Ελληνικός κινηματογράφος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 103:
=== Από τα μέσα του 1990 στις αρχές του 21ου αιώνα (1995-2008) ===
Το 1995 αποτέλεσε έτος-ορόσημο για το ελληνικό σινεμά, λόγω της ταινίας ''[[Το βλέμμα του Οδυσσέα]]'' του Θόδωρου Αγγελόπουλου.<ref>Karalis (2012), σελ. 250.</ref> Λίγα χρόνια αργότερα, η βράβευση του Αγγελόπουλου με τον [[Χρυσός Φοίνικας|Χρυσό Φοίνικα]] για το ''[[Μία αιωνιότητα και μία μέρα]]'' (1998) αποτέλεσε επίσης ένα καθοριστικό γεγονός για τον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο.<ref>{{Cite news|url=http://www.kathimerini.gr/816219/opinion/epikairothta/politikh/apo-ton-aggelopoylo-ston-lan8imo-kai-antistrofa|title=Από τον Αγγελόπουλο στον Λάνθιμο και αντίστροφα|last=Κατσουνάκη|first=Μαρία|date=2015-05-24|work=|newspaper=Η Καθημερινή|language=el|archive-url=|archive-date=|accessdate=2018-04-04|via=}}</ref>
Η πτώση του κομμουνισμού, η μεγάλη εισροή μεταναστών από το πρώην [[Ανατολικό Μπλοκ]] και οι μεταβολές στη δημογραφία της χώρας είχαν ολοένα και μεγαλύτερη επίδραση στον ελληνικό κινηματογράφο. Ως εκ τούτου, το ενδιαφέρον μετατοπίστηκε από τη διερεύνηση της [[Ιστορία της νεότερης Ελλάδας|νεοελληνικής ιστορίας]] σε μια ποικίλη θεματολογία ([[μετανάστευση]], [[ΛΟΑΤ]] κ.ά.), η οποία αποτυπώθηκε με ρεαλισμό από πολλούς νέους σκηνοθέτες.<ref>Karalis (2012), σελ. 239.</ref> Όσον αφορά τον οικονομικό τομέα, η χρηματοδότηση γινόταν συχνά από τηλεοπτικά κανάλια<ref name=":23" /> και η έλευση των multiplex κινηματογράφων είχε ως αποτέλεσμα την κατακόρυφη αύξηση των εισπράξεων των δημοφιλέστερων ταινιών.<ref name=":18" />[[Αρχείο:ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΨΑΡΙ .jpg|μικρογραφία|217x217px|Ο Γιάννης Οικονομίδης]]Το ''[[Από την άκρη της πόλης]]'' (1998) του [[Κωνσταντίνος Γιάνναρης|Κωνσταντίνου Γιάνναρη]] θεωρείται μια ιδιαίτερα σημαντική ταινία, καθώς έθεσε τις βάσεις για ένα νέο είδος αστικού δράματος.<ref>Karalis (2012), σελ. 254.</ref> Ο Νίκος Γραμματικός μέσα από τους ''[[Απόντες]]'' (1996) απεικόνισε τις αλλαγές της ελληνικής κοινωνίας στο διάστημα 1986-1994. Στη συνέχεια, με την ταινία ''[[Ο βασιλιάς (ταινία)|Ο βασιλιάς]]'' (2002) καταπιάστηκε με ένα από τα κυρίαρχα θέματα της τότε κινηματογραφίας, τη φυγή από την [[Αθήνα]] και την επιστροφή στην επαρχία.<ref>Karalis (2012), σελ. 248.</ref> Το 2002 προβλήθηκε το ''[[Σπιρτόκουτο]]'', η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του [[Γιάννης Οικονομίδης|Γιάννη Οικονομίδη]]. Αυτή, αλλά και ''[[Η ψυχή στο στόμα]]'' (2006), δίχασαν το κοινό λόγω της πρωτόγνωρης λεκτικής βίας.<ref name=":17">Δερμιτζάκης (2016), σελ. 24.</ref>[[Αρχείο:Safe Sex (ταινία).jpg|μικρογραφία|277x277px276x276px|Η αφίσα του ''Safe Sex''|αριστερά]]Παράλληλα, σημειώθηκε ανανέωση της κωμωδίας. Το ''[[Βαλκανιζατέρ]]'' (1997) του Σωτήρη Γκορίτσα, ένα εύστοχο σχόλιο πάνω στη νεοελληνική πραγματικότητα, ήταν και η πρώτη σύγχρονη ελληνική ταινία που έφτασε σε εξαψήφιο νούμερο εισιτηρίων (περίπου 180.000),<ref name=":18">{{Cite news|url=http://www.kathimerini.gr/851782/article/politismos/kinhmatografos/h-timh-toy-ellhnikoy-sinema|title=Η τιμή του ελληνικού σινεμά|last=Χαρμπής|first=Αιμίλιος|date=2016-03-06|work=|newspaper=Η Καθημερινή|language=el|archive-url=|archive-date=|accessdate=2018-04-04|via=}}</ref> ενώ ''[[Η εαρινή σύναξις των αγροφυλάκων]]'' (1999) του [[Δήμος Αβδελιώδης|Δήμου Αβδελιώτη]] βραβεύθηκε στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου.<ref>{{Cite web|url=http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=497198|title=Φεστιβάλ Βερολίνου: Οι ξένοι δεν μας κάνουν χάρη|last=Ζουμπουλάκης|first=Γιάννης|date=2013-02-10|website=Tο Bήμα|publisher=|language=el|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2018-04-04}}</ref> Άξιο αναφοράς είναι και το ''[[Ας περιμένουν οι γυναίκες]]'' (1998), που τοποθέτησε τον Σταύρο Τσιώλη στους καλύτερους σκηνοθέτες του είδους.<ref name=":17" />
Ένα πιο εμπορικό είδος κωμωδίας είναι αυτό που συνδέεται με τα ''[[Ο οργασμός της αγελάδας]]'' (1997) της [[Όλγα Μαλέα|Όλγας Μαλέα]] και το ''[[Safe Sex]]'' (1999) των [[Μιχάλης Ρέππας|Μιχάλη Ρέππα]] και [[Θανάσης Παπαθανασίου|Θανάση Παπαθανασίου]], που αναφέρονται στο θέμα της σεξουαλικότητας με έναν άγνωστο για την εποχή τρόπο. Μάλιστα, το ''Safe Sex'' υπήρξε μια πρωτοφανής εισπρακτική επιτυχία, καθώς έφτασε το 1,5 εκατομμύριο εισιτήρια.<ref name=":13" /> Η επιτυχία του έδωσε ώθηση σε ανάλογου ύφους κωμωδίες, οι οποίες προσέλκυσαν πολλούς θεατές (''[[Ένας κι Ένας]]'' – 2000, ''[[Στάκαμαν]]'' – 2001, ''[[Ο καλύτερός μου φίλος]]'' – 2001, ''[[Το κλάμα βγήκε απ' τον παράδεισο|Το κλάμα βγήκε απ' τον Παράδεισο]]'' – 2001 κ.ά.).<ref name=":18" /> Το 2005, η ''[[Λούφα και παραλλαγή: Σειρήνες στο Αιγαίο|Λούφα και Παραλλαγή: Σειρήνες στο Αιγαίο]]'' του Νίκου Περάκη ξεπέρασε το 1 εκατομμύριο εισιτήρια.<ref name=":13" />
 
Γραμμή 109:
 
=== Το σινεμά της κρίσης (2009-σήμερα) ===
Στα πρώτα χρόνια της [[Ελληνική οικονομική κρίση 2009-σήμερα|οικονομικής κρίσης]], οι εισπράξεις ήταν αρκετά υψηλές, με ταινίες όπως οι ''[[Νήσος (ταινία)|Νήσος]]'' (2009) του [[Χρήστος Δήμας|Χρήστου Δήμα]], ''[[Ψυχή Βαθιά]]'' (2009) του Παντελή Βούλγαρη και ''[[Το τανγκό των Χριστουγέννων]]'' (2011) του [[Νίκος Κουτελιδάκης|Νίκου Κουτελιδάκη]]. Ο [[Χριστόφορος Παπακαλιάτης]] σκηνοθέτησε δύο από τις πλέον κερδοφόρες ταινίες της δεκαετίας, τις ''[[Αν...]]'' (2012) και ''[[Ένας άλλος κόσμος]]'' (2015).<ref name=":18" />
[[Αρχείο:Yorgos Lanthimos, THE LOBSTER, Fantastic Fest 2015 -9674 (27161878820).jpg|μικρογραφία|268x268px|Ο Γιώργος Λάνθιμος]]
ΑπόΣτα εμπορικήςπρώτα άποψηςχρόνια της [[Ελληνική οικονομική κρίση 2009-σήμερα|οικονομικής κρίσης]], οοι εισπράξεις ήταν αρκετά υψηλές, με ταινίες όπως οι ''[[Νήσος (ταινία)|Νήσος]]'' (2009) του [[Χρήστος Δήμας|Χρήστου Δήμα]], ''[[Ψυχή Βαθιά]]'' (2009) του Παντελή Βούλγαρη και ''[[I Love Karditsa]]'' (2010) του [[Στράτος Μαρκίδης|Στράτου Μαρκίδη]]. Μάλιστα, σε αρκετές περιπτώσεις, οι ελληνικές ταινίες ξεπερνούσαν σε εισπράξεις μεγάλες παραγωγές του εξωτερικού.<ref name=":18" /> Ο [[Χριστόφορος Παπακαλιάτης]] αναδείχθηκε στον πλέον επιτυχημένο σκηνοθέτη της περιόδου, καθώς το ''[[Ένας άλλος κόσμος]]'' (2015) έκοψε περισσότερα εισιτήρια από κάθε άλλη ταινία τη δεκαετία του 2010, ενώ το ''[[Αν...]]'' (2012) βρέθηκανβρέθηκε στην τρίτη θέση με τις πιο εμπορικές ταινίες της δεκαετίας.<ref>{{Cite web|url=http://flix.gr/articles/greek-box-office-2010-2019.html|title=Ξέρουμε τι βλέπατε εδώ και εννέα χρόνια: Ελληνικό box office 2010-2019|last=Εκσιέλ|first=Ρόμπυ|ημερομηνία=2019-05-15|website=flix.gr|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2019-05-17}}</ref> Άλλες μεγάλεςσημαντικές επιτυχίες της ίδιας περιόδουδεκαετίας είναι οι ''[[IΤο Loveτανγκό των KarditsaΧριστουγέννων]]'' (20102011) του [[ΣτράτοςΝίκος ΜαρκίδηςΚουτελιδάκης|ΣτράτουΝίκου ΜαρκίδηΚουτελιδάκη]], ''[[Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι (ταινία)|Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι]]'' (2012) του Γιάννη Σμαραγδή και ''[[Η Ρόζα της Σμύρνης]]'' (2016) του [[Γιώργος Κορδέλλας|Γιώργου Κορδέλλα]].
Το 2009 προβλήθηκε ο ''[[Κυνόδοντας (ταινία)|Κυνοδόντας]]'' του [[Γιώργος Λάνθιμος|Γιώργου Λάνθιμου]]. Είχε μεγάλη επιτυχία σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς μεταξύ άλλων βραβεύτηκε στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών<ref>{{Cite web|url=http://www.festival-cannes.com/en/films/kynodontas|title=Kynodontas|last=|first=|date=|website=Festival de Cannes|publisher=|language=fr|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2018-04-04}}</ref> και ήταν υποψήφιο για Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας.<ref>{{Cite news|url=https://www.oscars.org/oscars/ceremonies/2011|title=The 83rd Academy Awards {{!}} 2011|newspaper=Oscars.org {{!}} Academy of Motion Picture Arts and Sciences|language=en|accessdate=2018-04-04}}</ref> Η επόμενη ταινία του, ''[[Άλπεις (ταινία)|Άλπεις]]'' (2011) είχε επίσης σημαντική φεστιβαλική πορεία. Μαζί με το εξίσου πολυβραβευμένο ''[[Attenberg]]'' (2010) της [[Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη|Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη]], τα έργα του Λάνθιμου δημιούργησαν ένα σύνολο που πολλοί ξένοι κριτικοί ονόμασαν [[Greek Weird Wave]].<ref name=":19" /><ref>{{Cite web|url=https://www.economist.com/blogs/prospero/2011/12/greek-cinema|title=Dark, haunting and wonderfully weird|last=|first=|date=2011-12-06|website=The Economist|publisher=|language=en|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2018-04-04}}</ref> Με κοινά στοιχεία την εμμονή στη βία, συχνά με ακατάληπτους διαλόγους και αφύσικες ερμηνείες, το συγκεκριμένο ρεύμα περιλαμβάνει επίσης τις ταινίες ''[[Χώρα προέλευσης]]'' (2010) του [[Σύλλας Τζουμέρκας|Σύλλα Τζουμέρκα]], ''[[Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού]]'' (2012) του [[Έκτορας Λυγίζος|Έκτορα Λυγίζου]] και ''[[Miss Violence]]'' (2013) του [[Αλέξανδρος Αβρανάς|Αλέξανδρου Αβρανά]].<ref name=":20" /> ''[[Ο Αστακός]]'' (2015), η πρώτη αγγλόφωνη ταινία του Λάνθιμου, σηματοδότησε το τέλος του Greek Weird Wave.<ref>{{Cite news|url=http://www.athinorama.gr/cinema/article/o_astakos_kai_to_telos_tou_greek_weird_wave-2509839.html|title=O «Αστακός» και το τέλος του Greek Weird Wave|last=Αντίοχος|first=Γιάγκος|work=Αθηνόραμα|date=2015-10-20|page=|language=el|archive-url=|archive-date=|accessdate=2018-04-05|via=}}</ref>
 
Το 2009 προβλήθηκε ο ''[[Κυνόδοντας (ταινία)|Κυνοδόντας]]'' του [[Γιώργος Λάνθιμος|Γιώργου Λάνθιμου]]. Είχε μεγάλη επιτυχία σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς μεταξύ άλλων βραβεύτηκε στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών<ref>{{Cite web|url=http://www.festival-cannes.com/en/films/kynodontas|title=Kynodontas|last=|first=|date=|website=Festival de Cannes|publisher=|language=fr|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2018-04-04}}</ref> και ήταν υποψήφιο για Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας.<ref>{{Cite news|url=https://www.oscars.org/oscars/ceremonies/2011|title=The 83rd Academy Awards {{!}} 2011|newspaper=Oscars.org {{!}} Academy of Motion Picture Arts and Sciences|language=en|accessdate=2018-04-04}}</ref> Η επόμενη ταινία του Λάνθιμου, ''[[Άλπεις (ταινία)|Άλπεις]]'' (2011) είχε επίσης σημαντική φεστιβαλική πορεία. Μαζί με το εξίσου πολυβραβευμένο ''[[Attenberg]]'' (2010) της [[Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη|Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη]], τα έργα του Λάνθιμου δημιούργησαν ένα σύνολο που πολλοί ξένοι κριτικοί ονόμασαν [[Greek Weird Wave]].<ref name=":19" /><ref>{{Cite web|url=https://www.economist.com/blogs/prospero/2011/12/greek-cinema|title=Dark, haunting and wonderfully weird|last=|first=|date=2011-12-06|website=The Economist|publisher=|language=en|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2018-04-04}}</ref> Με κοινά στοιχεία την εμμονή στη βία, συχνά με ακατάληπτους διαλόγους και αφύσικες ερμηνείες, το συγκεκριμένο ρεύμα περιλαμβάνει επίσης τις ταινίες ''[[Χώρα προέλευσης]]'' (2010) του [[Σύλλας Τζουμέρκας|Σύλλα Τζουμέρκα]], ''[[Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού]]'' (2012) του [[Έκτορας Λυγίζος|Έκτορα Λυγίζου]] και ''[[Miss Violence]]'' (2013) του [[Αλέξανδρος Αβρανάς|Αλέξανδρου Αβρανά]].<ref name=":20" /> ''[[Ο Αστακός]]'' (2015), η πρώτη αγγλόφωνη ταινία του Λάνθιμου, σηματοδότησε το τέλος του Greek Weird Wave.<ref>{{Cite news|url=http://www.athinorama.gr/cinema/article/o_astakos_kai_to_telos_tou_greek_weird_wave-2509839.html|title=O «Αστακός» και το τέλος του Greek Weird Wave|last=Αντίοχος|first=Γιάγκος|work=Αθηνόραμα|date=2015-10-20|page=|language=el|archive-url=|archive-date=|accessdate=2018-04-05|via=}}</ref>
Με το ''[[Μαχαιροβγάλτης (ταινία)|Μαχαιροβγάλτη]]'' (2010) και ''[[Το μικρό ψάρι]]'' (2014), ο Γιάννης Οικονομίδης καθιερώθηκε ως ένας από τους σημαντικότερους δημιουργούς του σύγχρονου ελληνικού σινεμά.<ref name=":17" /><ref>Παραδείση & Νικολαΐδου (2017), σελ. 254.</ref> ''Το μικρό ψάρι'', υποψήφιο για τη [[Χρυσή Άρκτος|Χρυσή Άρκτο]],<ref>{{Cite web|url=http://flix.gr/news/berlinale-2014-mera-5h-to-mikro-psari-toy-giannh-o.html|title=Berlinale 2014 - Μέρα 6η: To «Μικρό Ψάρι» του Γιάννη Οικονομίδη σε πρώτο πλάνο|last=Κρανάκης|first=Μανώλης|date=2014-02-12|website=flix.gr|publisher=|language=el|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2018-04-05}}</ref> βρίσκεται ανάμεσα σε πολλές άλλες ταινίες, όπως οι ''[[Στρέλλα]]'' (2009) και ''[[Ξενία (ταινία)|Ξενία]]'' (2014) του [[Πάνος Κούτρας|Πάνου Κούτρα]], ''[[Μικρά Αγγλία]]'' (2013) του Παντελή Βούλγαρη, ''[[Chevalier (ταινία)|Chevalier]]'' (2015) της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη, ''[[Τετάρτη 04:45]]'' (2016) του [[Αλέξης Αλεξίου (σκηνοθέτης)|Αλέξη Αλεξίου]] και ''[[Suntan]]'' (2016) του [[Αργύρης Παπαδημητρόπουλος|Αργύρη Παπαδημητρόπουλου]] που απέσπασαν βραβεία και θετικές κριτικές σε διεθνή φεστιβάλ.
 
Με το ''[[Μαχαιροβγάλτης (ταινία)|Μαχαιροβγάλτη]]'' (2010) και ''[[Το μικρό ψάρι]]'' (2014), ο Γιάννης Οικονομίδης καθιερώθηκε ως ένας από τους σημαντικότερους δημιουργούς του σύγχρονου ελληνικού σινεμά.<ref name=":17" /><ref>Παραδείση & Νικολαΐδου (2017), σελ. 254.</ref> ''Το μικρό ψάρι'', υποψήφιο για τη [[Χρυσή Άρκτος|Χρυσή Άρκτο]],<ref>{{Cite web|url=http://flix.gr/news/berlinale-2014-mera-5h-to-mikro-psari-toy-giannh-o.html|title=Berlinale 2014 - Μέρα 6η: To «Μικρό Ψάρι» του Γιάννη Οικονομίδη σε πρώτο πλάνο|last=Κρανάκης|first=Μανώλης|date=2014-02-12|website=flix.gr|publisher=|language=el|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2018-04-05}}</ref> βρίσκεται ανάμεσα σε πολλές άλλες ταινίες, όπως οι ''[[Στρέλλα]]'' (2009) και ''[[Ξενία (ταινία)|Ξενία]]'' (2014) του [[Πάνος Κούτρας|Πάνου Κούτρα]], ''[[Μικρά Αγγλία]]'' (2013) του Παντελή Βούλγαρη, ''[[Chevalier (ταινία)|Chevalier]]'' (2015) της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη, ''[[Τετάρτη 04:45]]'' (2016) του [[Αλέξης Αλεξίου (σκηνοθέτης)|Αλέξη Αλεξίου]] και ''[[Suntan]]'' (2016) του [[Αργύρης Παπαδημητρόπουλος|Αργύρη Παπαδημητρόπουλου]] που απέσπασαν βραβεία και θετικές κριτικές σε διεθνή φεστιβάλ.
Από εμπορικής άποψης, ο [[Χριστόφορος Παπακαλιάτης]] αναδείχθηκε στον πλέον επιτυχημένο σκηνοθέτη, καθώς το ''[[Ένας άλλος κόσμος]]'' (2015) έκοψε περισσότερα εισιτήρια από κάθε άλλη ταινία τη δεκαετία του 2010, ενώ το ''[[Αν...]]'' (2012) βρέθηκαν στην τρίτη θέση με τις πιο εμπορικές ταινίες της δεκαετίας.<ref>{{Cite web|url=http://flix.gr/articles/greek-box-office-2010-2019.html|title=Ξέρουμε τι βλέπατε εδώ και εννέα χρόνια: Ελληνικό box office 2010-2019|last=Εκσιέλ|first=Ρόμπυ|ημερομηνία=2019-05-15|website=flix.gr|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2019-05-17}}</ref> Άλλες μεγάλες επιτυχίες της ίδιας περιόδου είναι οι ''[[I Love Karditsa]]'' (2010) του [[Στράτος Μαρκίδης|Στράτου Μαρκίδη]], ''[[Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι (ταινία)|Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι]]'' (2012) του Γιάννη Σμαραγδή και ''[[Η Ρόζα της Σμύρνης]]'' (2016) του [[Γιώργος Κορδέλλας|Γιώργου Κορδέλλα]].
 
== Μουσική ταινιών ==