Studies – Regularisation programmes in Luxembourg|publisher=Centre on Migration, Policy and Society, University of Oxford|format=PDF|archive-url=https://web.archive.org/web/20050430134727/http://www.compas.ox.ac.uk/publications/papers/Country%20Case%20Luxembourg.pdf|archive-date=30 April 2005|dead-url=yes|accessdate=2 September 2006|author=Amanda Levinson|df=dmy}}</ref>
Οι κάτοικοι του Λουξεμβούργου ξεκινούν στο σχολείο μαθαίνοντας
Τα περισσότερα κρατικά έντυπα για το κοινό διανέμονται ταυτόχρονα στα Γερμανικά και τα Γαλλικά, ενώ στα έγγραφα της τοπικής αυτοδιοίκησης απαντώνται κατά περιοχές και άλλες πρόσθετες γλώσσες που απηχούν τον εντόπιο πληθυσμό (πχ Πορτογαλικά). Στις τοπικές διοικήσεις εκλέγουν και εκλέγονται μόνιμοι κάτοικοι, ανεξαρτήτως εθνικότητος, εφόσον έχουν επί τουλάχιστον 5ετία επίσημη μόνιμη κατοικία
Υπάρχουν τοπικές εφημερίδες που εκδίδονται με άρθρα
Τα λουξεμβουργιανά είναι η εθνική γλώσσα, καθώς και η μητρική και η γλώσσα της καρδιάς για τον τοπικό πληθυσμό.<ref>{{cite web|url=http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_243_en.pdf|title=Europeans and Their Languages|year=2006|publisher=European Commission|page=7|format=PDF|accessdate=5 November 2009}}</ref>
Γραμμή 138:
== Μεταφορές ==
[[
Το Λουξεμβούργο έχει αποδοτικές οδικές, σιδηροδρομικές και αεροπορικές εγκαταστάσεις μεταφορών και υπηρεσιών. Το οδικό δίκτυο έχει εκσυγχρονιστεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια με 147 χιλιόμετρα αυτοκινητοδρόμων που συνδέουν την πρωτεύουσα με γειτονικές χώρες. Τραίνο της υψηλής ταχύτητας [[TGV]] προς [[Παρίσι]] έχει οδηγήσει σε ανακαίνιση του σιδηροδρομικού σταθμού της πόλης, ενώ ένας νέος τερματικός σταθμός επιβατών στο αεροδρόμιο του Λουξεμβούργου έχει ανοίξει πριν από μερικά χρόνια. Υπάρχουν σχέδια για την εισαγωγή τραμ στην πρωτεύουσα.
Ο αριθμός αυτοκινήτων ανά 1000 άτομα είναι 680,1 στο Λουξεμβούργο — ο τρίτος υψηλότερος στον κόσμο, μετά το [[Μονακό|Πριγκιπάτο του Μονακό]] και
== Παραπομπές ==
|